Euskal Autonomia Erkidegoko flora baskular mehatxatua
Euskal Autonomia Erkidegoko flora baskular mehatxatua
Euskal Autonomia Erkidegoko flora baskular mehatxatua
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Horiez gain, beste ekimen batzuk ere bideratu dituzte, bai Eusko Jaurlaritzak eta bai Foru Aldundiren<br />
batek. Horrela, Eusko Jaurlaritzaren 262/1983 Dekretuak gorostia (Ilex aquifolium) babesten<br />
du, eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren 4/1990 Foru Dekretuak beste hamar zuhaitz Interes<br />
Bereziko espezietzat jotzen ditu.<br />
EAEko natura babesteko ekainaren 30eko 16/1994 Legea izan zen oinarria Basa eta Itsas Faunaren<br />
eta Floraren Espezie Mehatxatuen Euskadiko Zerrenda egiteko. Landare <strong>baskular</strong>rei dagokien<br />
zatia Industria, Nekazaritza eta Arrantza sailburuak 1998ko uztailaren 10ean emandako<br />
Aginduaren bidez argitaratu zen. Aranzadi Zientzia Elkarteko eta Arabako Naturaren Institutuko<br />
botanikari talde batek proposamen bat egin ostean, Naturaren Kontserbaziorako Kontseilu Aholkulariak<br />
–Naturzaintzak–, EAEko <strong>flora</strong> <strong>baskular</strong>raren 130 espezie eta 6 populazio Zerrendan sartzeko<br />
txostena egin zuen. EAEn azken urteotan egindako <strong>flora</strong> azterketen ondorioz, 2003ko maiatzaren<br />
20an Lurralde Antolamendu eta Ingurumen sailburuaren Agindua argitaratu da. Agindu<br />
horrek orain arteko zerrenda aldatu eta <strong>flora</strong> <strong>baskular</strong>reko 21 espezie berri sartzen ditu; horrez<br />
gain, EAE osora hedatzen du aurrez kontuan hartutako populazioa duen beste espezie bat. Hala,<br />
152 espezie eta 5 populazio aurkituko ditugu, egun, zerrenda horretan. Espezie horiek 4 taldetan<br />
sartu dira. Talde horiek, mehatxu-maila handienetik txikienera, ondorengoak dira: Galtzeko Arriskuan<br />
(7 espezie katalogatu dira), Kalteberak (37 espezie katalogatu dira), Bakanak (83 espezie eta<br />
2 populazio katalogatu dira) eta Interes Berezikoak (25 espezie eta 3 populazio katalogatu dira).<br />
Galtzeko Arriskuan dauden espezieak, arrisku larriena dutenak dira. Egungo egoera izatera<br />
bultzatu duten eragileek jarraitzen badute, espezieak galtzeko arriskuan egongo dira, bere populazioak<br />
oso txikiak baitira eta ale gutxi baitituzte. Kategoria honetan, dauden zazpi espezieez<br />
gain, indarrean dagoen “Espezie Mehatxatuen Zerrenda” egiteko erabili zen txostenean, beste<br />
hiru espezie gehiago zeuden, baina Kontseilu Aholkulariak ez zituen onartu. Espezie horiek hurrengoak<br />
ziren: Barlia robertiana orkideoak kokagune ezagun bakarra Bizkaiko kostaldean du, oso<br />
inguru ahulean; Haplophyllum linifolium, “erruden” ahaidea, Ebro ibaiaren Arabako hareatzetan<br />
populazio ñimiño bakarra baino ez da bizi; Nymphaea albak, igebelar zuri ikusgarriak, Arabako<br />
mendietako urmaeltxo txiki batean populazio bakarra dauka.<br />
Espezie Kalteberak, kalte egiten dieten faktoreak zuzendu ezean galtzeko arriskuan egotera<br />
pasako liratekeen espezieak dira. Landare horietako gehienak giza jardueren eraginez larriki honda<br />
daitezkeen habitat ahuletan bizi dira. Horietako batzuk kostaldeko hareatzetan, paduretan eta<br />
barnealdeko hezeguneetan bizi dira, hau da, gizakien eraldaketen aurrean ahulenetakoak diren<br />
habitatetan. Kategoria honetan 37 espezie zerrendatu dira. Hala ere, aurretik egindako txostenean<br />
beste 5 espezie agertzen ziren eta, oraingoz, lege-babesik ez duten espezieak dira: Berula erecta,<br />
oso hezegune ahuletan bizi den unbelifero bakana da; Ephedra fragilis, EAEn bi puntu ezagun<br />
baino ez dituen zuhaixka da; Glaucium flavum, kostaldeko hareatzetako landarea, guztiz kaltebera,<br />
eta azken datuek erakusten dutenez, orain arte ageri zen euskal kokaguneetan jada desagertu<br />
dena; Limonium hibericum, urmael endorreikoetako plunbaginazeoa da, eta kokagune ezagun<br />
bakarra du; Pimpinella villosa, ibai-terrazetan eta barnealdeko hareatzetan hazten den<br />
unbeliferoa da, oso bakana.<br />
Espezie Bakanek eratzen dute talde ugariena. Horien guztien populazioak oso txikiak dira eta<br />
elkarren artean bakartuta daude. Zorionez, zenbait espezie toki menditsu eta malkartsuetan babesten<br />
dira, giza erasoetatik salbu. Horregatik, espezie gehienek ez dute berehala desagertzeko<br />
arriskurik, baina populazioak hain txikiak direnez eta bakartuta daudenez, beraien artean truke<br />
genetiko gutxi daude. Kategoria honetako zenbait espezie aurreko mailetan zerrendatutakoak bezain<br />
bakanak, edo bakanagoak, dira, baina ez dira horietan sartu, habitata iristeko zailak diren tokietan<br />
dutelako, eta horrek ziurrenik giza jarduera suntsikorretatik babesten dituelako. Askotan,<br />
SARRERA • INTRODUCCIÓN 25
Change language