Καρδιολογική Γνώμη - Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο ...

Καρδιολογική Γνώμη (2012) 7(2):134-142Φυσικής προέλευσης ενώσεις με in vitro αντι-PAF δράσηκαι in vivo αντιαθηρογόνο δράσηΓεώργιος Σταματάκης, Κωνσταντίνος Α. ΔημόπουλοςΕργαστήριο Βιοχημείας, Τμήμα Χημείας, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο ΑθηνώνΛέξεις ευρετηρίου:PAF,Αθηρογένεση,Αναστολείς του PAF,Λειτουργικά τρόφιμα,Μεσογειακή διαίταΜεγάλος αριθμός ερευνών έχει αποδείξει την ύπαρξη ισχυρότατων ειδικών αναστολέων του PAF -φυσικής προέλευσης - που συνήθως προσλαμβάνονται μέσω της τροφής, πολλοί μάλιστα από τουςοποίους ευρίσκονται στα βασικά τρόφιμα της μεσογειακής δίαιτας. Με βάση τα δεδομένα των δικώνμας πειραμάτων και εκείνων της διεθνούς βιβλιογραφίας, έχουμε προτείνει την «νέα θεωρία της αθηρογένεσηςμε εμπλοκή του PAF» με συγκεκριμένο μηχανισμό, σύμφωνα με τον οποίο ο PAF (Platelet-Activating Factor) φαίνεται να παίζει κεντρικό ρόλο στην πρόκληση της αθηρογένεσης. Η θεωρία μαςαυτή εξηγεί επίσης – με βιοχημικό τρόπο – και τη γνωστή στατιστική και επιδημιολογική παρατήρησηότι η διατροφή και ειδικά η μεσογειακή δίαιτα προστατεύει από το σχηματισμό αθηρωματικών πλακών,την αρτηριοσκλήρυνση και τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Στο άρθρο αυτό περιγράφεται το κλασικόπείραμα μελέτη της αναστολής των αθηρωματικών πλακών σε πειραματόζωα με διατροφική παρέμβαση,που γίνεται συνήθως σε κουνέλια ή ποντίκια και παρατίθενται οι προστατευτικές δράσεις φυσικήςπροέλευσης ενώσεων που είναι αναστολείς του PAF, αλλά και περιπτώσεις φυσικής προέλευσης ενώσεωνπου είναι in vitro αναστολείς του PAF αν και δεν έχουν ακόμα μελετηθεί οι in vivo αντιαθηρογόνεςδράσεις τους. Τα παρακάτω πειραματικά δεδομένα συνηγορούν και ενισχύουν τη νέα θεωρία, αναδεικνύονταςτην κατανάλωση τροφών πλούσιων σε αναστολείς του PAF ως καθοριστικής σημασίαςβήμα για την πρόληψη της εμφάνισης και της ανάπτυξης, αλλά και της θεραπείας (υποστροφής) τηςαθηρωματικής νόσου. Επιπλέον βάζουν τις βάσεις για την ανάπτυξη νέων λειτουργικών τροφίμων μεπροστατευτικές ή/και θεραπευτικές ιδιότητες έναντι των καρδιαγγειακών νοσημάτων.ΕισαγωγήΣυνεχώς αυξάνει το ενδιαφέρον και η έρευνα για την λήψημε την τροφή βιολογικά δραστικών -φυσικής προέλευσηςσυστατικών,πολλά από τα οποία ευρίσκονται στα βασικάτρόφιμα της μεσογειακής δίαιτας. Πρόσφατα έχει αποδειχθείη ύπαρξη και ισχυρότατων ειδικών αναστολέων του PAF -φυσικής προέλευσης - που συνήθως προσλαμβάνονται μέσωτης τροφής και μάλιστα με την μεσογειακή δίαιτα. Με βάσητα δεδομένα των δικών μας πειραμάτων και εκείνων της διεθνούςβιβλιογραφίας, έχουμε προτείνει την «νέα θεωρία τηςαθηρογένεσης με εμπλοκή του PAF» με συγκεκριμένο μηχανισμό(http://www.chem.uoa.gr/research/PAF_mechanism.htm),σύμφωνα με τον οποίο ο PAF (Platelet-ActivatingFactor) φαίνεται να παίζει κεντρικό ρόλο στην πρόκληση της* Διεύθυνση Επικοινωνίας: Γεώργιος Σταματάκης, Εργαστήριο Βιοχημείας,Τμήμα Χημείας, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,Πανεπιστημιούπολη, TK 15771 ΑθήναE-mail: stamatakisgeo@gmail.comαθηρογένεσης, με τα επιμέρους στάδια του προτεινόμενουμηχανισμού να έχουν αποδειχθεί από in vitro και ex vivo μελέτες,δικές μας και άλλων ερευνητών. Επιπρόσθετα, με τηνθεωρία μας αυτή δίνεται εξήγηση με βιοχημικό τρόπο για τηγνωστή στατιστική και επιδημιολογική παρατήρηση ότι η διατροφήκαι ειδικά η μεσογειακή δίαιτα προστατεύει από τοσχηματισμό αθηρωματικών πλακών, την αρτηριοσκλήρυνσηκαι τις καρδιαγγειακές παθήσεις 1,2 .Στο άρθρο αυτό παρατίθενται οι προστατευτικές δράσειςγια την αναστολή της αθηρογένεσης ή/και την υποστροφήτων υπαρχουσών αθηρωματικών πλακών από φυσικής προέλευσηςενώσεων που είναι αναστολείς του PAF. Αναφέρονταιπεριπτώσεις που τα ανωτέρω διαπιστώνονται μεάμεσο τρόπο, σύμφωνα με το κλασικό πείραμα μελέτης τηςαναστολής των αθηρωματικών πλακών σε πειραματόζωαμε διατροφική παρέμβαση ή περιπτώσεις φυσικής προέλευσηςενώσεων που είναι in vitro αναστολείς του PAF αν καιδεν έχουν ακόμα μελετηθεί οι in vivo αντιαθηρογόνες δράσειςτους. Τα πειραματόζωα που χρησιμοποιούνται είναισυνήθως κουνέλια ή ποντίκια.