Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Punjab Times Vol <strong>15</strong>, Issue <strong>15</strong>, April 12, <strong>2014</strong> pMjfb tfeImjL sfl <strong>15</strong>, aMk <strong>15</strong>, 12 aprYl, <strong>2014</strong> (32)<br />
hflIvuwz df<br />
Éfsf qy klf<br />
dy srokfr<br />
afpxI ÈurUafq qoN hI isnymf ‘klf` aqy<br />
‘snaq` dy do DruvF ivckfr pYNzUlm vFg JUldf<br />
irhf hY. ieh jn-sMcfr df sB qoN pRBfvI sMd hY.<br />
ijQy Poto awKF rfhIN khfxI ibafn krdI hY qy ryzIE<br />
kMnF df pRXog krdf hY, AuQy isnymf ieko smyN<br />
sfzIaF sfrIaF igafn ieMdrIaF aqy cyqnf Auqy<br />
afpxf pRpwk qy sdIvI<br />
pRBfv Cwzdf hY.<br />
isnymf ivc vwK-vwK<br />
icwqrF df lVI dy rUp<br />
ivc prdy ‘qy pyÈ hoxf<br />
mhwqvpUrn hY pr<br />
ies qoN vI iËafdf<br />
mhwqvpUrn hY, AunHF<br />
icwqrF df inrmfx,<br />
inrdyÈn krn dI<br />
cyqnf aqy smfjk<br />
kuldIp kOr<br />
Pon: 91-98554-04330<br />
srokfrF qy dyKx vfly nfl irÈqf. ‘iPlm ikAuN,<br />
ikvyN qy kdoN bxfeI jfvy’, qoN lY ky ‘iPlm iks ƒ,<br />
ikAuN qy ikvyN idKfeI jfvy’ qwk df svfl ies ƒ<br />
mihj mnorMjn jF iPlmsfË gulËfr dy kihx<br />
anusfr ‘mujry` dI pRIBfÈf qoN ‘klf` dy Gyry ivc<br />
lY afAuNdf hY. isnymf dy ÈurUafqI dOr ivc iÌlm dy<br />
inrmfx, vMzx pRikiraf aqy idKfAux df pRbMDkI<br />
jugfV sfry vwKo-vwK kfrobfrI ZFicaF qihq huMdf<br />
sI. stUzIE isstm dy AuBfr ny iPlm snaq<br />
ivc pihlI vfr afriQk ajfrydfrI dI nINh rwKI<br />
ijs ivc ieh XkInI bxfieaf igaf ik iPlm iksy<br />
klfikRq dI QF, KpqkfrI vsqU vFg bxfeI qy<br />
idKfeI jfvy. ieAuN klf df moklf Gyrf 1920 qoN<br />
1950 dy dhfikaF dOrfn hflIvuwz rUpI aflmI<br />
mMnorMjn kfrporysLn dI munfÌf AUpjfAU stUzIE<br />
isstm kfrjpRxflI qwk ismt ky rih igaf.<br />
hflIvuwz isrP kfrporyÈn nhIN, bilk ieh<br />
mnorMjn dI swqf aqy DruvIkrn df kyNdr vI hY.<br />
stUzIE isstm dy nfm Qwly isrÌ pMj vwzIaF aqy<br />
iqMn CotIaF kfrporyÈnF dy dm ‘qy itkI ies snaq<br />
df Durf hflIvuwz nfm df iek Èihr nhIN, blik<br />
dunIaF Br ivc iviCaf isnymf hflF, vpfrIaF,<br />
dlflF, mIzIaf aqy adfiraF df Auh jfl hY ijs<br />
rfhIN dhfikaF bwDI PUhV, GtIaf hfsf-mËfk<br />
BrpUr, grIbF dI iKwlI AuzfAuNdf, aOrqF ƒ sjfvtI<br />
vsqU vFg pyÈ krdf, inwjI KuÈIaF ƒ prAupkfr<br />
