Die Bibel mit Esperanto - Esperanto mit der Bibel

DIEBIBELMITESPERANTO
ESPERANTOMITDERBIBEL
VinkoOšlak
Bonn/Klagenfurt
2022

DieBibelmitEsperanto–EsperantomitderBibel
–Verfasst:VinkoOšlak
−Lektorat:Mag.TimO.Wüster
HerausgegebenvomNeuerBundVerlag,Bonn
Webseiten:https://neuer-bund-verlag.deund
https://lies-das-evangelium.de
Verantwortlich:AloisMair
ISBN:978-3-948136-39-0
Druck:PrintGroup,Polen,2022/Presado:PrintGroup,Pollando,2022.
©VinkoOšlak–nurimmoralischenSinn/nurenmoralasenco.

Inhaltsverzeichnis/laenhavmontrilo
WashabendieBibelundEsperantomiteinanderzutun? ...............8
I.AllgemeinüberEsperanto...............................................................16
II.DiewichtigstenSprachregelndesEsperanto...............................18
III.DreiLektionengenügenfürdenBeginn ...................................31
NocheinigepraktischeHinweise.......................................................48
LaEvangeliolaŭMarko.......................................................................50
5

DieBibelmitEsperanto
EsperantomitderBibel
1. Eine theologische Überlegung über die eventuellen Verbindungen
zwischen der Bibel und der internationalen Sprache
Esperanto von L.L. Zamenhof, und über die Bedeutung von
Esperanto für den leichteren Zugang zu der Bibel, für die
MissionsarbeitunterdenVölkern,dienochüberkeineeigene
Bibelübersetzung verfügen oder auch unter den Menschen,
die die Bibel in ihrer Muttersprache lesen können, aber über
die Heilige Schrift reden möchten und mit denjenigen
Menschenkorrespondieren,dieGottinseinemWortsuchen
undverschiedenenVölkernundSprachenangehören.
2. Ein Mini-Esperantolehr- und Lernbuch anhand von Bibelversen
in nur drei Lektionen, was aber doch für ein eigenständigesLesenderBibelinEsperantoreicht.
3. Das gesamte Evangelium nach Markus in der Übersetzung
ins Esperanto von John O. Rust & Arthur E. Wackrill in
Schottland(1924).
7

WashabendieBibelundEsperanto
miteinanderzutun?
Bereits im Frühling 2007 wurde in Klagenfurt in einem kleinen
Kreis der Nachfolger Christi, die die internationale Sprache Esperanto
als ihre zweite Sprache gebrauchen, die Idee geboren,
zweierlei Dinge zu verknüpfen: das Studium der Schrift in der
Übersetzung ins Esperanto, welche für das Alte Testament aus den
OriginalsprachenHebräischundAramäischderInitiatorderinternationalen
Sprache Dr. Lazar Markoviĉ Zamenhof selbst besorgte
(die Arbeit wurde kurz vor seinem Tod 1917 vollendet) – und das
Erlernen von Esperanto, eine kleine Belastung (die kleinste
Kommunikationslast)fürjedeninteressiertenErdenbürgeranhand
der Esperanto-Übersetzung der Bibel. Das System sollte so funktionieren,
dass derjenige, der das Wort Gottes näher kennenlernen
möchte und dadurch sein Leben in Einklang mit Gott zu bringen
bereit ist und der einige Lektionen der internationalen Sprache
bereits hinter sich hat, um sich zwei bis fünf Mitstreiter für diese
Idee gewinnt. Die Gruppe würde sich wöchentlich treffen und
würdegleichanfangen,einesder66BücherderBibel–wiehierdas
Evangelium nach Markus, welches für die Errettung des Menschen
alles Nötige beinhaltet – gemeinsam in Esperanto zu lesen, zu besprechenundeigeneBemerkungenundFragendarüberzunotieren
undsichdarüberdannauszutauschen.DerTiteldiesesBüchleinsist
nicht irreführend, obwohl es das kleinste von vier Evangelien zum
Gegenstand hat; es ist das einfachste unter ihnen und berichtet vor
allem,wasundwieJesuswirkte,esistnureinkleinerBruchteilder
8

gesamten Bibel, aber es ist das Wort Gottes. Wenn jemand sich
mittelsdiesesBüchleinsdieBefähigungerwirbt,dieseskurzeEvangelium
in Esperanto zu lesen, kann er dann auch alle anderen der
insgesamt66BücherderHeiligenSchriftlesen.
Bei den ersten Treffen einer solchen Gruppe sollte man das
Evangelium zuerst in der jeweiligen Muttersprache lesen. Es ist gut
und sinnvoll, wenn es in der Gruppe Personen mit verschiedenen
Muttersprachen gibt,da so die Vorteile der neutralen internationalen
Sprache sich am besten zeigen und ihre Wirkung entfalten. Es
sollten die Bibeln in der jeweiligen Muttersprache mitgebracht
werden. So kann man jeden Vers, der zuerst in Esperanto gelesen
wird, gleich mit der jeweiligen Formulierung in verschiedenen
Sprachen der Teilnehmer vergleichen, was an sich eine gelungene
Methode des Spracherwerbs darstellt. Derjenige, der die Gruppe
leitet, kann parallel die grundlegenden grammatikalischen Regeln
erklären. Schon nach einigen Wochen gemeinsamen Bemühens
geht die Arbeit so erfolgreich voran, dass der Leiter der Gruppe,
der vielleicht um zwei, drei Stunden Vorsprung hat, bereits ein
einfaches Gespräch in Esperanto anregen kann. Falls es um einen
guten Kenner der Schrift und einen erfahrenen Pädagogen geht,
dervielleichtauchinEsperantoschonrelativgutredenkann,kann
er mit den Erklärungen der einzelnen Bibelstellen anfangen, wobei
er die Grundprinzipien der biblischen Auslegung berücksichtigen
sollte:
1. die Bibel als das fehlerfreie Werk Gottes, obwohl durch
diemenschlicheHandverfasst,anzusehen;
2. demPrinzipdesLesensimKontextundnichtdetailliert
zu folgen, wobei der Heilige Geist als der endgültige
AuslegerderSchriftzubetrachtenistundzuwissen
3. dassdieganzeSichtundKraftdesWortesGottessichin
einem Menschen entfaltet, wenn dieses Wort auch im
täglichenLebenberücksichtigtundgelebtwird.
9

Der nächste Schritt in einer solchen Gruppe ist die Verpflichtung
der Teilnehmer, eine ähnliche Gruppe irgendwo im eigenen Land
oder im Ausland ins Leben zu rufen. So könnte sich das Netz
solcher biblisch und sprachlich zusammengesetzter Gruppen ausbreiten
und verdichten, ohne dafür eine zentral geführte OrganisationoderhierarchischeStrukturausbauenzumüssen.SokönntemaneinsolchesSystemauchfürdieVerbreitungderBibelunter
den Völkern, die noch keine eigene Übersetzung haben, beschleunigen,
da die Bibel noch immer in viele, besonders kleinere Sprachen
nicht übersetzt wurde. Esperanto kann man in jedem Volk
sehr schnell einigen Menschen beibringen und das gleich mit dem
Evangelium. Falls welche sich anhand dessen bekehren, können sie
dannselberdamitbeginnen,auchdieSprachenderBibelzuerlernen
unddanndieBibelselbstindieeigeneSprachezuübersetzen.
Im dritten Schritt bei der Entstehung und Verbreitung solcher
Gruppen könnte man solche Gruppen auf verschiedenen Ebenen
dann auch unter sich verbinden. Die erste Ebene, die natürlichste,
wäredieVerbindungeinersoentstandenenGruppemitder„Muttergruppe”,vonwelcherdieersteAnregunggekommenist.
Und vielleicht ist damit auch schon die Antwort auf die Frage
gegeben,welcheVerbindungen(Zusammenhänge)eszwischender
BibelundderinternationalenSpracheEsperantogibt–undwelche
Parallelen Esperanto mit der Bibel hat. Versuchen wir es mit
anderenWortendarzustellen.
WarumsolltenwirdieBibelnochineineranderenSprachelesen,
dazu noch in einer, die in der Welt beinahe keine öffentliche
Geltung genießt, warum sollte das Lesen in der eigenen Muttersprache
nicht genügen? Im Sinne der Semantik (Wortbedeutungslehre)
und der Hermeneutik (Textbedeutungslehre) ist das Lesen
der Bibel in einer Nichtmuttersprache immer sehr belehrend und
aufbauend, da manchmal gerade wegen der zu engen Bindung an
10

diejeweiligeMuttersprachedieBedeutung,diemanineinerspäter
gelernten Sprache eher wahrnimmt, manchmal verborgen bleibt.
DiesesPhänomengibtesnichtnurbeimLesenderBibel.Jederkann
selbst die Probe aufs Exempel machen: Wenn man den Text eines
klassischenWerkesausdereigenenLiteraturineinerzuverlässigen
Übersetzungliest,wirdmanbaldüberraschtsein,wievieleNuancen
in der Originalfassung einem unbemerkt blieben. Das gilt prinzipiell
für das Lesen literarischer Texte in jeder beliebigen Sprache.
Aber die beste Wirkung erreicht man in jener „Fremdsprache”, die
objektiv die leichteste für das Erlernen ist und man sie so auch am
besten beherrschen kann – und das ist zweifelsohne die internationalePlanspracheEsperanto.SowürdemanvieleJahrebrauchen,
um mit entsprechendem Nutzen die Bibel in einer fremden
Nationalsprachelesenzukönnen.UmdieBibelinderÜbersetzung
ins Esperanto lesen zu können, reicht es, wenn man sich einige
Monate damit befasst. Das ist der erste Grund, warum man die
BibelauchinEsperantoundnichtnurindereigenenMuttersprache
lesen sollte. Der zweite Grund ist von missionarischer Bedeutung.
Durch die Verbreitung einer solchen Bibelarbeit könnte die Bibel
bald für den ganzen Erdkreis zugänglich werden. Und eine Ethnie,
die die Bibel zuerst in Esperanto lesen könnte, würde bald das
Bedürfnis empfinden, sich die Übersetzung auch in die eigene
Sprache zu besorgen. Anders als die Sprachen der großen und
dominanten Nationen, wie heute Englisch (gestern Französisch,
morgen vielleicht Mandarin…) hat Esperanto keine Absicht, die
anderen Sprachen zu ersetzen, besonders die kleinen, sondern im
Gegenteil, sie zu unterstützen, da sich Esperanto als die jeweils
zweite und dienende Sprache eines jeden Menschen definiert. Das
macht den Unterschied zwischen einer Weltsprache und der internationalenSpracheaus!
Die Bibel in Esperanto zu lesen bedeutet aber auch das Wort
Gottes in einer Sprache zu lesen, die in ihrem grundsätzlichen
11

Konzept einer Reihe der Gebote Gottes folgen will, wie man sie in
der Bibel kennenlernen kann, so besonders die Aufforderung zur
Gerechtigkeit, wobei auch die Gerechtigkeit in der Sprachordnung
der Welt nicht ausgeschlossen sein darf. Diejenigen Benutzer der
Sprache Esperanto, die auch neu geborene Christen sind, wissen
gut, wie auch im Falle, dass das Ziel von Esperanto vollkommen
erfüllt wäre, wenn also jeder neben seiner Muttersprache auch die
gemeinsame Sprache Esperanto erlernt hätte, die biblische Aufforderung
nach Gerechtigkeit noch immer nicht erfüllt wäre, da nur
einer, nämlich der Sohn Gottes Jesus Christus der Gerechtigkeit
Gottes Folge geleistet hat in Vollkommenheit, ohne geringste
Abstriche. Und doch sind die Benutzer und Verfechter der internationalen
Sprache unter denen, die für den Frieden arbeiten, was
dersiebtenSegnungausderBergpredigtunseresHerrn zumindest
teilweiseentspricht.
UndwasfüreineVerbindungbestehtzwischenEsperantoundder
Bibel? Warum sollte ein Mensch diese Sprache erlernen justament
anhandderbiblischenTexteundnichtausdenherkömmlichenLehrbüchern,inwelcheneseineVielfaltverschiedenerTextgattungengibt?
Zuerst geht es hier um das geistige Prinzip, das aber für das
ErlernenallerSprachengilt,auchdereigenenMuttersprache,nicht
nur für Esperanto: Am leichtesten lernt man eine Sprache anhand
von Texten, die gänzlich das Wahre sagen, ja klare und einfache
Sätze der Wahrheit sind, wo dagegen die Sätze der Unwahrheit zur
Unklarheit und zum Verknoten tendieren. Die Wahrheit macht es
gerne einfach, die Unwahrheit macht es gerne kompliziert! Falls
jemanddasnichtglaubenkann,mögeerdiejuridischenSentenzen
aus dem Codex Iustiniani, als das Rechtswesen zumindest in der
Intention auf göttlichen Gesetzen fußte, mit den heutigen
Rechtstexten vergleichen, die nicht einmal mehr von den Juristen
verstandenwerden.DasRechtswesenversuchteindenUrsprüngen
noch mit der göttlichen Ordnung in Einklang zu stehen, daher der
12

einfacheSatzunddieKlarheit–heutesuchtdieJuristereivorallem
die „Löcher” und versteckte Reserven für den Gesetzgeber selbst,
deshalb ist alles so unklar und unverständlich. Die Heilige Schrift
istdemnachnichtnurderStandardderMenscheit,derVölkerund
der Einzelnen im Glauben und in der Moral, sondern auch der
Sprachstandard auf allen genannten Ebenen. Auch die Ungläubigen,
die aber zumindest die sprachliche Überlieferung ihres
Volkes und ihrer Eltern achten, stimmen darin überein, dass eine
Sprache zur Kultursprache wird, wenn die Bibel in diese Sprache
übersetzt ist. Das wagten nicht einmal die Machthaber, die dem
GlaubenanGottfeindlichgesinntwaren,zubezweifeln.Daszweite
Prinzip bezieht sich auf das Methodisch-didaktische. Am leichtesten
lernt man eine andere Sprache anhand von Texten, die man
bereits gut kennt, manche Sätze sogar auswendig, in der eigenen
Muttersprache. Und das findet man, zumindest für gebildete Menschen,
doch in der Heiligen Schrift. Auch dieses Prinzip gilt für
alleSprachen,diemanlernenmöchte,nichtnurfürEsperanto.Was
aber ist es, was einen Studenten des Esperanto noch besonders für
dasLernenanhandvonbiblischenTextenbegeisternkann?
Dr. Zamenhof entschied sich für die Übersetzung der Bibel ins
Esperanto nicht nur aus dem schon erwähnten Kulturmotiv, um
seiner Sprache, die gerade geboren war, die Geltung einer kulturreifen
und anerkannten Sprache zu verleihen, obwohl sicherlich
dieses Motiv nicht zu übersehen ist. Derjenige, der die Sentenzen
von Zamenhof kennt, die nicht nur als Beispiele der Esperantoidiomatik
gegeben wurden, obwohl einige, die die Sprache nicht
kennenundnichtkönnen,glauben,dassesdieseinEsperantonicht
gibt, weil Esperanto eine Plansprache ist, die in zehn Jahren Arbeit
als Grundsystem erarbeitet wurde, wird erkennen, wie tief ZamenhofselbstvonderBibelinspiriertwar.
Das Motiv Zamenhof's, eine gemeinsame Sprache für die
Menscheit zu schaffen, war kein kommerzielles, nicht einmal ein
13

kulturelles, sondern ausschließlich ein ethisches, doch nicht
beliebigethisches,sonderneinsolches,welchesmanausdenLehren
der Bibel erschließen kann. Das, was uns die Bibel, also Gott selbst
erzählt und auferlegt, ist eben das, was Zamenhof mit seiner
Sprache erreichen wollte: ein Ende der Ungerechtigkeit und des
Hasses, ein Sieg der Liebe und der Gerechtigkeit. Zamenhof selbst
warkeinso„dummerIdealist”,wiesogareinigeEsperantistenselbst
ihn bezeichnen, um naiv zu glauben, dass mit dem Sieg seiner
Sprache in der Welt die Gerechtigkeit und Liebe sich durchsetzen
würden.DassindVorstellungendernichteingeweihtenMenschen,
die mehr auf eigenen fixierten Vorurteilen als auf den Fakten
aufbauen. Zamenhof war sich, das folgt aus seinen Schriften und
seinenBriefen,wohlbewußt,dassderErfolgseinerSprachenurein
kleiner Beitrag wäre, um die Welt ein bisschen schöner und gerechter
zu machen. Er war realistischer als manche seine oberflächlichen
Kritiker. Wenn sich also jemand entscheidet, die
internationale Sprache anhand der biblischen Texte zu erlernen,
dann entscheidet er sich konsequent, die „Sprache des Friedens”
anhand der „Texte des Friedens”, was die Bibel jedenfalls ist, zu
erlernen.WirsollenunsereAugenvorderTatsache,dassderFriede,
welchen Zamenhof anstrebte, nicht mit dem Frieden, welchen nur
Jesus Christus uns geben kann, gleichzusetzen ist, nicht
verschließen. Jesus schenkt seine Gnade aber jenen Menschen, die
„für den Frieden arbeiten”, wengleich sie ihn selbst nicht erreichen
können. Der Glaubensunterschied besteht nämlich darin: Der
Mensch kann für den Frieden arbeiten, er kann ihn aber nicht
herstellen, nicht geben. Es ist Jesus, der den Frieden gibt, er preist
aber diejenigen selig, die mit ihren schwachen Kräften und
Erkenntnissen für den Frieden arbeiten. Einer, der Zamenhof
zurückweisen würde, weil sein Frieden nicht mit dem Frieden Jesu
gleichzusetzen ist, der weist auch die siebte Seligspreisung Jesu in
seinerBergpredigtzurück.
14

Mein ehemaliger Professor und Rektor, der bereits verstorbene
Dr. Helmar Frank aus Paderborn, hat uns bei Gelegenheit erzählt,
wie er selbst die Schwierigkeiten der Gastvorlesungen an verschiedenen
Universitäten in der Welt zu lösen versuchte. Als weit bekannterundanerkannterFachmannfürdieKybernetikderPädagogik
wurde er von Rio bis Tokio oft eingeladen. Natürlich konnte er
alle diese Sprachen nicht erlernen. Und Englisch wird auch nicht
so selbstverständlich überall verstanden und gesprochen, wie die
Politiker und leichtgläubige Journalisten es oft wiederholen. So
musste er sich etwas ausdenken, um dieses Problem zu lösen. In
den ersten Tagen seiner Arbeit mit Studenten brachte er ihnen
die Grundregeln und einen bescheidenen Grundwortschatz des
Esperanto bei. Dann konnte er seine Vorlesungen gleich in dieser
Sprache halten und die ganze Zeit nur mehr seinem Fach widmen.
AuchalleExamenwurdeninEsperantoabgenommen.Dasgabmir
zudenken.WennmaneinensoschwierigenStudienstoffderKybernetik
auf diese Weise einem vollkommen fremden Publikum beibringenkann,wievielleichterdanndochauchdasWortGottes,das
EvangeliumJesuChristi…
15

I.
AllgemeinüberEsperanto
Die internationale Sprache Esperanto wurde in der Ordination des
Augenarztes jüdischerAbstammungDr.LazarusMarkoviĉZamenhof
als sprachlicher Entwurf geboren. Zamenhof verbrachte seine
Kindes- und Jugendjahre in der heutigen ostpolnischen Region in
der Stadt Bialystok, die damals als Gubernium dem russischen
Zarenreich untergeordnet war. Im Jahre 1887 ist in Warschau das
erste Buch Zamenhofs „Lingvo internacia” (die internationale
Sprache) in russischer, deutscher, französischer, polnischer und
später englischer Sprache erschienen. Die erste Bewährungsprobe
bestand diese neue Sprache in der französischen Stadt Boulognesur-Mer
an der Westküste Frankreichs im Jahre 1905, als dort der
erste Weltkongress der Esperantoanhänger veranstaltet wurde. Aus
vielen europäischen Staaten trafen sich an die 700 Teilnehmer, die
vieleunterschiedlicheMuttersprachenhatten;siekonntensichohne
Dolmetscher miteinanander verständigen, als ob sie alle derselben
Nation angehört hätten. Von einem Sprachentwurf, der Lingvo
Internacia Zamenhofs, mit nur 16 grammatikalischen Regeln und
916 Wortwurzeln und einigen Textproben, zu denen auch Zitate
aus der Genesis und das Gebet des Herrn Vater unser gehörten,
wurde bald eine Sprache normalen Umfangs mit einem einfachen
undlogischenAufbau.
Bald wurden in die neue Sprache viele Werke der klassischen
Weltliteratur übersetzt, teils von Dr. Zamenhof selbst. Für uns ist
16

aber von besonderer Bedeutung, dass der Initiator der internationalen
Sprache die Übersetzungsarbeit der Bibel, nämlich des
AltenTestamentsausseinenOriginalsprachenHebräischundAramäisch,
selbst in die Hand genommen hat. Als Mann solider
klassischer Bildung im Elternhaus (sein Vater war Professor für
Sprachen am Gymnasium) und im Gymnasium, das damals noch
viel höhere Maßstäbe als das gleichnamige Schultypus von heute
anlegte, beherrschte er auch das Hebräische und das Aramäische,
dasdemersterennaheverwandtist,undkonntesoindieTradition
dertreuenBibelübersetzungenausdenOriginalsprachenundnicht
aus der Vulgata in Latein, wie von den Reformatoren eingeleitet,
eintreten.SeineÜbersetzungbeendeteerzweiJahrevorseinemTod
im Jahre 1915. Eine Gruppe anglikanischer Priester unter der LeitungvonJohnCyprianRustmitA.E.WackrillübersetztedasNeue
Testament ins Esperanto; diese Übersetzung erschien 1912 bei der
Britischen und fremdsprachigen Bibelgesellschaft in London. So
konnte die gesamte Bibel in Esperanto 1926 erscheinen. Bald wurdenstolze5.000Exemplareverkauft–undseitdemistdieBibeldas
meistverkaufte Buch in dieser internationalen Sprache. Seit den
90er Jahren des 20. Jahrhunderts erscheinen einzelne Bücher der
neuen Übersetzung des NT ins Esperanto aus der Feder von Prof.
Gerrit Berweling, eines Pastors der Remonstrantischen Kirche in
den Niederlanden. In Belgien übersetzt Philippe De Vos das ganze
NeueTestamentausdemGriechischeninsEsperanto.
IndiesemBüchleinwirddieklassischeEsperanto-Übersetzungverwendet.
17

II.
DiewichtigstenSprachregeln
desEsperanto
Esperanto wird mit lateinischen Buchstaben geschrieben, wie
Deutsch.DieBuchstabenbzw.dieWörterwerdennachdemphonetischen
Prinzip ausgesprochen, wie sie geschrieben sind: ein Laut,
ein Buchstabe. Die meisten Buchstaben werden wie in der lateinischen
oder italienischen Sprache ausgesprochen, also mit reinen
Konsonanten(b,c,ĉ,dusw.)undmitmittelbreitenVokalen(a,e,i,
o, u). Die Buchstaben mit Sonderzeichen sind: ĉ (tsch), ŝ (sch), ĝ
(wie g in Girokonto oder Dj in Djingiskhan), ĵ (wie j in Journal), ĥ
(ch), aŭ, eŭ (verbunden als eine Silbe, wie in Auto). Die Betonung
ist immer auf der vorletzten Silbe, wie: Biblio, internacia, filozofio,
eklezia, beleco, Eŭropo, festivalo, kontraŭproduktiva usw. Die
Interpunktion ist ähnlich wie in Deutsch, der Beistrich wird nach
der Logik des Satzes gesetzt, wo die Satzglieder zu trennen sind,
wenndiePräpositionenesnichtandeuten.
JedeWortartistinEsperantoklarbestimmtmiteinereigenenEndung:
Bela–schön;dasEigenschaftswort(dasAdjektiv)endetauf -a.
Domo–dasHaus;dieHauptwörter(dasSubstantiv)endetauf -o.
Interese–interessant;dasUmstandswort(dasAdverb)entetauf -e.
Legi–lesen;dasZeitwort(dasVerb)inderNennform(Infinitiv)
endetauf -i.
18

