Formelsammlung
Formelsammlung
Formelsammlung
Erfolgreiche ePaper selbst erstellen
Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.
<strong>Formelsammlung</strong> Wirtschaftsmathematik BIS<br />
1. Arithmetik / Algebra<br />
1.1. Logarithmen<br />
log(ab) = log(a) + log(b)<br />
log(a:b) = log(a) - log(b)<br />
log(a b ) = blog(a)<br />
log(1) = 0<br />
log10(a) = lg(a)<br />
loge(a) = ln(a)<br />
b x = a =><br />
lg( a)<br />
ln( a)<br />
x logb<br />
( a)<br />
<br />
lg( b)<br />
ln( b)<br />
1.2. Binomischer Lehrsatz<br />
( a b)<br />
n<br />
n n i<br />
a b<br />
i<br />
i<br />
<br />
<br />
0 <br />
ni<br />
1.3. Binomialkoeffizient<br />
n<br />
n!<br />
<br />
k<br />
mit n, k N0 und n k<br />
k!<br />
( n k)!<br />
1.4. Auflösung von Gleichungen<br />
(a) Lineare Gleichungen<br />
ax + b = 0 =><br />
b<br />
x mit a 0<br />
a<br />
(b) Quadratische Gleichungen<br />
x 2 2<br />
p p<br />
+ px + q = 0 => x1, 2 q<br />
2 4<br />
ax 2 + bx + c = 0 =><br />
x<br />
1,<br />
2<br />
b <br />
<br />
2<br />
b 4ac<br />
2a<br />
© Dr. Achim Boden 1
<strong>Formelsammlung</strong> Wirtschaftsmathematik BIS<br />
2. Analysis<br />
2.1. Ableitungsregeln<br />
Seien f,g: RR; sei aR<br />
[af(x)]’ = af’(x)<br />
[f(x)g(x)]’ = f’(x)g’(x) Summenregel<br />
[f(x)g(x)]’ = f’(x)g(x)+f(x)g’(x) Produktregel<br />
'<br />
f ( x)<br />
f '(<br />
x)<br />
g(<br />
x)<br />
f ( x)<br />
g'(<br />
x)<br />
<br />
2<br />
g(<br />
x)<br />
<br />
<br />
g(<br />
x)<br />
Quotientenregel<br />
[g(f(x))]’ = g’(f(x)) f’(x) Kettenregel<br />
2.2. Wichtige Ableitungen<br />
f(x) f’(x)<br />
c 0<br />
x a<br />
e x<br />
x x<br />
a x<br />
ax a-1<br />
e x<br />
ln(x) 1/x<br />
(ln(x)+1)x x<br />
ln(a)a x<br />
loga(x) 1/(xln(a))<br />
2.3. Integrationsregeln<br />
Ist F(x) eine Stammfunktion zu f(x) über einem Intervall I R, so gilt:<br />
b<br />
<br />
a<br />
b<br />
f ( x)<br />
dx F(<br />
b)<br />
F(<br />
a)<br />
(a, b I; a < b)<br />
( ( x)<br />
g(<br />
x))<br />
dx f ( x)<br />
dx <br />
a<br />
c<br />
b<br />
f g(<br />
x)<br />
dx<br />
x)<br />
dx f ( x)<br />
dx <br />
a<br />
b<br />
a<br />
a<br />
c<br />
b<br />
b<br />
a<br />
f ( f ( x)<br />
dx<br />
(a, b, c I; a < b < c)<br />
© Dr. Achim Boden 2
<strong>Formelsammlung</strong> Wirtschaftsmathematik BIS<br />
2.4. Wichtige Stammfunktionen<br />
f(x) F(x)<br />
x<br />
a 1 a1<br />
e x<br />
x<br />
a 1<br />
e x<br />
1/x ln(x)<br />
2.5. Elastizität<br />
f<br />
f x f<br />
( x)<br />
x<br />
<br />
f ( x)<br />
f '(<br />
x)<br />
<br />
x<br />
f ( x)<br />
x<br />
f ( x)<br />
x<br />
© Dr. Achim Boden 3
<strong>Formelsammlung</strong> Wirtschaftsmathematik BIS<br />
3. Finanzmathematik<br />
Im folgenden Kapitel gelten folgende Namenskonventionen:<br />
K0<br />
Kn<br />
Anfangskapital<br />
i Zinssatz<br />
Endkapital nach n Jahren<br />
q = 1 + i Aufzinsungsfaktor<br />
n Laufzeit in Jahren<br />
m Anzahl unterjähriger Perioden<br />
q m<br />
i<br />
1 Aufzinsungsfaktor bei unterjährigen Perioden<br />
m<br />
i’ Effektivzins<br />
q’ = 1 + i’ Aufzinsungsfaktor bei Effektivzins<br />
Rn<br />
Rentenkapital nach n Jahren<br />
r periodische Rentenleistung<br />
Jährliche Verrechnung Innerjährliche Verrechnung<br />
(1) Prozentrechnung (K Grundwert, p Prozentfuß, i Prozentsatz, Z Prozentwert)<br />
Z K i<br />
K <br />
p<br />
100<br />
(2) lineare Verzinsung<br />
K n<br />
K<br />
