15.11 - Festiwal Muzyki Polskiej

60
autor muzyki filmowej, współpracując z takimi
wytwórniami jak Columbia, Universal,
Twentieth Century Fox, MGM, United
Artists i Paramount. W City sketches daje
się poznać jako kompozytor muzyki symfonicznej.
Utwór powstał tuż po przyjeździe
do Stanów, kiedy Wars dopiero walczył
o uznanie producentów filmowych.
Przez błyskotliwą orkiestrację i atrakcyjne,
„jazzujące” motywy „Szkice z wielkiegomiasta”
pokrewne są stylistycznie utworom
Gershwina czy późnym utworom Ravela.
Epoka dziewiętnastowiecznego pozytywizmu
to czas, w którym artyści schodzą ze
swych szklanych gór i z niezwykłą energią
włączają się w życie społeczne. Postać Zygmunta
Noskowskiego jest pod tym względem
wręcz modelowa. Zrywa z mętną, eskapistyczną
mistyką nauk Towiańskiego, w duchu
których został wychowany, i poświęca
się realizacji idei patriotycznych oraz organizowaniu
życia kulturalnego. Jako kompozytor
kontynuuje stylistyczną linię wytyczoną
przez Moniuszkę i Dobrzyńskiego,
nadając jej rys indywidualny: charakterystyczny
długooodechowy rytm formy muzycznej,
szerokie, rozciągnięte frazy melodyczne
i własne nowatorskie rozwiązania
harmoniczne. Swoje Odgłosy pamiątkowe
pisze Noskowski „ku pokrzepieniu serc”,
krzewi idee patriotyczne, zagrzewa do walki
o wolność. Wiązanka „śpiewów patriotycznych”
– hymnów, marszów i pieśni –
przywołuje pamięć o walkach o niepodległość
narodu polskiego.
Marcin Strzelecki
as Henry Vars, he became famous as the
author of film music, collaborating with such
studios as Columbia, Universal, Twentieth
Century Fox, MGM, United Artists and
Paramount. In City Sketches, he presents
himself as a composer of symphonic music.
The work was written just after his arrival in
the States at a time when he was still fighting
for the recognition of film producers. Due to
its brilliant orchestration and attractive,
‘jazzy’ motifs, stylistically the City Sketches
are similar to the works of Gershwin or lateperiod
Ravel.
The period of 19 th-century positivism was
a time in which artists came down from their
ivory towers and with extraordinary energy
joined in community life. The figure of Zygmunt
Noskowski is in this respect an almost
ideal example. He tears himself away from
the shadowy, escapist mysticism of the teachings
of Towiański, in the spirit of which he was
raised, and devotes himself to the realization
of patriotic ideals and the organization of
cultural life. As a composer, he continues the
stylistic line marked out by Moniuszko and
Dobrzyński, investing it with individualistic
traits: a characteristic long-winded rhythm of
musical form; broad, expansive melodic
phrases; and his own novel harmonic solutions.
Noskowski writes his Commemorative
Sounds ‘for the soothing of hearts’, propagates
patriotic ideals, and acts as a spur to
the struggle for freedom. The bouquet of ‘patriotic
songs’ – hymns, marches and folk
songs – summons up the memory of the
Polish people’s fight for independence.
Marcin Strzelecki