Miparolas–ichspreche;dasZeitwort,konjugiertimPräsens
(Gegenwart)endetauf -as.
Vidiris–dusagtest;dasZeitwort,konjugiertimPräteritum
(Vergangenheit)endetauf -is.
Iliveturos–sie(andere)werdenfahren;dasZeitwort,konjugiert
imFutur(inderZukunft)endetauf -os.
Farution–Tuedas!–dasZeitwortinderBefehlsform(Imperativ)
endetauf -u.
Mideziras,kevilernu!–dasZeitwortinderWunschform
(Optativ)endetauf-u.
Semiscius–wennichwüsste;dasZeitwortinderBedingungsform
(Konditional)endetauf -us.
Dikajlibroj–dickeBücher;dieMehrzahlbeiEigenschafts-und
HauptwörternwirdmitderEndung -jgebildet.
Miskribaslonganleteron–IchschreibeeinenlangenBrief;der
Wenfall(derAkkusativ)wirdinEsperantomitderHilfeder
Endung–ngebildet;fürdieMehrzahl:Ŝiskribaslongajn
leterojn–SieschreibtlangeBriefe.
Foliodelalibro–einBlattdesBuches;diePräpositiondebedeutet
denGenitiv,derinEsperantokeineeigeneEndunghat.
Donumononalli–GibihmdasGeld;diePräpositionalbedeutet
denDativ,derinEsperantokeineeigeneEndunghat.
Irukunŝi–Gehmitihr!DiePräpositionkunbedeutetden
Instrumental(fürPersonen).
Laboruperlanovainstrumento–Arbeitemitdemneuen
Instrument!DiePräpositionperbedeutetdenInstrumental
(fürGegenstände).
Ilistarasapudlaarbo–siestehennebendemBaum;die
PräpositionapudbedeutetdenLokativ(neben).
Lakajerokuŝasĉelakandelingo–dasHeftliegtnebendem
Kerzenständer;diePräpositionĉebedeutetdenLokativ(bei).
19

Esperanto hat den bestimmten Artikel la, der für alle Hauptwörter
gilt,unabhängigvomnatürlichenGeschlecht.Einenunbestimmten
Artikel gibt es in Esperanto nicht, nach Bedarf manchmal ausgedrücktmitdemZahlwortunu(eins)odermitdemPronomeniu
(ein,eine,ein).
DieFürwörter(Pronomena)oderRelativpronomen
Kiu?–wer;dasFrage-unddasFürwortfürPersonen.
Kio?–was;dasFrage-undFürwortfüreinDing.
Kia?–wie,wasfürein/e;dasFragewortfürEigenschaften
Kie?–wo;dasFragewortfürOrtsangaben.
Kiel?–wie;dasFrage-undRelativwortfürdieArtundWeise.
Kies?–wessen;dasFrage-undRelativwortfürBesitz,
Zugehörigkeit.
Kiom(da)?–wieviel(von);dasFrage-undRelativwortfürdie
Menge.
Kiam?–wann;dasFrage-undRelativwortfürdieZeitangabe.
Tiu–jener,e,es;DemonstrativpronomenfürPersonen(tiuĉi–
dieser,e,es).
Tio–das;DemonstrativpronomenfürGegenstände(tioĉi–das
hier).
Tia–solcher,e,es;DemonstrativpronomenfürEigenschaften.
Tie–dort;DemonstrativpronomenfürOrtsangaben(ĉitie–hier,
da).
Tiel–so;DemonstrativpronomenfürUmstandsangaben.
Ties–dessen,deren;DemonstrativpronomenfürdenBesitz(ties
propraĵo–dessenEigentum).
Tiom(da)–soviel(vondem);Demonstrativpronomenfür
Mengenangaben.
Tiam–dann;DemonstrativpronomenfürZeitangaben.
Neniu–Niemand;RelativpronomenfürVerneinung(Personen).
20

Nenio–Nichts;RelativpronomenfürVerneinung(Dinge).
Nenia–keinerlei;RelativpronomenfürVerneinung
(Eigenschaften).
Nenie–nirgendwo;RelativpronomenfürVerneinung
(Ortsangaben).
Neniel–inkeinerWeise;RelativpronomenfürVerneinung(des
Umstandes).
Neniom–Nichtsvon;RelativpronomenfürVerneinung(derMenge).
Neniam–nie,niemals;RelativpronomenfürVerneinung(derZeit).
Ĉiu–jeder,e,es,jedermann;RelativpronomenimSinnevon
allumfassend(fürPerson,Dinge,Phenomena).
Ĉio–alles;RelativpronomenfürAllgemeingeltung(fürDing).
Ĉia–vonjederArt;RelativpronomenfürAllgemeingeltung(der
Eigenschaft).
Ĉie–überall;RelativpronomenfürAllgemeingeltung(desOrtes).
Ĉiel–aufjedeWeise;RelativpronomenfürAllgemeingeltung(zum
Umstand).
Ĉiom–injedemAusmass;RelativpronomenfürAllgemeingeltung
(derMenge).
Ĉiam–immer,injederZeit;RelativpronomenfürAllumfassung
(derZeit).
Iu–einer,irgendjemand;unbestimmterRelativpronomen.
Io–etwas,was;unbestimmterRelativpronomenfürdasNichtpersönliche.
Ia–irgendwelcher(artig),irgendwie(artig);mitundefinierter
Eigenschaft.
Ie–irgendwo,wo;beliebigerOrt.
Iel–irgendwie;beliebigeArt.
Ies–wessens;(Iespropraĵoneestasmiapropraĵo–Irgendwelches
BesitzistnichtmeinBesitz).
Iom(da)–etwas(von);undefinierteMenge.
21

DieWortbildung
Esperantosetztsichzusammen:
1. Aus Wortstämmen, die als Träger der Grundbedeutung gelten,
die aber nicht präziser andeuten, ob es sich um Haupt-,
Eigenschafts-oderZeitwörter(Nomina,AdjectivaoderVerben)
handeltundinwelcherBeziehungzuanderenWörternimSatz
sie stehen. So zum Beispiel bedeutet hom- etwas Menschliches,
dochwirwissennochnicht,obesumeinenMenschen,umdie
Menschlichkeit, um Menschenliebe, um das Eigenschaftswort
menschlichoderdasZeitwortMensch-seinhandelt.
2. Aus grammatikalischen Endungen, die die Wortart und die Beziehungen
zwischen den Wörtern im Satz andeuten und ausdrücken,obessichumdieEin-oderMehrzahl(Singular,Plural)
handelt,welcherFallesistundwelcheZeitendesVerbumsdamit
ausgedrückt werden usw. Wenn wir nun dem Wortstamm homdieEndung-ofürdasHauptworthinzufügen,bekommenwirdas
Hauptwort homo mit der Bedeutung Mensch. Wenn wir eine
zweite Endung -j hinzufügen, um die Mehrzahl auszudrücken,
bekommen wir so das Hauptwort in der Mehrzahl (im Plural):
homoj mit der Bedeutung Menschen. Falls wir noch eine dritte
EndungdemWorthomozugefügthätten,nämlichdieEndung-n,
bekämenwirdasWorthomon,wasdenMenschenimAkkusativ
bedeutet(Mividashomon–IchseheeinenMenschen).Wennwir
dieselbe Endung -n dem Mehrzahlwort homoj hinzufügen, bekommenwirdasWorthomojnmitderBedeutungdieMenschen
(Mividashomojn–IchseheMenschen).
3. Aus Vor- und Nachsilben (Präfixe und Suffixe), die die Bedeutung
der Wörter in Rahmen derselben Wortart variieren und
präzisieren. Falls wir dem Wort homo, das wir bereits kennen,
22

die Vorsilbe fi- hinzufügen, was etwas Verwerfliches, Unanständigesbedeutet,bekommenwireinneuesWortfihomo,was
einen Schuft oder Schurken bedeutet. Wenn wir statt dessen
eine Nachsilbe -aĉ, was etwas Minderwertiges oder Komisches
andeutet, dann bekommen wir wieder ein neues Wort homaĉo,
was so viel wie „ein komisches, eigenartiges Menschenwesen”
bedeuten würde. In Esperanto kann man das mit einem Wort
ausdrücken.DagibteseineguteNachrichtfürdenLernenden:
Mit denselben Vor- und Nachsilben kann man alle, aber wirklichalleWörterundWortarteninEsperantonachihrerBedeutung
variieren, was in den herkömmlichen Sprachen nur sehr
begrenzt und unkonsequent machbar ist. Deswegen kann man
auseinemWortstammbis20verschiedeneWörterbilden,ohne
sie jedes für sich lernen zu müssen. So kann man sich ausrechnen,
dass die ersten 916 Wortstäme in dem ersten
Esperanto-Lehrbuch von Dr. Zamenhof eigentlich mehr als
10.000 Wörter in einem Englisch-Deutschen Wörterbuch
entsprechen!ImgroßenPlenaIlustritaVortaro(DasvollständigeillustrierteWörterbuch)Esperanto-Esperanto,dasdenSprachstandarddesEsperantoausmacht,gibtesbeinahe20.000Wortstäme,
woraus man ohne sie lernen zu müssen, zwischen
200.000 bis 300.000 Esperantowörter bilden kann, die von
jedem Esperantobenutzer sofort verstanden werden können,
fallsdieentsprechendenWortstämmebeherrschtwerden.
Die Wörter können aber auch einfach zusammengesetzt werden,
wiedasauchdiedeutscheSprachemacht,wobeidieEndungfürdas
Hauptwort-obeidemerstenoderjeweilsnächstenWortaußerbeim
letzten,fallsdasdieAussprachenichtbehindert,ausgelassenwerden
kann, wie z.B.: homanimo (homo + animo), was „Menschenseele”
bedeutet; savograco (savo + graco), in Deutsch „Errettungsgnade”;
dikolero(Dio+kolero),deutsch„Gotteszorn”usw.
23

DiewichtigstenVor-undNachsilben
DieVorsilben:
bo-deutetVerwandschaftan,diedurchdasHeiratenentsteht:
bofrato–Schwager;bopatro–Schwiegervater;bofilino–
Schwiegertochter
ek-drücktdieAugenblicklichkeitderHandlungaus:ekpaŝi–
treten;ekparoli–anfangenzureden,dasWortergreifen
ge-verbreitetdieBedeutungdesWortesfürbeideGeschlechter:
gepatroj–Eltern;gesinjoroj–DamenundHerren;gefratoj–Brüder
undSchwestern;gekamaradoj–GenossenundGenossinnen
mal-drehtdieBedeutungeinesWortesindasGegenteil:bela–
schön;malbela–unschön;granda–groß;malgranda–klein;
bona–gut;malbona–schlecht,ungut;inteligenta–vernünftig;
malinteligenta–unvernünftig;feliĉa–glücklich;malfeliĉa–
unglücklich;savita–gerettet;malsavita–verdammt
mis-verbindet,wiemanchmalauchinDeutsch,die
GrundbedeutungdesWortesmitIrrtum,Falschheitodermit
Missbrauch:traduki–übersetzen;mistraduki–falsch
übersetzen;prononco–Aussprache;misprononco–falsche
Aussprache;uzo–Brauch;misuzo–Missbrauch;kompreno–
Verständnis;miskompreno–Missverständnis
pra-bedeutetwieinDeutschUr-:homo–Mensch; prahomo–
Urmensch;avo–Großvater; praavo–Urgroßvater;patrujo–
Heimat;prapatrujo–Urheimat;tempoj–dieZeiten;
pratempoj–Urzeiten
re-bedeutetWiederholung,Wiederkehr:veni–kommen; reveni–
wiederkommen;pagi–zahlen; repagi–zurückzahlen;teni–
halten; reteni–zurückhalten;foje–einmal;refoje–noch
einmal;rekoni–wiedererkennen
24

DieNachsilben:
-addeutetdasWiederholenderHandlungoderdasDauern:
grimpado–Klettern;telefonado–Telefonieren;venadi–
immerwiederkommen;paroladi–dauerndreden;faladi–
immerwiederfallen
-aĵbedeutetVergegenständlichung:arto–Kunst; artaĵo–
Kunststück;flui–fließen;fluaĵo–Flüssigkeit;nova–neu;
novaĵo–Neuigkeit;glacio–Eis;glaciaĵo–Eiskrem
-anbedeutetZugehörigkeit,Mitgliedschaft:ano–Mitglied;klubo–
Klub;klubano–Klubsmitglied;partio–Partei; partiano–
Parteimitglied;insulo–Insel;insulano–Inselbewohner;aniĝi
–Mitgliedwerden
-ardeuteteineGruppe,Serie,SammlungderDingeoder
Erscheinungenan:homo–Mensch;homaro–Menschheit;
gazetoZeitung;gazetaro–diePresse;persono–Person;
personaro–Personal;ŝtupo–Stufe;ŝtuparo–Treppe;horo–
Stunde;horaro–Stundenplan;demando–Frage;demandaro–
Fragenserie;ariĝi–sichversammeln
-ebldrückteineMöglichkeitderVerwirklichungaus:kredi–
glauben;kredebla–wahrscheinlich;manĝi–essen;manĝebla–
genießbar;pensi–denken;pensebla–denkbar;reala–reell,
wirklich;realigebla–verwirklichbar,machbar;atingi–
erreichen;atingebla–erreichbar;vidi–sehen;videbla–sehbar
-ecbedeutetEigenschaft,Errungenschaft,Beschaffenheit,
abstrakteEbene,Verallgemeinerung:homo–Mensch;homeco
–Menschlichkeit;eble–möglich;ebleco–Möglichkeit;juna–
jung; juneco–Jugend;nova–neu;noveco–Neuheit;infano–
kind;infaneca–kindisch;ligno–Holz;ligneca–holzig
-egsteigertbzw.bekräftigtdieBedeutung:granda–groß;grandega
–gigantisch;multe–viel;multege–unheimlichviel;ungo–
25

Nagel;ungego–Kralle;krii–schreien;kriegi–mitallerKraft
schreien;forte–fest,stark;fortege–gewaltig,ungemein;ege–
mächtig
-ejbedeutetRaum,Institution,Einrichtung,Amt:dormi–
schlafen;dormejo–Schlafzimmer;paŝti–weiden;paŝtejo–die
Weide;lerni–lernen;lernejo–Schule;labori–arbeiten;
laborejo–Werkstatt;prelegi–vortragen; prelegejo–
Vortragssaal;sankta–heilig;sanktejo–Heiligtum;ministro–
Minister;ministrejo–Ministerium
-embedeutetZuneigung,Tendenz:labori–arbeiten; laborema–
arbeitswillig;pensi–denken;pensema–nachdenklich;ŝpari–
sparen;ŝparema–sparsam;paroli-reden;parolema–
gesprächig
-endbedeutetNotwendigkeit,Bedingungslosigkeit:fari–machen,
tun; farenda–dasNotwendigezutun;pagi–zahlen;pagenda
–zahlungsbedürftig;solvi–lösen;solvenda–das,wasman
lösenmuss;lerni–lernen;lernenda–wasmanlernenmuss
-erbedeutetBruchstück,derkleinsteTeildesGanzen:polvo–
Staub;polvero–Staubkorn;ligno–Holz;lignero–Splitt;neĝo–
Schnee;neĝero–Schneeflocke;sablo–Sand;sablero–
Sandkorn;pano–Brot; panero–Brotkrümel;ĉeno–Kette;
ĉenero–Kettenglied;ero–Bruchstück,Elementarteil
-estrbedeutetführendePositionoderÄltestenposition:ŝipo–
Schiff;ŝipestro–Schiffskapitän;urbo–Stadt;urbestro–
Bürgermeister;provinco–Land;provincestro–
Landeshauptmann;estri–führen;estro–Vorsteher;estraro–
Führung,Leitung
-etvermindertbzw.schwächtdieBedeutung:monto–Berg;
monteto–Hügel;ridi–lachen;rideti–lächeln;domo–Haus;
dometo–Häuschen;etulo–Winzling,Zwerg;eta–geringfügig
-iddeutetGeburt,Nachkommenschaftan:bovo–Rind;bovido–
Kalb;koko–Huhn;kokido–Küken;ŝafo–Schaf;ŝafido–
26

Lamm;reĝo–König;reĝido–Prinz;Israelo–Israel;Israelido–
Israeli;idaro–Nachkommenschaft;ido–Nachkomme
-igbedeutetWirkung:igi–etwasimSinnedesWortesvorher
bewirken;blinda–blind;blindigi–blindmachen;laca–müde;
lacigi–ermüden;akra–scharf;akrigi–schärfen,scharf
machen;elakrigi–schärfen(Blick);trono–Thron;detronigi–
dethronisieren;ŝtato–Staat;ŝtatigi–verstaatlichen;publiko–
Öffentlichkeit,Publik; publikigi–veröffentlichen,publik
machen
-iĝbedeutetdasWerden,alsWirkungeinerHandlung:iĝi–
werden;fari–tun,machen;fariĝi–entstehen,werden;blinda–
blind;blindiĝi–erblinden;lito–Bett;enlitiĝi–sichinsBett
legen;dise–auseinander,zerstreut;disiĝi–auseinandergehen,
sichzerstreuen;komenco–Anfang;komenciĝi–beginnen.Die
Nachsilbe-iĝistsodasGegenteilderNachsilbe-ig.
-ilbedeutetMittel,Zeug,Instrument:segi–sägen;segilo–Säge;
kudri–nähen;kudrilo–Nadel;tondi–Stoff schneiden;tondilo
–Schere;sonori–klingen;sonorilo–Glocke;pesi–wägen;
pesilo–Waage;pezi–schwersein;pezilo–Gewicht;ilo–Mittel,
Zeug;ilaro–Werkzeugkomplett;ilujo–Werkzeugkoffer
-inbedeutetdasnatürlicheweiblicheGeschlecht:viro–Mann;
virino–Frau;patro–Vater;patrino–Mutter;koko–Huhn;
kokino–Henne;konato–Bekannter;konatino–Bekannte;
amato–Geliebter;amatino–Geliebte;leono–Löwe;leonino–
Löwin;reĝo–König;reĝino–Königin
-indbedeutetVerdinst,Wert:ridi–lachen;ridinda–lächerlich
(lachhaft);miri–sichwundern;mirinda–bewundernswert;
konsideri–beachten;konsiderinda–beachtenswert;uzi–
gebrauchen;uzinda–verwendbar(gebräuchlich);inda–
wert,würdig;malinda–wertlos,unwürdig
-ismbedeutetDoktrin,Denksystem,ideologischeoderphilosophischeRichtung,Bewegung,Schule:Platono–Plato;
27

platonismo–Platonismus,platonischePhilosophie;liberala–
liberal;liberalismo–Liberalismus;angla–englisch;anglismo
–Anglizismus(sprachlicheErscheinungausdem
Englischen);oportuna–opportun;oportunismo–
Opportunismus;moralo–Moral;moralismo–Moralismus;
Markso–Marx;marksismo–Marxismus;katolika–
katholisch;katolikismo–Katholizismus
-istbedeuteteinePerson,diesichberuflichodernachihrer
Ausbildung/Ideologiemitetwasbeschäftigt:ŝuo–Schuh;
ŝuisto–Schuster;instrui–lehren,unterrichten;instruisto–
Lehrer;komunismo–Kommunismus;komunisto–
Kommunist;faŝismo–Faschismus;filologio–Philologie;
filologiisto–Philologe(Sprachforscher);protagonisto–
Protagonist;interpreti–interpretieren;interpretisto–
Interpret;fiŝo–Fisch;bredi–züchten;fiŝbredisto–
Fischzüchter;Esperanto;esperantisto–Esperantist
-oblbedeutetMultiplikation:unu–eins;unuobla–einmalig;
duobla–zweifacher;trioble–dreifach;multoble–vielmals,
vieleMale;multobligi–multiplizieren,vervielfältigen;sepoble
kvarestasdudekok(7x4=28)
-onbedeutetBruch:kvin–fünf;kvinono–Fünftel;cent–hundert;
centono–Hundertstel;du–zwei;duona–halb;patrino–
Mutter;duonpatrino–Stiefmutter
-opistdieNachsilbe,umdieSammelzahlwörterzubilden:unuope
–einzel;triopasaluto–derdreifacheGruß;duope–zuzweit;
opa–mehrfacher
-ujbedeutetGefäß,BaumoderLand:sukero–Zucker;sukerujo–
Zuckerdose;inko–Tinte;inkujo–Tintenfass;lavi–waschen;
lavujo–Waschbecken;pruno–Pflaume;prunujo–
Pflaumenbaum;pomo–Apfel;pomujo–Apfelbaum;brita–
britisch;Britujo–Britanija;Esperantujo–imaginäreEsperantowelt.
28

SpäterwurdedieNachsilbe-ujfürdieLänderundStaaten
meistensdurchdieNachsilbe-ioausgewechselt:Aŭstrio,
Slovenio,Britiousw.
-ulbedeutetPersonmitEigenschaftdesGrundwortes:feliĉa–
glücklich;feliĉulo–derGlückliche;avara–geizig;avarulo–
derGeizige;fia–unwürdig; fiulo–Kanallie;kontraŭ–gegen;
kontraŭulo–Kontrahent,Gegner;ulo–Typ,Kerl
-umisteineundefinierteNachsilbefürdieFälle,wokeineandere
NachsilbeinBetrachtkäme;bedeutetetwasallgemeines,ein
Hantieren,einStöbern,kannironisieren:brakoj–Arme;
brakumi–umarmen;gusto–Geschmack;gustumi–
probieren,gustieren;buŝo–Mund;buŝumo–Maulkorb;
komuna–gemeinsam;komunumo–Gemeinde;akvo–
Wasser;akvumi–bewässern;umi–stöbern,etwas
regelmäßigtun.
Jede Vor- und Nachsilbe und jede grammatikalische Endung gilt
aber selber als eigenes Wort: umado – Stöbern; fieco – Unanständigkeit;
aĉaĵo – unwertes Ding; malo – das Gegenteil; boaĵo –
Verwandtschaft durch Heirat (ironisch); istulo – einer, der ganz an
seiner Doktrin hängt; o-vorto – Hauptwort; i-vorto – das Verb; ado
Wiederhohlung; aĉe – mit wenig Wert, schlampig; fieco – Unanständigkeit;male–imGegenteil;ega–gigantisch;eta–winzigusw.
WennmandieWörterzusammenfügt,giltdieRegel,dassdasletzte
WortdieHauptbedeutungträgt:ŝtatintereso–Staatsinterresse.
Die Wortfolge ist in Esperanto viel freier als in anderen Sprachen,
dasichSubjektundObjektimSatzdurchdenUnterschiedzwischen
Nominativ und Akkusativ klar unterscheiden: Patro edukas la filon
–DerVatererziehtdenSohn.AuchwennmandenSatzumgestaltet:
Lafilonedukaspatro,bleibtdieBedeutungvölligklar,dadasObjekt
29

der Handlung immer im Akkusativ mit der Endung -n steht. Die
übliche Wortfolge ist jedoch: Subjekt – Prädikat – Objekt, wie: Dio
kreis la ĉielon kaj la teron – Gott schuf den Himmel und die Erde.
DochdieMöglichkeitdieWortfolgezuvariierenwirdinEsperanto
besonders beim Übersetzen literarischer Texte gebraucht, da man
damit die Eigenschaften und Besonderheiten verschiedener Epochen,
Sprachen und einzelnen Autoren nachbilden kann. So ist
Esperanto auch für die Bibelübersetzung eine sehr geeignete
Sprache, da sie die Art und den Rhythmus des Originaltextes am
ehestenübertragenkann.
30

