06.05.2013 Views

4 poezia

4 poezia

4 poezia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

7-20 agvisto 2009<br />

da maneras Soris, erTi SexedviT, Zneli<br />

gasavlebia. Tumca kargi mkiTxveli<br />

amas yovelTvis grZnobs.<br />

_ marsel prusti werda: `kargi<br />

wignebis erT-erTi gasaocari Tviseba<br />

swored isaa, rom avtorisTvis mas<br />

SeiZleba `daskvnebi~ erqvas, mkiTxvelisTvis<br />

ki `biZgi~. TqvenTvis romelia<br />

yvelaze kargi wigni?<br />

_ pasuxi Tqvensave kiTxvaSia _<br />

kargi wignia is, romelic iZleva biZgs<br />

iseT sakiTxebze fiqrisaTvis, razedac<br />

wakiTxvamde saerTod ar gifiqria, an<br />

fiqris sagani aseT rakursSi jer ar<br />

daginaxavs; romelic emociur da inteleqtualur<br />

daZabulobas iwvevs da<br />

aRviZebs warmosaxvas; romelic, mokled<br />

rom vTqvaT, sakuTar Tavs da pirad<br />

problemebs gaviwyebs, amiT ki<br />

Tavisuflebas ganiWebs. aseTi wignebi,<br />

RvTis madliT, Zalian bevria.<br />

kargi wigni, maRal literaturas<br />

ar niSnavs, magram mis gareSe samyaro<br />

daiRupeboda. Cvens TaobaSi vis ara<br />

aqvs wakiTxuli iaSaRaSvilis `mglis<br />

biliki~?! snobebi ityvian, rom es saer-<br />

Tod ar aris literatura, rom gemovnebis<br />

daqveiTeba aseTi teqstebiT<br />

iwyeba da sxv. magram `mglis biliki~ is<br />

wigni iyo, romelic Soreuli reisis<br />

mZRolebs `sideniis~ qveS edoT da<br />

xanmokle gaCerebebis dros kiTxulobdnen;<br />

maRaziis gamyidvl qalebs<br />

nervebi eSlebodaT, rodesac myidveli<br />

aiZulebda Tvali moewyvitaT gacrecili<br />

furclebisaTvis da Zexvi<br />

aewonaT; madloba iaSaRaSvils, ioram<br />

Cadunels da kidev bevrs, romelTa<br />

wignebic gamarTuli qarTuli enis<br />

wiaRSi amyofebda amden adamians da<br />

droebiT mainc aTavisuflebda rutinis,<br />

erTferovnebisa da wvril-wvrili<br />

sazrunav-sawuxaris Waobisagan. maSin<br />

aravin ityoda ase: `madloba unda movuxado~,<br />

`pozicia davafiqsiro~, anda<br />

`informacia gavaJRero~.<br />

_ mwerlis Semoqmedeba mainc sinamdvilisa<br />

da gamogonilis Serwymaa,<br />

ase Cans Tqvens bolo moTxrobaSi<br />

`globalizacia~. es metad saWirboroto<br />

problemaa dRevandel<br />

msofliosTvis da arc saqarTveloa<br />

gamonaklisi.<br />

_ filosofosma da poetma mamuka<br />

lekiaSvilma erTxel moswrebulad<br />

Tqva, civilizacia istoriis didi mdinaris<br />

napirebze mSenebare kompleqss<br />

hgavs, romelic amave mdinaris motanili<br />

masaliT igeba. urTierTdakavSirebul<br />

Senoba-nagebobaTa daxvaveba nelnela<br />

aviwrovebs kalapots da nabijnabij<br />

arTmevs mdinares mis kuTvnil<br />

sivrces. es usasrulo mSenebloba nagebobaTa<br />

kompleqss sabolood erT did<br />

saxlad aqcevs, romlis SigniTac mihqris<br />

artaxebSi moqceuli mdinare da<br />

vinaidan es artaxebi sul ufro da<br />

ufro viwrovdeba, mdinaris dineba<br />

sul ufro swrafi da cofiani xdeba.<br />

es procesi bolos miRwevs kritikul<br />

zRvars, rodesac istoria Surs iZiebs.<br />

didi madloba mamukas am martivi da<br />

zusti metaforisTvis, romelic na-<br />

Tel warmodgenas gvaZlevs Tanamedrove<br />

civilizaciur procesebze, globalizaciasa<br />

