AMSTERDAM

Loods Rutger Vuijk (r) en kapitein Maren Reif
Scheepshoorn
Kort daarvoor, in de relatieve rust van de sluis, is kapitein Reif
nog heel opgewekt. “Spannend. Ik hoorde dat je bij wijze van
spreken over het kanaal kan lopen, zoveel schepen en bootjes
zijn er. Ja, natuurlijk zet ik iemand voorop. En wanneer schepen
te dicht komen, kan ik ze altijd nog wegblazen met de
scheepshoorn.” Maar na drie minuten op het kanaal heeft de
kapitein al twee man voorop geposteerd en twee man boven
op de stuurhut. De scheepshoorn loeit constant en de loods
blijkt zeer doordringend op zijn vingers te kunnen fluiten. Ook
de snelle politievlet die als een driftige wesp rondzoemt om de
Alex ruim baan te geven, kan een vrije doorvaart niet altijd garanderen.
Het adrenalineniveau stijgt tot grote hoogte.
Liever anticiperen dan reageren, is de mantra van het loodswezen.
En goed communiceren. Vuijk, enthousiast: “De
communicatie met de kapitein verloopt vlekkeloos.” Een
geluk daarbij is dat de Alex een ook bij lage snelheden prima
manoeuvreerbaar schip is. Schepen als de Kruzenshtern net
voor ons en de Belem net achter ons met alleen een motor en
een relatief klein roer hebben het lastiger. “Maar ook op een
uitzonderlijke dag als vandaag kan en moet je anticiperen”,
vervolgt Vuijk. “We varen oostwaarts en de wind is zuidwest,
dus de – vooral decoratief gehesen – groene zeilen van de Alex
hangen naar links en belemmeren daar het zicht van de kapitein.
Ik kon zien dat er vooral aan bakboord gaatjes waren
waar het makkelijker varen was.”
Dan wordt het na een halfuur varen plotseling nog spannend.
De historische tjalk die aan bakboord van de Alex vaart, verlijert
(naar de lijzijde afdrijven – red.) en komt met zijn mast rakelings
bij een van de overhangende ra’s van de Alex. Vuijk en
de kapitein aan het roer reageren razendsnel. Het roer wordt
dwars gezet, het achterschip komt omhoog en de boegschroef
geeft een klap opzij en het gevaar is afgewend. “Pfft”,
zegt Vuijk, “dat scheelde weinig. Je moet er niet aan denken.
Op die meevarende boten kijken ze alleen vooruit, niet achter
zich, laat staan omhoog.”
Hartje Amsterdam
Wanneer het konvooi Beverwijk achter zich gelaten heeft,
gaat het opeens een stuk rapper. Het slakkengangetje van het
eerste uur wordt opgevoerd tot vier, vijf knopen. Na vijf uur
varen en goed opletten, gadegeslagen door honderdduizenden
toeschouwers, meert de Alex in hartje Amsterdam onberispelijk
aan, pal achter het vlaggenschip van SAIL 2015, de
Stad Amsterdam. Er is applaus voor de kapitein. •
IJMOND.LOODSWEZEN.NL
ZEEHAVENS AMSTERDAM OKTOBER 2015 33