III.
DreiLektionengenügenfürdenBeginn
Eine allgemeine Bemerkung: in der 1. Lektion wird eine doppelte
Übersetzung wiedergegeben: zunächst (kursiv) eine wortwörtliche
(also eine seltsame), dann noch eine sinngemäße, damit die Unterschiede
zwischen Esperanto und Deutsch auf diese Art besser begriffenwerdenkönnen.DieseMethodewurdevormehralshundert
Jahren erfolgreich in den Griechisch- und Latein-Lehrbüchern
verwendet. In unserer Zeit griff auf diese Art der Vermittlung die
ErwachsenendidaktinVeraBirkenbihlzurück.
1.Lektion/launualeciono
EnlakomencoDiokreislaĉielonkajlateron.
InAnfangGottschufdenHimmelunddieErde.
ImAnfangschufGott Himmelund Erde.
KajDiodiris:Estulumo;kajfariĝislumo.
UndGottsprach:SeiLicht;undentstandLicht.
UndGottsprach:EswerdeLicht!UndeswardLicht.
Kaj Dio vidis la lumon, ke ĝi estas bona; kaj Dio apartigis la
lumondelamallumo.
Und Gott sah das Licht, dass es ist gut; und Gott trennte das Licht
vonUnlicht.
UndGottsah,daßdasLichtgutwar;daschiedGottdasLichtvon
derFinsternis.
31

KajDionomislalumonTago,kajlamallumonLinomisNokto.
UndGottnanntedasLichtTag,unddasUnlichtErnannteNacht.
UndGottnanntedasLichtTag,unddieFinsternisNacht.
Kajestisvespero,kajestismateno,unutago.
UndeswarAbend,undeswarMorgen:einTag.
UndeswardAbend.UndeswardMorgen:derersteTag.
KajDiodiris:Lateroaperiguvivajnestaĵojn,laŭiliaspeco,brutojn
kajrampaĵojnkajsurterajnbestojn,laŭiliaspeco;kajfariĝistiel.
Und Gott sprach: Die Erde bringe zum Schein lebendige Wesen,
nach ihre Art, Vieh und Kriechtiere und Festlandtiere, nach ihre
Art;undentstandso.
Und Gott sprach: Die Erde bringe hervor lebendige Wesen nach
ihrer Art, Vieh, Gewürm und Tiere des Feldes nach ihrer Art!
Undesgeschahalso.
KajDiodiris:NikreuhomonlaŭNiabildo,similanalNi;kajili
regu super la fiŝoj de la maro kaj super la birdoj de la ĉielo kaj
superlabrutoj,kajsuperĉiujrampaĵoj,kiujrampassurlatero.
Und Gott sprach: Wir wollen schaffen Menschen nach unser Bild,
ähnlichzuuns;undsiesollenregierenüberdieTiereundüberalle
Kriecher,welchekriechenaufderErde.
Und Gott sprach: Wir wollen Menschen machen nach unserem
Bild uns ähnlich; die sollen herrschen über die Fische im Meer
und über die Vögel des Himmels und über das Vieh auf der
ganzenErde,auchüberalles,wasaufErdenkriecht!
KajDiokreislahomonlaŭSiabildo,laŭlabildodeDioLikreis
lin;enformodevirokajvirinoLikreisilin.
Und Gott schuf der Menschen nach sein Bild, nach das Bild von
Gotterschufihn;inFormdesMannundFrauerschufsie.
32

UndGottschufdenMenschenihmzumBilde,zumBildeGottes
schuferihn;männlichundweiblichschufersie.
Diobenisilin,kajDiodirisalili:Fruktukajmultiĝu,kajplenigu
la teron kaj submetu ĝin al vi, kaj regu super la fiŝoj de la maro
kaj super la birdoj de la ĉielo kaj super ĉiuj bestoj, kiuj moviĝas
surlatero.
Gott segnete sie, und Gott sagte zu sie: früchtet und mehret, und
füllet die Erde und untertue sie zu sie, und regiere über die Fische
desMeresundüberdieVögelvonderHimmelundüberalleTiere,
welchesichbewegenaufdieErde.
Und Gott segnete sie und sprach zu ihnen: Seid fruchtbar und
mehret euch und füllet die Erde und machet sie euch untertan
und herrschet über die Fische im Meer und über die Vögel des
HimmelsundüberallesLebendige,wasaufErdenkriecht!
KajDiorigardisĉion,kionLikreis,kajvidis,keĝiestastrebona.
Kajestisvespero,kajestismateno,lasesatago.
UndGottsahalles,waserschuf,undsah,dassesistsehrgut.Und
warAbend,undwarMorgen,dersechsteTag.
Und Gott sah an alles, was er gemacht hatte, und siehe, es war
sehr gut. Und es ward Abend, und es ward Morgen: der sechste
Tag.
(Ausdem1.BuchMose,BerichtüberdieErschaffung,
SchlachterÜbersetzung)
33

DergrammatikalischeKommentar/lagramatikakomento
(1) Im Anfang... In Esperanto deklinieren wir, wie in Englisch,
Französisch oder Italienisch, mit Hilfe der Präpositionen – in
DeutschdeklinierenwirmitdengrammatikalischenEndungen.
Aus diesem Beispiel lässt sich die Regel ableiten, dass sich die
Präpositionen mit der Nominativform auf -o verbinden. Nur
derAkkusativbekommteineeigeneEndung-onunddieMehrzahl-ojnfürdieSubstantiveund-anbzw.-ajnfürdieAdjektive.
So gesehen verfügt Esperanto nur über zwei Fälle mit verschiedenenEndungen:denNominativunddenAkkusativ(tero
–teron=Erde–Erde).Andererseitskannmansagen,dassesin
EsperantosovieleDeklinationsfällewie Präpositionengibt(de
tero,altero,kuntero,apudtero,ekstertero=derErde,derErde,
mitderErde,nebenderErde,ausserderErdeusw.).
(2)Gottschuf...DasEsperantokanneinfachoderzusammengefügt
konjugieren: Dio kreis – Dio kreas – Dio kreos = Gott schuf –
Gott schafft – Gott wird schaffen. Das Verb in Esperanto
braucht wie im Deutschen immer das Pronomen oder gleich
den Namen, damit man weiß, wer oder etwas tut. Die Zeiten
werdenmitdreiEndungenausgedrückt:-is(Vergangenheit),-as
(Gegenwart), -os (Zukunft). Die Endung für den Infinitiv (krei
– schaffen) ist -i; die Endung für die Befehlsform (kreu –
schaffe!)ist-u;dieEndungfürdieBedingungsform(sevikreus
– wenn du schaffen würdest) ist -us. Die Wunschform drückt
manebensomitderEndungfürdieBefehlsform-uaus,vorher
setzt man aber das Bindewort ein: „Ni preĝas, ke Dio kreu
pacon!” (Wir beten, dass Gott den Frieden schaffe). Um die
Konjugation durchzuführen, muss man also Fürwörter verwenden:
mi preĝas, vi preĝas, li preĝas, ŝi preĝas; ni preĝas, vi
preĝas,ilipreĝas(ichbete,dubetest,erbetet,siebetet;wirbeten,
ihrbetet,siebeten).Wennesinder3.PersonumeinDingoder
34

Lebewesen geht, aber keinen Menschen, sagt mn: ĝi moviĝas
(es/dasbewegtsich).
(3)UndGottsah,dassesgutwar...InEsperanto:KajDiovidis,keĝi
estas bona, nämlich das Licht. Das Fürwort ĝi in Esperanto,
gebraucht für die dritte Person, gilt für diese Form, wenn es
nichtumeinemenschlichePersongeht.
(4) Und die Finsternis Nacht... In Esperanto: kaj mallumo nokto. In
Esperanto muss man um die Hälfte weniger Wörter lernen, da
alle Gegenbedeutungen einfach mit der Vorsilbe mal- (anti,
kontra, gegen-) gebildet werden, wie: bona = gut – malbona =
schlecht; granda = groß – malgranda = klein; justa = gerecht –
maljusta = ungerecht usw. In unserem Beispiel: lumo = Licht –
mallumo=Finsternis.
(5) Der erste Tag... In Esperanto: unu tago. Normal sollte auch in
Esperantostehen:la unua tago(derersteTag),dochZamenhof
bleibtbeidemhebräischenOriginaltext,wodasHauptzahlwort
gebrauchtwird,also:unutago–einTag.
(6) Die Erde bringe hervor... In Esperanto: La tero aperigu. Die
Formulierung in Esperanto „aperigi” setzt sich aus dem
Zeitwortaperi=erscheinen,sichzeigenundderNachsilbe-igi
mit der Funktion und Bedeutung bewirken, dass etwas so
wird,wieesindemGrundwortsteht,alsosichtbarmachenoder
hervorbringen. Siehe auch: Aperas la problemo – Es eröffnet
sicheinProblemhervor.Dannaber:Aperigulasolvon–Esgibt
eineLösung!
(7)NachunseremBild...InEsperanto:laŭNiabildo–InDeutschist
die Präposition mit dem 3. Fall verbunden, in Esperanto bleibt
das Hauptvort bildo in Nominativform, da schon die PräpositionlaŭdenDativausdrückt.
35

2.Lektion/ladualeciono
EstisiuhomoenlalandoUc,lianomoestisIjob.
EswareinMannimLandeUz,derhießHiob.
Tiuhomoestishonesta,justa,diotima,kajlievitadismalbonon.
Der war ein ganzer und gerader Mann, der Gott fürchtete und
vomBösenwich.
Allinaskiĝissepfilojkajtrifilinoj.
EswurdenihmsiebenSöhneunddreiTöchtergeboren.
Lia brutaro konsistis el sep mil ŝafoj, tri mil kameloj, kvincent
paroj da bovoj, kvincent azeninoj, kaj li havis tre multe da
servistoj;kajtiuhomoestisplieminenta,olĉiujfilojdelaoriento.
Er besaß an Herden 7000 Schafe, 3000 Kamele, 500 Joch Rinder
und 500 Eselinnen; und seine Dienerschaft war sehr groß, also
daßderManngrößerwar,alsalle,dieimMorgenlandewohnten.
Liajfilojhavislakutimonfaradifestenonenladomodeĉiuelili,
ĉiu en sia tago; kaj ili invitadis siajn tri fratinojn, por manĝi kaj
trinkikunili.
Seine Söhne aber gingen und machten Gastmähler, ein jeder in
seinemHauseundanseinemTage,undsiesandtenhinundluden
auch ihre drei Schwestern ein, um mit ihnen zu essen und zu
trinken.
Kaj ĉiufoje, kiam la rondo de la festenaj tagoj estis finita, Ijob
sendis, por sanktigi ilin, kaj li leviĝis frue matene kaj alportis
bruloferojnlaŭlanombrodeiliĉiuj;ĉar,dirisIjob:Eblemiajfiloj
pekiskajblasfemisDionensiakoro.TielagadisIjobĉiam.
36

WenndanndieTagedesGastmahlszuEndewaren,ließHiobsie
holenundheiligtesie;erstanddesMorgensfrühaufundbrachte
Opfer nach ihrer aller Zahl; denn Hiob sprach: Vielleicht
möchten meine Söhne gesündigt und in ihren Herzen Gott den
Abschiedgegebenhaben.AlsotatHioballezeit.
Unu tagon, kiam la filoj de Dio venis, por stariĝi antaŭ la
Eternulo,venisinteriliankaŭSatano.
Es begab sich aber eines Tages, da die Söhne Gottes vor den
HERRNzutretenpflegten,daßauchderSatanunterihnenkam.
Kaj la Eternulo diris al Satano: De kie vi venas? Kaj Satano
respondis al la Eternulo, kaj diris: Mi vagadis sur la tero kaj
rondiradissurĝi.
DasprachderHERRzumSatan:Wokommstduher?SatanantwortetedemHERRNundsprach:IchhabedasLanddurchstreift
undbindarinumhergegangen.
KajlaEternulodirisalSatano:ĈuviatentisMianservantonIjob?
ne ekzistas ja sur la tero homo simila al li, tiel honesta, justa,
diotima,kajevitantamalbonon.
Da sprach der HERR zum Satan: Hast du meinen Knecht Hiob
beachtet? Denn seinesgleichen ist nicht auf Erden, ein so ganzer
undgeraderMann,derGottfürchtetundvomBösenweicht.
Kaj Satano respondis al la Eternulo, kaj diris: Ĉu vane Ijob timas
Dion? Vi ŝirmis ja ĉiuflanke lin kaj lian domon, kaj ĉion, kio
apartenas al li; la farojn de liaj manoj Vi benis, kaj liaj brutaroj
disvastiĝissurlatero.SedetendunurVianmanon,kajektuŝuĉion,
kionlihavas;Vividos,ĉulineblasfemosVinantaŭViavizaĝo.
Satan antwortete dem HERRN und sprach: Ist Hiob umsonst
gottesfürchtig?HastdunichtihnundseinHausundalles,waser
37

hat,ringsumeingehegt?DasWerkseinerHändehastdugesegnet
und seine Herden breiten sich im Lande aus. Aber strecke deine
Handausundtasteallesan,waserhat;laßsehen,oberdirdann
nichtinsAngesichtdenAbschiedgebenwird!
Tiam la Eternulo diris al Satano: Jen ĉio, kion li havas, estas
transdonata en vian manon; nur sur lin mem ne etendu vian
manon.KajSatanoforirisdeantaŭlaEternulo.
Da sprach der HERR zum Satan: Siehe, alles, was er hat, sei in
deiner Hand; nur nach ihm selbst strecke deine Hand nicht aus!
AlsogingderSatanausvondemAngesichtdesHERRN.
(EllalibroIjob1,1-13)
38

Komento/Kommentar
(1) Im Lande... In Esperanto: en la lando. Ortsbestimmung (Lokativ)
drückt man in Esperanto mit verschiedenen Präpositionen
aus. Sie verlangen aber alle das Hauptwort im Nominativ,wie:en–in;sur–auf;sub–unter;apud–neben;ĉe–bei;
preter–vorbei;trans–jenseits,hinüber;super–über,usw.
(2) der Gott fürchtete... In Esperanto: diotima – wortw.: gottesfürchtig.
Das Wort „diotima” setzt sich aus den Worten Dio –
Gottundtima–ängstlich,fürchtig,also:diotima.
(3) und vom Bösen wich... In Esperanto: kaj li evitadis malbonon.
In deutscher Fassung ist das Böse im Dativ, in Esperanto im
Akkusativ.
(4) seine Dienerschaft war sehr groß... In Esperanto: li havis multe
da servistoj – deutsch: er hatte eine Menge von Knechten. Die
Menge drückt man in Esperanto mit Hilfe der Präposition
da aus: Kiom da? Wieviel? Warum nicht einfach mit der
Präpositionde?GeradeumKlarheitzubehalten.Wennichsage:
Lihavasmultedamono(ErhatvielGeld),bedeutetdiesGeldim
Allgemeinen.Würdeichabersagen:Lihavasmultedemono(Er
hat viel von diesem Geld), drückt dies das Verhältnis zu einer
konkretenMengeGeldaus.
(5) daß der Mann größer war... In Esperanto: ke la viro estis pli
eminenta;erwarnämlichnichtphysisch,sondernseinerBedeutung
nach größer, in Esperanto also: pli eminenta. Die Eigenschafts-unddieUmstandswörterwerdeninEsperantomitHilfe
vonpliundplej:granda–groß;pligranda–grösser;plejgranda
–amgrösstengebildet.UmdieVergleicheausdrückenzukönnen:Liestaspligrandaolŝi–Eristgrößeralssie.Und:Ŝiestasla
plejdiligentaelni–sieistdieeifrigsteunteruns.Diekomplette
Komparation lautet also: granda - pli granda ol - la plej granda
el.
39

Psalmo/Psalm1
Feliĉa estas la homo, kiu ne iras laŭ konsilo de malpiuloj, nek
starassurvojodepekuloj,neksidasenkunsidodeblasfemantoj;
sedlinurhavasdezironporlaleĝodelaEternulo,kajpriLialeĝo
lipensastagekajnokte.
Wohldem,dernichtwandeltnachdemRatederGottlosen,noch
tritt auf den Weg der Sünder, noch sitzt, da die Spötter sitzen;
sondern seine Lust hat am Gesetz des HERRN und in seinem
GesetzforschtTagundNacht.
Kaj li estos kiel arbo, plantita apud akvaj torentoj, donanta sian
frukton en sia tempo, kaj kies folio ne velkas; kaj en ĉio, kion li
faras,lisukcesos.
Der ist wie ein Baum, gepflanzt an Wasserbächen, der seine
Frucht bringt zu seiner Zeit und dessen Blätter nicht verwelken,
undalles,wasermacht,gerätwohl.
Ne tiel estas la malpiuloj; sed ili estas kiel grenventumaĵo, kiun
disblovaslavento.
NichtsodieGottlosen;sondernsiesindwieSpreu,diederWind
zerstreut.
Tial ne staros fortike la malpiuloj ĉe la juĝo, nek la pekuloj en
societodepiuloj.
Darum werden die Gottlosen nicht bestehen im Gericht, noch
dieSünderinderGemeindederGerechten;
ĈarlaEternulokonaslavojondepiuloj;sedlavojodemalpiulojpereos.
Denn der HERR kennt den Weg der Gerechten; aber der GottlosenWegführtinsVerderben.
40

Gramatikakomento/DergrammatikalischeKommentar
(1) Rat der Gottlosen... Die Übersetzung in Esperanto: konsilo de
malpiuloj; ist die andere Bedeutung desselben hebräischen
Wortes essah, das entweder Rat oder Beratung oder Intention
bedeuten kann. Das Esperantowort „malpiuloj” ist aus dem
Eigenschaftswort „pia” (fromm), das in der Bibel dasselbe wie
„gerecht” bedeuten kann, und aus dem Präfix mal- zusammengesetzt,
das die Bedeutung des Wortstammes wiedergibt:
bela – schön; malbela – unschön; diligenta – brav; maldiligenta
– faul; forta – stark; malforta – schwach usw., dazu
kommtdieEndungfürdieMehrzahl-j.
(2)Baumgepflanzt...InEsperanto:arboplantita.Dagehtesumdas
passiveenPassivpartizipdesZeitwortes„planti”–pflanzen,mit
derEndungfürdasPartizipderVergangenheit-it,was:plantita
– gepflanzt ergibt. Wenn gesagt wird: Li skribis la tekston – er
schriebdenText,kannmandasmitHilfedespassivenPartizips
so sagen: La teksto estis skribita de li – der Text wurde von ihm
geschrieben. In Esperanto gibt es, wie im Slowenischen, eine
weitere Art, das Medium: La teksto skribiĝis de li – der Text
schrieb sich von ihm. Das Suffix -iĝ bedeutet, dass die BedeutungimWortstamminErfüllunggeht,wie:ŝipaliĝis–siewurde
blass;aus„pala”–blass,indemSuffix-iĝ.
(3) der seine Frucht bringt... In Esperanto: donanta sian frukton; in
Deutschwortwörtlich:seineFruchtgebend.
41

3.Lektion/latrialeciono
En la komenco estis la Vorto, kaj la Vorto estis kun Dio, kaj la
VortoestisDio.
Im Anfang war das Wort, und das Wort war bei Gott, und das
WortwarGott.
TiuestisenlakomencokunDio.Ĉioestiĝisperli;kajapartede
liestiĝisnenio,kioestiĝis.
Dieses war im Anfang bei Gott. Alles ist durch dasselbe entstanden;
und ohne dasselbe ist auch nicht eines entstanden, was
entstandenist.
Enliestislavivo,kajlavivoestislalumodelahomoj.
InihmwarLeben,unddasLebenwardasLichtderMenschen.
Kajlalumobrilasenlamallumo,kajlamallumoĝinnevenkis.
UnddasLichtleuchtetinderFinsternis,unddieFinsternishates
nichtbegriffen.
De Dio estis sendita viro, kies nomo estis Johano. Tiu venis kiel
atestanto,poratestiprilalumo,porkeĉiujperlikredu.
Es wurde ein Mensch von Gott gesandt, der hieß Johannes.
Dieser kam zum Zeugnis, um zu zeugen von dem Licht, damit
alledurchihnglaubten.
Lineestislalumo,sedlivenis,poratestiprilalumo.Tioestisla
veralumo,kiulumasalĉiuhomo,venantaenlamondon.
Nicht er war das Licht, sondern er sollte zeugen von dem Licht.
DaswahrhaftigeLicht,welchesjedenMenschenerleuchtet,sollte
indieWeltkommen.
42

Tiuestisenlamondo,kajlamondoperliestiĝis,kajlamondolin
nekonis.
EswarinderWelt,unddieWeltistdurchihngeworden,aberdie
Welterkannteihnnicht.
Livenisalsiajpropraĵoj,kajliajproprulojlinneakceptis.
ErkaminseinEigentum,unddieSeinennahmenihnnichtauf.
Sed al ĉiuj, kiuj lin akceptis, li donis la rajton fariĝi filoj de Dio,
allakredantojallianomo,kiujnaskiĝisnekelsango,nekelvolo
dekarno,nekelvolodehomo,sedelDio.
Allen denen aber, die ihn aufnahmen, gab er Vollmacht, Gottes
Kinder zu werden, denen, die an seinen Namen glauben; welche
nicht aus dem Geblüt, noch aus dem Willen des Fleisches, noch
ausdemWillendesMannes,sondernausGottgeborensind.
Kaj la Vorto fariĝis karno kaj loĝis inter ni, kaj ni vidis lian
gloron, gloron kvazaŭ de la solenaskita de la Patro, plena de
gracokajvero.
UnddasWortwardFleischundwohnteunteruns;undwirsahen
seine Herrlichkeit, eine Herrlichkeit als des Eingeborenen vom
Vater,vollerGnadeundWahrheit.
ElevangeliolaŭJohano/AusdemEvangeliumnachJohannes
(1,1-14–Schlachter)
43

