WiT 4_2018 (32) Promo
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Szkolenie lotnicze<br />
Andrzej Kiński<br />
27 marca Inspektorat Uzbrojenia MON<br />
i firma Leonardo S.p.A. zawarły umowę<br />
na dostawę kolejnych czterech samolotów<br />
szkolno-treningowych M-346 Master,<br />
zwanych w Polsce Bielikami. Dołączą one<br />
do ośmiu maszyn już eksploatowanych<br />
przez 41. Bazę Lotnictwa Szkolnego<br />
4. Skrzydła Lotnictwa Szkolnego<br />
z Dęblina. Ich dostawa ma nastąpić<br />
jesienią 2020 r.<br />
Nowe Bieliki dla Szkoły Orląt<br />
Fotografia Paweł Bondaryk.<br />
Uroczystość podpisania umowy IU/221/<br />
/IX-99/ZO/WROiB/DOS/Z/2017 odbyła<br />
się w warszawskiej siedzibie Inspektoratu<br />
Uzbrojenia, dokument podpisali płk Waldemar<br />
Bogusławski, zastępca szefa IU ds. techniki lotniczej<br />
i morskiej, oraz wiceprezes ds. marketingu i sprzedaży<br />
Leonardo Aircraft Umberto Rossi. Przedmiotem<br />
kontraktu jest dostawa kolejnych elementów Zintegrowanego<br />
Systemu Szkolenia Zaawansowanego<br />
– Advanced Jet Trainer (AJT), obejmuje on także<br />
opcję umożliwiającą rozszerzenie zamówienia podstawowego.<br />
Zamówienie podstawowe zawiera:<br />
cztery samoloty M-346, siedem stanowisk Simulation<br />
Based Training – komputerowego systemu<br />
wspomagania szkolenia, a także pakiet logistyczny.<br />
Realizacja tej części umowy ma nastąpić do 31 października<br />
2020 r. Sprzęt ma trafić do 41. Bazy Lotnictwa<br />
Szkolnego w Dęblinie.<br />
Umowa zawiera także zapisy o prawie opcji,<br />
które pozwalają na zakup dodatkowych czterech<br />
maszyn, pakietu części zamiennych, a także modernizację<br />
systemu identyfikacji „swój–obcy”<br />
wszystkich maszyn. Granicznym terminem potwierdzenia<br />
wykorzystania prawa opcji jest lipiec<br />
2019 r., do tego czasu wynegocjowana cena pakietu<br />
opcjonalnego i terminy dostawy są bowiem<br />
gwarantowane. Zamówienie opcjonalne miałoby<br />
zostać zrealizowane do 31 października 2022 r.<br />
Wartość zamówienia podstawowego to<br />
487.804.877,00 PLN, opcji 549.095.839,00 PLN, co<br />
daje sumaryczną kwotę 1.036.900.716,00 PLN<br />
(wszystkie kwoty netto). Przypomnijmy, że wartość<br />
bazowej umowy IU/48/IX-76/ZO/NZO/DOS/S/2013,<br />
dotyczącej zakupu systemu AJT, zawartej 27 lutego<br />
2014 r., wyniosła 1.167.491.701,00 PLN.<br />
Procedurę, zainicjowaną 19 grudnia 2017 r., przeprowadzono<br />
w trybie udzielenia zamówienia bez<br />
uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu<br />
w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, zgodnie<br />
z art. 28 dyrektywy obronnej 2009/81/WE, ponieważ<br />
jedynie firma Leonardo S.p.A. była podmiotem<br />
zdolnym do realizacji zamówienia.<br />
Jak podkreślili podczas spotkania z mediami<br />
przedstawiciele koncernu Leonardo, w cenie kontraktu<br />
nie zostały zawarte kary umowne związane<br />
z opóźnieniami w realizacji bazowej umowy (patrz<br />
<strong>WiT</strong> 3/<strong>2018</strong>). Poinformowano, że całość dostaw<br />
Do pierwszych dostarczonych maszyn szkolno-treningowych Leonardo M-346 Bielik dołączą w 2020 r. cztery kolejne, a być<br />
może w 2022 r. w sumie będzie ich 16.<br />
sprzętu naziemnego systemu szkolenia, a także elementów<br />
systemu wsparcia eksploatacji maszyn,<br />
przewidzianych w umowie z 27 lutego 2014 r. została<br />
zrealizowana, a obecnie trwa proces ich odbioru<br />
przez zamawiającego. Według Leonardo jest<br />
realne, by formalna finalizacja kontraktu mogła nastąpić<br />
jeszcze w pierwszym półroczu <strong>2018</strong> r., a więc<br />
opóźnienie może wynieść około siedmiu miesięcy.<br />
Marcowa umowa przybliży, a w przypadku wykorzystania<br />