da momavlis perspeqtivaze.<br />

namdvilad aris raRac giJuri<br />

proeqtSi, saxelwodebiT `globalizacia~<br />

_ anu erTi veeba saxli, romlis<br />

SigniTac mdinarea gamoketili. XX<br />

saukunis bolos frensis fukuiamam<br />

ukve gvamcno kidec istoriis dasrulebis<br />

Sesaxeb. mere aRmoCnda, rom<br />

fukuiamas `informacia~ istoriis<br />

gardacvalebis Sesaxeb naadrevi da<br />

gadaWarbebuli aRmoCnda, magram tendencia<br />

(an, rogorc Cveni liberalinteleqtualebi<br />

ityvian, `intencia~)<br />

zustad aris nagrZnobi da Cavlebuli.<br />

cxadia, es xeriozul xifaTs uqmnis<br />

civilizacias. Cven vxedvT, rom sabediswero<br />

bzari ukve Tavidan bolomde<br />

gasdevs civilizebul samyaros da mamuka<br />

lekiaSvilis sityvebiT rom vTq-<br />

vaT, `am mravalsarTulian nagebobas<br />

niu-iorkis tyupebiviT dangreviT emuqreba~.<br />

Cven vgrZnobT, rom rRvevas<br />

ganicdis yvela Sre da sarTuli:<br />

ideologiuri, politikuri,<br />

ekonomikuri, kulturuli, socialuri<br />

da egzistencialuri. igive iTqmis<br />

adamianis fsiqikisa da cnobierebis<br />

Sesaxebac. yvela CamoTvlil sferoSi<br />

konfliqtebi da ganxeTqileba<br />

permanentuli da Seuqcevadia.<br />

_ globalizacia CvenSic ikidebs<br />

fexs, rasac Tqveni moTxrobis personaJebic<br />

grZnoben, magram sjobs<br />

met-naklebad gacnobierebuli<br />

hqondes sazogadoebas, Tu rasTan<br />

aqvs saqme, raTa mosalodnelze naklebi<br />

davkargoT.<br />

_ saqarTveloSi (da saqarTvelos<br />

gareTac) bevri fiqrobs, rom globalizacia<br />

qveynebisa da erebisaTvis<br />

viRacis mier xelovnurad Tavsmoxveuli<br />

Zaladobrivi qmedebaa. am `viRaca-<br />

Si~, albaT trans-nacionaluri finansuri<br />

korporaciebi unda igulisxmebodes.<br />

xalxurad amas zogjer `masonebis~,<br />

uares SemTxvevaSi ki `sionistebis~<br />

globalur SeTqmulebad naTlaven<br />

xolme. aseTi tipis msjelobas<br />

xSirad vismenT bazrobebze, transportSi,<br />

teleekranidanac ki.<br />

namdvilad ar mivekuTvnebi im<br />

snobebis ricxvs, romlebic waramara<br />

gaiZaxian neoliberalur kliSed<br />

qceul uazro frazas: `me ar mjera<br />

SeTqmulebaTa Teoriis.~ gvjera, Tu ar<br />

gvjera, faqtia, rom masStaburi SeTqmulebebi<br />

istoriariaSi xdeboda,<br />

xdeba da momavalSic moxdeba. magram,<br />

am konkretul SemTxvevaSi namdvilad<br />

ver gaviziareb istoriis primitiul<br />

masonofobiur axsnas.<br />

me viziareb azrs, rom globalizacia<br />

dasavluri civilizaciis istoriuli<br />

ganviTarebis Sedegad warmoSobili<br />

kanonzomieri procesia da<br />

istoriis subieqtebis _ erebis, winaSe<br />

Slis axal politikur, ekonomikur da<br />

kulturul perspeqtivebs, magram,<br />

amave dros Seicavs seriozul xifaTsac.<br />

globalizaciis procesis pozitiurad<br />

gamoyeneba damokidebulia<br />

TiTeul calke aRebul erze da<br />

erovnul saxelmwifoze, mis inteleqtualur,<br />

sulier da materialur mzaobaze.<br />

magram, vinaidan aseTi mzaobis<br />

xarisxi yvela konkretul SemTxvevaSi<br />

sxvadasxvaa _ globalizaciis procesTan<br />

dakavSirebuli sargebelic da<br />

saSiSroebac yvela calke aRebuli<br />

erisTvis gansxvavebuli iqneba. aqedan<br />