df rUp idMdf isnymf drÈkF ƒ ies dI klf smrwQf<br />
qoN mihrUm krdf irhf. asl ivc hflIvuwz isÌr<br />
afriQk jF snaqI ajfrydfrI df nfm hI nhIN,<br />
ieh qF Aus mhfn amrIkI supny (ijs dI hvs qy<br />
lflsf df koeI aMq nhIN) ƒ khfxIaF, plftF,<br />
skrIn-plyaF qy inrdyÈnF ivc guMnH ky prdfpyÈ<br />
krn df nfm vI hY. mhfn amrIkI supny dI<br />
hflIvuwz isnymf ƒ sB qoN vwzI dyx vI iehI hY ik<br />
ies ny isnymf vrgI srv smrwQ klf nMU bOiDk<br />
qOr ‘qy bOnf kr idwqf qy ivcfrDfrk qOr ‘qy kMgfl<br />
kr Cwizaf. ies dlIl ƒ smJx leI ‘mhfn<br />
amrIkn supny` ƒ smJxf ËrUrI hY. ies supny<br />
df mUl isDFq hY ik koeI vI iensfn afpxI KfihÈ,<br />
DONs, cVHq aqy hwlfÈyrI dy dm ‘qy byihsfbI pUMjI qy<br />
bymuhfrI swqf hfisl kr skdf hY. ieh supnf pUMjI<br />
df supnf hY. ieh slqnq df supnf hY. ieh rfqorfq<br />
Cf jfx df supnf hY. ieh inwjI KuÈI df supnf hY<br />
qy ieh ‘ilv lfeIk ikMg sfeIË’ df supnf hY. ieh<br />
isnymf hfl ivc afey bMdy ƒ PkIr qoN rfjf bxn dy<br />
sOKy, ssqy qy itkfAU mMqr vycx df supnf hY. ieh<br />
sÌlqf dI pOVI byikrkI nfl cVH ky isÉr ‘qy ltkx<br />
df supnf hY; BfvyN Aus pOVI dy dovyN hyTly zMzy lfÈF<br />
‘qy itky hox. ies supny df qIjI dunIaF dy drÈkF<br />
leI GiVaf-GVfieaf klfeImYks vI hY, ijQy Aus<br />
ƒ ieh aihsfs vfr-vfr krvfieaf jFdf hY<br />
ik BuwK, grIbI, byruËgfrI, srkfrI<br />
nf-aihlIaq nfl lVnf qyrI hoxI<br />
hY. afpxI inGrI hflq df<br />
iËMmyvfr qUM Kud hYN, ikAuNik<br />
qyry ivc dunIaF ƒ ijwqx<br />
jF sr krx dI hvs<br />
nhIN.<br />
pYsy aqy swqf ‘qy<br />
itky ies hflIvuwz<br />
supny dI sMrcnf ivc<br />
aijhIaF smfjk<br />
iËMmyvfrIaF aqy<br />
gqIivDIaF leI koeI<br />
jgHf nhIN, ijhVIaF<br />
afriQkqf qoN agFh<br />
mnuwKqf ƒ drpyÈ<br />
msilaF dI cfrfjoeI<br />
krdIaF hn. ies supny<br />
qoN kdy ieh puwiCaf hI nhIN<br />
igaf, ik Auh ikrqI ikwQy<br />
hn ijhVy pIVHI-dr-pIVHI kfrKfinaF, KyqF, BwTIaF<br />
qy PYktrIaF ivc afpxy hwz gfldy hn aqy ijnHF ny<br />
sdIaF qoN ‘ikrq krn qy vMz Cwkx` ƒ inqnym bxf<br />
rwiKaf hY. ies ƒ kdy svfl hI nhIN pfieaf igaf<br />
ik Auh lok ikwQy hn ijnHF ny sflFbwDI kdy mnuwKI<br />
aiDkfrF leI, kdy vfqfvrn leI (Bfrq ivc ies<br />
dI iek Audfhrn icpko aMdoln hY), kdy bwicaF dI<br />
