Nisan 2010 - Türkiye Seyahat Acentaları Birliği

Savarona Türkiye yolunda
Bu arada Türkiye cephesinde de
bu buluşmayı hazırlayan ilginç
bir olay gerçekleşiyordu. 1938
yılında Kral VII. Edward İstanbul’u
ziyaret etmiş, o dönemde devlet
yatı olarak kullanılan Ertuğrul’da
Mustafa Kemal Atatürk’ün misafiri
olmuştu. Ancak tatsız bir aksilikle,
bacadan dökülen kurum kralın
giysilerini berbat etti. Bunun üzerine
Ertuğrul, Atatürk’ün direktifiyle
hurdaya gönderildi ve yerine
yeni bir Cumhurbaşkanlığı yatı
araştırılmaya başlandı. İşte bu
noktada bu arayışa bir cevap geldi
ve Mart 1938’de Southampton’da
Savarona’ya Türk bayrağı çekildi.
Yatın bazı döşemelerinin yenilenip
İstanbul’a gelmesi ise iki ay aldı.
Bunlar Atatürk’ün hastalığının iyice
ilerlediği günlerdi.
Atatürk’ten sonra
1 Haziran 1938 günü öğle
saatlerinde Dolmabahçe Sarayı
önünde demirleyen yata gitmek
üzere motora bindiğinde Atatürk’ün
yanında en yakın çalışma arkadaşları
Hasan Rıza Soyak, Salih Bozok ve
Kılıç Ali vardı.
Savarona o gün itibariyle kabine
toplantılarına, önemli konuklara,
devlet başkanlarına ev sahipliği
yaptı. Ancak Atatürk’ün evi ve
resmi konutu olma görevini sadece
altı hafta üstlenebildi. Bu sürenin
sonunda ise durumu çok ağırlaşmış
olan bu misafirini Dolmabahçe
Sarayı’na teslim etti, “son
yolculuk”unda ise İzmit kıyılarına
kadar onun eşlikçisi oldu.
O tatsız günden, 10 Kasım
1938’den sonra Savarona da tüm
ülke gibi boşluğa düştü. Bir süre
daha Cumhurbaşkanlığı yatı olarak
kaldıysa da, 1951 yılında Deniz
Kuvvetleri Komutanlığı’na devredilip
eğitim gemisi olarak kullanılana
kadar bir daha yelken açmadı.
Okulu son sınıf öğrencilerini alıp
78 günlük bir yolculukla 11 ülkeyi
kapsayan bir açıkdeniz eğitimine
çıkardı. Hatta o öğrenciler arasında
bulunan Yarbay Fahri Çoker’in 24
Temmuz-11 Ekim 1957 tarihleri
arasında devam eden tatbikatta
kaleme aldığı anıları geçtiğimiz yıl
bir kitap olarak yayımlandı.
Ata’nın hatırasına saygı
Savarona yatı 3 Ekim 1979 günü
bir felaketle karşılaştı; Heybeliada
açıklarında bir yangın geçirerek ağır
hasar gördü. Gölcük Tersanesi’nde
6 aylık bir çalışmayla hayata
döndürüldükten sonra bir süre daha
Deniz Harp Okulu öğrencilerinin
eğitimine katkısını sürdürdü, ancak
sonunda kadro dışı bırakıldı.
1989 yılına gelindiğinde
Savarona’yı bekleyen kader,
hurdaya çıkarılmaktı; ancak bu
Savarona on the way to Turkey
Meanwhile in the Turkey an
interesting event was taking place
to hasten the meeting. When King
Edward VII visited Istanbul in 1938,
he was the guest of Atatürk in
Ertuğrul which was the state yacht
then.
The King’s clothes were ruined with
soot from the chimney after an
unfortunate accident. As a result
of the incident Atatürk ordered
Ertuğrul to be scrapped and the
search for the new presidential
yacht had begun. At that point,
the search was answered and
the Turkish flag was hoisted onto
Savarona in Southampton in March
1938. It took another two months
for the yacht to arrive in Istanbul
after some internal modifications.
Atatürk’s illness was at an advance
stage in those days.
After Atatürk
Boarding the yacht around lunch
time on 1 st June 1938 anchored
just off Dolmabahçe Palace,
accompanying Atatürk were his
close work colleagues Hasan Rıza
Soyak, Salih Bozok and Ali Kılıç.
From that day onward, Savarona
was to host cabinet meetings,
VIP guests and heads of states.
However she was Atatürk’s official
residence for only six weeks. After
that, she handed over her guest
whose condition had worsened
to Dolmabahçe Palace, and she
accompanied him on his “last
journey” all the way to İzmit.
After that sad day on 10 th
November 1938 Savarona fell
into a void just like the rest of
the country. She stayed as the
presidential yacht for a while longer
but her sails were never set until
she was handed over to the Turkish
Navy as a training ship.
Young students on board
Savarona
Savarona was now contributing to
the education of young sailors which
would’ve pleased Atatürk despite
spending such a short time on board
after waiting for her arrival “like a
child waiting for a toy to arrive”.
For instance, as part of an open
sea training she had sailed to 11
Genç öğrenciler Savarona’da
Savarona artık, onu “bir çocuk,
oyuncağını bekler gibi” bekleyen,
ancak birlikte kısacık bir zaman
geçirebildiği Atatürk’ü memnun
edecek bir görevle gençlerin
yetişmesine katkıda bulunuyordu.
Örneğin 1957 yılında Deniz Harp
NİSAN 2010 | TÜRSAB DERGİ 53