Pismo do pobrania w całości — pdf - Rocznik PRUTHENIA

Zagadnienie obecności Skandynawów w rejonie ujścia Wisły…123bardzo zróżnicowaną i trudną do analizy kategorią źródeł mamy do czynienia.Dlatego też próbując przedstawić istotne dla omawianego zagadnieniaodkrycia archeologiczne, należy zwracać uwagę na najbardziejnawet lakoniczne informacje dotyczące badanych obiektów i analizowaćje zarówno z perspektywy metodyki dawnych badań, jak też ówczesnychmożliwości ich interpretacji.Pierwsze, pochodzące z końca XIX wieku, były w tym względziespostrzeżenia badawcze Siegfrieda Angera. W swoich publikacjach dotyczącychlokalizacji Truso, opierał się jednak na odkryciach archeologicznychdatowanych bądź na okres wpływów rzymskich, bądź późne średniowiecze,dlatego nie omawiam ich tutaj. Warto jedynie podkreślić, żejako hipotetyczne miejsca lokalizacji Truso wskazywał obok Elbląga takżeszereg innych miejscowości rozlokowanych wzdłuż zachodniej krawędziWysoczyzny Elbląskiej w pobliżu jeziora Drużno (m.in. wieś Hansdorf,obecnie Janów Pomorski!). Podobnie jak elbląski historyk FerdinandNeumann, określał Truso mianem „estyjskiego/pruskiego emporium handlowego”19 .Nowe jakościowo w tej kwestii były badania i ich interpretacje poczynioneprzez Roberta Dorra. Uczony ten analizując rezultaty własnychwykopalisk (szerzej o tym poniżej) uznał, że relikty osady Truso mogąznajdować się na północnych przedmieściach Elbląga. Dla ludności zamieszkującejobrzeża Starego Miasta Elbląga i pobliską krawędź WysoczyznyElbląskiej we wczesnym średniowieczu, wprowadził nawet nazwęTrusonowie (Trusonen 20 ), oraz termin kultura trusońska. Była to niewątpliwiepierwsza próba podkreślenia specyfiki i odrębności badanejgrupy stanowisk w stosunku do rozpoznanego wówczas osadnictwa całościziem pruskich.Wczesne odkrycia R. Dorra, w połączeniu z jego późniejszymi badaniamiz lat 1907–1912 oraz dokonaniami innych archeologów do roku1926 (zob. o tym poniżej), stały się podstawą ważnej dyskusji na tematcharakteru kształtującego się we wczesnym średniowieczu osadnictwaokolic Elbląga. W tym też czasie, głównie za sprawą królewieckiego archeologaMaxa Eberta, pojawiła się po raz pierwszy kwestia udziału i roli19 S. Anger, Über die Lage Truso und über die Möglichkeit, dieselbe wieder aufzufinden,Altpreussische Monatschrift, Bd. XIV, 1877, s. 613–622; idem, Zur Truso Frage, AltpreussischeMonatschrift, Bd. XVI, 1879, s. 126–139; idem, Truso, Zeitschrift für Ethnologie, 14,1882, s. 100–102; F. Neumann, Über die Lage von Wulfstans Truso, Wislemund undWitland – Die Namen Nehrung, Nogat, Weichsel, Neue Preussische Provinzial-Blätter,6, 1854, s. 290–324.20R. Dorr, Bericht über die Tätigkeit der Elbinger Altertumsgesellschaft im Vereinsjahr1886/87, Schriften der Naturforschenden Gesellschaft zu Danzig. N.F., Bd. VII, H. 1, 1888–1891, s. 21–22.