KrIdo-ProKq, kdy aOrqF dy hwkF, kdy jmhUrIaq,<br />
kdy qfnfÈfhI, kdy rfjvfVfÈfhI, kdy dmnkfrI<br />
kfƒnF, kdy inhwiQaF, kdy inqfixaF, kdy byGiraF,<br />
kdy ibpqf ivc PsI mfnvqf leI iekmuwT qy iekjuwt<br />
ho ky lVfeIaF lVIaF hn, qy ijwqy vI hn. ies<br />
supny dI pYrvI krdf kYmrf kdy AunHF dI lVfeI dI<br />
bfq ikAuN nhIN pfAuNdf ijhVy mnKuwqf df mUMh mwQf<br />
sMvfrn GrF qoN inkly pr vfps nhIN prqy iDafn<br />
nfl dyiKaF, ieh supnf klf ƒ inhwQI qy inqfxI<br />
bxf Drn df supnf ho inbiVaf hY.<br />
ies hflIvuwz supny aDIn GVIaF geIaF iPlmF<br />
df Kfsf afm qOr ‘qy iekihrf qy iek DruvI huMdf hY.<br />
iek smwisaf, Aus df iek kfrn, iek dvMd qy Aus<br />
df iekihrf hwl. ieh iËMdgI qy Aus dIaF AulJxF<br />
ƒ smql Drfql ‘qy ilaf ky smfjk XQfrQ qy<br />
duÈvfrIaF/kurIqIaF ƒ ‘ijAuN dI iqAuN` rwKx df<br />
mudeI hY. Auh muhfx jF hflfq ijhVy sfDfrn bMidaF<br />
dy iËhn ‘qy jfn df KOa bx jFdIaF hn, ies supny<br />
dy prdy Auqy af ky rMgIn qy zrfmeI ho jFdIaF hn.<br />
jy smkflI dOr dI gwl krIey qF ËhIn mMnIaF geIaF<br />
aqy byhwd sÌl rhIaF hflIvuwz iPlmF ijvyN<br />
‘spfeIzrmYn` (ies dy iqMn Bfg bx cuwky hn),<br />
‘suprmYn`, ‘id mYWn ieMn blYk` (ies dy vI iqMn<br />
Bfg bx cuwky hn) aqy ‘id ienkrYzIbl` vrgIaF<br />
iPlmF ivc hmyÈF iek hIro, iek Klnfiek aqy<br />
iek dvMd huMdf hY. (ies ƒ dvMd dI QF iek aijhy<br />
smfj dI qrHF smiJaf jfvy ijQy ‘sfrf kuJ iblkul<br />
TIk-Tfk hY qy hIro jF Aus dy shfiekF df kMm Auh<br />
‘sfrf kuJ iblkul TIk-Tfk hY` dI hr hfl<br />
puÈtI krnf hY) bhuq sfry Klnfiek<br />
ivcfry dUjI/qIjI dunIaF dy kfly,<br />
pIly, BUry qy gulfbI rMg dy<br />
jfnvr rUpI, kwd ivc Aucy<br />
lMmy huMdy hn ijnHF df nf<br />
koeI Gr-bfr, nf Qhupqf<br />
itkfxf aqy nf hI<br />
hIro nfl lVn df koeI<br />
puKqf kfrn huMdf hY.<br />
(ies ƒ ieMJ vI<br />
smJfieaf jf skdf<br />
hY ik, ikAuNik afm<br />
duinafvI bMdf qF<br />
amrIkf nfl mwQf<br />
nhIN lf skdf, Buwly<br />
Btky rfKsLF aqy BUqF<br />
dI hI sLfmq afeI ho<br />
skdI hY). Èfied lVn<br />
dI koeI ËrUrq vI nf hovy<br />
pr munfÌy dI lwj df kI<br />
iPlm ‘id mYWn ieMn blYk` dI iek Jlk. ies iPlm dy hux qwk iqMn Bfg<br />
bxfey jf cuwky hn.<br />
krIey jo hflIvuwz dy gl ivc peI rihMdI hY. ies<br />
sbMD ivc pRiswD ivÈlyÈk kuwk dI itwpxI bhuq aihm<br />
