05.09.2022 Views

Wojsko i Technika Historia nr specjalny 5/2022

by ZBIAM

by ZBIAM

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Tomasz Szlagor<br />

3<br />

Brytyjskie okręty podwodne<br />

na Morzu Śródziemnym 1943-1944<br />

Początek 1943 r. zastał<br />

włosko-niemieckie wojska<br />

w Afryce Północnej walczące<br />

na dwa fronty. Od zachodu<br />

zbliżały się siły aliantów, które<br />

w listopadzie poprzedniego<br />

roku, w ramach operacji<br />

„Torch”, wylądowały w Maroku<br />

i Algierii. Od wschodu natomiast<br />

natarcie prowadziła<br />

8. Armia Montgomery’ego,<br />

która po wygranej bitwie pod<br />

El Alamein przeszła do pościgu<br />

za przeciwnikiem przez<br />

pustynie Libii.<br />

się zbyt niebezpieczny, operowały na północ<br />

i południe od niego. Stacjonująca w Algierze<br />

8. Flotylla mogła przechwytywać konwoje<br />

na Morzu Tyrreńskim, wkrótce po tym, jak<br />

wyruszały z Neapolu. Z kolei okręty 10. Flotylli<br />

na Malcie wybijały te statki, które odważyły<br />

się popłynąć dalej, w dół wschodniego<br />

wybrzeża Tunezji. Pozostałe siły podwodne<br />

Royal Navy – 1. Flotylla z bazą w Bejrucie<br />

22<br />

W<br />

tym okresie brytyjskie siły podwodne,<br />

nawodne i powietrzne zadawały<br />

ciężkie straty konwojom, które<br />

dostarczały posiłki i zaopatrzenie do Afryki,<br />

dlatego Rommel miał już tylko nadzieję,<br />

że zdoła wycofać się do Tunezji. Wojska Osi<br />

wciąż dysponowały portem w Trypolisie,<br />

ale rejs tak daleko miał nikłe szanse powodzenia.<br />

Z tego względu prawie cała żegluga<br />

kierowała się do portów tunezyjskich – głównie<br />

do Tunisu i Bizerty na północy, niewielka<br />

część do Soussy i Sfaxu na wschodnim wybrzeżu.<br />

Pokonując Cieśninę Sycylijską, konwoje<br />

płynęły korytarzem, po obu stronach<br />

którego Włosi postawili rozległe zapory minowe.<br />

Ponadto miały stałą osłonę samolotów<br />

stacjonujących na Sycylii.<br />

Na tym ostatnim odcinku szlaku żeglugowego<br />

do Afryki nieprzyjaciel był atakowany<br />

głównie przez lotnictwo (RAF i Fleet Air Arm).<br />

Okręty podwodne, dla których ten silnie<br />

strzeżony i gęsto zaminowany akwen stał<br />

Stawiacz min Rorqual wraca z patrolu. Na pierwszym planie Thunderbolt; Malta, luty 1943 r.<br />

– patrolowały głównie Morze Jońskie i Egejskie<br />

(opływające okupowaną Grecję) oraz<br />

Morze Adriatyckie. Straty, które tam zadawały,<br />

wprawdzie nie miały bezpośredniego<br />

przełożenia na przebieg walk w Afryce, ale<br />

dla sił Osi były dotkliwe, ponieważ Niemcom<br />

i Włochom zaczynało brakować statków<br />

na Morzu Śródziemnym.<br />

Tymczasem Brytyjczycy szykowali się<br />

do przeprowadzenia operacji „Principle”<br />

– ataku tzw. żywych torped na pancerniki<br />

i krążowniki w bazach Regia Marina. Plan był<br />

mocno spóźniony, ponieważ te okręty nie<br />

stanowiły już żadnego realnego zagrożenia.<br />

Rzadko kiedy wychodziły w morze, ponieważ<br />

Włochom brakowało do nich paliwa. Był to raczej<br />

rewanż, którego domagał się sam Churchill,<br />

za atak przeprowadzony przez włoskich<br />

nurków-sabotażystów w Aleksandrii. Wówczas<br />

(w grudniu 1941 r.) podłożone przez nich<br />

ładunki wybuchowe ciężko uszkodziły pancerniki<br />

Queen Elizabeth i Valiant.<br />

Do przewozu dwuosobowych pojazdów<br />

podwodnych, którymi nurkowie mieli dotrzeć<br />

na miejsce – Brytyjczycy nazwali je rydwanami<br />

– przystosowano trzy duże okręty typu<br />

T (P311, Trooper i Thunderbolt), które w tym<br />

celu przybyły na Maltę w listopadzie 1942 r.<br />

Rydwany były przewożone w cylindrycznych

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!