Lagramatikakomento
(1) Ĉio estiĝis per li... Das Zeitwort estiĝi kommt aus dem Zeitwort
esti = sein und aus dem Suffix iĝi = werden. Ebenso kann man
z.B.ausdemZeitwortfari=machenunddemSuffixiĝidasneue
Zeitwort fariĝi = sich tun, sich machen bilden. So kann jedes
Zeitwort durch das Suffix iĝ und der Infinitivendung i ein
reflexives Zeitwort werden: turni = wenden – turniĝi = sich
wenden;vivi=leben–viviĝi=lebendigwerdenusw.
(2) por ke ĉiuj per li kredu... Hier haben wir zwei verschiedene
Dinge. Erstens: per li = durch ihn. Die Präposition per ähnelt
der Präposition kun – sie sind beide in Deutsch mit „mit”
übersetzt,dochsiehabeneinegänzlichandereBeeutung.Wenn
ich sage: Mi parolas kun li = Ich rede mit ihm, heißt es, dass er
in der Gesellschaft bei mir ist. Wenn ich aber sage: La aranĝo
estisrealigitaperli=DieVeranstaltungwardurchgeführtdurch
ihn – bedeutet in diesem Fall die Präposition per, obwohl in
Deutsch als „mit” übersetzt, dass er ein Mittel des Geschehens
ist. Das andere ist: por ke ĉiuj kredu = damit alle glauben
würden.InEsperantomachtmanmitderselbenEndung-uaus
demZeitwortentwederdieBefehlsform:Kredu!=Glaube!oder
dieWunschform:kevikredu=damitduglaubenwürdest.
(3) Li venis al siaj propraĵoj, kaj liaj propruloj... Zwei ähnliche
Wörter: propraĵoj – propruloj = Eigentümer – die Eigene. Das
Sufix -aĵ vergegenständlicht das vorher abstrakte Wort, das
Suffix-ulpersonalisiertes.
(4) nek el sango, nek el volo de karno... Das Wortpaar nek-nek
bedeutet in Deutsch „weder-noch”. Man kann aber das Wort
nek auch selbstständig gebrauchen, wie: Nek tion vi lernis! =
Nichteinmaldashastdugelernt.
44

Psalmo2
Kialtumultaspopoloj,kajgentojpripensasvanaĵon?
WarumtobendieHeidenundredendieVölkervergeblich?
Leviĝas reĝoj de la tero, kaj eminentuloj konsiliĝas kune,
kontraŭlaEternulokajkontraŭLiasanktoleito,dirante:
Die Könige der Erde stehen zusammen, und die Fürsten verabredensichwiderdenHERRNundwiderseinenGesalbten:
Nidisŝiruiliajnligilojn,kajnideĵetudeniiliajnŝnurojn!
WirwollenihreBandezerreißenundihreFesselnvonunswerfen!
Laloĝantaenlaĉieloridas,laSinjoromokasilin.
DerimHimmelthront,lacht,derHERRspottetihrer.
Tiam Li parolos al ili en Sia kolero, kaj per Sia furiozo Li ilin
ektimigos,dirante:
Dann wird er zu ihnen reden in seinem Zorn und sie schrecken
mitseinemGrimm:
MistarigisjaMianreĝonsuperCion,Miasanktamonto.
IchhabemeinenKönigeingesetztaufZion,meinemheiligenBerge!
Mi raportos pri la decido: La Eternulo diris al mi: Vi estas Mia
filo,hodiaŭMivinnaskis.
Ich will erzählen vom Ratschluß des HERRN; er hat zu mir
gesagt:DubistmeinSohn,heutehabeichdichgezeugt–
PetuMin,kajMidonosalvipopolojnporheredo,kajporposedo
limojndetero.
45

Heische von mir, so will ich dir die Nationen zum Erbe geben
unddieEndenderErdezudeinemEigentum.
Vi disbatos ilin per fera sceptro, kiel potan vazon vi ilin
dispecigos.
Du sollst sie mit eisernem Zepter zerschmettern, wie Töpfergeschirrsiezerschmeißen!
Kajnun,horeĝoj,prudentiĝu;instruiĝu,juĝistojdelatero!
SonehmetnunVerstandan,ihrKönige,undlasseteuchwarnen,
ihrRichterderErde!
ServuallaEternulokuntimo,kajĝojukuntremo.
DienetdemHERRNmitFurchtundfrohlocketmitZittern.
Kisu la filon, ke Li ne koleru, kaj vi ne pereu sur la vojo, ĉar
baldaŭekbrulosLiakolero.Feliĉajestasĉiuj,kiujfidasLin.
Küsset den Sohn, daß er nicht zürne und ihr nicht umkommet
aufdemWege;dennwieleichtkannseinZornentbrennen!Wohl
allen,diesichbergenbeiihm!
(El2-apsalmo1-12)
46

Lagramatikakomento
(1) kaj gentoj pripensas vanaĵon... Gento heißt „Stamm”. Pripensi
setzt sich aus dem Zeitwort pensi = denken, aus dem Vorwort
pri=überzusammen,dasauchwieeinPräfixgebrauchtwerden
kann (eigentlich kann in Esperanto jedes Wort, wenn es einen
Sinn ergibt, als Präfix oder als Suffix gebraucht werden), was
„denken über” ergibt. Das Wort vanaĵo setzt sich wieder aus
dem Eigenschaftswort vana = eitel und dem Suffix –aĵ zusammen,wasvanaĵo,eine„eitleSache”ergibt.
(2)eminentulojkonsiliĝaskune...DasWorteminentulosetztsichaus
demEigenschaftsworteminenta=eminentunddemSuffix-ul=
MenschentypzusammenundergibteinneuesWorteminentulo
=derVornehme,derEminente.
(3) La loĝanta en la ĉielo… Das Wort loĝanta setzt sich aus dem
Zeitwort loĝi = wohnen und aus der Endung für das aktive
Partizip -ant zusammen und ergibt so das Wort loĝanta = der
WohnendeimHimmel.
(4)Liilinektimigos…DaszusammengesetzteZeitworttimigiistaus
demGrundzeitworttimi=sichfürchten,Angsthaben,ausdem
Präfixek-=startenundausdemSuffix-ig=verursachenzusammengesetzt,
was ektimigi = verscheuchen, in die Angst setzen,
ergibt.
(5) prudentiĝu; instruiĝu… Zusammengesetzt aus dem Eigenschaftswort
prudenta = klug und dem Suffix -iĝ = werden, was
mit der Endung -u für die Befehlsform dann prudentiĝu =
werde klug ergibt. Ebenso: instrui = unterrichten, lehren, also:
instruiĝu=lassdichbelehren!
(6) ke Li ne koleru… Ein Beispiel für die Wunschform mit Bedeutung:damitErnichtzürne,zusammengesetztausdemVorwort
ke=dass,damitundausderBefelhsformauf-u:koleru!
47

NocheinigepraktischeHinweise
Diesem Minilehrbuch für die Grundrisse der internationalen
Sprache Esperanto habe ich ein Wörterbuch anhand des EvangeliumsnachMarkus,fürdas1.Kapitelhinzugefügt.Fürdenweiteren
Gebrauch von Esperanto für das gesamte Evangelium, später dann
für das ganze Neue und später auch das Alte Testament soll man
sich ein „normales” Wörterbuch Esperanto-Deutsch zulegen. Es
gibt mehrere Esperanto-Deutsche Wörterbücher in verschiedenem
Format und Umfang. Wenn man aber die Sprache gründlicher
kennenlernenwill,kommtmanohnedasgroßePiV(PlenaIlustrita
Vortaro, Paris, S.A.T. 2002) nicht aus. Natürlich gibt es viele gute
Esperanto-Wörterbücher in verschiedenen Nationalsprachen, so
aufEnglisch,Französisch,Russisch,Polnisch,Spanisch,Ungarisch,
Italienischusw.
Da es hier um ein besonderes Buch geht, um eines zu den vier
Evangelien, das ja ein Glaubensbuch schlechthin ist, ist es sinnvoll,
nicht im Alleingang, sondern zu zweit oder zu dritt zu lernen. Das
macht mehr Spaß beim Lernen, bringt mit weniger Mühe mehr
Erfolg – und das Eigentliche aus dem Evangelium, der Geist des
Herrn, fließt so ins ganze Unterfangen ein, da dort, wo zwei oder
drei in seinem Namen versammelt sind, Er selbst mit dabei ist
(Matthäus18,20).
Ebenso ist es gut, das erworbene Können gleich auszuprobieren,
einerseits mit dem Weiterlesen in der Schrift in Esperanto, alle
Bücher des NT der Reihe nach, und erst dann das AT, um manche
48

Missverständnisse zu vermeiden, darüber hinaus aber um neue
Kontakte mit den Christen in aller Welt zu knüpfen, die auch die
Bibel als die erste Referenz für ihre Lebensführung und vor allem
ihreBeziehungzuGottundzuseinemSohnJesusbenutzenunddas
auch mithilfe der Sprache Esperanto tun. Das Schönste wäre aber,
diese wunderbare Sprache für die Gewinnung neuer Seelen für
unseren Herren zu gebrauchen. Dabei können nicht nur die anderengerettetwerden,sondernesbleibtauchderVerkündigernicht
unbelohnt.
NocheinletzterGedanke.EineSprachekannmannievollkommen
erlernen, weder die eigene Muttersprache noch die internationale,
und mag sie noch so leicht zu sein scheinen. In der Sprache, so
wie in seinem Glauben und in seiner Nachfolge Christi, ist und
bleibt man immer ein Lernender – und falls nicht, dann ein Verlierender…
49

LaEvangeliolaŭMarko
1-aĉapitro
1 LakomencodelaevangeliodeJesuoKristo,FilodeDio.
2 KielestasskribiteenlaprofetoJesajaJenMisendasMiananĝelonantaŭviavizaĝo,Kajlipreparosvianvojon;
3 Voĉodekriantoenladezerto:PretigulavojondelaEternulo,
RektiguLiajnirejojn;
4 venisJohano,kiubaptisenladezertokajpredikislabaptonde
pentoporlapardonadodepekoj.
5 KajelirisallilatutaJudujadistrikto,kajĉiujJerusalemanoj;kaj
iliestisbaptitajdelienlariveroJordan,konfesantesiajnpekojn.
6 Kaj Johano estis vestita per kamelharaĵo kaj leda zono ĉirkaŭ
siajlumboj,kajlimanĝadisakridojnkajsovaĝanmielon.
7 Kaj li predikis, dirante: Venas post mi tiu, kiu estas pli potenca
olmi;larimenondeliajŝuojmineestasinda,kliniĝinte,malligi.
8 Mivinbaptisperakvo;sedlivinbaptosperlaSanktaSpirito.
9 KajentiujtagojJesuoveniselNazaretdeGalileo,kajestisbaptitadeJohanoenJordan.
10 Kajtujkiamlielirisellaakvo,lividislaĉielonfenditan,kajla
Spiritonkielkolombomalsuprenirantansurlin;
11 kajvenisvoĉoellaĉielo:ViestasMiaFilo,laamata,enkiuMi
havasplezuron.
12 KajtujlaSpiritopelislinforenladezerton.
13 Kaj li estis en la dezerto kvardek tagojn, tentata de Satano; kaj
liestiskunlasovaĝajbestoj,kajlaanĝelojservadisalli.
50

14 KajpostkiamJohanoestisarestita,JesuoirisenGalileon,predikantelaevangeliondeDio,
15 kaj dirante: La tempo jam plenumiĝis, kaj la regno de Dio alproksimiĝis;pentu,kajkreduallaevangelio.
16 KajiranteapudlaGalileaMaro,lividisSimonon,kajAndreon,
fraton de Simon, ĵetantajn reton en la maron; ĉar ili estis fiŝkaptistoj.
17 KajJesuodirisalili:Venupostmi,kajmiigosvinfariĝikaptistojdehomoj.
18 Kajilitujforlasislaretojn,kajsekvislin.
19 Kaj irinte iom antaŭen, li vidis Jakobon, filon de Zebedeo, kaj
Johanon, lian fraton, kiuj ankaŭ estis en la ŝipeto, riparante la
retojn.
20 Kaj tuj li alvokis ilin; kaj ili lasis sian patron Zebedeo en la ŝipetokunladungitoj,kajforirispostli.
21 Kaj ili iris en Kapernaumon, kaj tuj en la sabato li eniris en la
sinagogonkajinstruis.
22 Kajonimirisproliainstruado;ĉarliinstruiskielhavantaaŭtoritaton,kajnekiellaskribistoj.
23 Kajeniliasinagogoestisvirokunmalpuraspirito;kajliekkriis,
24 dirante:Kioestasinternikajvi,JesuoNazaretano?ĉuvivenis,
porpereiginin?miscias,kiuviestas:laSanktulodeDio.
25 KajJesuosevereadmonislin,dirante:Silentu,kajeliruelli.
26 Kaj la malpura spirito konvulsiigis lin, kaj, laŭte kriinte, eliris
elli.
27 Kaj ĉiuj miregis tiom, ke ili diskutis inter si, dirante: Kio estas
ĉi tio? jen nova instruado! kun aŭtoritato li ordonas eĉ al la
malpurajspiritoj,kajiliobeaslin.
28 Kaj tuj la famo pri li disvastiĝis ĉie en la tutan ĉirkaŭaĵon de
Galileo.
29 Kaj tuj, elirinte el la sinagogo, ili eniris en la domon de Simon
kajAndreo,kunJakobokajJohano.
51

30 Sed la bopatrino de Simon kuŝis malsana de febro; kaj tuj oni
sciigisallipriŝi;
31 kajveninte,liprenisŝianmanonkajlevisŝin;kajlafebroforlasisŝin,kajŝiservisalili.
32 Kaj vespere, kiam la suno subiris, oni venigis al li ĉiujn, kiuj
estismalsanajkajdemonhavantaj.
33 Kajlatutaurbokolektiĝisĉelapordo.
34 Kaj li sanigis multajn, kiuj malsanis de diversaj malsanoj, kaj
elpelismultajndemonojn;kajlinepermesisallademonojparoli,ĉarilikonislin.
35 Kajmatene,antaŭollanoktopasis,lileviĝis,kajforirisendezertanlokon,kajtiepreĝadis.
36 KajSimonkajliajkunulojelserĉislin;
37 kajilitrovislin,kajdirisalli:Ĉiujvinserĉas.
38 Kajlidirisalili:Niirualilokenenlaproksimajnurbetojn,por
kemitieankaŭprediku;ĉarportiomivenis.
39 Kaj li iris, predikante en iliaj sinagogoj tra la tuta Galileo, kaj
elpelantelademonojn.
40 Kaj venis al li leprulo, alvokante lin, kaj genuinte, li diris al li:
Sevinurvolas,vipovasminpurigi.
41 Kajkortuŝite,lietendislamanonkajtuŝislin,kajdirisalli:Mi
volas;estupurigita.
42 Kajtujlaleproforirisdeli,kajlifariĝispura.
43 Kajsevereavertintelin,litujforsendislin,
44 kajdirisalli:Zorgu,kevidirunenionaliu;sediru,montruvin
allapastro,kajoferuproviapurigadotion,kionMoseoordonis,poratestoalili.
45 Sedlieliris,kajkomencisdiligenterakontikajdisfamigilaaferon,tielkeJesuojamnepovismalkaŝeenirienurbon,sedrestisekstereendezertajlokoj;kajonivenisallielĉie.
52

DieWörterausdem1.Kapitel/
lavortojella1-a ĉapitro
53
A
admonimahnen
aferoSache,Affäre
akridoHeuschrecken
akvoWasser
alk/hzu(Dativ)
alilokeandererorts
alproksimiĝisich(an)
nähen
alvokirufen,zurufen
amatageliebt
anĝeloEngel
ankaŭauch
antaŭvor
antaŭenvorwärts
apudneben,bei
arestitafestgenommen
atestoBezeugung
aŭtoritatoAutorität,
Macht
avertiwarnen
B
baptitaufen
baptitagetauft
baptoTaufe
bestoTier,Vieh
bopatrinoSchwiegermutter
Ĉ
ĉarweil
ĉitiodashier
ĉieüberall
ĉieloHimmel
ĉirkaŭrundum
ĉirkaŭaĵoUmfeld,
Umwelt
ĉiujeder
ĉiujalle
ĉuFragewort(ĉuvere
–isteswahr?)
D
devon(fürGenitiv)
demonhavantader
einHaushat
demonoDämon
dezertoWüste
diligentebrav
DioGott
dirantesagend
disfamigipublikmachen
diskutidiskutieren
distriktoBezirk
disvastiĝisichverbreiten
diversajverschiedene
domoHaus
dungitoMieter
E
eĉsogar
ekkriiaufschreien
eksteredraußen,außen
elaus
elirigehenaus,hinaus
elpeliaustreiben
elserĉiaussuchen,suchenaus
enin
enirieintreten,gehen
hinein
estasist(gleichfüralle
PersonenimPräsens)
estisein
etendierstrecken,
ausdehnen
EternuloDerEwige
(NameGottes)

54
evangelioEvangelium
(guteNachricht)
F
famoBerühmtheit
fariĝiwerden
febroHitze,Fieber
fenditagespalten
filoSohn
fiŝkaptistoFischer
forweg
foririweggehen
forlasiverlassen
forsendiabsenden
fratoBruder
H
havantahabende(r)
havihaben
I
igilassen(etwaswerden)
ilisie(Mehrzahl–
Nom.)
ilinsie(Mehrz.–Akkus.)
indawürdig
instruadoBelehrung
instruiunterrichten
interzwischen
intersiuntersich
iometwasvon
irejoGehweg
irigehen
J
jamschon,bereits
jenschau…
Jerusalemano
Jerusalemer
Ĵ
ĵetantawerfend(adjekt.)
ĵetiwerfen
K
kajund
kamelharaĵoKamelhaare
kaptistoJäger
kedass
kiamwann,als
kielwie
kiuwer
kliniĝintesichbeugend
kolektiĝisichversammeln
kolomboTaube
komencianfangen
komencoAnfang
konfesantebekennend
konikennen
konvulsiiverkrampfen
kortuŝitabewegt,angetan
kreduglaube(t)
kriantoRufende,
Schreihals
kriinterufend,schreiend(imPret.)
kunmit(anderen)
kunuloMitmensch
kuŝiliegen
kvardekvierzig
L
labestimmterArtikel
(ohneGeschl.)
lasilassen
laŭtelaut
ledaausLeder
leproAussatz(Med.)
lepruloAussätzige
leviheben,aufheben
leviĝiaufstehen,sich
aufheben
lier
liasein
lokoOrt
lumbojLenden
M
malkaŝeoffen,aufrichtig

55
malligilösen,aufbinden
malpuraunrein
malsanakrank
malsanikranksein
malsanoKrankheit
malsuprenirantader
Aufsteigende
manĝadiessen(dauernd)
manoHand
maroMeer
matenefrühmorgens
miich
miamein
mieloHonig
miregispüren
mirisichwundern
montrizeigen,vorzeigen
multajviele
N
nenein,nicht
nenionichts
niwir
ninuns
noktoNacht
novaneu
nurnur,sole
O
obeigehorchen
oferiopfern(rel.)
olals
oniman(oniparolas
=manspricht)
ordonibefehlen,verordnen
P
pardonadoVerzeihen
(dauernd)
parolireden
pasivergehen,passieren
pastroPriester
patroVater
pekoSünde
pelitreiben
pentoBuße,Sühne
pentubüßen,sühnen
permit(mitetwas)
pereigiinsVerderben
stürzen
permesierlauben
plenumiĝisichverwirklichen
plezuroVergnügen
plimehr(kompar.)
porfür(Vorsatz)
pordoTür
postkiamdannals
postnach,nachher,
hinter
potencamächtig,
stark
povifähigsein,können
predikipredigen
preĝadibeten(dauernd)
preninehmen
preparivorbereiten
pretigivorbereiten,
aufrichten
priüber,von
prowegen
profetoProphet
proksimaNächster
purigireinmachen
R
rakontierzählen
regnoReich
rektigiebenmachen
restibleiben
retoNetz
rimenoRiemen
riparantereparierend
riveroFluß
S
sabatoSamstag
sanigigesundmachen
SanktaSpiritoHeiligerGeist
sanktuloHeliger

56
sciiwissen,können
sciigibenachteiligen
seddoch
sekvifolgen
sendisenden,schicken
serĉisuchen
servadidienen(dauernd)
servidienen
severestreng
siasein
silentistillsein
sinagogoSynagoge
skribistoSchreiber,
Schriftgelehrter
skribitegeschrieben
sovaĝawild
SpiritoGeist
subiriuntergehen
sunoSonne
surauf
surgenuiĝiniederknien
Ŝ
ŝisie
ŝiaihr
ŝipetoSchifflein
ŝuoSchuh
T
tagoTag
tempoZeit
tentataverführt
tielso,aufdieseWeise
tiomsoviel
tiuderjenige
trovifinden
tujgleich,sofort
tuŝiberühren
tutaganz
U
urbetoStädtchen
urboStadt
V
venikommen
venigihinführen,zuführen
vespereabends
vestitagekleidet
viadein,ihr
vidisehen
viroMann
voĉoStimme
vojoWeg
vizaĝoGesicht
voliwollen
Z
zonoGürtel
zorgiSorgehaben,
sichsorgen(machen)

Porsekvajĉapitrojvinebezonaspluapartanvortareton,sedlaŭ
bezono, kvankam la pli multaj vortoj daŭre aperas denove, bonvolukonsultiunuelkutimajesperantajvortaroj.
Für weitere Kapitel braucht man kein zusätzliches Vokabular,
dochnachBedarf,obwohldieMehrzahlderWörtersichwiederholt,machenSievoneinemüblichenEsperanto-Deutschenoder
Esperanto-EsperantoWörterbuchGebrauch.
2-aĉapitro
1 Kaj kiam li revenis en Kapernaumon post kelke da tagoj, oni
sciiĝis,keliestasendomo.
2 Kajmultajkunvenis,tielkejamneestislokoeĉapudlapordo;
kajliparolisalililavorton.
3 Kajonivenis,alportantealliparalizulon,portatandekvarhomoj.
4 Kaj ne povante alproksimiĝi al li pro la homamaso, ili malkovris
la tegmenton, kie li estis; kaj trafosinte ĝin, ili mallevis la
liton,surkiukuŝislaparalizulo.
5 KajJesuo,vidanteilianfidon,dirisallaparalizulo:Filo,viajpekojestaspardonitaj.
6 Sed estis iuj el la skribistoj tie, sidantaj kaj diskutantaj en siaj
koroj:
7 Kial tiu tiel parolas? li blasfemas: kiu povas pardoni pekojn,
kromDiosola?
8 Kaj Jesuo, tuj eksciante en sia spirito, ke tiel ili diskutas en si,
dirisalili:Kialvitiondiskutasenviajkoroj?
9 Kioestasplifacila:diriallaparalizulo:Viajpekojestaspardonitaj;aŭdiri:Leviĝu,prenuvianliton,kajpiediru?
10 Sed por ke vi sciu, ke la Filo de homo havas aŭtoritaton sur la
teropardonipekojn–lidirisallaparalizulo:
57