opcji zapewni, uzyskanie pełnej zdolności<br />
do szkolenia pilotów wielozadaniowych samolotów<br />
bojowych, zapisanej w wymaganiach<br />
operacyjnych dla systemu AJT, opracowanych<br />
przez Sztab Generalny WP. Określały one bowiem<br />
liczbę niezbędnych do zakupienia w tym celu odrzutowych<br />
maszyn szkolenia zaawansowanego<br />
na 16, biorąc pod uwagę, że część samolotów<br />
może z różnych przyczyn nie być w danej chwili<br />
dostępnych (awarie, przeglądy i inne czynności<br />
obsługowe etc.). Decyzja o zakupie w 2014 r. jedynie<br />
ośmiu samolotów była podyktowana wyłącznie<br />
kwestiami ekonomicznymi. Trzeba bowiem<br />
podkreślić, że intencją twórców założeń do Zintegrowanego<br />
Systemu Szkolenia Zaawansowanego<br />
było wykorzystanie go nie tylko do szkolenia młodych<br />
adeptów lotnictwa, ale także podtrzymania<br />
nawyków pilotów maszyn bojowych (przede<br />
wszystkim Jastrzębi) w przypadku wykonywania<br />
zadań niewymagających wykorzystania ich dwumiejscowej<br />
wersji, której godzina lotu kosztuje<br />
znacznie więcej. Poza tym jej użycie do prostych<br />
lotów szkoleniowych wyłącza ją z prowadzenia<br />
bardziej złożonych elementów szkolenia czy dyżurów<br />
bojowych. Kolejna grupa zadań, którą Bieliki<br />
mogą z powodzeniem realizować, to występowanie<br />
w roli samolotów przeciwnika podczas ćwiczeń<br />
walki powietrznej i innych przedsięwzięć<br />
szkoleniowych wymagających zaangażowania<br />
samolotów „agresorów”. 16 samolotów szkolnych<br />
nowej generacji to liczba umożliwiająca realizację<br />
programu szkolenia nowych pilotów także<br />
w przypadku zwiększenia liczebności floty wielozadaniowych<br />
samolotów bojowych Sił Powietrznych<br />
w wyniku realizacji programu Harpia.<br />
Przedstawiciele Leonardo Aircraft, powołując się<br />
na przykład Włoch i Izraela, wskazują, że maszyny<br />
M-346 Master i towarzyszący im naziemny system<br />
szkolenia pozwalają także na bezproblemowe<br />
szkolenie pilotów nie tylko samolotów 4. generacji<br />
i generacji „4+”, takich jak późne wersje F-16 i maszyny<br />
Eurofighter Typhoon, ale także samolotów<br />
5. generacji – np. F-35.<br />
Włoski koncern pomimo sukcesu związanego z kolejnymi<br />
etapami dostawy Zintegrowanego Systemu<br />
Szkolenia Zaawansowanego, nie zamierza<br />
w Polsce spocząć na laurach. Już dziś Leonardo<br />
oferuje samolot Eurofighter Typhoon w ramach<br />
programu Harpia, proponuje także bojową wersję<br />
Mastera jako potencjalnego następcę maszyn myśliwsko-bombowych<br />
Su-22M4. W tym kontekście<br />
wymieniana jest wersja M-346FA (Fighter Attack),<br />
dysponująca rozbudowanym wyposażeniem elektronicznym<br />
(w tym pokładową stacją radiolokacyjną,<br />
systemem transmisji danych standardu Link 16,<br />
a także pakietem systemów samoobrony). M-346FA<br />
na sześciu podskrzydłowych i jednej podkadłubowej<br />
belce podwieszeń może m.in. przenosić bogaty<br />
zestaw uzbrojenia kierowanego „powietrze–powietrze”,<br />
a także precyzyjnych środków rażenia „powietrze–powierzchnia”.<br />
Do standardu tej wersji można<br />
doprowadzić już eksploatowane maszyny standardowej<br />
wersji szkolno-treningowej lub zamówić ją<br />
jako całkowicie nowy samolot. Poza brakiem możliwości<br />
osiągnięcia wysokiej prędkości naddźwiękowej<br />
i nieco mniejszym udźwigiem środków<br />
bojowych, M-346FA nie ustępuje maszynom wielozadaniowym<br />
4. generacji. Byłby zatem doskonałym<br />
następcą wyeksploatowanych i zupełnie<br />
przestarzałych maszyn myśliwsko-bombowych<br />
sowieckiej konstrukcji. <br />
n<br />
72 Wojsko i Technika • Kwiecień <strong>2018</strong><br />
www.zbiam.pl
Change language