Nummer 157 - Nordfriisk Instituut

Hans Hoeg 90
Di 16. Janiwaari heer di Kairemböör
Hans Hoeg töhop me sin Familji en
fuul gur Frinjer fan nai an fiir sin
neegentigst Gibuursdai fiiret ön di
„Friesensaal“ ön Kairem. Sagaar fan
di Ministerpräsident fan Sleeswig-
Holstiin kām en Lekwensk.
Jer, üs em jit döör Kairem suusi
maast üp Wai tö Weesterlön of üp
Wai tö Muasem jaav dit langsen
tau gur Grünen, om bi dit Hüs
Gurtstich 1 tö Bigen fan Tērp
öntuhualen: Jen wiar, wan‘t om
Bensiin ging, di üðer, wan‘t om
Sölring ging. Di Tankstair fan
Hans Hoeg es ek muar, en em mut
ek muar döör Tērp köör. Man dit
es blewen, dat Hans Hoeg jit en
iipen Hüs heer fuar ark, wat höm
fuar dit Sölring interesiaret. Hans
Hoeg es üp Söl ek wechtöteenken,
wan‘t diarom gair, Sölring
Spraak en Sölring Aart en Wiis
āprochttöhualen.
Hi jert tö en Reeg fan Liren, wat sa
om 1970 bigent haa, ja faan Niien
en me frisk Taachter en nii Mur me
dit Sölring tö befaatin, jüst tö en
Tir, üs di Tir fan di ual Skuulmaistern,
wat jer aliining aur di Spraak
dit Siien haa wil – sa üs Hermann
Schmidt üp Söl, Reinhard Arfsten
üp Feer en Albrecht Johannsen üp
Fastlön – sa bilitjen oflöpen wiar.
Diarbi es Hans Hoeg wes tö Gurs
kemen, dat hi üs Kfz-Mechaniker
dit praktisk Teenken liirt heer, ek
bluat aur Saaken tö snakin, man ja
uk ön Öngrip tö nemen. Holpen
heer höm wes uk, dat hi, ofwel hi
ek en Man es, wat höm ek lecht ön
foriiningen iinbinj leet, man leewer
sin ain Wai gungt, langsen weðer
Liren begeistri ken. Sa es ön dit
Hüs fan Hans Hoeg di Bigen maaket
uuren fan di gurt dütsk-sölring
Uurterbok, üs Sölringen, diar det
Aurlewin fan dit Sölring bi Hart
lair, diar töhopkām, om – aaft bi
en gur Glees Win en en gur Mürfol
Snak – Uurter tö saamlin, wat
ön di gurt Uurterbok fan Boy P.
Möller ek tö finjen wiar. Sa es di nii
Skriivwiis fan dit Sölring döörseet
uuren, om dit Sölring Skriiwen
Hans Hoeg – Träger des C.-P.-Hansen-Preises 1986 und seit 2002 Ehrenmitglied
des Vereins Nordfriesisches Institut – am 16. Januar 2007 im Kreise
seiner Familie
wat leechter tö maakin, uk wan di
Sölring ja ek jens uur kür, of nü litj
of gurt skrewen uur skul.
Sa heer hi önreeget, Stiiner tö seeten
ön di Tērpen tö dit Önteenken
fan Sölringen, wat Bidüüding her
fuar di Spraak. Önstumpet uuren
fan Hans Hoeg es uk dit „Snak üp
Sölring“, hur Sölringen jit bal ark
Muun fan di hiili Ailön töhopkum,
om wat aur Sölring tö hiiren en uk
Sölring tö snakin, aur dat dit üðers
knap jit Gileegenhair diartö jeft.
Hans Hoeg es ek treet uuren, langsen
weðer diarüp hentöweegin, dat
di wichtigst Āpgaav fan di Sölring
ek di Küstenskuts, ek dit Muuseum
en ek di Drachten es, man fuaral
dit Pleegin fan di Sölring Spraak.
En hi heer höm me sin Kraawin,
langsen Sölring tö snakin, ek bluat
Frinjer maaket. Sa es dit niin Töfal,
dat hi höm fuaral me di Dechter
bifaatet heer, wat ön di Trer Rik
fuartoog, „ek me di Ker tö laapen“
Ged för‘t hood
Bliis
en wat diarom sa skentlig ön di KZ
tö Duar kemen es, Jeens Mungard.
Me di Ütgaawen fan sin Dechtings
ön „Fuar di min hart heer slain“ en
„Ströntistel en Dünemruusen“ heer
Hans Hoeg diarfuar sörigt, dat
em di gurtst Sölring Dechter, wat
fuul Sölring aurhaur ek bikeent es,
tötmenst eeðerlees ken.
Man tö neemen sen uk di Ütgaawen
fan „Der Friese Jan“, hur
di Koptain en Uurterbokmaaker
Nann Mungard sin Leewent biskrewen
heer, di Dechtings fan
Wilhelm Siemens, dit Stek „Tame
Tamen von Sylt“ fan C. P. Christiansen
en en nii Sölring Leedjibok.
Uk wan di Tiren fuar di Sölring
wes ek beeter uuren sen, sent dat
Hans Hoeg bigent heer, höm fuar
di Spraak iintöseeten, es dit tö
hööpin, dat hi jit lung fuar dit
Sölring aarberi ken eeðer di ual
Sölring Spröök: „Förter maaki!“
Ommo Wilts
Hoker a fresken keent, kön was nooch ferstun, hü bliis‘m as, dat uun a fresk
beweeging uk freemen mäwerke.
Jakob Tholund
Nordfriesland 157 � März 2007 5
Foto: Peter Sawallich