11 Midirasalvi:Leviĝu,prenuvianliton,kajirualviadomo.
12 Kaj li leviĝis, kaj tuj prenis la liton, kaj eliris antaŭ ĉiuj, tiel ke
ĉiujmiregis,kajglorisDion,dirante:Neniamnividisiontian.
13 Kajdenovelielirisallamarbordo,kajlatutahomamasovenis
alli,kajliinstruisilin.
14 Kajpreterpasante,lividisLevin,filondeAlfeo,sidantanĉelaimpostejo,kajlidirisalli:Sekvumin.Kajlistariĝis,kajsekvislin.
15 Kaj li sidis ĉe manĝo en lia domo, kaj multaj impostistoj kaj
pekulojkunsidiskunJesuokajliajdisĉiploj;ĉariliestismultaj,
kajilisekvislin.
16 Kaj la skribistoj kaj la Fariseoj, vidante, ke li manĝas kun la
pekuloj kaj la impostistoj, diris al liaj disĉiploj: Li manĝas kaj
trinkaskunimpostistojkajpekuloj.
17 Kaj aŭdinte tion, Jesuo diris al ili: Ne la sanuloj bezonas kuraciston,
sed la malsanuloj: mi venis, por alvoki ne justulojn,
sedpekulojn.
18 Kaj la disĉiploj de Johano kaj la Fariseoj estis fastantaj, kaj oni
venis, kaj diris al li: Kial fastas la disĉiploj de Johano kaj de la
Fariseoj,sedviajnefastas?
19 Kaj Jesuo diris al ili: Ĉu la filoj de la edziĝejo povas fasti, dum
lafianĉoestaskunili?Tiellonge,kielilihavaskunsilafianĉon,
ilinepovasfasti.
20 Sedvenostagoj,kiamlafianĉoestosprenitafordeili,kajtiam
ilifastosentiujtagoj.
21 Neniualkudrasflikaĵonelnefulitadraposurmalnovanveston;
alielanovaplenigaĵoionforprenasdelamalnovaŝtofo,kajpli
malbonaŝiraĵofariĝas.
22 Kajneniuenverŝasnovanvinonenmalnovajnfelsakojn;aliela
vinokrevigoslafelsakojn,kajlavinoelfluoskajlafelsakojdetruiĝos;sedonienverŝasnovanvinonennovajnfelsakojn.
23 Kajensabatoliiristralagrenkampoj,kajliajdisĉiplojkomencisdumlavojirodeŝirilaspikojn.
58

24 Kaj la Fariseoj diris al li: Jen kial ili en la sabato faras tion, kio
neestaspermesata?
25 Kaj li diris al ili: Ĉu vi neniam legis, kion faris David, kiam li
havisbezononkajmalsatis,likajliajkunuloj?
26 Ke li eniris en la domon de Dio, kiam Ebjatar estis ĉefpastro,
kajmanĝislapanojndepropono,kiujnmanĝineestaspermesatekromallapastroj,kajdonisankaŭalsiajkunuloj?
27 Kaj li diris al ili: La sabato estiĝis por la homo, kaj ne la homo
porlasabato;
28 tiallaFilodehomoestassinjoroeĉdelasabato.
3-aĉapitro
1 Kaj denove li eniris en la sinagogon, kaj tie estis viro, havanta
manonvelkintan.
2 Kaj oni observis lin, ĉu en la sabato li lin sanigos, por ke ili
povulinakuzi.
3 Kaj li diris al la viro, kiu havis la velkintan manon: Stariĝu en
lamezo.
4 Kajlidirisalili:Ĉuestaspermesatebonfariensabato,aŭmalbonfari?savivivon,aŭmortigi?Sedilisilentis.
5 Kajkiamkunkoleroliĉirkaŭrigardisilin,ĉagreniteprolaobstiniĝodeiliakoro,lidirisallaviro:Etenduvianmanon.Kajli
etendisĝin,kajliamanoresaniĝis.
6 Kaj la Fariseoj eliris, kaj tuj konsiliĝis kun la Herodanoj kontraŭli,kiamanierelinpereigi.
7 Kaj Jesuo kun siaj disĉiploj foriris ĝis la maro; kaj granda homamasoelGalileosekvislin.KajelJudujo
8 kaj el Jerusalem kaj el Edom kaj el Transjordano kaj el ĉirkaŭ
TirokajCidon,grandnombrahomamaso,aŭdinteĉion,kionli
faris,venisalli.
59

9 Kajlidirisalsiajdisĉiploj,kemalgrandaŝipetoestusubliadispono,prolahomamaso,porkeoninepremulin;
10 ĉar multajn li jam sanigis, tiel ke ĉiuj, kiuj havis malsanojn,
premadissurlin,portuŝilin.
11 Kaj malpuraj spiritoj, tuj kiam ili vidis lin, falis antaŭ li, kaj
kriis,dirante:ViestaslaFilodeDio.
12 Kajlisevereadmonisilin,keilinekonatigulin.
13 Kaj li supreniris sur la monton, kaj alvokis tiujn, kiujn li mem
volis;kajilivenisalli.
14 Kaj li elektis dek du, kiujn ankaŭ li nomis apostoloj, por ke ili
estukunli,kajporkelidissenduilinporprediki,
15 kajporhaviaŭtoritatonelpelidemonojn:
16 kajSimononlialnomisPetro;
17 kaj Jakobon, filon de Zebedeo, kaj Johanon, fraton de Jakobo,
kajtiujnlialnomisBoanerges,tioestas,Filojdetondro;
18 kaj Andreon kaj Filipon kaj Bartolomeon kaj Mateon kaj Tomason,
kaj Jakobon, filon de Alfeo, kaj Tadeon, kaj Simonon,
laFervorulon,
19 kaj Judason Iskariotan, kiu ankaŭ perfidis lin. Kaj li venis en
domon.
20 Kajdenovelahomamasokunvenistiel,keilinepoviseĉmanĝi
panon.
21 Kajliajamikoj,aŭdintetion,eliris,porkaptilin,ĉarilidiris:Li
frenezas.
22 Kaj la skribistoj, kiuj alvenis el Jerusalem, diris: Li havas Baal-
Zebubon;perlaestrodelademonojlielpelaslademonojn.
23 Kaj li alvokis ilin, kaj parolis al ili parabole: Kiel povas Satano
elpeliSatanon?
24 Kajseregnoestasdividitakontraŭsi,tiuregnonepovasstari.
25 Kajsedomoestasdividitakontraŭsi,tiudomonepovasstari.
26 Kaj se Satano ribelis kontraŭ si kaj estas dividita, li ne povas
stari,sedhavasfinon.
60

27 Sedneniupovasenirienladomondelafortulokajtrarabiliajn
posedaĵojn,seunuelineligoslafortulon,kajpostelitrarabos
liandomon.
28 Veremidirasalvi:Ĉiujiliajpekojestospardonitajallafilojde
homoj,kajiliajblasfemoj,perkiujajniliblasfemos;
29 sediu,kiublasfemoskontraŭlaSanktaSpirito,eternenehavos
pardonon,sedestaskulpaprieternapeko;
30 ĉaronidiris:Lihavasmalpuranspiriton.
31 Kajjenalvenisliapatrinokajliajfratoj,kajstaranteekstere,ili
sendisalli,vokantelin.
32 Kajhomamasosidisĉirkaŭli;kajonidirisalli:Jenviapatrino
kajviajfratojeksterevinserĉas.
33 Kaj li respondis al ili, dirante: Kiuj estas mia patrino kaj miaj
fratoj?
34 Kajĉirkaŭrigardantetiujn,kiujrondeĉirkaŭlisidis,lidiris:Jen
miapatrinokajmiajfratoj!
35 Ĉar kiu ajn faros la volon de Dio, tiu estas mia frato kaj mia
fratinokajmiapatrino.
4-aĉapitro
1 Kaj denove li komencis instrui apud la maro. Kaj kolektiĝis al
litregrandahomamasotiel,kelienirisenŝipeton,kajsidissur
lamaro;kajlatutahomamasoestissurlateroapudlamaro.
2 Kajlimulteinstruisilinperparaboloj,kajdirisaliliensiainstruado:
3 Aŭskultu:jensemistoeliris,porsemi;
4 kajdumlisemis,iujsemojfalisapudlavojo,kajlabirdojvenis
kajformanĝisilin.
5 Kajaliajfalissurŝtonanlokon,kieilinehavismultedatero;kaj
tujiliekkreskis,ĉarilinehavisprofundecondetero;
61

6 kajkiamlasunoleviĝis,ilibrulsekiĝis,kajĉarilinehavisradikon,iliforvelkis.
7 Kaj aliaj falis inter dornojn, kaj la dornoj kreskis kaj sufokis
ilin,kajilinedonisfrukton.
8 Kaj aliaj falis en la bonan teron, kaj donis frukton, kreskante
kaj multobliĝante, kaj produktis tridekoble kaj sesdekoble kaj
centoble.
9 Kajlidiris:Kiuhavasorelojnporaŭdi,tiuaŭdu.
10 Kaj kiam li estis sola, tiuj, kiuj alestis kune kun la dek du, demandislinprilaparaboloj.
11 Kajlidirisalili:Alviestasdonitesciilamisterondelaregnode
Dio;sedaltiuj,kiujestasekstere,ĉioestasfarataperparaboloj;
12 por ke, vidante, ili vidu, sed ne rimarku; kaj aŭdante, ili aŭdu,
sednekomprenu;porkeneniamilikonvertiĝukajpardoniĝu.
13 Kajlidirisalili:Ĉuvinesciasĉitiunparabolon?kieldovipovoskompreniĉiujnparabolojn?
14 Lasemistosemaslavorton.
15 Jendotiuj,kiujestasapudlavojo,kieestassematalavorto;kaj
kiam ili aŭdis, tuj venas Satano, kaj forprenas la vorton, en ili
semitan.
16 Kajtielsamejenlasemitajĉelaŝtonajlokoj:iliaŭdaslavorton,
kajtujkunĝojoakceptasĝin;
17 kajilinehavasensiradikon,sedrestasnurportempe;kiamdo
venassuferoaŭpersekutoprolavorto,tujilifalpuŝiĝas.
18 Kajjenlasemitajĉeladornoj:tiuj,kiujaŭdislavorton;
19 sedlazorgojdelamondokajlatrompoderiĉokajladezirojal
aliajaferoj,enirante,sufokaslavorton,kajĝifariĝassenfrukta.
20 Kaj jen la semitaj ĉe la bona tero: tiuj, kiuj aŭdas la vorton kaj
akceptas ĝin, kaj donas frukton, jen tridekoble, kaj jen sesdekoble,kajjencentoble.
21 Kajlidirisalili:Ĉulampoenportiĝas,porestimetitasubgrenmezurilonaŭsubliton,kajneporstarisurlalampingo?
62

22 Ĉarnenioestaskaŝitakromportio,keĝiestumalkaŝita;nekio
estassekretakromportio,keĝiestuaperigita.
23 Seiuhavasorelojnporaŭdi,tiuaŭdu.
24 Kaj li diris al ili: Atentu, kion vi aŭdas; per kia mezuro vi mezuras,laŭtiusamaonimezurosalvi,kajeĉfarosalvialdonon.
25 Ĉar al tiu, kiu havas, estos donite; sed for de tiu, kiu ne havas,
estosprenitaeĉtio,kionlihavas.
26 Kajlidiris:TiaestaslaregnodeDio,kvazaŭhomoĵetussemojnsurlateron,
27 kajdormuskajleviĝusnoktekajtage,kajlasemojburĝonuskaj
kreskus,linesciaskiel.
28 Aŭtomate la tero donas frukton, unue folion, poste spikon,
posteplenangrenonenspiko.
29 Sed kiam la frukto estas preta, li tuj svingas la rikoltilon, ĉar
venislarikolto.
30 Kajlidiris:AlkionikomparularegnondeDio?aŭperkiaparabolonimontruĝin?
31 Al sinapa semeto, kiu, kiam ĝi estas semita sur la teron, estas
plimalgrandaolĉiujaliajsemoj,kiujestassurlatero,
32 tamensemite,kreskaskajfariĝaspligrandaolĉiujlegomoj,kaj
elmetasgrandajnbranĉojn,tielkesubĝiaombropovasekloĝi
labirdojdelaĉielo.
33 Kajpermultajtiajparabolojliparolisalililavortonlaŭtio,kiel
ilipovisaŭskulti;
34 kajsenparabololineparolisalili;sedprivateliklarigisĉional
siajdisĉiploj.
35 Kaj en tiu tago, kiam vesperiĝis, li diris al ili: Ni transiru al la
aliabordo.
36 Kaj forsendinte la homamason, ili kondukis lin kun si, kiel li
estisenlaŝipeto.Kajaliajŝipetojakompanislin.
37 Kajokazisgrandaventego,kajondojbatisenlaŝipeton,tielke
laŝipetoestisjampleniĝanta.
63

38 Kajliestisdormantaenlapostapartosurlakuseno;kajilivekislin,kajdirisalli:Majstro,ĉuvinezorgaspritio,kenipereas?
39 Kaj vekite, li admonis la venton, kaj diris al la maro: Silentu,
kvietiĝu.Kajlaventoĉesiĝis,kajfariĝisgrandasereno.
40 Kajlidirisalili:Kialviestastimemaj?ĉuviankoraŭnehavas
fidon?
41 Kajilitimistreege,kajdirisunualalia:Kiudoestasĉitiu?ĉar
eĉlaventokajlamaroobeasalli.
5-aĉapitro
1 KajilivenistranslamaronenlalandondelaGerasenoj.
2 Kaj kiam li elvenis el la ŝipeto, tuj lin renkontis el la tomboj
viro,havantamalpuranspiriton,
3 kiu havis loĝejon en la tomboj, kaj jam neniu povis ligi lin eĉ
perkateno;
4 ĉar li ofte estis ĉirkaŭligita per katenoj kaj ĉenoj, kaj la ĉenoj
estis disŝiritaj de li kaj la katenoj frakasitaj; kaj neniu kapablis
malsovaĝigilin.
5 Kaj ĉiam, nokte kaj tage, inter la tomboj kaj sur la montoj, li
kriadiskajsintranĉisperŝtonoj.
6 Kaj, vidinte Jesuon el malproksime, li kuris kaj adorkliniĝis al
li;
7 kaj kriante per laŭta voĉo, li diris: Kio estas inter mi kaj vi, ho
Jesuo, Filo de Dio Plejalta? Mi vin ĵurpetas per Dio, ke vi ne
turmentumin.
8 Ĉarlidirisalli:Eliru,homalpuraspirito,ellaviro.
9 Kajlidemandislin:Kiaestasvianomo?Kajlirespondis,dirante:MianomoestasLegio,ĉarniestasmultaj.
10 Kajlimultepetegis,kelineforsenduilinellalando.
64

11 Kajestistiesurlamontograndagregodaporkojpaŝtiĝantaj.
12 Kaj ili petegis lin, dirante: Sendu nin en la porkojn, por ke ni
eniruenilin.
13 Kajlipermesistionalili.Kajelirinte,lamalpurajspiritojeniris
enlaporkojn;kajlagregokurisrapidemalsuprendelakrutaĵo
enlamaron,ĉirkaŭdumiloj,kajsufokiĝisenlamaro.
14 Kaj iliaj paŝtistoj forkuris, kaj rakontis la aferon en la urbo kaj
enlakamparo.Kajonivenis,porvidi,kiookazis.
15 Kaj ili venis al Jesuo, kaj vidis la demonhavinton, kiu havis la
legion,sidanta,vestitakajensanaprudento;kajilitimis.
16 Kajlavidintojrakontisalili,kiamanieretiookazisallademonhavinto,kajprilaporkoj.
17 Kajilikomencispetegilin,keliforirueliliajlimoj.
18 Kajkiamlienirisenlaŝipeton,lademonhavintopetegislin,ke
lipovuestikunli.
19 Kajlinepermesisalli,seddirisalli:Irualviadomo,allaviaj,
kaj rakontu al ili ĉion, kion faris la Eternulo por vi, kaj kiel Li
kompatisvin.
20 Kajliforiris,kajkomencisfamigienDekapolisĉion,kionfaris
Jesuoporli;kajĉiujmiregis.
21 Kaj kiam Jesuo retransiris en la ŝipeto al la alia bordo, granda
homamasokolektiĝisalli;kajliestisapudlamaro.
22 Kaj venis unu el la sinagogestroj, nomata Jairo, kaj ekvidinte
lin,falisantaŭliajpiedoj,
23 kajinsistelinpetegis,dirante:Miafilinetoestasenlastaekstremo;
venudokajmetuviajnmanojnsurŝin,porkeŝisaviĝukajvivu.
24 Kajliiriskunli,kajgrandahomamasosekvislinkajpremislin.
25 Kajvirino,kiujamdekdujarojnhavissangofluon,
26 kaj multe suferis pro multaj kuracistoj, kaj elspezis sian tutan
havon,kajestisnenielhelpita,sedkontraŭeeĉplimalsaniĝis,
27 aŭdintepriJesuo,venisenlahomamasomalantaŭlin,kajtuŝis
lianmantelon.
65

28 Ĉarŝidiris:Seminurtuŝoslianmantelon,miestossanigita.
29 Kaj tuj la fonto de ŝia sango sekiĝis, kaj ŝi korpe sentis, ke ŝi
resaniĝiselsiamalsano.
30 Kaj Jesuo, tuj sentante en si, ke la potenco eliris, turnis sin en
lahomamaso,kajdiris:Kiutuŝismianveston?
31 Kajliajdisĉiplojdirisalli:Vividaslahomamason,premantan
vin,kajĉuvidiras:Kiumintuŝis?
32 Kajliĉirkaŭrigardis,porviditiun,kiutionfaris.
33 Sedlavirino,timigitakajtremanta,sciante,kiofariĝisalŝi,veniskajfalisantaŭli,kajdirisallilatutanveron.
34 Kaj li diris al ŝi: Filino, via fido vin savis; iru en paco, kaj estu
sanaelviamalsano.
35 Dum li ankoraŭ parolis, oni venis el la domo de la sinagogestro,dirante:Viafilinomortis;kialviankoraŭĝenaslainstruiston?
36 SedJesuo,neatentantelaparolondiritan,dirisallasinagogestro:Netimu,nurkredu.
37 Kajlinepermesisaliusekvikunli,kromPetrokajJakobo,kaj
Johano,fratodeJakobo.
38 Kajilivenisalladomodelasinagogestro,kajlividistumulton,
kajhomojnplorantajnkajfunebreĝemantajn.
39 Kajenirinte,lidirisalili:Kialvitumultaskajploras?lainfaninonemortis,seddormas.
40 Kaj ili mokridis lin. Tamen, foriginte ĉiujn li kondukis la patron
de la infanino kaj la patrinon, kaj tiujn, kiuj estis kun li,
kajeniristien,kieestislainfanino.
41 Kajprenintelamanondelainfanino,lidirisalŝi:Talitakumi;
tioestas:Knabineto,midirasalvi:Leviĝu.
42 Kajtujleviĝislaknabinetokajpiediris;ĉarŝiestisdekdu-jara.
Kajilimiriskungrandamirego.
43 Kajlisevereadmonisilin,keneniusciiĝupritio;kajliordonis
donialŝimanĝi.
66

6-aĉapitro
1 Kajlielirisdetie,kajvenisensianpatrujon;kajliajdisĉiplojlin
sekvis.
2 Kajkiamvenislasabato,likomencisinstruienlasinagogo;kaj
multaj, lin aŭdante, miris, dirante: De kie tiu viro havas tion?
kaj:Kiaestaslasaĝecodonitaalli?kajkiajestastiajpotencaĵoj
faratajperliajmanoj?
3 Ĉuĉitiuneestaslaĉarpentisto,filodeMaria,kajfratodeJakobokajJoseskajJudaskajSimon?kajĉuliajfratinojneestasĉi
tieĉeni?Kajiliofendiĝisproli.
4 Kaj Jesuo diris al ili: Profeto ne estas sen honoro, krom en sia
patrujokajintersiajparencojkajensiadomo.
5 Kaj li povis tie fari nenian potencaĵon, krom tio, ke li metis la
manojnsurkelkajnsenfortulojnkajilinresanigis.
6 Kaj li miris pro ilia nekredemo. Kaj li rondevizitis la vilaĝojn,
instruante.
7 Kaj li alvokis al si la dek du, kaj komencis forsendi ilin duope;
kajlidonisaliliaŭtoritatonsupermalpurajspiritoj;
8 kajliordonis,keiliportunenionporlavojokromnurbastono
–nekpanon,neksaketon,nekmononensiazono;
9 sediliirupiedvestitajpersandaloj,kajnesurmetudutunikojn.
10 Kajlidirisalili:Kieajnvienirosendomon,tieloĝu,ĝisviforiroseltiuloko.
11 Kajseieajnonivinneakceptos,nekvinaŭskultos,tiameltieforirante,deskuulapolvon,kiuestassubviajpiedoj,poratestoalili.
12 Kajforirinte,ilipredikis,keonipentu.
13 Kajilielpeladismultajndemonojn,kajŝmiradisperoleomultajnmalsanulojnkajilinsanigadis.
14 KajlareĝoHerodoaŭdispritio,ĉarlianomojamkonatiĝis;kaj
li diris: Johano, la Baptisto, leviĝis el la mortintoj, kaj tial tiuj
potencaĵojenergiasenli.
67

15 Sed aliaj diris: Tiu estas Elija. Kaj aliaj diris: Tiu estas profeto,
kvazaŭunuellaprofetoj.
16 Sed,tionaŭdinte,Herododiris:Johano,kiunmisenkapigis,leviĝis.
17 Ĉar Herodo mem jam sendis, kaj arestis Johanon, kaj ligis lin
enmalliberejoproHerodias,kiuestisedzinodeliafratoFilipo,
ĉarliestisedziĝintakunŝi.
18 ĈarJohanodirisalHerodo:Nedecas,kevihavulaedzinonde
viafrato.
19 KajHerodiasklopodiskontraŭli,kajdezirismortigilin,kajne
povis;
20 ĉar Herodo timis Johanon, sciante, ke li estas viro justa kaj
sankta,kajnepregardislin.Kajaŭskultantelin,liembarasiĝis,
kajaŭskultislinvolonte.
21 Kajkiamvenisoportunatago,kiamHerodoprosianaskotago
farisvespermanĝonalsiajnobelojkajmilestrojkajĉefojdeGalileo,
22 enirislafilinodeHerodiasmemkajdancis,kajŝiplaĉisalHerodo
kaj al liaj kunmanĝantoj; kaj la reĝo diris al la knabino:
Petudemi,kionajnvivolas,kajmitiondonosalvi.
23 Kajliĵurisalŝi:Kionajnvipetosdemi,mitiondonosalvi,ĝis
duonodemiaregno.
24 Kaj elirinte, ŝi diris al sia patrino: Kion mi petu? Kaj tiu diris:
LakapondeJohano,laBaptisto.
25 Kaj ŝi tuj eniris rapide al la reĝo, kaj petis, dirante: Mi deziras,
kevitujdonualmisurpladolakapondeJohano,laBaptisto.
26 Kaj la reĝo fariĝis tre malĝoja; tamen pro siaj ĵuroj kaj pro la
kunmanĝantojlinevolisrifuzialŝi.
27 Kajtujlareĝoelsendissoldatonelsiagardistaro,kajordonisalportiliankapon;kajelirinte,tiusenkapigislinenlamalliberejo,
28 kaj alportis lian kapon sur plado, kaj donis ĝin al la knabino;
kajlaknabinodonisĝinalsiapatrino.
68