gamomdinare, ganuzomlad izrdeba<br />

nebismieri erovnuli xelisuflebis<br />

mniSvneloba da misi pasuxismgebloba,<br />

raTa maqsimalurad gamoiyenos axali<br />

saSualebebi da minimumade Seamciros<br />

eris winaSe mdgari xifaTi.<br />

rodesac saubaria globalizaciis<br />

pozitiur mxareze, aqcenti sam arsebiT<br />

momentze keTdeba:<br />

1. informaciiuli nakadebis swrafi<br />

da SeuzRudavi miRebisa da gavrcelebis<br />

saSualeba planetarul<br />

masStabSi (masmedia, multimedia, interneti<br />

da sxv.).<br />

2. dedamiwis nebismier wertilSi<br />

kapitalis swrafad da SeuzRudavad<br />

mozidvis saSualeba, saWiro proeqtis<br />

gansaxorcieleblad (saerTaSoriso<br />

sabanko qseli, safondo birJebi da<br />

sxv.).<br />

3. nebismieri profesiisa da kvalifikaciis<br />

adamianTa (fizikuri da inteleqtualuri<br />

resursis) Tavisufali,<br />

an gamartivebuli wesiT gadadgilebis<br />

saSualeba.<br />

Teoriulad, nebismier ersa da<br />

erovnul xelisublebas SeuZlia am<br />

sami saSualebidan nebismieris saku-<br />

Tari nacionaluri interesebis Sesabamisad,<br />

gaazrebulad da efeqturad<br />

gamoyeneba. analogiurad _ nebismier<br />

adamians, an korporaciuli niSniT<br />

gaerTianebul adamianTa jgufs Seu-<br />

Zlia zemoxsenebul saSualebaTa<br />

literaturuli literaturuli gazeTi<br />

gazeTi<br />

gamoyeneba sakuTari interesebisaTvis.<br />

magram, swored amaSive imaleba safrTxec.<br />

saqme isaa, rom globalizaciis<br />

procesi araproporciulad zrdis<br />

Zlieri saxelmwifoebisa da korporaciuli<br />

jgufebis ideebs, politikuri<br />

da ekonomikur interesebis<br />

gavrcelebisa da gabatonebis saSulebas.<br />

2004 wlisaTvis mesame samyaros qveynebis<br />

jamurma valma ornaxevar trilion<br />

dolars gadaaWarba, am valis momsaxureba,<br />

ki am qveynebs yovelwliurad<br />

samas samocdaTxuTmeti miliardi<br />

ujdebaT. es 3-jer metia, vidre mesame<br />

samyaros qveynebi jandacvasa da ganaTlebaze<br />

jamurad xarjaven da<br />

ocjer aRemateba ganviTarebadi saxelmwifoebisaTvis<br />

ekonomikuri daxmarebis<br />

saxiT gamoyofil Tanxebs.<br />

dedamiwis mosaxleobis naxevari cxovrobs<br />

dReSi 2 dolarad. amave dros,<br />

ganviTarebad qveynebSi kerZo kapitalisa<br />

da uZravi qonebis 70-dan 90<br />

procentamde ekuTvnis am qveynebSi<br />

mcxovrebi ojaxebis 1 procents. mesame<br />

samyaros qveynebis saxelmwifo biujetis<br />

udidesi nawili procentiani<br />

sagareo valebis gadaxdas, adgilobriv<br />

CinovnikTa gamdidrebas da Ziri-<br />

Tadad maT dasacavad Seqmnili policiuri<br />

Zalebisa da armiebis Senaxvas<br />

xmardeba da ara mosaxleobis<br />

ekonomikur daxmarebas, romlis absoluturi<br />

umravlesobac siRatakis zRvars<br />

qvemoT imyofeba (j. perkinsi,<br />

2005).<br />

meqanizmi, romlis saSualebiTac<br />

dedamiwaze aseTi globaluri `status-kvo~<br />

miiRweva, martivia:<br />

1. erovnuli mTavrobebis darwmuneba<br />

infrastruqturisa da energetikis<br />

seqtoris ganviTarebisaTvis<br />

uzarmazari sagareo sesxebis aRebis<br />

aucileblobaSi;<br />

2. msoflio bankis, savaluto fondis,<br />

an msxvili transnacionaluri korporaciebisagan<br />