hY. Aus anusfr hflIvuwz ivc ibrqFqk qOr ‘qy do<br />
cIËF bhuq mhwqvpUrn hn. pihlI hY ies df iPlm<br />
ƒ mMnxXog bxfAux df hunr. ieh mMnxXog bxfAux<br />
iPlm ‘suprmYn’ df iek rumFtik idRÈ.<br />
df hunr pihlF smfjk qy isafsI qOr ‘qy vfprdf<br />
hY ijs ƒ prdfpyÈ huMidaF drÈk ivÈvfs kr ky<br />
swc mMnx dI siQqI ivc afAuNdf hY. dUjI hY, ies<br />
ivc hIro df ikrdfr GVn ivc lwigaf qrk qy<br />
ivcfr. hIro df kMm smfjk XQfrQ ƒ ijAuN df<br />
iqAuN rwKx ivc sMquln bxfAux df hY. hIro hmyÈf<br />
iek-vfcI huMdf hY. isrÌ Aus ƒ hI pUrI Guxqr<br />
dI smuwcI smJ afAuNdI hY, isrÌ Aus ny hI ‘ÈfqI’,<br />
‘swc’, ‘surwiKaf’, ‘mnuwKqf’ ƒ bcfAuxf hY. qy<br />
cmqkfr ieh ik Auh kdy hfrdf nhIN, Qwkdf nhIN,<br />
awkdf nhIN qy bhuq vfr mrn qoN vI ienkfrI ho<br />
jFdf hY. iPlm df aMq bhuq acMBq ZMg nfl sfry<br />
svflF dy hwl pyÈ kr idMdf hY. jo vI ÈurU qoN aMq<br />
qwk vfpiraf, drÈk ƒ AuWlU bxfAuNidaF, Aus ƒ<br />
jfieË aYlfn idMdf hY aqy sB kuJ iPr qoN ‘sfrf<br />
kuJ iblkul TIk hY’ vflI hflq ivc af jFdf hY.<br />
smF aqy sQfn iPlm dIaF do ËrUrI aqy<br />
mhwqvpUrn DfrnfvF hn, pr hflIvuwz isnymy ivc<br />
iPlm dy ‘mhfn’ aMq qwk phuMcx leI dohF DfrnfvF<br />
ƒ punr-jfigRq hox jF ‘inwjI Aucqf’ sfibq krn<br />
leI vfr-vfr qoiVaf-mroiVaf jFdf hY. ies leI<br />
bhuq sfrIaF hflIvuwz iPlmF df koeI ieiqhfsk<br />
pRsMg nhIN huMdf. dUjy arQF ivc iPlmF dy aMq<br />
ivc pYdf hoieaf sMquln smfjk sMqulnF vwl hI<br />
ieÈfrf krdf hY, qy bdiksmqI nfl ieh sMquln<br />
hmyÈf DfVvIaF dy hwk ivc jf Bugqdf hY.<br />
pRiswD iPlm aflock borzvYl ny 1985 ivc<br />
100 hflIvuwz iPlmF df aiDaYn kr ky ieh sfbq<br />
kr idwqf ik ienHF ivcoN 99 PIsdI iPlmF df ivÈf<br />
muhwbq irhf. ienHF ivcoN pcfsI iPlmF ivc aYkÈn<br />
ƒ vI muwK sQfn idwqf igaf. ies qoN ‘KuÈnumf<br />
aMq` dI Dfrnf dI puÈtI huMdI hY. ieh aMq ieh vI<br />
sfbq kr idMdf hY ik mOjUdf cwl irhf isafsI qy<br />
smfjk vrqfrf hI bMdy dy ijAux leI ZuwkvF hY<br />
aqy ies ƒ hr hfl brkrfr rwKxf hI isnymf ƒ<br />
klf sfbq kr skdf hY. aijhI klf hI srkfrydrbfry<br />
pRvfn cVHdI hY. borzvYl ies ƒ smUihkqf<br />
aqy ieiqhfskqf qoN ivrvI inwjI qrdwdF qy<br />
sÌlqfvF dI lVI dwsdf hY. iesy lVI dy pRsMg<br />
ivc drÈk qy iPlmsfË dy afpsI irÈqy ƒ smiJaf<br />
jf skdf hY.