29 Kajkiamliajdisĉiplojaŭdis,iliveniskajforportisliankorpon,
kajmetisĝinentombon.
30 Kaj la apostoloj kolektiĝis al Jesuo, kaj rakontis al li ĉion, kion
ilifariskajinstruis.
31 Kaj li diris al ili: Venu mem aparte en dezertan lokon, kaj iom
ripozu. Ĉar estis multaj venantaj kaj irantaj, kaj ili ne havis
oportunoneĉpormanĝi.
32 Kajiliforirisenlaŝipetoaldezertalokoaparte.
33 Kaj oni vidis ilin forirantajn, kaj multaj rekonis ilin, kaj piede
onikuristienelĉiujurbojkajantaŭvenisilin.
34 Kaj li elvenis, kaj vidis grandan homamason, kaj li kortuŝiĝis
priili,ĉariliestiskielŝafojnehavantajpaŝtiston;kajlikomencisinstruialilimulton.
35 Kajkiamlahorojamestismalfrua,liajdisĉiplojvenisalli,kaj
diris:Lalokoestasdezerta,kajlahoroestasjammalfrua;
36 forsenduilin,porkeiliiruenlaĉirkaŭajnkampojnkajvilaĝojn
kajaĉetuporsimanĝaĵon.
37 Sed li responde diris al ili: Vi donu al ili manĝi. Kaj ili diris al
li:Ĉuniirukajaĉetupanojnporducentdenaroj,kajdonualili
manĝi?
38 Kaj li diris al ili: Kiom da panoj vi havas? iru, por vidi. Kaj
sciiĝinte,ilidiris:Kvin,kajdufiŝojn.
39 Kajliordonisalili,keĉiujsidiĝulaŭgrupesurlaverdaherbo.
40 Kajilisidiĝisenaroj,centopekajkvindekope.
41 Kaj li prenis la kvin panojn kaj la du fiŝojn, kaj suprenrigardinteallaĉielo,libeniskajdispecigislapanojn,kajdonisalla
disĉiploj,pormetiantaŭilin;kajlidividisladufiŝojninterĉiuj.
42 Kajĉiujmanĝiskajsatiĝis.
43 Kajonikolektisdafragmentojdekdukorbojn,kajankaŭellafiŝoj.
44 Kajtiuj,kiujmanĝislapanojn,estiskvinmilviroj.
45 Kajtujlidevigissiajndisĉiplojnenirienlaŝipetonkajiriantaŭ
liallaaliabordo,alBetsaida,dumliforsendoslahomamason.
69

46 Kajadiaŭinteilin,liforirissurlamonton,porpreĝi.
47 Kaj kiam vesperiĝis, la ŝipeto estis meze de la maro, kaj li sola
surlatero.
48 Kajvidanteilinlaborantajenmalfacilaremado,ĉarlaventoestiskontraŭaalili,ĉirkaŭlakvaragardopartodelanoktolivenisalili,irantesurlamaro,kajlivolispreterpasiilin;
49 sedili,vidantelinirantasurlamaro,supozis,keĝiestasfantomo,kajiliekkriis;
50 ĉarĉiujvidislinkajmaltrankviliĝis.Sedlitujparoliskunili,kaj
dirisalili:Kuraĝu;ĝiestasmi;netimu.
51 Kaj li supreniris al ili en la ŝipeton, kaj la vento ĉesiĝis; kaj ili
sentisgrandanmiregon;
52 ĉarilinekomprenisprilapanoj,ĉariliakoroestissensenta.
53 Kajtransirinte,ilialvenisterenĉeGenesaret,kajalligislaŝipeton.
54 Kajkiamiliestiselŝipiĝintaj,tujonirekonislin,
55 kajkuristratiututaregiono,kajkomencisĉirkaŭportilamalsanulojnsuriliajlitojtien,kieiliaŭdis,keliestas.
56 Kajkienajnlieniris,envilaĝojnaŭenurbojnaŭsurlakamparon,
ili demetis la malsanulojn sur la placoj, kaj petegis lin,
ke ili tuŝu nur la randon de lia vesto; kaj ĉiuj, kiuj tuŝis, resaniĝis.
7-aĉapitro
1 KajkolektiĝisallilaFariseojkajiujellaskribistoj,kiujvenisel
Jerusalem,
2 kajjamvidis,kekelkajelliajdisĉiplojmanĝaspanonkunmanojprofanaj,tioestasnelavitaj.
3 KajlaFariseojkajĉiujJudoj,seilinelaviszorgelamanojn,ne
manĝas,tenantelatradiciondelaantaŭuloj;
4 kajveninteelkomercejo,ilinemanĝas,nesinlavinte;kajestas
70

multaj aliaj aferoj, kiujn ili ricevis por observi, trempon de
pokalojkajmezurpotojkajkuprajvazoj.
5 Kaj lin demandis la Fariseoj kaj la skribistoj: Kial ne faras viaj
disĉiplojlaŭlatradiciodelaantaŭuloj,sedmanĝaspanonkun
manojprofanaj?
6 Kajlidirisalili:BoneprofetisJesajaprivihipokrituloj,kielestas
skribite Ĉi tiu popolo honoras Min per siaj lipoj, Sed ilia
koroestasmalproksimedeMi.
7 Sed vane ili Min adoras, Instruante kiel doktrinojn ordonojn
dehomoj.
8 Ĉar,forlasintelaordonondeDio,vitenaslatradiciondehomoj.
9 Kaj li diris al ili: Efektive vi forrifuzas la ordonon de Dio, por
observiviantradicion.
10 Ĉar Moseo diris: Respektu vian patron kaj vian patrinon; kaj:
Kiumalbenassianpatronaŭsianpatrinon,tiunepremortu.
11 Sedvidiras:Seiudirosalsiapatroaŭsiapatrino:Korban,tio
estasOferdono,estutio,perkiovipovusprofitidemi,
12 vijamnepermesasallifariionporsiapatroaŭsiapatrino;
13 vantigantelavortondeDioperviatradicio,kiunvitransdonis;
kajmultajntiajnaferojnvifaras.
14 Kaj denove alvokinte la homamason, li diris al ili: Ĉiuj min
aŭskultukajkomprenu:
15 ekzistas nenio, kio, enirante en homon de ekstere, povas lin
profani;sedkioeliraselhomo,tioprofanaslahomon.
16 [Kiuhavasorelojnporaŭdi,tiuaŭdu.]
17 Kaj kiam li eniris en domon for de la homamaso, liaj disĉiploj
demandislinprilaparabolo.
18 Kajlidirisalili:Ĉuviankaŭestastielsenkompreno?Ĉuvine
konscias, ke ĉio, eniranta de ekstere en homon, ne povas profanilin;
19 ĉar ĝi eniras ne en lian koron, sed en la ventron, kaj eliras en
apartanlokon?Tionlidiris,indiganteĉiajnmanĝaĵojn.
71

20 Kajlidiris:Kioelvenaselhomo,tioprofanaslahomon.
21 Ĉar de interne, el la koro de homoj, eliras malvirtaj pensoj,
malĉastaĵoj,
22 ŝteloj, mortigoj, adultoj, avideco, malindaĵoj, ruzeco, voluptoj,
malicaokulo,blasfemo,aroganteco,malsaĝeco;
23 ĉiujtiujmalbonojelvenasdeinternekajprofanaslahomon.
24 Kajirintedetie,livenisenlalimojndeTirokajCidon.Kajenirinteendomon,livolis,keneniusciu;sedlinepovisestikaŝita.
25 Sed aŭdinte pri li, iu virino, kies filineto havis malpuran spiriton,veniskajfalisantaŭliajpiedoj.
26 KajlavirinoestisGrekino,raseSirofenika.Kajŝipetislin,keli
elpelulademononelŝiafilino.
27 Kajlidirisalŝi:Lasuunuesatigilainfanojn,ĉarnedecaspreni
lapanondelainfanojkajĵetiĝinallahundetoj.
28 Sed ŝi respondis kaj diris al li: Jes, Sinjoro; ĉar eĉ la hundetoj
sublatablomanĝasellapanpecetojdelainfanoj.
29 Kajlidirisalŝi:Proĉitiuvortoiruvianvojon;lademonoeliris
elviafilino.
30 Kaj kiam ŝi iris en sian domon, ŝi trovis la infaninon kuŝigita
surlalito,kajlademononforirinta.
31 Kaj denove foririnte el la limoj de Tiro, li venis tra Cidon al la
GalileaMaro,tralamezodelalimojdeDekapolis.
32 Kaj oni kondukis al li viron surdan kaj apenaŭ parolkapablan,
kajpetislin,kelimetusianmanonsurlin.
33 Kaj kondukinte lin el la homamaso en apartan lokon, li metis
siajnfingrojnenliajnorelojn,kajkraĉinte,lituŝislianlangon;
34 kajsuprenrigardinteallaĉielo,liĝemis,kajdirisalli:Efata,tio
estas:Malfermiĝu.
35 Kajliajorelojmalfermiĝis,kajlaligilodelialangomalstreĉiĝis,
kajliparolisklare.
36 Kaj li admonis ilin, ke oni diru tion al neniu; sed ju pli li malpermesis,desplimulteiliĉiesciigisĝin.
72

37 Kaj supermezure ili miregis, dirante: Li faris ĉion bone; li igas
lasurdulojnaŭdi,kajlamutulojnparoli.
8-aĉapitro
1 En tiuj tagoj, kiam denove estis granda homamaso, kaj ili nenionhavismanĝi,lialvokisalsisiajndisĉiplojn,kajdirisalili:
2 Mikortuŝiĝasprolahomamaso,ĉarjamtritagojnilirestasĉe
mikajnenionhavasmanĝi;
3 kajsemiforsendosilinfastantajaliliajdomoj,ililaciĝossurla
vojo;kajiujelilivenisdemalproksime.
4 Kajliajdisĉiplojrespondisalli:Dekieonipovossatigiĉitiujn
homojnperpanojĉitieendezerto?
5 Kajlidemandisilin:Kiomdapanojvihavas?Kajilidiris:Sep.
6 Kajliordonisallahomamasosidiĝisurlatero;kajliprenisla
sep panojn, kaj doninte dankon, li dispecigis ilin, kaj donis al
ladisĉiplojpordisdoni;kajilidisdonisallahomamaso.
7 Kaj ili havis kelkajn malgrandajn fiŝojn; kaj beninte ilin, li ordonisdisdoniilinankaŭ.
8 Kajilimanĝiskajsatiĝis;kajonikolektisdapostrestintajfragmentojsepkorbegojn.
9 Kajiliestisproksimumekvarmil,kajliforsendisilin.
10 Kajtujenirinteenlaŝipetonkunsiajdisĉiploj,liirisallaregionoDalmanuta.
11 KajalvenislaFariseoj,kajkomencisdiskutikunli,serĉanteĉe
lisignonellaĉielo,porprovilin.
12 Kaj forte ĝeminte en sia spirito, li diris: Kial ĉi tiu generacio
serĉas signon? vere, mi diras al vi: Nenia signo estos donita al
ĉitiugeneracio.
13 Kaj forlasinte ilin, li denove enŝipiĝis kaj transiris al la alia
bordo.
73

14 Kajiliforgesisprenipanojn;kajnurunupanonilihaviskunsi
enlaŝipeto.
15 Kaj li admonis ilin, dirante: Zorgu, gardu vin kontraŭ la fermentaĵodelaFariseojkajlafermentaĵodeHerodo.
16 Kaj ili diskutis unu kun la alia, dirante: Ĉar ni ne havas panojn.
17 KajJesuo,eksciantetion,dirisalili:Kialvidiskutasprotio,ke
vinehavaspanon?ĉuviankoraŭnekonsciasnekkomprenas?
ĉuviakoroestasobstinigita?
18 Okulojn havante, ĉu vi ne vidas? kaj orelojn havante, ĉu vi ne
aŭdas?kajĉuvinememoras?
19 Kiam mi dispecigis la kvin panojn por la kvin mil, kiom da
korbojdafragmentojvikolektis?Ilirespondisalli:Dekdu.
20 Kajkiamlasepporlakvarmil,kiomdakorbegojdafragmentojvikolektis?Kajilirespondisalli:Sep.
21 Kajlidirisalili:Ĉuviankoraŭnekomprenas?
22 Kaj ili alvenis al Betsaida. Kaj oni alkondukis al li blindulon,
kajpetegis,kelituŝulin.
23 Kajprenintelamanondelablindulo,lielkondukislineksterla
vilaĝon;kajkraĉintesurliajnokulojn,kajsurmetintelamanojnsurlin,lidemandislin:Ĉuvividasion?
24 Kajliekrigardis,kajdiris:Mividashomojn,ĉarmividaskvazaŭarbojnirantajn.
25 Tiam denove li metis la manojn sur liajn okulojn; kaj li fikse
rigardis,kajresaniĝis,kajvidisĉionklare.
26 Kaj li forsendis lin al lia domo, dirante: Nepre ne eniru en la
vilaĝon.
27 KajelirisJesuokajliajdisĉiplojenlavilaĝojndeCezareaFilipi;
kaj sur la vojo li demandis siajn disĉiplojn, dirante al ili: Kiu,
diraslahomoj,kemiestas?
28 Kajilirespondisalli:Johano,laBaptisto;laŭaliaj:Elija;kajlaŭ
aliaj:Unuellaprofetoj.
74

29 Kaj li demandis ilin: Sed vi – kiu vi diras, ke mi estas? Petro
respondedirisalli:ViestaslaKristo.
30 Kajliadmonisilin,keilidirualneniuprili.
31 Kaj li komencis instrui al ili, ke la Filo de homo devas multe
suferi,kajestirifuzitadelapliaĝulojkajlaĉefpastrojkajlaskribistoj,kajestimortigita,kajposttritagojreleviĝi.
32 Kaj li parolis tiun diron malkaŝe. Kaj Petro prenis lin, kaj komencisadmonilin.
33 Sedturnintesinkajrigardanteladisĉiplojn,liadmonisPetron,
dirante:Irumalantaŭmin,Satano,ĉarvihavaspensojnnelaŭ
Dio,sedlaŭhomoj.
34 Kajalvokintealsilahomamasonkunsiajdisĉiploj,lidirisalili:
Seiuvolasvenipostmi,liabnegaciusin,kajlevusiankrucon,
kajsekvumin.
35 Ĉar kiu volos savi sian animon, tiu ĝin perdos; kaj kiu perdos
siananimonpromikajprolaevangelio,tiuĝinsavos.
36 Ĉarkielprofitushomo,seligajnuslatutanmondonkajperdus
siananimon?
37 Ĉarkionhomodonuinterŝanĝeporsiaanimo?
38 Ĉarkiuhontosprimikajmiajparolojantaŭĉitiuadultemakaj
peka generacio, pri tiu ankaŭ hontos la Filo de homo, kiam li
venosenlaglorodesiaPatrokunlasanktajanĝeloj.
9-aĉapitro
1 Kajlidirisalili:Veremidirasalvi:Interlaĉitiestarantajestas
iuj, kiuj neniel gustumos morton, antaŭ ol ili vidos la regnon
deDiovenintanenpotenco.
2 Kaj post ses tagoj Jesuo prenis kun si Petron kaj Jakobon kaj
Johanon, kaj kondukis ilin solajn sur altan monton aparte; kaj
liestisaliformitaantaŭili;
75

3 kaj liaj vestoj fariĝis brilantaj, treege blankaj, kiel fulisto sur la
teronepovasblankigi.
4 KajaperisaliliElijakunMoseo,kajiliinterparoladiskunJesuo.
5 KajPetrorespondedirisalJesuo:Rabeno,estasboneporniesti
ĉitie;kajnifarutrilaŭbojn:unuporvi,kajunuporMoseo,kaj
unuporElija.
6 Ĉarlinesciis,kionrespondi,ĉarilitretimiĝis.
7 Kaj nubo superombris ilin; kaj elvenis voĉo el la nubo: Ĉi tiu
estasMiaFilo,laamata;aŭskultulin.
8 Kajsubite,ĉirkaŭrigardinte,ilijamvidisneniunkromJesuosola.
9 Kaj dum ili malsupreniris de la monto, li admonis ilin, ke al
neniu ili rakontu tion, kion ili vidis, ĝis la Filo de homo releviĝosellamortintoj.
10 Kajilikonservisladiron,demandanteintersi,kionsignifasla
releviĝoellamortintoj.
11 Kajilidemandislin,dirante:Kialdiraslaskribistoj,keElijadevasveniantaŭe?
12 Kajlidirisalili:VereElijavenasantaŭe,kajrestarigasĉion;kaj
kiel estas skribite pri la Filo de homo, ke li devas multe suferi
kajestimalestimata?
13 Sedmidirasalvi,keElijajamvenis,kajonifarisalliĉion,kion
ilivolis,kielestasskribiteprili.
14 Kajvenintealladisĉiploj,ilividisgrandanhomamasonĉirkaŭ
ili,kajskribistojndiskutantajnkunili.
15 Kaj tuj la homamaso, vidante lin, forte miris, kaj alkuris, kaj
salutislin.
16 Kajlidemandisilin:Prikiovidiskutaskunili?
17 Kaj unu el la amaso respondis al li: Majstro, mi venigis al vi
mianfilon,kiuhavasmutanspiriton;
18 kaj kie ajn ĝi kaptas lin, ĝi ŝiras lin, kaj li ŝaŭmas kaj grincigas
la dentojn kaj kadukiĝas; kaj mi parolis al viaj disĉiploj, ke ili
elpeluĝin;kajilinepovis.
76

19 Kaj li respondis al ili, dirante: Ho senfida generacio, ĝis kiam
miestoskunvi?ĝiskiammitolerosvin?venigulinalmi.
20 Kajilivenigislinalli;kajvidintelin,tujlaspiritokonvulsiigis
lin,kajlifalisterenkajruliĝisŝaŭmanta.
21 Kajlidemandislapatron:Dekiomdatempookazadasĉitioal
li?Kajlidiris:Deinfaneco.
22 Kaj ofte ĝi ĵetis lin en fajron kaj en akvon, por pereigi lin; sed
sevipovasfariion,kompatualnikajhelpunin.
23 Kaj Jesuo diris al li: Kiel, se vi povas! Ĉio estas ebla por kredanto.
24 Tujekkriante,lapatrodelainfanodiris:Mikredas;helpumian
nekredemon.
25 KajkiamJesuovidis,kehomamasoalkuras,lisevereadmonis
lamalpuranspiriton,dirantealĝi:Vimutakajsurdaspirito,mi
ordonasalvi:Eliruelli,kajneplueniruenlin.
26 Kajekkriinte,kajmultekonvulsiigintelin,ĝieliris;kajlifariĝis
kvazaŭmortinto,tielkelaplimultodiris:Limortis.
27 SedJesuo,prenintelinjelamano,levislin;kajlistariĝis.
28 Kaj kiam li eniris en la domon, liaj disĉiploj aparte demandis
lin:Kialninepoviselpeliĝin?
29 Kaj li diris al ili: Ĉi tiu speco neniel povas eliri, krom per
preĝado.
30 Kajforirinte,ilitrapasistraGalileo;kajlideziris,keneniution
eksciu.
31 Ĉarliinstruadissiajndisĉiplojn,kajdirisalili:LaFilodehomo
estas transdonita en la manojn de homoj, kaj ili mortigos lin;
kaj,mortigite,lileviĝosposttritagoj.
32 Sedilinekomprenisladiron,kajtimisdemandilin.
33 Kaj ili venis al Kapernaum, kaj kiam li estis en la domo, li demandisilin:Prikiovidiskutissurlavojo?
34 Mar 9:34 Sed ili silentis; ĉar ili diskutis inter si sur la vojo pri
tio,kiuestaslaplejgranda.
77

35 Mar9:35Kajsidiĝinte,lialvokisladekdu,kajdirisalili:Seiu
volasestiunua,liestoslastaelĉiuj,kajservantodeĉiuj.
36 Kaj preninte infanon, li starigis ĝin meze de ili; kaj ĉirkaŭbrakinteĝin,lidirisalili:
37 Kiuakceptosunueltiajinfanojenmianomo,tiuakceptasmin;
kajkiuakceptasmin,tiuakceptasnemin,sedTiun,kiusendis
min.
38 Johanodirisalli:Majstro,nividisiunelpelantandemonojnen
vianomo;kajnimalpermesislin,ĉarlinesekvasnin.
39 SedJesuodiris:Nemalpermesulin;ĉarneniu,kiufarosmiraklonenmianomo,povosfacileparolimalboneprimi.
40 Ĉartiu,kiuneestaskontraŭni,estasporni.
41 Ĉarkiudonosalvitrinkitasondaakvo,protio,keviapartenas
alKristo,veremidirasalvi,tiunenielperdossianrekompencon.
42 Kaj kiu igos fali unu el ĉi tiuj malgranduloj, kiuj kredas al mi,
estuspliboneportiu,segrandamuelŝtonoestuspendigitaĉirkaŭliakolo,kajseliestusĵetitaenlamaron.
43 Kajseviamanofaligasvin,detranĉuĝin:estasboneporvieniri
en vivon kripla prefere ol, havante du manojn, eniri en Gehenan,enlaneestingeblanfajron,
44 [kieiliavermonepereaskajlafajroneestingiĝas.]
45 Kajseviapiedofaligasvin,detranĉuĝin:estasboneporvieniri
en vivon lama prefere ol, havante du piedojn, esti ĵetita en
Gehenan,
46 [kieiliavermonepereaskajlafajroneestingiĝas.]
47 Kajseviaokulofaligasvin,elŝiruĝin:estasboneporvienirien
laregnondeDiokununuokuloprefereol,havanteduokulojn,
estiĵetitaenGehenan,
48 kieiliavermonepereaskajlafajroneestingiĝas.
49 Ĉarĉiuestossalitaperfajro.
50 Salo estas bona; sed se la salo fariĝis nesala, kiel vi rebonigos
ĝin?Havusalonenvi,kajpaciĝuunukunalia.
78

10-aĉapitro
1 Kaj li foriris de tie, kaj venis en la limojn de Judujo kaj trans
Jordanon;kajhomamasojkunvenisdenovealli,kajlaŭsiakutimoliinstruisilindenove.
2 KajFariseojvenis,kajdemandislin,porprovilin:Ĉuestaspermesatealviroforsendisianedzinon?
3 Kajlirespondedirisalili:KionMoseoordonisalvi?
4 Kajilidiris:Moseopermesisskribieksedziganleteron,kajforsendiŝin.
5 SedJesuodirisalili:Prolamalmolecodeviakoroliskribispor
viĉitiunordonon.
6 Seddelakomencodelakreo:Lifarisilinvirakajvirina.
7 Tialviroforlasossianpatronkajsianpatrinon,kajaliĝosalsia
edzino,
8 kajiliestosunukarno;sekveilijamestasnedu,sedunukarno.
9 KiondoDiokunigis,tionhomonedisigu.
10 Kajenladomoladisĉiplojdenovedemandislinprilaafero.
11 Kaj li diris al ili: Kiu forsendos sian edzinon kaj edziĝos kun
alia,tiuadultaskontraŭŝi;
12 kajseŝimemforsendossianedzonkajedziniĝoskunalia,ŝiadultas.
13 Kajonivenigisalliinfanojn,porkelituŝuilin;kajladisĉiploj
admonisilin.
14 SedJesuo,vidintetion,indignis,kajdirisalili:Lasulainfanojn
venialmi;nemalhelpuilin,ĉareltiajestaslaregnodeDio.
15 Veremidirasalvi:KiuneakceptoslaregnondeDiokielinfano,tiunenielenirosenĝin.
16 Kajliprenisilinensiajbrakoj,kajbenisilin,metintelamanojn
surilin.
17 Kaj dum li foriris sur la vojo, unu homo kuris al li kaj genuis
antaŭ li, kaj demandis lin: Bona Majstro, kion mi faru, por ke
miheredueternanvivon?
79

