Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Michał A. Piegzik<br />
2<br />
Operacja „AL”:<br />
sekretny plan japońskiej<br />
dominacji na Północnym Pacyfiku<br />
58<br />
Nadchodząca noc nie oznaczała dla Amerykanów przerwy<br />
na odpoczynek w zmaganiach o Aleuty. Słusznie obawiano się,<br />
że główny atak wroga nastąpi w kolejnych dniach, tym samym<br />
zamierzano znaleźć japońskie lotniskowce jeszcze przed wznowieniem<br />
działań lotniczych. Poza kilkoma Catalinami na nocny<br />
patrol posłano również armijne bombowce. Jak wspominały<br />
ich załogi, tej nocy nad Alaską i Aleutami panowały mordercze<br />
warunki atmosferyczne. Przeprawy przez sztorm nie przetrwały<br />
dwie Cataliny pilotowane przez podporuczników marynarki Jeana<br />
Cusicka i Eugene’a Stockstilla, które nie dawały znaku życia<br />
i zostały uznane za stracone wraz z załogami.<br />
Drugi rajd na Dutch Harbor<br />
– 4 czerwca<br />
Złą passę przerwała łódź latająca pilotowana<br />
przez chorążego Marshalla C. Freerksa.<br />
O 6:50 znajdowała się ona już osiem godzin<br />
w powietrzu i wyszła ze sztormu bez<br />
większych usterek. Podczas trasy powrotnej,<br />
około 160 mil na południowy zachód<br />
od Umnak, na ekranie radaru ASV pojawił<br />
się kontakt z niezidentyfikowanym obiektem<br />
na powierzchni wody. Freerks wiedział,<br />
że nie mogła to być ani wyspa, ani też żaden<br />
amerykański okręt, dlatego zdecydował<br />
się zmniejszyć wysokość i sprawdzić okolicę.<br />
Ku jego zdziwieniu natknął się wprost<br />
na 2. Kidō Butai, lecz sam nie został wykryty<br />
przez japońskie jednostki.<br />
Amerykanin pospiesznie nadał do bazy<br />
depeszę o jednym lotniskowcu i dwóch<br />
niszczycielach na współrzędnych 50°07’N<br />
171°14’W, poruszających się na kursie 150°.<br />
Po upewnieniu się, że wiadomość została<br />
odebrana, Catalina miała pozostawać w kontakcie<br />
wzrokowym z japońskim zespołem.<br />
Nie minęła więcej niż godzina, a dowództwo<br />
skrzydła patrolowego nakazało Freerksowi<br />
powrócić do bazy. Zanim jednak Amerykanin<br />
oddalił się od przeciwnika, postanowił<br />
spróbować swojego szczęścia i zbombardować<br />
jeden z japońskich okrętów. Jego podejście<br />
okazało się kompletnie nieudane, sam<br />
zaś stracił jeden z silników wskutek ognia<br />
przeciwlotniczego 2 .<br />
W śledzeniu 2. Kidō Butai Freerksa miała<br />
zastąpić Catalina pilotowana przez porucznika<br />
marynarki Charlesa E. Perkinsa, która wystartowała<br />
z Dutch Harbor. Tym razem łódź<br />
latająca została uzbrojona w jedną torpedę<br />
i dwie 227-kilogramowe bomby na wypadek<br />
gdyby miała okazję zbliżyć się do przeciwnika<br />
na bezpieczny dystans. Około 11:00 Perkins<br />
odnalazł japoński zespół i poinformował<br />
bazę o wykryciu jednego lotniskowca,<br />
dwóch krążowników ciężkich w namiarze<br />
215° i odległości 165 mil od Dutch Harbor,<br />
poruszających się na kursie 360°. Catalina<br />
miała śledzić 2. Kidō Butai do czasu pojawienia<br />
się sojuszniczych bombowców armii.<br />
Opóźnienia w transmisji radiogramów<br />
sprawiły jednak, że łącznie dwanaście B-26A<br />
z Cold Bay i Umnak, wystartowało z ponad<br />
godzinnym poślizgiem.<br />
Podobnie jak Freerks, Perkins również<br />
chciał spróbować swojego szczęścia i skierował<br />
Catalinę przeciwko Jun’yō. Japończycy<br />
nie wydawali się zaskoczeni i otworzyli<br />
ogień przeciwlotniczy. Jeden z wybuchów<br />
zniszczył prawy silnik łodzi latającej, która<br />
przez chwilę straciła stabilność. Perkins<br />
miał do wyboru kontynuować samobójcze<br />
podejście albo wycofać się. Nie ryzykując<br />
życia załogi, Amerykanin wyrzucił do wody<br />
torpedę i obie bomby, a następnie zniknął<br />
w chmurze deszczowego szkwału. Gdy miał<br />
pewność, że nie gonią go japońskie myśliwce,<br />
opróżnił też w połowie zbiorniki z benzyną,<br />
aby dolecieć do bazy tylko na jednym<br />
sprawnym silniku 3 .<br />
Sześć B-26A z Umnak, prowadzonych<br />
przez kapitana Owena Mealsa, nie potrafiło<br />
odnaleźć japońskich lotniskowców<br />
na podstawie wskazówek z dotychczasowych<br />
depesz. Żaden z bombowców nie był<br />
wyposażony w radar, Catalina Perkinsa zaś<br />
znajdowała się już na kursie powrotnym.<br />
Po raz kolejny dała o sobie znać zmienna<br />
pogoda. Deszczowy szkwał i gęsta mgła<br />
utrudniała poszukiwania za pomocą przyrządów<br />
optycznych. Jedynym bezpiecznym<br />
rozwiązaniem było pozostawanie ponad<br />
chmurami, lecz w takich okolicznościach<br />
wykrycie okrętów na powierzchni wody graniczyło<br />
z cudem. Mijały kolejne minuty i Mealsowi<br />
nie pozostało nic innego jak podjąć<br />
decyzję o odwrocie.<br />
Nieco bardziej dramatyczny przebieg miała<br />
wyprawa bombowców z Cold Bay. Sześć.<br />
B-26A, prowadzonych bezpośrednio przez<br />
zniecierpliwionego pułkownika Williama