You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
83<br />
MAKALE<br />
KONFEKSİYON TEKNİK<br />
AĞUSTOS | AUGUST | <strong>2018</strong><br />
bizi bu konuda aydınlatacak önemli bir birikimdir.<br />
Koleksiyona terzilik ve moda açısından bakıldığında<br />
gerek saray arşivinde gerek elbiseler üzerine<br />
iliştirilmiş etiketlerde önemli ipuçlarına rastlanmaktadır.<br />
Bu dokümanlar 15.- 16. yüzyılda az olmasına<br />
karşın 18. yüzyılda kendini hissettiren Batılılaşma<br />
hareketleriyle beraber artmaktadır. Hanzade<br />
Sultan’ın çocukluk kaftanı, kutnu kumaştan, sarı,<br />
mavi, krem, siyah renklerle yollu desenlidir. İçi<br />
pamukla kapitoneli, kalın, kışlık bir giysidir. Padişah<br />
bu kaftanı çocuk için koyu bulmuş ve terziye<br />
çıkışmıştır. Kızgınlığı giysinin göğsü üzerine iliştirilmiş<br />
etikete yansımıştır; “… niçin kaftanları çirkin dikersiz,<br />
bunu nasıl insan giyer, bu kara çakşırları kim<br />
giyer, al kumaş yok mudur, ak atlas yok mudur?”<br />
TSM. 13/275). (Tezcan, 2013:95-96)<br />
Osmanlı Çocuk giysilerinde genelde ipek, ipek<br />
metal (altın tel) karışımı ve pamuk hammaddeli<br />
kumaşlar kullanılmıştır. Astarların bütünü bez diye<br />
nitelenen pamuk kumaştandır. Zıbın, entari ve<br />
kaftanların beden kesimi arka ortası dikişsiz, etek<br />
ucu yırtmaçlı, omuzları dikişsiz, yanlara parça<br />
eklenen ve ön ortasına üçgen parça eklenen düz<br />
kesim tekniklerinin kullanıldığı söylenebilir. Kol kesim<br />
teknikleri içinde düz kare kol ve yaka kesim teknikleri<br />
içinde birinci sırada hâkim yaka tekniği, ikinci sırada<br />
“0” yakanın daha çok tercih edildiği görülmektedir.<br />
Giysilerin kolu düz kare takma koldur. Genelde kısa<br />
kollu olanlara törenlerde takmak üzere seyyar takma<br />
kollar hazırlanmıştır ve kısa kolların kol ağızlarının<br />
önü içe doğru oyuntulu olup pervazlıdır. Şalvar ve<br />
çakşırlar daha çok boyuna kesikli, yanları dikişsizdir.<br />
Ayrıca çakşırlarda ön-arka ortada (belinde) yırtmaç<br />
olduğu tespit edilmiştir. (Kuç, 2011: 245-246)<br />
Osmanlı’da giyim-kuşam geleneğinde Batılılaşma,<br />
ilk olarak askerî kıyafetlerde başlamış, daha sonra<br />
erkek modasına ve en son olarak da kadın ve<br />
çocuk modasına yansımıştır. (İpek, 2009:64)<br />
Modernleşme olgusu, varlığını ve gelişimini teknolojik<br />
buluşlara, atılımlara, girişimlere, yeniliklere<br />
borçludur. Osmanlı’da modernleşme düşüncesi,<br />
Tanzimat dönemiyle, toplumsal düzene yeni bir<br />
“nizâm verme/ düzene koyma” olarak siyasal ve<br />
toplumsal alanlarda uygulama alanı bulurken<br />
Osmanlı kadınını ve erkeğini yeniden biçimleyen<br />
en önemli güç, yaşanan giysi değişimleri olmuştur.<br />
Osmanlı’da, öncelikle üst düzeyde, yönetici<br />
sınıfının kabul ettiği modern giyimin üretimi, satışı,<br />
neredeyse tümü yabancıların mülkiyetindeki “Bon<br />
Marché” nitelikli mağazalardan sağlanmaktadır.<br />
İstanbul, İzmir, Selanik, Beyrut ve benzeri Osmanlı<br />
kentlerinde, Avrupa’da dikilen, günümüzdekine<br />
çok benzeyen, hazır giyim olarak üretilen, kadın,<br />
erkek, çocuk, subay, memur yanında hemen herkese<br />
seslenen giysileri satan mağazaların çokluğu<br />
dikkat çekicidir. (Sağduyu, 2014:176)<br />
3. CUMHURİYET’İN İLANINDAN SONRA ÇOCUK MODASI<br />
Cumhuriyet’in ilk yıllarında Resimli Ay dergisi,<br />
kadınlara mevsimine göre elbise, çarşaf, başlık ve<br />
şapka modelleri fotoğraf ve çizgi resimlerin yanında<br />
şıklığı tamamlayan makyaj ve aksesuar konularında<br />
geniş bir okuyucu kitlesine ulaşmaya çalıştı. Kadının<br />
iş ve sosyal hayatta daha görünür hale gelmesiyle<br />
değişen giyim-kuşamı, şıklık, modernleşme ve<br />
millileşme kavramları arasında şekillendi. Görsel<br />
basının ve kitle iletişim araçlarının günümüzden<br />
farklı olduğu ve toplumsal hayata yönelik inkılap-<br />
Fotoğraf 1: “Ellili Yıllardan Günümüze Uzanan Çocuk Modası” Koleksiyonu, 2016. Kaynak: Nişantaşı Üniversitesi Tekstil ve Moda Tasarım Öğrencileri
Change language