sesxis gacema im<br />

pirobiT, rom proeqtirebisa da ganxorcielebisaTvis<br />

gamoyofili Tanxis<br />

ori mesamedi moxmardeba ucxoeli<br />

eqspertebis, inJinrebisa da teqpersonalis<br />

anazRaurebas, agreTve sabanko<br />

momsaxebas;<br />

3. erovnuli mTavrobebis iZuleba,<br />

gadauxdeli valebis momsaxurebis sanacvlod<br />

gaasxvison bunebrivi<br />

resursebi da strategiuli obieqtebi.<br />

perkinsi Tvlis, rom, glibaluri<br />

imperiis Camoyalibebis JiniT Sepyrobili<br />

korporaciebi, bankebi da<br />

mTavrobebi iyeneben mTel Tavis finansur<br />

da politikur muskulaturas,<br />

raTa Cveni skolebi, universitetebi,<br />

interviu<br />

13<br />

firmebi da masobrivi informaciis sa-<br />

Sualebebi aRiarebdenen da amkvidrebdnen<br />

azrs, rom sixrbe ganviTarebis<br />

mTavari stimuli da motivaciaa,<br />

rom dedamiwis bunebriv simdidreTa<br />

ukanmouxedavi eqspluatacia gamarTlebulia,<br />

rom Cvenma Svilebma unda<br />

mibaZon adamianebs, romelTa cxovrebis<br />

wesic yovlad uzneo da gauwonasworebelia,<br />

rom dedamiwis mosaxleobis<br />

didi jgufebi unda cxovrobdnen<br />

"dawinaurebuli" elitaruli umciresobis<br />

karnaxiT da eqvemdebarebodnen<br />

mas...<br />

ra Tqma unda, yvelaze advili da<br />

komfortuli iqneboda yvelaferi<br />

organizebuli SeTqmulebis, an SeTqmulTa<br />

jgufisaTvis gadagvebralebina,<br />

magram saubedurod, Tu sabednierod<br />

es SeuZlebelia. es ar aris SeTqmuleba.<br />

es Cven varT, mTeli Cveni<br />

uazrobiT, sixarbiT da cofiT. yvelafers<br />

Cvenive xeliT vakeTebT, ufro<br />

swored vaoxrebT da amitomac gviWirs<br />

globalizaciasTan swori, arsebobisaTvis<br />

met-naklebad uxifaTo mimarTebis<br />

gamoZebna.<br />

_ ra mniSvneloba aqvs TqvenTvis,<br />

rogorc mwerlisTvis mocaleobas?<br />

_ mocaleobis Sesaxeb kacobriobis<br />

erTerTi mTavari wignis, bibliis<br />

pirvelsave gverdze saocari ram weria:<br />

Tavidan RmerTma Seqmna zeca da<br />

miwa, Semdeg dReebis mixedviTaa aRwerili<br />

samyaros Seqmnis etapebi, bolos<br />

ki teqsti gvamcnobs, rom meSvide dRes<br />

RmerTma daisvena. Zneli warmosadgenia,<br />

rom RmerTi daiRala. es cnoba demiurgis<br />

mier Seqmnil kosmiur wesrig-<br />

Si mocaleobis adgilsa da mniSvnelobaze<br />

migvaniSnebs. es namdvilad RvTaebrivi<br />

mWvretelobisa da hedonizmis<br />

gamoxatulebaa.<br />

meore, qarTvelTaTvis umTavres<br />

wignSi, `vefxistyaosanSi~ rusTaveli<br />

RmerTis mier adamianebisTvis boZebuli<br />

madlis, mijnurobis axsnisas mocaleobas<br />

aucilebel pirobad miiCnevs<br />

siyrmesa da siuxvesTan erTad.<br />

mocaleoba srul usaqmurobasa da<br />

marazmSi yofnas ar niSnavs. kidev erTi<br />

bibliuri gamonaTqvamis Tanaxmad,<br />

`aris Jami qvaTa grovebisa da aris Jami<br />

qvaTa srolisa~. mocaleoba STabeWdilebebis,<br />

codnisa da gamocdilebis<br />

grovebis Jamia. Semoqmedeba ki _ qvebis<br />

srolaa.<br />

gavkadnierdebi da vityvi, rom mocaleobis<br />

rolisa da mniSvnelobis SefasebaSi<br />

me srulad veTanxmebi zemoTmoyvanil<br />

avtoritetul mosazrebebs.<br />

esaubra xaTuna alxaziSvili

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!