18 KajJesuodirisalli:Kialvinomasminbona?neniuestasbona
kromUnu,nomeDio.
19 Visciaslaordonojn:Nemortigu;Neadultu;Neŝtelu;Neparolu
malveran ateston; Ne rabu; Respektu vian patron kaj vian
patrinon.
20 Kaj li responde diris al li: Majstro, ĉion tion mi observis detempedemiajuneco.
21 Kaj Jesuo, rigardante lin, amis lin, kaj diris al li: Unu mankon
vi havas; iru, kaj vendu ĉion, kion vi havas, kaj donu al malriĉuloj,kajvihavostrezoronenlaĉielo;kajvenu,sekvumin.
22 Sed li malgajiĝis ĉe tiu vorto, kaj foriris malĝoja; ĉar li havis
multajnposedaĵojn.
23 KajJesuoĉirkaŭrigardis,kajdirisalsiajdisĉiploj:Kielmalfacile
tiuj,kiujhavasriĉon,enirosenlaregnondeDio!
24 Kajladisĉiplojmirisproliajvortoj.SedJesuo,respondantedenove,dirisalili:Infanoj,kielmalfacileestasportiuj,kiujfidas
allariĉo,enirienlaregnondeDio!
25 Estas pli facile por kamelo iri tra trueton de kudrilo, ol por
riĉuloenirienlaregnondeDio.
26 Kajilifortemiregis,dirantealli:Kiudopovasestisavita?
27 Rigardante ilin, Jesuo diris: Ĉe homoj tio estas neebla, sed ne
ĉeDio;ĉarĉioestaseblaĉeDio.
28 Petroekparolisalli:Jenniĉionforlasiskajvinsekvis.
29 Jesuo diris: Vere mi diras al vi: Ekzistas neniu, kiu forlasis domonaŭfratojnaŭfratinojnaŭpatrinonaŭpatronaŭinfanojn
aŭkampojnpromikajprolaevangelio,
30 kajkiunericevoscentobleenĉitiutempo,domojnkajfratojn
kaj fratinojn kaj patrinojn kaj infanojn kaj kampojn, kun persekutado;kajenlavenontamondoeternanvivon.
31 Sedmultajunuajestoslastaj,kajlastajestosunuaj.
32 KajiliestissurlavojosuprenirantajalJerusalem,kajJesuoiris
antaŭ ili; kaj ili miregis, kaj la sekvantoj timis. Kaj li prenis al
80

si denove la dek du, kaj ekparolis pri tio, kio okazos al li, dirante:
33 JenmisuprenirasalJerusalem;kajlaFilodehomoestostransdonitaallaĉefpastrojkajlaskribistoj;kajilikondamnoslinal
mortokajtransdonoslinallanacianoj;
34 kajililinmokoskajsurlinkraĉoskajlinskurĝoskajlinmortigos;kajposttritagojlireleviĝos.
35 KajalproksimiĝisalliJakobokajJohano,filojdeZebedeo,diranteal
li:Majstro,nideziras,ke,kionajnnipetosdevi,vitionfaruporni.
36 Kajlidirisalili:Kionvivolas,kemifaruporvi?
37 Kajilidirisalli:Permesu,kenipovusidi,unudekstredevikaj
laduamaldekstre,enviagloro.
38 SedJesuodirisalili:Vinescias,kionvipetas.Ĉuvipovastrinkilakalikon,kiunmitrinkas?aŭestibaptitajperlabapto,per
kiumiestasbaptata?
39 Kajilidirisalli:Nipovas.KajJesuodirisalili:Lakalikon,kiun
mitrinkas,vitrinkos,kajperlabapto,perkiumiestasbaptata,
viestosbaptitaj;
40 sedsididekstredemiaŭmaldekstre,tiondonineapartenasal
mi;sedĝiestasportiuj,porkiujĝiestaspre-parita.
41 Kajaŭdinte,ladekekindigniskontraŭJakobokajJohano.
42 Kaj Jesuo, alvokinte ilin al si, diris al ili: Vi scias, ke tiuj, kiuj
pretendasregilanacianojn,kondutaskielsinjorojsuperili,kaj
iliajgrandulojekzercasaŭtoritatonsuperili.
43 Sed ne tiel estos inter vi; sed kiu volas esti granda inter vi, tiu
estuviaservanto;
44 kajkiuvolasestilaunuaintervi,tiuestusklavodeĉiuj.
45 ĈarlaFilodehomovenis,neporestiservata,sedporservi,kaj
pordonisianvivonkielelaĉetonpormultaj.
46 KajilivenisalJeriĥo;kajkiamlifoririselJeriĥokunsiajdisĉiploj
kaj granda homamaso, la filo de Timeo, Bartimeo, blinda
almozulo,sidisapudlavojo.
81

47 Kajaŭdinte,keĉeestasJesuo,laNazaretano,liekkriis,kajdiris:
Jesuo,filodeDavid,kompatumin.
48 Kajmultajadmonislin,kelisilentu;sedlidesplifortekriis:Ho
FilodeDavid,kompatumin!
49 KajJesuohaltis,kajdiris:Alvokulin.Kajonialvokislablindulon,dirantealli:Kuraĝu;leviĝu,livinalvokas.
50 Kajliforĵetissianveston,kajeksaltiskajvenisalJesuo.
51 KajJesuorespondeallidiris:Kionvivolas,kemifarualvi?Kaj
lablindulodirisalli:Rabenomia,kemiricevuvidpovon.
52 KajJesuodirisalli:Iru;viafidovinsavis.Kajtujliricevisvidpovon,kajsekvislinsurlavojo.
11-aĉapitro
1 KajkiamilialproksimiĝisalJerusalem,alBetfagekajBetania,
apudlamontoOlivarba,lisendisduelsiajdisĉiploj,
2 kajdirisalili:Iruenlavilaĝon,kiuestaskontraŭvi,kajenirinte
ĝin,vitujtrovosazenidonalligitan,surkiuankoraŭneniuiam
sidis;malligukajalkondukuĝin.
3 Kajseiudirosalvi:Kialvifarastion?respondu:LaSinjorobezonasĝin;kajtujlisendosĝinĉitien.
4 Kajiliiris,kajtrovisazenidonalligitanapudpordoeksteresur
lastrato;kajilimalligisĝin.
5 Kajiujapudstarantojdirisalili:Kionvifaras,malligantelaazenidon?
6 Sedilirespondisalili,kielJesuodiris;kajililasisilin.
7 Kaj ili alkondukis la azenidon al Jesuo, kaj metis sur ĝin siajn
vestojn;kajlisidissurĝi.
8 Kajmultajsternissiajnvestojnsurlavojo,kajaliajsternisfoliarojn,tranĉinteilinellakampoj.
9 Kaj kriis la antaŭirantoj kaj la sekvantoj Hosana! Estu benata
tiu,kiuvenasenlanomodelaEternulo;
82

10 EstubenatalavenantaregnodeniapatroDavid;Hosanaenla
superaalto!
11 KajlienirisenJerusalemon,enlatemplon;kajkiamliĉirkaŭrigardisĉion,kajlahorojamvesperiĝis,liforirisalBetaniakunladekdu.
12 Kajlamorgaŭantagon,postiliaeliroelBetania,limalsatis.
13 Kaj vidinte el malproksime figarbon havantan foliojn, li aliris,
por trovi, se eble, ion sur ĝi; kaj veninte al ĝi, li trovis nenion
kromfolioj,ĉarlatempodefigojankoraŭnevenis.
14 Kajrespondelidirisalĝi:Neniuporĉiammanĝufruktonelvi.
Kajaŭdisladisĉiploj.
15 Kaj ili venis en Jerusalemon; kaj enirinte en la templon, li komencis
elpeli la vendantojn kaj la aĉetantojn en la templo, kaj
renversis la tablojn de la monŝanĝistoj kaj la seĝojn de la vendantojdekolomboj;
16 kajnepermesis,keoniportuianvazontralatemplo.
17 Kaj li instruis, kaj diris al ili: Ĉu ne estas skribite: Mia domo
estosnomatadomodepreĝoporĉiujpopoloj?Sedvifarisĝin
kavernoderabistoj.
18 Kaj la ĉefpastroj kaj la skribistoj aŭdis tion, kaj serĉis, kiamanierepereigilin;ĉarilitimislin,ĉarlatutahomamasomiregis
proliainstruado.
19 Kajkiamvesperiĝis,lielirisellaurbo.
20 Kajmatene,preterpasante,ilividislafigarbonforvelkintadela
radikoj.
21 Kaj rememorinte, Petro diris al li: Rabeno, jen forvelkis la figarbo,kiunvimalbenis.
22 KajrespondeJesuodirisalili:HavufidonalDio.
23 Vere mi diras al vi: Se iu diros al ĉi tiu monto: Estu formovita
kajĵetitaenlamaron,kajnedubosensiakoro,sedkredos,ke
okazostio,kionlidiras,tiuĝinhavos.
24 Pro tio mi diras al vi: Kion ajn vi petos, preĝante, kredu, ke vi
tionjamricevis,kajviĝinhavos.
83

25 Kaj kiam vi staras preĝante, pardonu, se vi havas ion kontraŭ
iu; por ke ankaŭ via Patro, kiu estas en la ĉielo, pardonu al vi
viajnerarojn.
26 [Sedsevinepardonos,ankaŭviaPatro,kiuestasenlaĉielo,ne
pardonosviajnerarojn.]
27 Kaj ili denove venis al Jerusalem; kaj dum li ĉirkaŭiris en la
templo,laĉefpastrojkajlaskribistojkajlapliaĝulojvenisalli,
28 kajdirisalli:Laŭkiaaŭtoritatovifarasĉition?aŭkiudonisal
vitianaŭtoritaton,kevifaruĉition?
29 SedJesuodirisalili:Mifarosalviunudemandon,kajrespondualmi,kajmidirosalvi,laŭkiaaŭtoritatomifarasĉition.
30 La baptado de Johano, ĉu ĝi estis el la ĉielo, aŭ el homoj? respondualmi.
31 Kaj ili diskutis inter si, dirante: Se ni diros: El la ĉielo, li diros:
Kialdovinekredisalli?
32 Sedsenidiros:Elhomoj–ilitimislapopolon,ĉarĉiujopiniis,
keJohanoefektiveestisprofeto.
33 KajrespondeilidirisalJesuo:Ninescias.KajJesuodirisalili:
Kajminedirasalvi,laŭkiaaŭtoritatomifarasĉition.
12-aĉapitro
1 Kaj li komencis paroli al ili per paraboloj. Vinberĝardenon
plantis unu viro, kaj ĉirkaŭmetis plektobarilon, kaj fosis vinpremejon,
kaj konstruis turon, kaj luigis ĝin al kultivistoj, kaj
forvojaĝis.
2 Kajlisendissklavonenlaĝustatempoallakultivistoj,porricevidelakultivistojellafruktojdelavinberejo.
3 Kajilikaptislinkajskurĝislin,kajforsendislinsenhava.
4 Kaj poste li sendis al ili duan sklavon; kaj ili lin kapvundis kaj
malhonoris.
84

5 Kaj li sendis alian, kaj ili mortigis lin; kaj multajn aliajn;
skurĝanteunujn,kajmortigantealiajn.
6 Lihavisankoraŭunuamatanfilon:lisendislinankaŭlalastan
alili,dirante:Ilirespektosmianfilon.
7 Sedtiujkultivistojdirisintersi:Ĉitiuestaslaheredonto;venu,
nimortigulin,kajlaheredaĵoestosnia.
8 Kajilikaptiskajmortigislin,kajelĵetislineksterlavinberejon.
9 Kiondofaroslasinjorodelavinberejo?livenoskajpereigosla
kultivistojn,kajdonoslavinberejonalaliaj.
10 Mar 12:10 Ĉu vi ne legis tiun skribon Ŝtono, kiun malŝatis la
konstruantoj,Fariĝisŝtonobazangula;
11 DelaEternuloĉitiofariĝis,Kajĝiestasmirakloenniajokuloj?
12 Kaj ili celis kapti lin, sed ili timis la homamason; ĉar ili eksciis,
ke li parolis la parabolon kontraŭ ili; kaj forlasinte lin, ili
foriris.
13 KajilisendisalliiujnellaFariseojkajellaHerodanoj,porimplikilinperinterparolado.
14 Kaj veninte, ili diris al li: Majstro, ni scias, ke vi estas verama
kajnezorgaspriiuajn;ĉarvinefavoraslapersonondehomoj,
sedinstruaslaŭverolavojondeDio.ĈukonvenasdonitributonalCezaro,aŭne?
15 Ĉunidonu,aŭnedonu?Sedli,scianteilianhipokritecon,diris
alili:Kialviprovasmin?alportualmidenaron,kemiĝinvidu.
16 Kajiliĝinalportis.Kajlidirisalili:Kiesestasĉitiubildokajla
surskribaĵo?Kajilidirisalli:DeCezaro.
17 Kaj Jesuo respondis al ili: Redonu al Cezaro la propraĵon de
Cezaro,kajalDiolapropraĵondeDio.Kajilimiregisproli.
18 Kaj venis al li Sadukeoj, kiuj diras, ke ne estas releviĝo; kaj ili
demandislin,dirante:
19 Majstro,Moseoskribisporni:Seiesfratomortoskajpostlasos
edzinonkajnelasosinfanon,lafratodelamortintoprenulian
edzinonkajnaskiguidaronalsiafrato.
85

20 Estissepfratoj;kajlaunuaprenisedzinon,kajmortinte,nelasisidaron;
21 kaj la dua prenis ŝin, kaj mortis, ne lasinte idaron; kaj la tria
same;
22 kajlasepnelasisidaron.Lastepostĉiujlavirinoankaŭmortis.
23 En la releviĝo, por kiu el ili ŝi estos edzino? ĉar ĉiuj sep havis
ŝinkieledzinon.
24 Kaj Jesuo diris al ili: Ĉu vi ne eraras pro tio, ke vi ne scias la
Skribojn,neklapotencondeDio?
25 Ĉarkiamonileviĝosellamortintoj,oninekedziĝasnekedziniĝas,sedestaskielanĝelojenlaĉielo.
26 Sedprilamortintoj,keilireleviĝas,ĉuvinelegisenlalibrode
Moseo ĉe la arbetaĵo, kiel Dio parolis al li, dirante: Mi estas la
DiodeAbrahamkajlaDiodeIsaakkajlaDiodeJakob?
27 LiestasDionedelamortintoj,seddelavivantoj:vimulteeraras.
28 Kaj unu el la skribistoj alvenis kaj aŭskultis la diskutadon, kaj
rimarkis, ke li lerte respondas al ili; kaj tiu demandis lin: Kiu
ordonoestaslaunuaelĉiuj?
29 KajJesuorespondis:Launuaestas:Aŭskultu,hoIzrael!laEternulo,niaDio,laEternuloestasunu;
30 kaj amu la Eternulon, vian Dion, per via tuta koro kaj per via
tutaanimokajperviatutamensokajperviatutaforto.
31 Kaj jen estas la dua: Amu vian proksimulon kiel vin mem. Pli
grandaolĉitiujneestasaliaordono.
32 Kaj respondis al li la skribisto: Bone, Majstro, laŭ vero vi respondis,keLiestasunu,kajneekzistasaliakromLi;
33 kaj ami Lin per la tuta koro kaj per la tuta intelekto kaj per la
tuta forto, kaj ami sian proksimulon kiel sin mem – tio multe
plivaloras,olĉiujbruloferojkajpekoferoj.
34 Kaj Jesuo, vidante, ke li respondis prudente, diris al li: Vi ne
estas malproksime de la regno de Dio. Kaj neniu plu kuraĝis
fariallidemandon.
86

35 KajrespondeJesuodiris,instruanteenlatemplo:Kialdirasla
skribistoj,kelaKristoestasFilodeDavid?
36 DavidmemdirisperlaSanktaSpiritoLaEternulodirisalmia
Sinjoro: Sidu dekstre de mi, Ĝis Mi faros viajn malamikojn
benketoporviajpiedoj.
37 DavidmemnomaslinSinjoro;kajkieldoliestasliafilo?Kajla
grandahomamasoaŭskultislinplezure.
38 Kaj en sia instruado li diris: Gardu vin kontraŭ la skribistoj,
kiujamaspromenadienrobojkajsalutojnsurlaplacoj,
39 kajĉefseĝojnenlasinagogoj,kajĉeflokojnĉefestenoj;
40 kajkiujformanĝasladomojndevidvinoj,kajporpretekstoili
longepreĝas;iliricevospliseverankondamnon.
41 Kaj sidante kontraŭ la monkesto, li rimarkis, kiel la homoj
enĵetas monerojn en la monkeston; kaj multaj riĉuloj enĵetis
multon.
42 Kajvenisunumalriĉavidvino,kajenĵetisduleptojn,kiujfaras
kodranton.
43 Kajalvokintealsisiajndisĉiplojn,lidirisalili:Veremidirasal
vi,ketiumalriĉavidvinoenĵetispliolĉiujĵetantojenlamonkeston;
44 ĉar ili ĉiuj enĵetis el sia abundo, sed ŝi el sia senhaveco ĵetis
ĉion,kionŝihavis,siantutanvivrimedon.
13-aĉapitro
1 Kajdumlielirisellatemplo,unuelliajdisĉiplojdirisalli:Majstro,jenkiajŝtonojkajkiajkonstruaĵoj!
2 KajJesuodirisalli:Ĉuvividasĉitiujngrandajnkonstruaĵojn?
neestoslasitaĉitieŝtonosurŝtono,kiuneestosdeĵetita.
3 KajdumlisidissurlamontoOlivarbarektekontraŭlatemplo,
PetrokajJakobokajJohanokajAndreodemandislinaparte:
87

4 Diru al ni, kiam tio estos? kaj kio estas la signo, kiam ĉio tio
devosplenumiĝi?
5 KajJesuoekparolis,kajdirisalili:Garduvin,keneniuvinforlogu.
6 Multaj venos en mia nomo, dirante: Mi estas; kaj ili forlogos
multajn.
7 Kajkiamviaŭdosprimilitojkajfamojdemilitoj,nemaltrankviliĝu;tiodevasokazi;sedankoraŭneestaslafino.
8 Ĉarleviĝosnaciokontraŭnacio,kajregnokontraŭregno;estos
tertremojendiversajlokoj,kajestosmalsatoj;tioestaskomencodesuferoj.
9 Sedgarduvin;ĉaronitransdonosvinalsinedrioj,kajensinagogoj
vi estos skurĝitaj; kaj vi staros antaŭ provincestroj kaj
reĝojpromi,poratestoalili.
10 Kajlaevangeliodevasantaŭeestipredikitaalĉiujnacioj.
11 Kaj kiam oni forkondukos kaj transdonos vin, ne antaŭzorgu,
kion vi parolos; sed kio ajn estos donita al vi en tiu horo, tion
parolu;ĉarlaparolantoestasnevi,sedlaSanktaSpirito.
12 Kajfratotransdonosfratonalmorto,kajpatrofilon;kajleviĝos
gefilojkontraŭgepatrojkajmortigosilin.
13 Kajviestosmal-amatajdeĉiujpromianomo;sedkiupersistos
ĝislafino,tiuestossavita.
14 Sedkiamvividoslaabomenindaĵondedezertecostarantantie,
kie ne decas (la leganto komprenu), tiam kiuj estas en Judujo,
tiujforkuruallamontoj;
15 kaj kiu estas sur la tegmento, tiu ne malsupreniru, nek eniru,
porpreniionelsiadomo;
16 kaj kiu estas sur la kampo, tiu ne revenu, por preni sian mantelon.
17 Sedveallagravedulinojkajallasuĉigantinojentiujtagoj!
18 Kajpreĝu,ketioneokazuenvintro.
19 Ĉartiujtagojestostagojdeafliktotia,kianeestisdelakomencodelakreo,kiunDiokreis,ĝisnun,kajneniamestos.
88

20 KajselaEternulonemalplilongiguslatagojn,neniukarnoestussavita;sedprolaelektitoj,kiujnLielektis,Limalplilongigis
latagojn.
21 Kajtiamseiudirosalvi:JenĉitielaKristo,aŭ,Jentie;nekredu;
22 ĉarleviĝosfalsajkristojkajfalsajprofetoj,kajfarossignojnkaj
miraklojn,porerarigi,seeble,laelektitojn.
23 Sedgarduvin;jenmiĉionantaŭdirisalvi.
24 Sedentiujtagoj,posttiuaflikto,lasunomallumiĝoskajlaluno
nedonossianlumon,
25 kaj la steloj falados el la ĉielo, kaj la potencoj, kiuj estas en la
ĉieloj,ŝanceliĝos.
26 Kaj tiam oni vidos la Filon de homo, venantan en nuboj kun
grandapotencokajgloro.
27 Kaj tiam li elsendos la anĝelojn kaj kolektos siajn elektitojn el
lakvarventoj,delalimodelateroĝislalimodelaĉielo.
28 De la figarbo lernu ĝian parabolon: kiam ĝia branĉo jam moliĝaskajaperigasfoliojn,viscias,kelasomeroestasproksima;
29 tiel same vi, kiam vi vidos, ke tio okazas, tiam sciu, ke li estas
proksima,ĉelapordoj.
30 Veremidirasalvi:Ĉitiugeneracioneforpasos,antaŭolĉiotio
fariĝos.
31 Laĉielokajlateroforpasos,sedmiajvortojneforpasos.
32 Sed pri tiu tago kaj la horo scias neniu, eĉ ne la anĝeloj en la
ĉielo,neklaFilo,sednurlaPatro.
33 Garduvin,viglukajpreĝu;ĉarvinescias,kiamestoslaĝustatempo.
34 Kielhomoforvojaĝinta,kiulasissiandomonkajdonisaŭtoritaton
al siaj sklavoj, al ĉiu lian propran laboron, kaj ordonis al
lapordisto,keliviglu:
35 vidoviglu;ĉarvinescias,kiamvenosladomomastro,ĉuvespere,ĉunoktomeze,ĉuĉelakokokrio,ĉufrumatene;
36 porkelinevenusubitekajnetrovuvindormantaj.
37 Kajkionmidirasalvi,tionmidirasalĉiuj:Viglu.
89

14-aĉapitro
1 KajpostdutagojestislaPaskokajlafestodemacoj;kajlaĉefpastroj
kaj skribistoj serĉis, kiamaniere ili povu per ruzo lin
kaptikajmortigi;
2 ĉarilidiris:Nedumlafesto,porkeneestutumultodelapopolo.
3 Kaj dum li estis en Betania, en la domo de Simon, la leprulo,
kiam li sidis ĉe manĝo, venis virino, havanta alabastran vazon
da pura narda ŝmiraĵo, tre multekosta; kaj rompinte la vazon,
ŝisurverŝisliankapon.
4 Kajiujindignisintersi,dirante:Porkiofariĝisĉitiumalŝparo
delaŝmiraĵo?
5 Ĉarĉitiunŝmiraĵononipovusvendiporplioltricentdenaroj,
kajdonialmalriĉuloj.Kajilimurmuriskontraŭŝi.
6 KajJesuodiris:Lasuŝin;kialviĝenasŝin?ŝifarisbonanfaron
almi.
7 Ĉar la malriĉulojn vi ĉiam havas kun vi, kaj kiam ajn vi volas,
vipovasbonfarialili;sedminvineĉiamhavas.
8 Kionŝipovis,tionŝifaris;ŝiantaŭfarislaŝmirondemiakorpo
porlaentombigo.
9 Vere mi diras al vi: Kie ajn estos predikata la evangelio en la
tutamondo,tioankaŭ,kionŝifaris,estospriparolata,pormemoraĵodeŝi.
10 Kaj Judas Iskariota, kiu estis unu el la dek du, foriris al la ĉefpastroj,portransdonilinalili.
11 Kaj aŭdinte, ili ĝojis, kaj promesis doni al li monon. Kaj li
serĉis,kiamaniereoportunetransdonilin.
12 Kaj en la unua tago de la macoj, kiam oni buĉis la Paskon, liaj
disĉiploj diris al li: Kien vi volas, ke ni iru, kaj pretigu, por ke
vimanĝulaPaskon?
13 Kajlisendisduelsiajdisĉiploj,kajdirisalili:Iruenlaurbon,
kajvinrenkontosviro,portantakruĉondaakvo;
90

