You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Tadeusz Wróbel<br />
56<br />
Hongkong 1941<br />
Na straconych pozycjach<br />
Brytyjska decyzja o obronie Hongkongu, brytyjskiej kolonii<br />
na wybrzeżu Chin, miała charakter polityczny. Bowiem w 1941 r.<br />
izolowana przez Japończyków posiadłość Imperium Brytyjskiego,<br />
nie miała szans odeprzeć ataku wroga. Uznano jednak,<br />
że oddanie go bez walki może osłabić wolę oporu Chińczyków<br />
będących w stanie wojny z Japonią od lata 1937 r. Poza tym<br />
byłby to cios dla wizerunku imperium w świecie.<br />
Hongkong, niewielka brytyjska kolonia<br />
na wybrzeżu Chin, była w 1941 r. izolowana<br />
przez japońskie sił zbrojne,<br />
zarówno od strony lądu, jak i morza. Skoncentrowani<br />
na obronie przed niemiecką<br />
Trzecią Rzeszą Brytyjczycy, traktowali Daleki<br />
Wschód jako drugorzędny teatr działań wojennych.<br />
Dysponując ograniczonymi zasobami<br />
postanowili skupić się na obronie swych<br />
najcenniejszych azjatyckich posiadłości, Malajów<br />
i Indii. Niemniej jednak w Hongkongu<br />
pozostawiono kilkunastotysięczny garnizon,<br />
który miał stawiać opór jak najdłużej. Wojna<br />
z Japonią wybuchła w końcu roku, gdy obchodzono<br />
setną rocznicę, kiedy „Union Jack”<br />
po raz pierwszy załopotał na noszącej tę nazwę<br />
wyspie. Hongkong stał się zalążkiem<br />
większej posiadłości kolonialnej.<br />
Handlowy przyczółek<br />
20 stycznia 1840 r. brytyjski minister spraw<br />
zagranicznych Henry John Temple, 3rd Viscount<br />
Palmerston upoważnił admirała George’a<br />
Elliota i jego kuzyna kapitana Charlesa Elliota<br />
do uzyskania jakiejś wyspy u wybrzeży Chin<br />
na port handlowy. Co ciekawe, w tym czasie<br />
trwała już I wojna opiumowa (1839-1842).<br />
Konflikt wybuchł, gdy władze Cesarstwa Chin<br />
próbowały powstrzymać import produkowanego<br />
w Indiach opium. Eksport ten przynosił<br />
wielkie zyski Brytyjczykom. Zalew chińskiego<br />
rynku narkotykiem był katastrofą społeczną<br />
i gospodarczą.<br />
Okazja do wymuszenia na Chińczykach<br />
udostępnienia terytorium pojawiła się po wygranej<br />
przez Brytyjczyków drugiej bitwie pod<br />
Chuenpee. Wtedy opanowali oni chińskie forty<br />
na wyspach Chuenpee i Taikoktow, w cieśninie<br />
Humen, nazywanej przez Europejczyków Bocca<br />
Tigris lub Bogue. Cesarski urzędnik Qishan<br />
w ramach ugody pokojowej zaproponował<br />
Charlesowi Elliotowi wyspę Hongkong lub półwysep<br />
Koulun. Ten wybrał wyspę leżącą na południe<br />
od Zatoki Kantońskiej, będącej ujściem<br />
Rzeki Perłowej. Jej powierzchnia wynosiła około<br />
75 km². W rejonie północno-wschodniego<br />
jej krańca, w przejściu Lye Mun, szerokość<br />
Port w Hongkongu z zakotwiczonymi brytyjskimi, francuskimi i amerykańskimi okrętami; 1936 r.<br />
Kolonia brytyjska, znana jako Hongkong składała się z półwyspu Koulun i wyspy Honkong.