You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Samoloty bojowe<br />
Łukasz Pacholski<br />
Dobrze już rozpędzony, dzięki<br />
zamówieniom trzech państw, program<br />
budowy nowych F-16 Block 70/72,<br />
odnotował w sierpniu nowy sukces,<br />
który sprawia, że przez najbliższe lata<br />
samolot ten będzie stanowił ważny<br />
element oferty korporacji Lockheed<br />
Martin, a także działań <strong>promo</strong>cyjnych<br />
Departamentu Obrony Stanów<br />
Zjednoczonych. Także w sierpniu,<br />
program F-16 Block 70/72 osiągnął<br />
ważny etap – przekroczył granicę<br />
stu zamówionych egzemplarzy.<br />
Ilustracje w artykule: USAF, Lockheed Martin,<br />
Siły Powietrzne Rumunii, OGMA.<br />
14<br />
sierpnia korporacja Lockheed Martin<br />
i Departament Obrony Stanów Zjednoczonych<br />
zawarli wieloletnią, ramową<br />
umowę dotyczącą produkcji i rozwoju wielozadaniowych<br />
samolotów bojowych F-16 Block<br />
70/72. Jak napisano w rządowym komunikacie,<br />
może mieć ona globalną wartość dochodzącą do<br />
62 mld USD (sic!), co samo w sobie jest gigantyczną<br />
sumą. Skromne szacunki wskazują, że<br />
taka kwota pozwoliłaby na wyprodukowanie<br />
nawet 1000 egzemplarzy. Wydaje się to jednak<br />
liczbą nieosiągalną, biorąc pod uwagę, że w dotychczasowej<br />
ponad 45-letniej historii tej konstrukcji<br />
zbudowano 4604 maszyny, a przy maksymalnym<br />
tempie produkcji na linii montażowej<br />
W ramach sierpniowej umowy Lockheed Martin otrzymał zlecenie dotyczące produkcji 90 fabrycznie nowych samolotów<br />
F-16. Są wśród nich egzemplarze dla Tajwanu i Maroka, gdzie uzupełnią potencjał już eksploatowanych<br />
F-16 Block 52+ Advanced.<br />
Obecnie Maroko dysponuje 23 F-16C/D Block 52+ Advanced, które stanowią trzon lotnictwa wojskowego. Brały<br />
udział m.in. w bombardowaniu Jemenu, gdzie utracono jedną maszynę.<br />
F-16 nadal w grze<br />
w Greenville w Karolinie Południowej ich kompletowanie<br />
zajęłoby ok. 20 lat. Zawarcie umowy<br />
oznacza przede wszystkim ułatwienia związane<br />
z jej późniejszym aneksowaniem i uruchamianiem<br />
kolejnych transz środków w przypadku<br />
nowych zamówień w ramach procedury Foreign<br />
Military Sales (FMS), a także konieczności dostosowania<br />
maszyn do nowych wymagań poszczególnych<br />
klientów (m.in. integracja nowego<br />
wyposażenia i kolejnych typów uzbrojenia podwieszanego<br />
itp). Jednocześnie, jak pokazują<br />
sierpniowe doświadczenia, pozwoli na ograniczenie<br />
dostępu do informacji przez postronnych,<br />
co może dać przyzwolenie na skryte zawieranie<br />
kontraktów z państwami chcącymi, przynajmniej<br />
do czasu rozpoczęcia dostaw, zachować<br />
taką transakcję w tajemnicy.<br />
Zgodnie z komunikatem, w momencie podpisania<br />
bazowej umowy, zawarto pierwszy aneks na<br />
finansowanie produkcji 90 samolotów. Odbiorcami<br />
mają być państwa kupujące sprzęt w Stanach<br />
Zjednoczonych w ramach procedury FMS. Kontrakt<br />
ma wartość 5 mld USD i ma zostać zrealizowany<br />
do końca 2026 r. Oficjalnie Departament<br />
Obrony, a także producent samolotów, nie poinformowali<br />
o odbiorcach. Nie jest jednak wielką<br />
tajemnicą, że chodzi o Tajwan i Maroko. Władze<br />
Tajwanu zresztą publicznie ogłosiły w grudniu<br />
2019 r. zawarcie międzyrządowej umowy LOA<br />
w sprawie zakupu 66 F-16 Block 70. W marcu 2019 r.<br />
Departament Obrony autoryzował sprzedaż Maroku<br />
25 F-16 Block 72. Dotychczas brakowało jednak<br />
informacji o podpisaniu umowy LOA, która została<br />
przesłana władzom królestwa przez Waszyngton<br />
do kontrasygnaty jeszcze w ostatnim kwartale<br />
ubiegłego roku. Biorąc pod uwagę liczbę 90 zakontraktowanych<br />
maszyn, może to oznaczać, że drugi<br />
odbiorca zamówił 24 samoloty – co ciekawe,<br />
miałyby to być pierwsze w wersji Block 72, a więc<br />
napędzane silnikami F100-PW-229. Jak się okazuje<br />
Maroko zdecydowało się na powiększenie floty<br />
F-16 w swym lotnictwie wojskowym, które obecnie<br />
eksploatuje 23 F-16C/D Block 52+ Advanced, dostarczonych<br />
w latach 2010–2011 i napędzanych<br />
właśnie silnikami Pratt & Whitney. Nie można wykluczyć,<br />
że władze w Rabacie wkrótce zrealizują<br />
także program modernizacji starszych maszyn do<br />
standardu F-16V. Stosowny projekt został zresztą<br />
autoryzowany przez amerykańską administrację<br />
również w marcu 2019 r. Według niektórych doniesień<br />
medialnych, ze względu na napięty budżet,<br />
projekt został jednak odłożony do czasu przywrócenia<br />
stabilizacji finansowej.<br />
76 <strong>Wojsko</strong> i <strong>Technika</strong> • Wrzesień <strong>2020</strong><br />
www.zbiam.pl