THAM LUẬN BỒI DƯỠNG HSG HÓA HỌC CHUYÊN ĐỀ CACBOHIDRAT (GLUXIT) CÓ HƯỚNG DẪN GIẢI

Tham luận Bồi dưỡng HSG – Chuyên đề: Cacbohidrat
(a) và (b) Mantozơ bị thủy phân tạo ra hai đương lượng glucozơ, mantaza chỉ xúc tác cho quá
trình thủy phân cầu nối α-glycosit. (c) Không phản ứng, emulsin chỉ xúc tác cho quá trình thủy
phân cầu nối β-glycosit
23.78 Mantozơ phản ứng như thế nào với (a) dung dịch Fehling, (b) dung dịch NaOH, (c) dung dịch
brom và (d) lượng dư PhNHNH 2 .
Vì aglycon của mantozơ có nhóm OH-anome tự do, các anome tồn tại cân bằng với dạng mạch
hở chứa nhóm andehit, nên mantozơ phản ứng được với tất cả các chất nêu trên, liên kết glycosit
không bị ảnh hưởng. (a) và (c) C 1 -anome của aglycon bị oxi hóa thành -COOH. (b) Xảy ra sự
nghịch chuyển. (d) Hình thành nên một osazon.
23.79 Khi oxi hóa mantozơ bằng dung dịch brom thu được axit cacboxilic (C), axit này phản ứng với
(MeO) 2 SO 2 /NaOH tạo ra một dẫn xuất octametyl (D).Thủy phân (D) trong HCl thu được 2,3,4,6-
tetra-O-metyl-D-glucopyranozơ (E) và axit 2,3,5,6-tetra-O-metyl-D-gluconic (F). Sử dụng các dữ
liệu trên và kết quả của các bài 23.77, 23.78 lập luận xác định cấu tạo mantozơ và các chất C, D,
E, F.
Từ kết quả của các bài 23.77 và 23.78 ta biết rằng mantozơ là một α-glycosit, aglycon của nó có
chứa OH-anome tự do (lập thể chưa xác định). Axit (C) hình thành do sự oxi hóa C 1 của aglycon
(A) thành nhóm -COOH, kết quả là vòng semiaxetan của nó bị phá vỡ. Quá trình metyl hóa trước
khi thủy phân thành monosaccarit đã xác định các nhóm -OH trên các nguyên tử cacbon không
tham gia vào bất khì liên kết nào. Nguyên tử O trên C 5 của E không bị metyl hóa cho thấy rằng
nó đã tham gia vào sự hình thành vòng pyranozơ. Vì tất cả các nhóm -OH của E, trừ OH-anome
và -OH tạo vòng, đều bị metyl hóa nên ta có thể suy ra rằng E sinh ra từ B và F sinh ra từ A. C 4 -
OH của F không bị metyl hóa cho thấy rằng -OH này đã tham gia hình thành cầu nối ete. Xem
hình 23-16.
HOH
HOMe
O
O
HO
Mantoz¬
dd Br 2 OH Me
HO
2 SO MeO
4
OMe
MeO
OH
OH NaOH
OMe OMe
O
O
HO COOH
MeO COOH
OH
OMe
H×nh 23-16
H 3 O +
MeO
MeO
HOMe
O
MeO
OH
+
HO
MeO
OMe
MeO
OMe
COOH
23.80 Xenlobiozơ, một disaccarit thu được từ xenlulozơ, có cấu các cấu tử giống như mantozơ nhưng bị
thủy phân bởi enzim emulsin. Cho biết cấu trúc (dạng ghế) của xenlobiozơ.
Khác với mantozơ, xenlobiozơ là một β-glucosit. Xem hình 23-17
HO
HO
OH
O
β
OH
O
HO
4
DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL
O
OH 1
OH
B OH A
H×nh 23-17
23.81 (a) Lập luận xác định cấu tạo của lactozơ, một disacacrit có trong sữa, biết : (1) Thủy phân trong
emulsin tạo ra D-glucozơ và D-galactozơ, (2) Đó là một đường khử có khả năng nghịch chuyển.
(3) Khi thủy phân osazon của nó thu được D-glucosazon và D-galactozơ, (4) Oxi hóa nhẹ nhàng,
sau đó metyl hóa rồi cuối cùng thủy phân tạo các sản phẩm tương tự như sản phẩm thu được từ
mantozơ. (b) Viết công thức cấu tạo osazon của lactozơ.
Người thực hiện: Trang 17