WiT 4_2018 (32) Promo

Technika wojskowa
„Cudowne bronie” prezydenta Putina
Tomasz Szulc
Gdy w 2002 r. Stany Zjednoczone
wycofały się z zawartego w 1972 r.
dwustronnego traktatu ograniczającego
ilościowo i jakościowo systemy
antyrakietowe, Rosja bardzo dobitnie
krytykowała tę decyzję. Wskazywała
na fundamentalne znaczenie obrony
antyrakietowej dla zachowania
równowagi strategicznej. I rzeczywiście
– niekontrolowana rozbudowa potencjału
antyrakietowego może prowadzić
jej posiadacza do mniej lub bardziej
uzasadnionej konstatacji, że wojnę
jądrową można wygrać przechwytując
większość głowic pocisków balistycznych
przeciwnika, wystrzelonych
w ramach uderzenia odwetowego.
Gdy nieuchronność jądrowego odwetu
przestanie być oczywista, utrzymywana
przez prawie 70 lat równowaga
jądrowa przestanie istnieć.
Fotografie w artykule: MO Federacji Rosyjskiej,
Ałmaz-Antiej, Internet.
Rzekomo bojowy pocisk kierowany Ch-47M2 podwieszony na belce podkadłubowej MiG-a-31BM.
Władze Rosji zapowiadały, że w związku
z decyzją Stanów Zjednoczonych podejmą
działania dwojakiego rodzaju:
wznowią prace nad systemami antyrakietowymi,
a także podejmą kroki zmierzające do „uodpornienia”
swoich środków rażenia na działanie systemów
antyrakietowych.
Przez kolejnych kilkanaście lat dość systematycznie
pojawiały się informacje o rozbudowie
rosyjskiego potencjału antyrakietowego: wznowiono
produkcję systemów S-300W, nadano
ograniczone możliwości antyrakietowe systemom
S-300P i S-400, zapowiedziano, że system
S-500 będzie miał nie tylko znaczne możliwości
antyrakietowe, ale i antysatelitarne.
Mniej było informacji o drugiej grupie zapowiadanych
działań. Realizowano, nie bez trudności,
program budowy nowych pocisków balistycznych
odpalanych z okrętów podwodnych
3M30 Buława, doskonalono naziemne pociski
15Ż55/65 Topol-M i wdrożono ich znacznie udoskonalone
wersje rozwojowe 15Ż55M Jars i 15Ż67
Jars-M, ale żaden z tych programów, poza zastosowaniem
udoskonalonych środków mylenia
aparatury wykrywania i śledzenia użytej przez
przeciwnika, nie wnosił nowej jakości w dziedzinie
przenikania obrony przeciwrakietowej.
Zupełnie nieoczekiwanie, 1 marca br. prezydent
Federacji Rosyjskiej Władimir Putin w wystąpieniu
przed Zgromadzeniem Federalnym poinformował
o szeregu nowych wzorów uzbrojenia, które
opracowano jako odpowiedź na amerykańskie decyzje
i działania ostatnich lat. Wywołało to sensację
na świecie i sprowokowało liczne komentarze tak
o charakterze politycznym (co taka niespodziewana
prezentacja oznacza), jak i technicznym.
Pocisk RS-28 Sarmat
Rozpoczęcie prób w locie nowego ciężkiego pocisku
balistycznego o zasięgu międzykontynentalnym
zapowiadano już od jakiegoś czasu. Odwlekano
je kilkakrotnie, zapewne wskutek
niedopracowania rakiety. Jest ona dziełem Państwowego
Centrum Rakietowego (GRC) im. Makiejewa
z Miass, które miało dotąd duże osiągnięcia
w dziedzinie budowy napędzanych silnikami
na paliwo ciekłe pocisków balistycznych do okrętów
podwodnych. To, że władze Rosji nie zdecydowały
się na opracowanie ciężkiej rakiety napędzanej
paliwem stałym jest dotkliwą porażką
biura konstrukcyjnego Moskiewskiego Instytutu
Techniki Cieplnej (MIT). Z wielkim trudem wywiązał
się on z obietnicy zbudowania pocisku okrętowego
z takim napędem, który miał być „niemal
w pełni” zunifikowany z lądowym Topolem-M.
Sarmat ma zastąpić najcięższe na świecie pozostające
w użyciu pociski balistyczne 15A18M
R-36M2 Wojewoda – dzieło sławnego KB Jużnoje
z Dniepropietrowska. To biuro projektowało następcę
rodziny R-36M, ale po rozpadzie ZSRR znalazło
się na Ukrainie i chociaż prac nie przerwano,
finansowanie ze strony rosyjskiego Ministerstwa
Obrony było niewystarczające, a z czasem wstrzymano
je całkowicie.
Wstępna koncepcja nowego pocisku, oznaczonego
później RS-28 (15A28), była gotowa już
w 2005 r. W OAO Awangard opracowano do niego
kompozytowy pojemnik transportowo-startowy.
Jest on umieszczany w silosie wyrzutni za
pomocą transportera 15T526, opracowanego
przez KB Motor. Silniki pierwszego stopnia są zapewne
modernizacją silników RD-274, produkowanych
do R-36M2, silniki drugiego stopnia powstały
w Biurze Konstrukcyjnym Automatyki
Chemicznej (KBChA). Do Sarmata są też produkowane
w firmie Permskie Motory silniki „izdielije
99”. Pociski będą produkowane w kooperacji
Krasnojarskiej Fabryki Maszyn (Krasmasz) i GRC
im. Makiejewa. Pocisk wraz z PAD-em (prochowy
akumulator ciśnienia) ma długość ok. 32 m i średnicę
3 m. Jego masa ma wynosić ponad 200 t,
a ładunek użyteczny od 5 do 10 t. System ma
oznaczenie 15P228. Jego wyróżnikiem miałby być
rekordowo krótki aktywny odcinek trajektorii,
czyli czas pracy silników.
Pierwszy próbny start Sarmata miał miejsce
27 grudnia 2017 r. na poligonie w Plesiecku. Co
ciekawe, po odpaleniu PAD-a wyrzucającego rakietę
z silosu, zostały uruchomione silniki pierwszego
stopnia. Zwykle nie robi się tego podczas
pierwszej próby. Albo więc wcześniej przeprowadzono
pierwszy, mniej efektowny test PAD-a,
albo zaryzykowano pominięcie tego etapu testów.
Podobno na początku 2017 r. Krasmasz,
działając w ramach kontraktu podpisanego
w 2011 r., wyprodukował pierwsze trzy pociski, co
oznacza, że kolejne próby powinny nastąpić niedługo.
Z drugiej strony, zapowiadane na 2019 r.,
przyjęcie rakiety na uzbrojenie wydaje się mało
realne. Także informacje o rozpoczęciu prac adaptacyjnych
na pozycjach dywizji w Użurze i Dombarowskim
wydają się nieprawdziwe.
22 Wojsko i Technika • Kwiecień 2018
www.zbiam.pl