11.07.2015 Views

El fenómeno tumular y megalítico en Galicia - Páxinas persoais ...

El fenómeno tumular y megalítico en Galicia - Páxinas persoais ...

El fenómeno tumular y megalítico en Galicia - Páxinas persoais ...

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

MUNIBE(Suplem<strong>en</strong>to/Gehigarria) - nº nº 3200 58-93 000-000 DONOSTIA-SAN SEBASTIÁN 2010 2003 D.L. ISSN SS-1792/2010XXXX-XXXX<strong>El</strong> <strong>f<strong>en</strong>óm<strong>en</strong>o</strong> <strong>tumular</strong> y <strong>megalítico</strong> <strong>en</strong> <strong>Galicia</strong>:caracterización g<strong>en</strong>eral, problemas y perspectivasBurial mounds and megaliths in <strong>Galicia</strong>:characteristics, problems and prospectsPALABRAS CLAVES: Megalitismo, mámoa, <strong>Galicia</strong>, arqueología de la muerte, patrimonio arqueológico.KEY WORDS: Megalithic complex, mound, <strong>Galicia</strong>, archaeology of death, archaeological heritage.GAKO-HITZAK: Megalitismoa, Mamoa, Galizia, Heriotzar<strong>en</strong> Arkeologia, Ondare Arkeologikoa.Antón A. RODRÍGUEZ CASAL ( *In memoriam Flor<strong>en</strong>tino López Cuevillas (1886-1958) no 50 cabodano do seu pasam<strong>en</strong>to.RESUMENA partir de las más reci<strong>en</strong>tes investigaciones, se pres<strong>en</strong>ta una nueva aportación sobre el Megalitismo gallego, poni<strong>en</strong>do el ac<strong>en</strong>to <strong>en</strong> el temade la evolución histórica del p<strong>en</strong>sami<strong>en</strong>to arqueológico desde la última década del siglo XX hasta el mom<strong>en</strong>to actual, <strong>en</strong> que se está <strong>en</strong>fatizando<strong>en</strong> demasía sobre el carácter exclusivam<strong>en</strong>te patrimonial del Megalitismo gallego. Lo que nos ha llevado a cuestionar ciertas teoríasadmitidas hasta el mom<strong>en</strong>to y que merec<strong>en</strong> una nueva reflexión.ABSTRACTTaking the most rec<strong>en</strong>t research as a starting point, this paper pres<strong>en</strong>ts a review of the Megalithic Complex in <strong>Galicia</strong>. Special att<strong>en</strong>tion ispaid to the evolution of the archaeological thought from the last decade of the 20 th c<strong>en</strong>tury and up to the pres<strong>en</strong>t day, wh<strong>en</strong> the role of megalithsas heritage apears over emphasised at the exp<strong>en</strong>se of other dim<strong>en</strong>sions. The conclusions of this study lead us to chall<strong>en</strong>ge certain theorieshitherto accepted which need a new reappraisal.LABURPENAAzk<strong>en</strong> ikerketetatik abiatuta, Galiziako megalitismoar<strong>en</strong> inguruko ekarp<strong>en</strong> berri bat aurkezt<strong>en</strong> da, XX. m<strong>en</strong>deko azk<strong>en</strong> hamarkadatik gauregunera arte p<strong>en</strong>tsam<strong>en</strong>du arkeologikoak izandako eboluzio historikoari –non Galiziako megalitismoar<strong>en</strong> ondarezko izaera esklusiboari gehiegizkogarrantzia emat<strong>en</strong> ari zaion– arreta emanez. Horrek orain arte onartutako z<strong>en</strong>bait teoria zalantzan jartzera eraman gaitu, beste gogoetabat egitea merezi dutela uste baitugu.“Dans l’architecture mégalithique exist<strong>en</strong>t des notions évid<strong>en</strong>tes de hiérarchisation, et l’on ne peutdonc pas résoudre la chronologie de l’<strong>en</strong>semble de ce phénomène <strong>en</strong> un unique processus évolutif,refusant tout parallélisme. Le fait même qu’il y ait des différ<strong>en</strong>ces notables de mobilier <strong>en</strong>tre certainsgroupes de tombes, et que la fonction de ces tombes, individuelles ou collectives, fermées, ou ouvertes,soit diverse, implique des fonctions sociales différ<strong>en</strong>tes” (Jean L’Helgouac’h, 1997, p.197-198).0. INTRODUCCIÓN<strong>El</strong> Megalitismo, <strong>en</strong>t<strong>en</strong>dido como tal <strong>f<strong>en</strong>óm<strong>en</strong>o</strong>social y cultural común a toda la Europa Atlántica,surge <strong>en</strong>tre los siglos finales del V mil<strong>en</strong>io a. C. ylos inicios del IV. Caracterizado, básicam<strong>en</strong>te, <strong>en</strong>sus manifestaciones arquitectónicas por la construcciónde monum<strong>en</strong>tos pétreos, fundam<strong>en</strong>talm<strong>en</strong>tesepulturas colectivas recubiertas por untúmulo, dicho <strong>f<strong>en</strong>óm<strong>en</strong>o</strong> va a modelar, por vezprimera <strong>en</strong> la Historia, el paisaje conforme a criteriosculturales. Si hasta <strong>en</strong>tonces era el Ser humanoel que se adaptaba al Medio, a partir de esemom<strong>en</strong>to dicho medio va a ser transformado porel Hombre, al tiempo que organizado espacialm<strong>en</strong>te<strong>en</strong> torno a los grandes monum<strong>en</strong>tos de laEuropa atlántica. Así, términos como cairn,barrow, h<strong>en</strong>ge, túmulo, mámoa, dolm<strong>en</strong> o antaserán muy usuales <strong>en</strong> la literatura arqueológica. <strong>El</strong>monum<strong>en</strong>to <strong>tumular</strong> se convertirá así <strong>en</strong> el principalelem<strong>en</strong>to uniformizador de la “época megalíti-(* Universidad de Santiago de Compostela: Profesor Titular de Prehistoria. Área de Prehistoria-Departam<strong>en</strong>to de Historia I. antonabel.rodriguez@usc.es

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!