wystawa malarstwa, rysunku i grafiki - Dworek Białoprądnicki

Marek Klonowski i Tomasz
Mackiewicz – Free Tibet
Expedition 2008: Mount
Logan, Alaska i terytorium
Jukon
Andrzej Ciszewski
– eksploracja jaskiń alpejskich
Stoisko „Globtrotera”
Publiczność
Karolina Janowska
i Janek Mela
tak wiele przesady. Gościem specjalnym odbywających się w Dworku Spotkań był Piotr Chmieliński,
jeden z najwybitniejszych żyjących odkrywców i podróżników, jedyny do tej pory człowiek, który
spłynął kajakiem Amazonkę od źródeł aż do ujścia. Czyli, trzeba przyznać, przynajmniej jak na
początek, całkiem nieźle.
Oprócz Chmielińskiego publiczność zgromadzona w Dworku miała okazję poznać i posłuchać
prelekcji, m.in. Wiesława Burzyńskiego (zdobywcy Fitz Roya w Patagonii, jednej z najtrudniejszych
gór świata), Marka Kalmusa (o niezwykle rzadko odwiedzanym przez turystów Bhutanie) czy
Wojciecha Kozuba (znakomitego młodego alpinisty z Krakowa). A na deser – filmy laureatów Kolosów
z poprzednich lat. Łącznie (prelekcje i filmy) ponad dwanaście godzin opowiadania o podróżach na
najwyższym poziomie.
Sprawdzona formuła (2008)
Sprawdzony podczas pierwszej edycji krakowskiej imprezy pomysł na program – prelekcje „na żywo”
przede wszystkim (choć nie tylko) osób związanych z Krakowem plus dla okrasy filmy laureatów
Kolosów (a potem także prezentacje zarejestrowane w Gdyni) z powodzeniem funkcjonował także
w kolejnych latach. Tym bardziej, że Janusz Janowski starał się równolegle dzielić czas pomiędzy
prelegentów o już uznanych nazwiskach i cenionych w podróżniczym światku oraz ich młodych,
zdolnych następców – nie tak rozpoznawalnych (przynajmniej na razie), ale mających już w swoim
dorobku ambitne dokonania, nierzadko światowej rangi.
Z każdym rokiem było też coraz bardziej różnorodnie. Podczas drugiej edycji Spotkań Podróżników
i Eksplorerów w Krakowie (15–16 listopada 2008), także w Zajeździe Kościuszkowskim Dworku
Białoprądnickiego, każdy miłośnik podróżowania mógł znaleźć coś specjalnie dla siebie. Były
opowieści z gór – takie sprzed lat (Marian Bała o polskich wyprawach w afgański Hindukusz w latach
60. XX wieku), zupełnie świeże (Kirgizja 2008 – laureaci Kolosa w kategorii „Alpinizm”: Łukasz
Depta, Wojtek Kozub i Andrzej Głuszek) i zupełnie nietypowe (niepełnosprawni na Kilimandżaro) –
coś dla miłośników żeglarstwa (arktyczny rejs polskiej załogi, która jako pierwsza na świecie dotarła
żaglowcem do osad na północy Zatoki Hudsona) i kajakarstwa (klub „Bystrze” na Ukrainie), a także
dla rowerzystów (na dwóch kółkach wokół pustynno-górzystego Kirgistanu), grotołazów (Marek
Lorczyk z Sądeckiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego o Jaskini Małej w Mułowej – jak z 11 m
zrobiło się 500 m) i ekstremalnych rajdowców (fiatami 126p z Polski do Mongolii – wyczyn na miarę
Czyngis-chana). A ponadto Afryka (jedyna w swoim rodzaju przeprawa przez gabońską dżunglę oraz
zapowiedź wyprawy śladami Kazimierza Nowaka) i dla przeciwwagi, Antarktyda, o której opowiadał
prof. Krzysztof Birkenmajer, jeden z najwybitniejszych polskich polarników. Gościem w Krakowie
był ponadto laureat Kolosa 2007 w kategorii „Wyczyn roku” za swoje (wspólne z synem) dokonania
alaskańskie, Lech Flaczyński.
Zdecydowana większość prelekcji była co najmniej ciekawa, a niektóre wręcz pasjonujące. W trakcie
prezentacji Andrzeja Muszyńskiego, członka wyprawy, która przez trzy tygodnie przedzierała się
przez niemal dziewiczą dżunglę Minkebe w Gabonie, przez salę raz po raz przechodził szmer
przerażenia wydawany przez wbitych w fotele widzów, gdy podróżnik opowiadał o tym, jak wraz
z towarzyszami musiał wielokrotnie salwować się ucieczką przed szarżującymi słoniami. Ilustrujące
to zdjęcia nie pozostawiały wątpliwości, że nie przesadza. Z kolei długie brawa dla uczestników
ekspedycji wspinaczkowej w Dolinę Kara Su w Kirgizji, wyrażały przede wszystkim uznanie i podziw
dla niezwykłej wprost determinacji, wytrwałości, ale i – nieczęstej dzisiaj – pokory wobec gór. Dziewięć
długich dni spędzonych na arcytrudnej ścianie, zwieńczone ostatecznie jej zdobyciem, to wyczyn
potwierdzający nadzwyczajne umiejętności i predyspozycje młodych krakowskich alpinistów.
A to tylko dwa przykłady tego, co się działo.
Obie sale, w których równocześnie można było oglądać prezentacje (do sali na dole transmitowany
był sygnał z sali głównej – tak samo jak rok wcześniej), znów były wypełnione po brzegi, a tym,
którzy przyszli spóźnieni, nie przeszkadzało nawet, że nie dla wszystkich starczyło miejsc siedzących.
Bo nie liczyły się stołki, ale znakomita atmosfera – bezpretensjonalna, otwarta i spontaniczna. I jak
w prawdziwym podróżowaniu, najważniejsi byli ludzie oraz to, co można zobaczyć i przeżyć. Przez
dwa pełne i długie listopadowe popołudnia i wieczory.
Emocje są najważniejsze (2009)
Kto się nie rozwija, ten się cofa – przyjął słusznie Janusz Janowski i w 2009 roku III Spotkania
Podróżników i Eksplorerów wydłużył do trzech dni. Zaprosił też znacznie więcej prelegentów
niezwiązanych z Krakowem. Dworek Białoprądnicki służył więc podróżnikom już od piątku i znów
dworzanin 9