Euskal Autonomia Erkidegoko flora baskular mehatxatua
Euskal Autonomia Erkidegoko flora baskular mehatxatua
Euskal Autonomia Erkidegoko flora baskular mehatxatua
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Festuca rubra subsp. L. arenaria (Osbeck) Aresch.<br />
POACEAE (GRAMINEAE)<br />
Gramineo-itxurako landare belarkara da; hau da, normalean<br />
“belarra” esaten zaion 20-50 cm-ko landare-multzo<br />
horretako espeziea da. Aurreko urteko hostoen hondarrez<br />
osatutako ipurdi ahula duen espezie bizikorra da; errizoma<br />
labur baino ugariak garatzen ditu, eta horiei esker hedatzen<br />
da trinkoegia ez den soropil barreiatua eratuz. Hostoak linealak,<br />
zurdadunak eta ez oso zurrunak dira, berdeak edo berde-urdinxkak;<br />
oinaldean zorro marroiak dituzte. Zurtoineko<br />
hostoen orria orokorrean ez da 1,5 mm baino zabalagoa eta<br />
sekzio gutxi gorabehera eliptikoa edo pixka bat poligonala<br />
dauka. 5-7 saihets ditu gainaldean, eta esklerenkima etena<br />
azpiko aldean. Espikulak 9-10 mm-koak dira eta 6-8 lore dituzte,<br />
bizardunak edo bizarrik gabeak eta 14 cm-rainoko panikula<br />
tente edo inklinatuetan multzokaturik. Espikula horiek<br />
landare berriak baino pixka bat luzeagoak dira. Maiatza<br />
eta uztaila artean ematen ditu loreak eta fruituak.<br />
Europako ipar-mendebaldeko eta eskualde Baltikoko<br />
itsasertzeko hareatzetako espezietzat hartzen da, eta banaketa<br />
ipar-atlantikoa duen landare hau Mantxako kanaleraino<br />
heltzen da. Espezie hau oso bakana da gune horretatik hegoalderago.<br />
Galiziako itsasertzeko hainbat hareatzatan aipatu<br />
izan da, Kantauriko itsasertzeko mendebaldeko muturrean,<br />
bere banaketa-areatik oso urrun. EAEn Gorlizeko<br />
hareatzetara mugatzen da. Itsasertzeko dunen atzeko guneetan<br />
bizi da, nahiko egonkortuta dauden substratu hareatsuetan,<br />
horizonte organiko hasiberria dutenetan.<br />
Espezie hau, egun, EAEko itsasertzean bakana da, eragile<br />
biogeografikoengatik baino ongi kontserbatuta dauden<br />
duna-ekosistema gutxi daudelako. Kontserbatzen den populazio<br />
bakarra Gorlizeko hareatzetan dago. Izan ere, landareespezie<br />
erruderal eta exotikoek eta zenbait gune aisialdirako<br />
egokitzeko giza jarduerek eragindako aldaketa eta inbasio<br />
handiek populazio horren % 90 Ondarganeko hareatza<br />
(erietxearen hego-ekialdean) esaten zaion inguru txiki batera<br />
mugatu dute. Beharrezkoa da gune hori legez babestea,<br />
espezie honen eta liburu honetan ageri diren beste bi espezieren<br />
biziraupena bermatzeko.<br />
Planta herbácea graminoide, es decir, de ese grupo de<br />
plantas que se conocen vulgarmente como “hierba” que<br />
puede alcanzar de 20 a 50 cm de altura. Es una especie vivaz<br />
de cepa débil formada por los restos de las hojas del año<br />
anterior, capaz de desarrollar rizomas cortos pero abundantes<br />
que le permiten extenderse a modo de un césped difuso<br />
no excesivamente tupido. Hojas lineares setáceas poco rígidas,<br />
lisas de color verde a veces algo glauco, con la vainas<br />
basales de color marrón. Limbo de las hojas caulinares generalmente<br />
no más ancho de 1,5 mm, con sección más o<br />
menos elíptica o algo poligonal; presenta 5-7 costillas en el<br />
haz y esclerénquima discontinuo en el envés. Espiguillas de<br />
9-10 mm de longitud con 6-8 flores, aristadas o no, agrupadas<br />
en panículas de hasta 14 cm erectas o inclinadas, poco<br />
más largas que las innovaciones vegetativas. Florece y fructifica<br />
entre mayo y julio.<br />
Considerada una especie propia de arenales costeros<br />
del NW de Europa y región Báltica, esta especie de distribución<br />
noratlántica llegaría hasta las costas del canal de La<br />
Mancha. Su presencia más al sur de esta zona es muy rara.<br />
Ha sido citada de algunos arenales de la costa gallega, en el<br />
extremo occidental de la costa cantábrica, muy alejada de<br />
su área de distribución. La presencia de esta especie en la<br />
CAPV está limitada a los arenales de Gorliz. Habita exclusivamente<br />
en zonas retrasadas de las dunas costeras sobre<br />
substratos arenosos algo estabilizados y con un incipiente<br />
horizonte orgánico.<br />
La rareza de esta especie en la actualidad en la costa<br />
vasca se debe, más que razones de tipo biogeográfico, a la<br />
escasez de ecosistemas dunares bien conservados. La única<br />
población que se conserva, se encuentra en los arenales de<br />
Gorliz, donde, el alto nivel de alteración e invasión por especies<br />
vegetales ruderales y exóticas, así como la intervención<br />
humana para acondicionar algunas zonas como uso recreativo,<br />
ha recluido al 90 % de esta población a un<br />
pequeño enclave, conocido como el arenal de Ondargane,<br />
al sudeste del Sanatorio, una zona para la que se hace necesario<br />
designar alguna figura de protección legal que asegure<br />
la supervivencia de ésta y otras dos especies amenazadas<br />
que figuran en este libro.<br />
74<br />
KALTEBERAK • VULNERABLES