U.F.O UNIVERSITY - Albanian University

2.Procesi i stabilizim –
asociimit
14
Ligji nr. 8044, paraqiste edhe një sërë mangësish të tjera, qoftë
të tipit procedural, qoftë të tipit substancial, të cilat nuk do të
jenë objekt studimi në këtë punim. Çka përmendëm më sipër,
rreth disiplinës së parë për mbrojtjen e konkurrencës, shërben
p ër të evid en tu ar se ky ligj lin d te si rezu ltat i nevojës së
disiplinimit të një tregu, stabilizimi i të cilit ishte kusht kryesor
për zhvillim in e ekonomisë private në një vend të vogël, të
sapodalë nga një regjim ku nuk kishte ekzistuar as minimumi i
term ave rezid ualë të pronës private apo tregut, por, m bi të
gjitha, ky ligj do të përbënte një hap të mëtejshëm drejt integrimit
të mundshëm dhe të dëshiruar në tregun evropian, edhe pse
mbartte një sërë mangësish dhe paqartësish.
Ky ligj mbeti në fuqi deri në vitin 2003, me miratimin e ligjit nr.
9121, datë 28.07.2003, “Për mbrojtjen e konkurrencës”. Në të
njëjtën kohë, edhe marrëdhëniet BE - Shqipëri kishin evoluar
d u ke iu afru ar gjithm on ë e m ë shu m ë nënshkrim it të n jë
marrëveshjeje asociimi.
Në vitin 1999, BE-ja paraqiti procesin e stabilizim-asociimit, si
një strategji e përbashkët për pesë shtete të Evropës Juglindore, 6
p ërfshirë ed he Shqip ërinë, 7 m e anë të së cilës p ërcaktohen
drejtimet e një ndërhyrjeje afatgjatë d he me ambicie të mëd ha,
që id entifikon, si qëllim kryesor të p olitikës së Bashkim it
Ev r op ia n p ër r a jon in , 8 in teg r im in ev r op ia n të v en d ev e
ballanike. 9 Objektivi i parë i këtij procesi është stabilizimi dhe
krijimi i kushteve për një tranzicion sa më të butë në ekonominë
e tregut, në perspektivën e objektivit përfundimtar, hyrja në
BE.
Ven d i yn ë, që m e p arash ikim in e d isip lin ës së p arë ‘p ër
m brojtjen e konku rrencës’, ka tentu ar të realizojë p ikërisht
objektivin e parë apo të ecte në rrugën e realizimit të tij, ed he
pse në ato vite objektivi final apo hyrja në BE ishte shumë larg.
BE-ja, nëpërmjet këtij procesi, pret që Shqipëria të përafrohet
me vlerat d he modelin evropian, përsa u përket d emokracisë,
ligjshm ërisë d he respektim it të të d rejtave të njeriut, si d he
përafrimin me rregullat e një ekonomie tregu. Elementi kryesor
i këtij procesi është Marrëveshja e Stabilizim-Asociimit, 10 e cila
përqend rohet në respektimin e principeve d em okratike d he
6 Që në vitin 1996, projekti mbi rajonin përcaktonte një kontekst për marrëdhëniet me pesë vendet e rajonit: Bosnje-Hercegovinën, Kroacinë, ish-
Republikën Jugosllave të Maqedonisë, Shqipërinë, ish-Republikën Federale të Jugosllavisë, që përfshinte atëherë Malin e zi, Serbinë dhe
Kosovën (në bazë të Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurisë së Kombeve të Bashkuara). Objektivat e përcaktuar në vitin 1996, të mbështetur në
zbatimin e Traktateve të Paqes së Dayton-it, Parisit dhe të Erdut, ishin: krijimi i një zone stabiliteti politik dhe prosperiteti ekonomik, falë rikthimit
dhe mbrojtjes së demokracisë dhe të shtetit të së drejtës, falë respektit të pakicave kombëtare dhe të drejtave të njeriut, si dhe rivlerësimit të
aktivitetit ekonomik(http://evropa.eu/scadplus/leg/it/lvb/r18003.htm).
7 “Osservatorio Balcani: I paesi balcanisi e l´Unione europea. A che punto è l´integrazione”; a cura di Teresa Polara, Itali, 2001
8 Relacioni i Komisionit mbi mundësinë e negocimit të një marrëveshje stabilizimi dhe asocimi me Shqipërinë, COM (1999), 599, 24 nëntor 1999.
9 Çdo vend, i cili prezanton kandidaturën e tij për t’u bërë anëtar i BE-së, është i detyruar të respektojë kushtet e parashikuara në nenin 49 dhe
principet e parashikuara në nenin 6, paragrafi 1, të Traktatit të Bashkimit Evropian. Në këtë kontekst, kriteret janë përcaktuar me rastin e Këshillit
të Kopenhagenit, në vitin 1993 dhe janë përmirësuar më pas në Këshillin e Madridit, në vitin 1995.
10 Më 12 qershor, në Luksemburg u nënshkrua teksti i plotë i marrëveshjes. Në të njëjtin moment u nënshkrua edhe marrëveshja e ndërmjetme mes
BE-së dhe Republikës së Shqipërisë mbi tregtinë dhe bashkëpunimin tregtar, marrëveshje e cila ka qenë baza ligjore e të gjitha marrëdhënieve
tregtare mes palëve, deri në hyrjen në fuqi të Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit, më 1 prill 2009. http://www.mie.gov.al/
O PTI M E