Nisan 2009 - Türkiye Seyahat Acentaları Birliği

arasındaki payı ortalama yüzde8,6 olan “kanun yapıcılar, üstdüzey yöneticiler” grubununpayı, 2007-2008 yıllarında“işyeri sahipleri”nin eklenmesiyle6,7 puan artarak yüzde 15,4’eçıkmış. Buna karşın, bu ilkseçeneğin hemen altında yer alan“profesyonel meslek mensupları”ise aynı dönemdeki ortalamadatam da aynı oranda, yani yüzde6,7 oranında pay kaybetmiş.Anket sonuçlarını ele alırken,sadece güvenebileceğimizşıkların paylarındaki gelişmelerebakmak daha sağlıklı görünüyor.Bu bakışla, seçeneklerden,yüksek gelir kesimine hitapeden yukarıdaki ilk ikisineöncelik tanımayı uygun bulduk.Söz konusu iki grubun, yani“profesyonel meslek mensupları”ile “işyeri sahipleri, kanun yapıcılarve üst düzey yöneticiler”in toplampayı bir arada değerlendirildiğindeson sekiz yılda yatay bir seyirgörüyoruz. Bu kesimin mevcutsürede yüzde 36,9 ile yüzde 38,8aralığında seyreden payı, 2002yılında yüzde 36,9 ile dip seviyeyeinerken, 2008 yılına gelindiğindeyüzde 38,8 ile en yüksekseviyesine ulaşmış.Seçenekler arasında güvenleanaliz edilebilecek bir diğer başlık“büro ve müşteri hizmetleri”.Kendilerini bu gruba dahil edenyabancı ziyaretçilerin sayısındaözellikle son iki yıl içinde net birdüşüş yaşandığı gözleniyor. Bukesimin 2001-2006 yılları arasındatoplamda yüzde 12,8-14,3arasında seyreden payı, 2007’deyüzde 10,8’e ve 2008’de deyüzde 9,8’e gerilemiş. “Sanatkârlarve ilgili işlerde çalışanlar” iseilk altı yıllık dönemde ortalamayüzde 5,5 pay alırken, son ikiyılda bu oran yüzde 4,7’yedüşmüş. Bunların ardından, enalt gelir seviyesini temsil ettiğineinandığımız “nitelik gerektirmeyenişler”de çalışan grup, aynıdönemlerde dikkati çeken birilerleme göstererek, 2001-2006yılları arasında ortalama yüzde3,2 olan payını 2007 ve 2008yıllarında ortalama yüzde 5,4’eCruise gemileriyle gelen turistler, Boğaz sularından İstanbul’u seyretme fırsatı buluyorThe tourists coming with cruise ships take the opportunity to contemplate İstanbul over the waters of Bosphoruspeople, they took the highest share of21 per cent in 2001; then, a horizontalfluctuation between 17,8 per cent and19,6 per cent was followed by 3 percent fall registered afterwards. Theshare of the said group is 18,9 per centin 2008.Which professions arehosted by TurkeyThe questions related to the professionsin the survey provide ambiguousinformations not easy to analyse. Forexample, “professional jobs” cover awide range; since besides the lawyersand physicians working on behalf ofthemselves or as salaried employees,bankers, finance specialists and thosehaving similar professional jobs toomay fall in this category. The newbusiness owners too might haveincluded themselves in this category.Another choice in the same questionis “business owners, law makers, topmanagers”. The addition of “businessowners” not existing in the choice until2007 made a remarkable change insurvey results between 2007-2008.In this regard, the average share of8,6 per cent for the group consistingof “law makers, top managers” roseby 6,7 points to 15,4 per cent withthe addition of “business owners”between 2007-2008. On the other hand,“the professional business members”classified just below this first choicedecreased at the same percentageof 6,7 per cent. While evaluating thesurvey results, it’s much healthier tolook only at the changes in the sharesof groups which we can trust on.Therefore, we found more appropriateto give priority to the first two optionstargeting the high income group amongthe choices. The total shares of the twosaid groups, “professional businessmembers” and “business owners, lawmakers and top managers” assessedtogether, we notice a horizontal coursein the last eight years. The share of thisgroup in the same period was between36,9 per cent and 38,8 per cent whichfell to the lowest level with 36,9 percent in 2002 and reached the highestlevel with 38,8 per cent in 2008.Another reliable title which we cananalyse among the choices consistsof ”office and customer services”.The number of foreign visitors seeingthemselves in this category fellsignificantly especially in the last twoyears. The share of this group wasbetween 12,8 per cent and 14,3 percent between 2001-2006; it declined to10,8 per cent in 2007 and 9,8 per centin 2008. “The artists and those workingin related areas” took an average shareof 5,5 per cent in the first six years andthe share fell to 4,7 per cent in the lasttwo years.Then the group consisting of “unskilledlaborers” which is supposed torepresent the lowest income leveladvanced remarkably in the sameperiods and rose its average share of3,2 per cent between 2001-2006 toan average of 5,4 per cent between2007 and 2008. In 2008, the shareof “facility, machine operators andassemblers” is 2,5 per cent, theshare of those working in “qualifiedagriculture, cattle breeding” is 1,3 percent and the share of “service and salesemployees” is 7,5 per cent. The figuresin these professions followed in generala horizontal line with some minorchanges.We can conclude from these data thatthe percentage of foreigners in thehighest income category visiting Turkeydidn’t change. However, we shouldalso add that, as the share of middleclass keeps declining, the share of lowincome category rises.Antalya Havaalanı terminaliAntalya airport terminalyükseltmiş. 