( 1<br />
n i)<br />
0<br />
(3) Verzinsung mit Zinseszins<br />
K n K 0<br />
q<br />
n<br />
(4) effektiver Jahreszins<br />
m<br />
i <br />
i'<br />
1<br />
1<br />
m <br />
(5) stetige Verzinsung<br />
K<br />
n<br />
K 0e<br />
in<br />
K n K 0<br />
© Dr. Achim Boden 4<br />
q<br />
nm<br />
m
<strong>Formelsammlung</strong> Wirtschaftsmathematik BIS<br />
(6) Barwertberechnung<br />
K<br />
0<br />
<br />
nq K<br />
n<br />
nm<br />
n m q<br />
<br />
© Dr. Achim Boden 5<br />
K<br />
0<br />
K <br />
(7) Allgemeine Kapitalendwertberechnung (nachschüssig)<br />
A Jahresbetrag A innerjährlicher Betrag<br />
E<br />
n<br />
K q<br />
0<br />
n<br />
n<br />
q 1<br />
A<br />
q 1<br />
a) innerjährliche Verzinsung mit Zinseszins<br />
E<br />
n<br />
K q<br />
0<br />
nm<br />
m<br />
q<br />
A<br />
q<br />
nm<br />
m<br />
m<br />
1<br />
1<br />
b) innerjährliche einfache Verzinsung<br />
E<br />
n<br />
K q<br />
(8) Allgemeine Kapitalendwertberechnung (vorschüssig)<br />
E<br />
n<br />
K q<br />
0<br />
n<br />
n<br />
q 1<br />
Aq<br />
q 1<br />
(9) Ratentilgung<br />
T<br />
<br />
K<br />
n<br />
0<br />
E<br />
n<br />
0<br />
K q<br />
0<br />
n<br />
nm<br />
m<br />
n<br />
m 1<br />
q 1<br />
A m<br />
i <br />
2 <br />
q 1<br />
Aq<br />
m<br />
q<br />
q<br />
nm<br />
m<br />
m<br />
1<br />
1<br />
(10) Annuität (Tilgung am Jahresende) (Tilgung am Periodenende)<br />
n<br />
q ( q 1)<br />
A K 0 n<br />
q 1<br />
(11) Rentenbarwert bei nachschüssiger Rentenzahlung<br />
R<br />
n<br />
r<br />
<br />
q<br />
n<br />
n<br />
q 1<br />
<br />
q 1<br />
nm<br />
qm<br />
( qm<br />
1)<br />
A K 0<br />
bzw.<br />
nm<br />
q 1<br />
m<br />
n<br />
K 0 q ( q 1)<br />
A n m 1<br />
m i<br />
q 1<br />
2<br />
R<br />
n<br />
r<br />
<br />
q<br />
nm<br />
m<br />
q<br />
<br />
q<br />
nm<br />
m<br />
m<br />
1<br />
1
<strong>Formelsammlung</strong> Wirtschaftsmathematik BIS<br />
(12) Rentenbarwert bei vorschüssiger Rentenzahlung<br />
R<br />
r<br />
q<br />
n n1<br />
n<br />
q 1<br />
<br />
q 1<br />
n nm1<br />
qm<br />
(13) Kursberechnung einer gesamtfälligen Schuld<br />
n<br />
100 q'<br />
1<br />
C <br />
1<br />
i <br />
<br />
n<br />
q'<br />
q'1<br />
<br />
© Dr. Achim Boden 6<br />
R<br />
r<br />
q<br />
<br />
q<br />
nm<br />
m<br />
m<br />
1<br />
1<br />
(14) Lineare Abschreibung (K0 Anfangswert, Kn Endwert, D Abschreibung)<br />
D <br />
K<br />
0<br />
K<br />
n<br />
n<br />
(15) Geometrisch degressive Abschreibung (g periodischer Abschreibungssatz)<br />
D<br />
n<br />
n<br />
K ( 1<br />
g)<br />
0<br />
K K ( 1 g)<br />
<br />
g<br />
0<br />
K<br />
n1<br />
n<br />
g<br />
Abschreibungsbetrag der Periode n<br />
Restwert nach n Perioden<br />
n<br />
1 n<br />
Abschreibungssatz<br />
K<br />
0
<strong>Formelsammlung</strong> Wirtschaftsmathematik BIS<br />
4. Lineare Algebra<br />
Im folgenden Kapitel gelten folgende Namenskonventionen:<br />
A,B,C, … Matrizen<br />
x,y,z, … Vektoren<br />
a,b,c, … Skalare<br />
A’ oder A T<br />
A -1<br />
Transponierte Matrix von A<br />
Inverse Matrix von A<br />
E Einheitsmatrix<br />
4.1. Matrizenoperationen<br />
(A + B)’ = A’ + B’<br />
A B B A<br />
A B = 0 > A = 0 oder B = 0<br />
C = A B cij<br />
a<br />
p1<br />
4.2. Inverse Matrix<br />
A A -1 = A -1 A = E<br />
k<br />
ip<br />
b<br />
pj<br />
für alle i = 1, 2, …, m und j = 1, 2, …, n<br />
© Dr. Achim Boden 7