Optimist magazin 57 (decembar 2020)

VOPTIMIST Doroteo
est da američka Uprava za
hranu i lekove (FDA) u
aprilu ove godine, u trenutku
kada je epidemija
Covid-19 bila na vrhuncu,
odlučuje da ublaži rigoroznu
uredbu po kojoj gej
muškarci faktički ne
mogu da budu donatori
krvi, prošla je poprilično
nezapaženo, s obzirom na
nivo licemerja prisutan u njoj. FDA je odluku da
snizi kriterijume donela na prečac i bez javne rasprave,
ne zato što je naprasno odlučila da bude
manje diskriminatorna, već zato što je očekivala
da će se zbog nadolazeće pandemije smanjiti
broj dobrovoljnih davalaca krvi. Drugim rečima,
kada se smanji broj jedinica krvi u zalihama,
dobra je i krv onih za koje je do tada smatrano
suprotno.
No, vratimo se na početak tj. na pitanje otkuda
uopšte tako skandalozna i diskriminatorna
uredba koja postoji u skoro svim zemljama
sveta, pa i kod nas, a
o kojoj se očigledno
ne priča onoliko koliko
bi bilo ekvivalentno
njenoj
Diskriminacija “Gej” krvi
24 www.optimist.rs
skandaloznosti?
Ograničenje davanja
krvi za homoseksualce
Davanje krvi
i
biseksualne muškarce
stupilo je na
snagu 80-ih godina
piše: Bogdan Petrović
prošlog veka sa
ekspanzijom HIV virusa
kada su ove kategorije
žigosane
kao najrizičnije. I mada se statistika od tada znatno
promenila, uredba o zabrani i dalje postoji
samo je ponegde malo ublažena. Trenutno je
LGBT+ osobama, prevashodno muškarcima,
trajno ili na određeno vreme zabranjeno da
budu davaoci krvi u Hrvatskoj, Sloveniji, Ukrajini,
Maleziji, Singapuru, Trinidadu i Tobagu, na Kosovu
i Islandu. Nikakva ograničenja u vezi sa
ovim nema tek sedamnaest država u svetu,
među kojima su Crna Gora, Španija, Italija, Mađarska,
Rusija, Južnoafrička Republika... U najvećem
broju zemalja, među koje spada i Srbija,
ograničenja se odnose na vremenski period koji
je prošao od poslednjeg seksualnog odnosa (u
pojedinim zemljama je u pravilniku precizirano
da se radi samo o analnom ili oralnom seksu).
Taj period varira od tri meseca, koliko je ograničenje
primera radi u Australiji, do godine dana
u Austriji, ali najčešće je u pitanju period od šest
meseci. Tako je do aprila i nove pomenute
uredbe bilo u Sjedinjenim Američkim Državama,
a tako je i u Srbiji. Pritom, ukoliko u daljem
razgovoru sa lekarom, koji sledi nakon
popunjavanja ovog upitnika, navedete da seksualno
opštite sa osobom istog pola, automatski
bivate odbijeni kao potencijalni davalac krvi,
pošto vas to po automatizmu svrstava u rizičnu
grupu.
Najvažnije pitanje vezano za ovo ograničenje,
in general, je: Da li se ovde radi o diskriminaciji
gej osoba ili ne?
Ta dilema, koja je vrlo brzo prerasla u raspravu,
bila je čini se najaktuelnija 2015. nakon
što je Evropski sud u Strazburu presudio da zemlje
članice EU mogu slobodno da zabrane homoseksualcima
doniranje krvi u
svrhu prevencije širenja
HIV-a. Na jednoj
strani su bili oni
koji na ovo ograničenje
gledaju kao
na obazrivost proisteklu
iz toga da je
kod transfuzije najvažnije
da se uzme
maksimalno sigurna,
zdrava i bezbedna
krv i potom
prosledi onome
kome je neophodna.
Takvi, međutim, previđaju činjenicu da se
pomenuta obazrivost, u onim zemljama u kojima
se davanje krvi ograničava na nekoliko meseci
od seksualnog odnosa, oslanja na
najobičniji upitnik koji popunjava davalac krvi.
On u tom popunjavanju može biti neiskren, sa
čim u vezi postaje potpuno nebitna njegova seksualna
orijentacija koja se apostrofira kao primarna.
Teorija o obazrivosti posebno pada u vodu
pred činjenicom da i heteroseksualci ulaze u rizične
seksualne odnose i mogu biti nosioci HIV