2008 yılında ayrıca,“tesis, makine operatörleri vemontajcılar”ın payı yüzde 2,5;“nitelikli tarım, hayvancılıkgibi işlerde çalışanlar”ın payıyüzde 1,3; “hizmet ve satışelemanları”nın payı da yüzde 7,5oranında gerçekleşmiş. Bu meslekgruplarında sekiz yıllık dönemdegenellikle küçük değişikliklerleyatay bir seyir izlenmiş.Tüm bu verilerden, Türkiye’yegelen yabancıların en yüksekgelir seviyesine sahip kesimininoranında bir değişiklik olmadığısonucunun çıkarılabileceğineinanıyoruz. Buna karşılık, ortakesimin payı azalırken, en altseviyenin payının arttığını daeklemek gerekiyor.Yeniseçeneklerbelirsizlikdoğuruyor“Düşük gelir”sahiplerininpayı2001’dekiyüzde 11,7seviyesinden2008 yılınakadar küçükartışlarla yüzde14,5’e kadaryükselmiş, 2008yılında ise yüzde12,8’e gerilemiş. Buna karşın ortave yüksek gelirli kesimlerin payları2007 yılına kadar yüzde 72,6-73,4 aralığında yatay bir çizgiizlerken, daha sonra yüzde 65.6 veyüzde 67.3’e inmiş. Ancak, bu ikiyılda ankette yapılan değişikliğinbelirttiğimiz sonuca yol açmışolması ihtimali yüksek. Nitekimeskiden “düşük”, “orta” ve “yüksek”olmak üzere üç seçeneği kapsayanbu soruda, 2007’den itibaren “çokdüşük”, “düşük”, “orta”, “yüksek”ve “çok yüksek” olmak üzere beşseçenek sunulmaya başlanmış.Bu durumda üç seçenekli sistemdekendini orta gelirli görerek “orta”seviyeyi işaretleyen bazı yabancıziyaretçiler, beş seçenekli yenisistemde kendini “yüksek” gelirgrubuna dahil etmiş olabilir. Bunedenle, son sekiz yıllık dönemaçısından bu sonuçlarda birbelirsizlik olduğunu kabul etmekdurumundayız. 2008 yılı itibarıylaise bu alanda en büyük payayüzde 67,3 ile orta gelirli kesimsahipken, ardından yüzde 19,9 ileyüksek gelirlilerin ve yüzde 12,8ile de düşük gelirlilerin geldiğinisöyleyebiliriz.Kültürel motivasyonunpayı azalıyorYabancı ziyaretçilerin Türkiye’yegeliş nedenlerine yönelik sorudaon üç seçenek arasında “gezi,eğlence” açık arayla birinci sırayayükselmiş. Turizm endüstrisi içinçok önemli sonuçlar üretebilecek“güneş-deniz-kum tatili”, “şehirgezisi”, “doğa sporları”, “karturizmi” gibi seçeneklere ise hiçyer verilmemiş. Bunu bir eksiklikolarak görmekte ve aslında busorudan, görünenden çok dahafazla sayıda veri elde edilmesigerektiğini düşünmekteyiz. Zira;Türkiye pek çok kişinin birdenfazla nedenle ziyaret ettiği birülkedir. Örneğin aynı ziyaretçi üçgün İstanbul’u gezdikten sonra,beş gün süren mavi yolculuklaMarmaris’e gidip bir otelde beşgece konaklayabilir; dolayısıyla buturistin, geliş nedenine dair soruyabirden fazla seçeneği işaretleyerekcevap vermesi mümkündür.Anketin bu bölümünde sunulan“sağlık” seçeneğin de ise spaturizmi ve termal turizm ilemedikal turizm birbirindenayrılmadığından, Türk turizmi içinson yıllarda büyük önem kazananbu alanlara ilgi duyan kesime dairpek fikir edinemiyoruz.Nihai değerlendirmeyle,ziyaretçilerin ülkeye geliş nedenleriarasında “gezi, eğlence”ninoranında 2001 ve 2006 yıllarıharicinde son sekiz yıl içindesadece 57,2-58,5 aralığındayatay bir seyrin söz konusuolduğunu görüyoruz. Bu seçeneğiShare of the group withhighest income risesThe share of those with “low income”was 11,7 per cent in 2001 and roseup to 14,5 per cent with few increasesuntil 2008; in 2008, it fell to 12,8 percent in 2008. However, the shares ofthose with high and middle incomefollowed a horizontal line between 72,6per cent - 73,4 per cent until 2007 andthen declined to 65,6 per cent and 67,3per cent, However, this result mighthave arisen from the modificationsmade at the survey in the last twoyears. Indeed, the question coveringthree choices being respectively “low”,“middle” and “high” began to offer fivechoices as “very low”, “low”, “middle”,“high” and “very high” as of 2007.In this case, some foreign visitorsconsidering themselves in middle classand marking “middle” choice mighthave included themselves in the “high”income level in the new system withfive choices. Therefore, we should admitthat there is an ambiguity in the resultsin the last eight years. As of the year2008, the middle income group had thehighest share with 67,3 per cent; it wasfollowed by the high income group with19,9 per cent and low income groupwith 12,8 per cent.Share of cultural motivationdeclinesAs for the question about the purposeof visits of foreigners to Turkey,8 TÜRSAB DERGİ | NİSAN 2009NİSAN 2009 | TÜRSAB DERGİ 9