14 linsekvu,kajkienlieniros,tiedirualladomomastro:LaMajstro
diras: Kie estas mia gastoĉambro, en kiu mi manĝos la
Paskonkunmiajdisĉiploj?
15 Kaj li mem montros al vi grandan supran ĉambron, prete
aranĝitan;kajtievipretiguporni.
16 Kajforirisladisĉiplojkajirisenlaurbon,kajtrovistiel,kielli
dirisalili;kajilipretigislaPaskon.
17 Kajkiamvesperiĝis,liveniskunladekdu.
18 Kajdumilisidiskajmanĝis,Jesuodiris:Veremidirasalvi,ke
unuelviperfidosmin,unu,kiumanĝaskunmi.
19 Kaj ili komencis malĝoji, kaj diri al li unu post la alia: Ĉu eble
mi?
20 Sed li diris al ili: Unu el la dek du, kiu trempas kun mi en la
pladon.
21 LaFilodehomoiros,kielestasskribiteprili;sedvealtiuviro,
de kiu la Filo de homo estos perfidita! Se tiu homo ne estus
naskita,estusboneporli.
22 Kajdumilimanĝis,liprenispanon,kaj,beninte,dispecigisĝin
kajdonisalili,kajdiris:Prenu;ĉitioestasmiakorpo.
23 Kajlipreniskalikon,kaj,donintedankon,lidonisalili;kajĉiuj
trinkiselĝi.
24 Kajlidirisalili:Ĉitioestasmiasangodelainterligo,kiuestas
elverŝatapormultaj.
25 Veremidirasalvi:Mineplutrinkosellafruktodelavinberarbo,ĝistiutago,kiammitrinkosĝinnovanenlaregnodeDio.
26 Kajkantintehimnon,iliforirisallamontoOlivarba.
27 KajJesuodirisalili:Viĉiujofendiĝos;ĉarestasskribite:Mifraposlapaŝtiston,kajlaŝafojdiskuros.
28 Tamenpostmiareleviĝo,miirosantaŭvienGalileon.
29 SedPetrodirisalli:Eĉseĉiujofendiĝos,tamennemi.
30 KajJesuodirisalli:Veremidirasalvi,kehodiaŭenĉitiunokto,antaŭoldufojekrioskoko,vitrifojemalkonfesosmin.
91

31 Sed tre insiste li diris: Eĉ se mi devos morti kun vi, mi neniel
vinmalkonfesos.Kajtielsamedirisiliĉiuj.
32 Kaj ili venis al loko, kies nomo estas Getsemane; kaj li diris al
siajdisĉiploj:Siduĉitie,dummipreĝos.
33 KajlipreniskunsiPetronkajJakobonkajJohanon,kajkomencistrekonsterniĝikajmaltrankviliĝi.
34 Kajlidirisalili:Tremalĝojaestasmiaanimo,eĉĝismorto;restuĉitie,kajviglu.
35 Kajirinteiomantaŭen,lifalissurlateron,kajpreĝis,ke,sepovasesti,lahoropasufordeli.
36 Kaj li diris: Aba, Patro, ĉio estas ebla ĉe Vi: forportu de mi ĉi
tiunkalikon;tamenestunetio,kionmivolas,sedkionVivolas.
37 Kajlivenis,kajtrovisilindormantaj,kajdirisalPetro:Simon,
ĉuvidormas?ĉuvinehavisfortonviglieĉunuhoron?
38 Viglukajpreĝu,porkevineeniruententon;laspiritojaestas
fervora,sedlakarnoestasmalforta.
39 Kajdenoveforirinte,lipreĝis,dirantelasamajnvortojn.
40 Kaj denove reveninte, li trovis ilin dormantaj, ĉar iliaj okuloj
peziĝis;kajilinesciis,kionrespondialli.
41 Kajlivenislatrianfojon,kajdirisalili:Dormununkajripozu;
sufiĉas; venis la horo; jen la Filo de homo estas perfidata en la
manojndepekuloj.
42 Leviĝu,niiru;jenmiaperfidantoalproksimiĝas.
43 Kaj tuj, dum li ankoraŭ parolis, venis Judas, unu el la dek du;
kajkunlihomamasokunglavojkajbastonojvenisdelaĉefpastrojkajlaskribistojkajlapliaĝuloj.
44 Kaj lia perfidanto jam antaŭe aranĝis kun ili signon, dirante:
Kiunmikisos,tiuestasli;kaptukajforkondukulingarde.
45 Kajveninte,litujirisalli,kajdiris:Rabeno;kajkisislin.
46 Kajilimetislamanojnsurlinkajarestislin.
47 Sed unu el tiuj, kiuj staris apude, eltiris la glavon kaj frapis la
sklavondelaĉefpastro,kajdetranĉisallilaorelon.
92

48 Kaj Jesuo responde diris al ili: Ĉu vi elvenis, kvazaŭ kontraŭ
rabiston,kunglavojkajbastonoj,porkaptimin?
49 Ĉiutagemiestisintervienlatemplo,instruante,kajvinearestismin;tamen,keplenumiĝulaSkriboj.
50 Kajĉiujforlasislinkajforkuris.
51 Kajsekvislinunujunulo,vestitapertolaĵoĉirkaŭlanudakorpo;kajonikaptislin;
52 sedlasintelatolaĵon,liforkurisnuda.
53 Kaj oni forkondukis Jesuon al la ĉefpastro; kaj kunvenis ĉe li
ĉiujĉefpastrojkajpliaĝulojkajskribistoj.
54 Kaj Petro malproksime sekvis lin ĝis interne de la korto de la
ĉefpastro;kajsidiskunlasubulojkajsinvarmigisapudlafajro.
55 Sed la ĉefpastroj kaj la tuta sinedrio serĉis ateston kontraŭ Jesuo,porlinmortigi,kajnetrovis.
56 Ĉarmultajmalvereatestiskontraŭli,kajiliajatestojneakordiĝis.
57 Kajelpaŝisiuj,kajmalvereatestiskontraŭli,dirante:
58 Ni aŭdis lin diri: Mi detruos ĉi tiun sanktejon manfaritan, kaj
enladaŭrodetritagojmikonstruosaliannemanfaritan.
59 Kajeĉtieliliaatestoneakordiĝis.
60 Kaj la ĉefpastro stariĝis en la mezo, kaj demandis Jesuon, dirante:Ĉuvirespondasnenion?kionatestasĉitiujkontraŭvi?
61 Sed li silentadis kaj respondis nenion. Denove la ĉefpastro demandislin,kajdirisalli:ĈuviestaslaKristo,laFilodelaBenato?
62 KajJesuodiris:Miestas;kajvividoslaFilondehomo,sidantan
dekstredelaPotencokajvenantankunlanubojdelaĉielo.
63 Kaj la ĉefpastro disŝiris siajn vestojn, kaj diris: Pro kio ni plu
bezonasatestantojn?
64 Viaŭdislablasfemon:kionviopinias?Kajiliĉiujjuĝislinkondamnindaalmorto.
65 Kajiujkomenciskraĉisurlin,kajĉirkaŭkovrilianvizaĝon,kaj
vangofrapilin,kajdirialli:Profetu;kajlasubulojfrapislinper
lamanplatoj.
93

66 Kaj dum Petro estis malsupre sur la korto, venis unu el la servantinojdelaĉefpastro;
67 kajvidantePetronsinvarmigantan,ŝirigardislin,kajdiris:Vi
ankaŭestiskunlaNazaretano,kuntiuJesuo.
68 Sed li malkonfesis, dirante: Mi ne scias, nek komprenas, kion
vidiras;kajliirisenlavestiblon;kajkokokriis.
69 Kaj lin vidinte, la servantino denove komencis diri al la apudstarantoj:Tiuestaselili.
70 Kajlidenovemalkonfesis.Kajpostiomdatempolaapudstarantoj
denovedirisalPetro:Vereviestaselili,ĉarviestasjaGalileano.
71 Kajlikomencismalbenikajĵuri:Minekonastiunhomon,pri
kiuviparolas.
72 Kajtujladuanfojonkokokriis.KajPetroekrememorislavorton,kiunJesuodirisalli:Antaŭoldufojekrioskoko,vitrifoje
malkonfesosmin.Kajpripensinte,liekploris.
15-aĉapitro
1 Tujmatenelaĉefpastroj,farinteinterkonsilonkunlapliaĝuloj
kaj skribistoj kaj la tuta sinedrio, ligis Jesuon kaj forkondukis
linkajtransdonislinalPilato.
2 Kaj Pilato demandis lin: Ĉu vi estas la Reĝo de la Judoj? Kaj
respondelidirisalli:Vidiras.
3 Kajlaĉefpastrojmultelinakuzis.
4 KajPilatodenovelindemandis:Ĉuvirespondasnenion?vidu,
prikiomdaaferojonivinakuzas.
5 SedJesuoankoraŭnenionrespondis,tielkePilatomiris.
6 Ĉe tiu festo li kutimis liberigi al ili unu malliberulon, iun ajn,
kiunilipripetis.
7 Kaj estis unu, nomata Barabas, katenita kun la ribelintoj, kiuj
enlaribelofarismortigon.
94

8 Kajsuprenveninte,lahomamasokomencispetilinpritio,kion
likutimisfariporili.
9 KajPilatorespondisalili,dirante:Ĉuvivolas,kemiliberigual
vilaReĝondelaJudoj?
10 Ĉarlieksciis,keproenviolaĉefpastrojtransdonislin.
11 Sedlaĉefpastrojinstigislahomamason,keprefereliliberigual
iliBarabason.
12 Kaj Pilato, denove respondante, diris al ili: Kion do mi faru al
tiu,kiunvinomasReĝodelaJudoj?
13 Kajilidenoveekkriis:Krucumulin.
14 KajPilatodirisalili:Kial?kianmalbononlifaris?Sedilidespli
ekkriis:Krucumulin.
15 KajPilato,volantekontentigilahomamason,liberigisaliliBarabason,kaj,skurĝinteJesuon,transdonislin,porestikrucumita.
16 Kajlasoldatojforkondukislinenlakorton,kiuestaslaPretorio,kajkunvokislatutankohorton.
17 Kajilivestislinperpurpuro,kajplektintedornankronon,surmetisĝinalli;
18 kajilikomencisaklamilin:Saluton,ReĝodelaJudoj!
19 Kaj ili frapis lian kapon per kano, kaj kraĉis sur lin, kaj ekgenuinte,kliniĝisalli.
20 Kajmokintelin,ilidemetisdelilapurpuranveston,kajsurmetis
liajn proprajn vestojn. Kaj ili elkondukis lin, por krucumi
lin.
21 Kaj ili devigis al servado unu preterpasanton, venantan de la
kamparo, Simonon, Kirenanon, patron de Aleksandro kaj
Rufo,keliportuliankrucon.
22 KajilikondukislinallalokoGolgota,tioestas,LokodeKranio.
23 Kajilidonisallivinonkunmirhoenmiksita,sedlineakceptis
ĝin.
24 Kajilikrucumislinkajdividisintersiliajnvestojn,ĵetantelotojnsurili,kionĉiueliliricevu.
95

25 Kajestislatriahoro,kajilikrucumislin.
26 Kaj la surskribo de lia akuzo estis surskribita: LA REĜO DE
LAJUDOJ.
27 Kaj kun li ili krucumis du rabistojn, unu dekstre kaj unu maldekstredeli.
28 [Kaj plenumiĝis la Skribo, kiu diras: Kaj li estis alkalkulita al
krimuloj.]
29 Kaj la preterpasantoj insultis lin, balancante la kapon, kaj dirante:Ha,ha!vi,kiudetruaslasanktejonkajkonstruasĝinen
ladaŭrodetritagoj,
30 savuvin,deirantedelakruco.
31 Tiel same ankaŭ la ĉefpastroj, mokante inter si kun la skribistoj,diris:Aliajnlisavis;sinmemlinepovassavi.
32 LaKristo,laReĝodeIzrael,deirujanundelakruco,porkeni
vidukajkredu.Kajtiuj,kiujestiskrucumitajkunli,insultislin.
33 Kaj kiam venis la sesa horo, fariĝis mallumo sur la tuta lando
ĝislanaŭahoro.
34 Kaj je la naŭa horo Jesuo kriis per laŭta voĉo: Eloi, Eloi, lama
sabaĥtani;tioestas:MiaDio,miaDio,kialViforlasismin?
35 Kajiujellaapudstarantoj,aŭdinte,diris:JenlivokasElijan.
36 Kaj unu kuris, kaj plenigis spongon per vinagro, kaj metinte
ĝinsurkanon,donisallitrinki,dirante:Lasu;nividu,ĉuvenos
Elija,pordeprenilin.
37 SedJesuo,eligintelaŭtankrion,ellasisforlaspiriton.
38 Kaj la kurteno de la sanktejo disŝiriĝis en du pecojn de supre
ĝismalsupre.
39 Kajkiamlacentestro,kiuapudstariskontraŭli,vidis,kelitiamaniereellasisforlaspiriton,lidiris:VereĉitiuviroestisFilo
deDio.
40 Estisankaŭvirinoj,rigardantajdemalproksime,interkiujestis
MariaMagdalena,kajMaria,lapatrinodeJakobolamalgrandakajdeJoses,kajSalome;
96

41 kiuj sekvis lin, kiam li estis en Galileo, kaj servadis al li; kaj
multajaliajvirinoj,kiujsuprenveniskunlienJerusalemon.
42 Kaj kiam jam vesperiĝis, pro tio, ke estas la Preparado, tio estas,latagoantaŭsabato,
43 venis Jozef el Arimateo, honorinda konsilanto, kiu mem atendadislaregnondeDio;kajlikuraĝeenirisalPilato,kajpetisla
korpondeJesuo.
44 KajPilatomiris,ĉulijammortis;kajalvokintelacentestron,li
demandislin,ĉulidelongeestasmortinta.
45 Kajsciiĝintedelacentestro,lidonisalJozeflakorpon.
46 Kajliaĉetistolaĵon,kajdeprenislinkajenvolvislinenlatolaĵo,
kaj metis lin en tombon, kiu estis elhakita el ŝtonego; kaj li alrulisŝtononallaenirejodelatombo.
47 KajMariaMagdalena,kajMaria,lapatrinodeJoses,vidis,kien
onimetislin.
16-aĉapitro
1 Kaj kiam la sabato jam pasis, Maria Magdalena, kaj Maria, la
patrino de Jakobo, kaj Salome aĉetis aromaĵojn, por ke ili iru
kajŝmirulin.
2 Kajtrefrueenlaunuatagodelasemajnoilivenisallatombo,
kiamlasunoĵusleviĝis.
3 Kaj ili diris inter si: Kiu derulos por ni la ŝtonon de la enirejo
delatombo?
4 kaj suprenrigardante, ili vidis, ke la ŝtono estas derulita; ĉar ĝi
estistregranda.
5 Kajenirinteenlatombon,ilividisjunulonsidantanĉeladekstraflanko,vestitanperblankarobo;kajilimiregis.
6 Sed li diris al ili: Ne miregu; vi serĉas Jesuon, la Nazaretanon, la
krucumitan:lileviĝis;lineestasĉitie;jenlaloko,kienonimetislin!
97

7 Sediru,dirualliajdisĉiplojkajalPetro:LiirasantaŭvienGalileon;tievividoslin,kiellidirisalvi.
8 Kajelirinte,iliforkurisdelatombo,ĉartremadokajkonfuziĝo
posedisilin;kajilidirisnenionaliu,ĉarilitimis.
9 [Sedleviĝintefrueenlaunuatagodelasemajno,liaperisunue
alMariaMagdalena,elkiulielpelissepdemonojn.
10 Ŝi iris, kaj sciigis ĝin al la homoj, kiuj estis kun li, dum ili
malĝojiskajploris.
11 Kajaŭdinte,kelivivaskajestasviditadeŝi,ilinekredis.
12 Kajposttioliaperissubaliaformoalduelili,dumilipiediris
enlakamparon.
13 Kajforirinte,ilisciigisallaaliaj,kajankaŭilinekredis.
14 Posteliaperisalladekunu,dumilisidisĉemanĝo,kajriproĉis
ilian nekredemon kaj korobstinon, ĉar ili ne kredis tiujn, kiuj
vidislinleviĝintan.
15 Kajlidirisalili:Iruenlatutanmondon,kajpredikulaevangelionalĉiukreitaĵo.
16 Kiukredoskajestosbaptita,tiuestossavita;sedkiunekredos,
tiuestoskondamnita.
17 Kaj jenaj signoj sekvos la kredantojn: en mia nomo ili elpelos
demonojn;iliparolosperlingvoj;
18 ili prenos en manojn serpentojn, kaj se ili trinkos ion mortigan,ĝinenieldifektosilin;surmalsanulojnilimetoslamanojn,kajilisaniĝos.
19 Tiam la Sinjoro Jesuo, post kiam li parolis al ili, estis ricevita
suprenenlaĉielon,kajsidiĝisdekstredeDio.
20 Kajelirinte,ilipredikisĉie,kajlaSinjorolaboriskunilikajfortikigislavortonperlasignoj,kiujsekvis.Amen.
98

LinksundKontaktadressen/
Ligilojkajkontaktadresoj
KontaktadressefüreventuelleFragen:vinko.oslak@gmail.com
• AŭstriaEsperanto-Federacio:aef@esperanto.at;
https://www.esperanto.at/de/
• GermanaEsperanto-Movado:deb@esperanto.de;www.esperanto.de
• Esperanto-Jugend,Schulungen,Edukado@Interreto;
https://ikso.net/eo/
• SvisaEsperanto-Societo:ses@esperanto.ch;
www.svisa-esperanto-societo.ch
• KristanaEsperantistaLigoInternacia:polnickypavel@seznam.cz;
keli@chez.com
• Esperantomuzeo,PalaisMollard,Herrengasse9,1010Vieno,Aŭstrio;
https://www.onb.ac.at/sammlungen/plansprachen/index.htm;
plansprachen@onb.ac.at
• Esperanto-Computerkurs“DUOLINGO”inEnglisch:
www.duolingo.com
• Esperanto-Internetkurs“Lernu”(auchinDeutsch):https://lernu.net/
• UniversalaEsperanto-Asocio(EsperantoWeltbund),Rotterdam,
Nederlando:www.uea.org
• MehrsprachigeWebseiteüberEsperantoundwie/womaneslernen
kann:www.esperanto.net
• DasgrößteEsperanto-EsperantoWörterbuch„PlenaIlustritaVortaro“,
freikonsultierbar:www.vortaro.net
• Wikipedia-InternationaleChristlicheEsperanto-Bund,
https://de.wikipedia.org/wiki/Internationaler_Christlicher_Esperanto-
Bund
• DieganzeBibelinEsperanto:http://www.steloj.de/esperanto/biblio/
• CFCHindio(Bangaloro,ZacPoonen):
https://esperanto.cfcindia.com/
99

• ChristlicheWebseite(Aŭstrio,Karintio):
https://kristana-misio9.webnode.at
• DiaRegno(RedaktoroBengtOlofAradsson,Svedio):
dr_board@yahoo.se
100

Vorankündigung
Wirwerdenvoraussichtlichim2.Halbjahr2022dasBuch
„DiehöchstenPrioritäten–VierwichtigeDingefürChristen“
vonZacPooneninESPERANTOveröffentlichen.
InderKurzbeschreibungdiesesBuchesheißtes:
„Diese Welt hat uns allen einen falschen Sinn für Werte
vermittelt.DiemeistenChristensindvondiesenWertenso
sehr beeinflusst, dass sie die Prioritäten des Lebens völlig
falschverstandenhaben.DasistdieHauptursachefürihre
Depression,FrustrationundihrbesiegtesLeben.
Jesus möchte, dass seine Gemeinde das Salz der Erde und
dasLichtdieserWeltist.AberdasSalzhatweitgehendseineWürzeunddasLichtseineStrahlkraftverloren.
OberflächlichkeitundUnwirklichkeitsindheuteinderGemeinde
jedoch so weit verbreitet, dass sich die meisten Gläubigen nicht einmalihresrückfälligenZustandesbewusstsind.
Der Geist Gottes ruft alle Kinder Gottes nun dazu auf, ihre Prioritäten neu
zu bewerten. Und überall auf der Welt reagieren viele auf diesen Aufruf. In
diesemBuchgehtesumdiesegeistlichenPrioritäten…“
DerPreisfür1Taschenbuch-Exemplar
beträgt 3,50 EUR (zuzüglich Versandkosten).
Bei Mehrfachbestellungen gibt
eseinenMengenrabatt.
DasBuchwirdauchaufderCFC-India-
Webseite https://esperanto.cfcindia.com
veröffentlichtwerden(mitderMöglichkeit,diePDF-Dateikostenlosherunterzuladen).
„DiehöchstenPrioritäten“inEsperantowirdauchbeiAmazon(TaschenbuchundE-Book)undBooklookerangebotenwerden.
SiekönnendasTaschenbuchaberauch
direktbestellenbei
NeuerBundVerlag,Bonn
kontakt@neuer-bund-verlag.de
oderbeimÜbersetzerVinkoOšlak
vinko.oslak@gmail.com
101

Zac Poonen war früher Offizier bei der Indischen
Marine und dient dem Herrn nun schon seit über 50
Jahren als Bibellehrer in Indien. Seit 1975 gründet er
Gemeinden in Indien und anderen Ländern. Seine
Predigten zu verschiedenen Themen kann man unter
auf YouTube und unter www.cfcindia.com finden. Er
und seine Frau Annie (eine Ärztin) leben in Bangalore, Indien. Sie haben
viererwachseneSöhne,dieebenfallsJüngerdesHerrnsind.
BüchervonZacPoonen(aufDeutsch)
DiehöchstenPrioritäten ErkennedeinenFeind
GottesWillenfinden DerfinaleTriumph
Sex,LiebeundEhe DieechteWahrheit
Gesucht–MännerGottes DerDienerdesneuenBundes
SchönheitstattAsche GottesWegeerkennen
EinLeibinChristus Prinzipien,Gottzudienen
LebenwieJesusgelebthat EingeistlicherLeiter
GeheimnissedesSieges PraktischeJüngerschaft
GottesAnerkennungfinden WieGottVersagenbenutzt
GottzentriertesGebet AusbescheidenenAnfängen
EingutesFundament EinhimmlischesZuhause
DerHerrundseineGemeinde FünfzigKennzeichenvonPharisäern
NeuerWeininneuenSchläuchen LiesdasEvangelium
GottesWerkaufGottesWeisegetan Hört,meineSöhne!
DieKurzbeschreibungenundPreisedieserBücher(E-Bookund
Taschenbuch)könnenSieu.a.beiAmazonundBooklookerfinden.
Stand:Januar2022
102