Tasviriy san`at va chizmachilik.» kafedrasi Tasviriy san`at o'quitish ...
Tasviriy san`at va chizmachilik.» kafedrasi Tasviriy san`at o'quitish ...
Tasviriy san`at va chizmachilik.» kafedrasi Tasviriy san`at o'quitish ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
3.<strong>Tasviriy</strong> <strong>san`at</strong> mashgulotlarining boshqa fanlarni o`qitishtagi axamiyati.<br />
1.Maqtabda tasviriy <strong>san`at</strong> mashgulotlarini maqsadi.<br />
Umumiy o’rta ta`lim maqtablarida tasviriy <strong>san`at</strong> o’quv predmetning<br />
maqsadi barkamol, komil insonni badiy madaniyatini shakllantirishga qaratiladi.<br />
Taviriy <strong>san`at</strong> o’quv predmeti xar bir inson uchun zarur bulgan badiy<br />
madaniyatga doyr elementar bilim <strong>va</strong> malakalar beradi. Chunki, xar bir o’quvchi<br />
kelajakda qaysi soxada ishlashidan qatiy nazar u ishdan tashqari <strong>va</strong>qtlarda dam<br />
olishi, xordiq chiqarishi, ish <strong>va</strong>qtida sarflangan quv<strong>va</strong>tni tiklashi kerak buladi. Bunga<br />
u yuksak badiy saviyada ishlangan <strong>san`at</strong> asarlari bilan muzey, kurgazmalar <strong>va</strong><br />
boshqa joylarda tanishish, ularni idrok etish, ulardan zavqlanish orqali erishadi.<br />
Shuningdek, kupchilik o’quvchilar ularning kelajak xaetlarida malum mo’qdorda<br />
rasm ishlashlariga tug`ri keladi. Rasm chizishni bilish, faqat rassomlar, dizaynerlar,<br />
me`morlar uchungina emas, u o’qituvchilar, injenerlar, mediklar, quruvchilar,<br />
agronomlar, harbiylar, olimlar uchun xam zarurdir. Ularning xar biri uz faoliyatlarida<br />
rasm, sxemalar, diogrammalar, eskizlar orqali suz bilan tushuntirip bulmaydigan uz<br />
g`oya <strong>va</strong> fikrlarini tasvirlap kursatishga xarakat qiladilar. Lekin, bu maqtablarda<br />
tasviriy, amaliy <strong>va</strong> me`morchilik <strong>san`at</strong>laridan cho’qur <strong>va</strong> keng bilim <strong>va</strong> malakalar<br />
berish kerak ekan, degan ma`noni bildirmaydi. Maqtablar uz nomiga kura umumiy<br />
urta ta`lim maqtablari deb nomlanib, bolalarga boshqa fanlar qatori tasviriy, amaliy<br />
<strong>va</strong> me`morchilik <strong>san`at</strong>laridan umumiy, elementar bilim <strong>va</strong> malakalar berishni <strong>va</strong>zifa<br />
qilib quyadi. Yana shuni ham qayd qilish lozimki, umumiy urta ta`lim maqtablari<br />
rassomlarni taerlamaydi, iqtidorli bolalar bilan ishlash, ularni rivojlantirish bilan ham<br />
shug`ullanishni nazarda tutmaydi. Rassomlar taerlash, iqtidorli bolalar bilan ishlash<br />
maqtab tugaraklarida, maxsus maqtab <strong>va</strong> akademik litseylarda, kollej <strong>va</strong> oliy o’quv<br />
yurtlarda amalga oshiriladi. Shuning uchun umumiy urta ta`lim maqtablarida haddan<br />
zied bolalarni qiynab quyadigan, ortiqcha zuriqishga olib keladigan topshiriqlar<br />
berishga xarakat qilish tug`ri emas. Maqtablarda tasviriy <strong>san`at</strong>dan beriladigan<br />
elementar bilim <strong>va</strong> malakalarga yarasha o’qitish metodlarini qullash zarur buladi.<br />
Biroq tasviriy <strong>san`at</strong>dan oliy <strong>va</strong> urta maxsus o’quv yurtlarida qullanilaetgan o’qitish<br />
metodlarining ayrim jixatlaridan foydalanish inkor etilmaydi. Shuningdek, ulardan<br />
tulaligicha umumiy urta ta`lim maqtablarida foydalanish xam pedagogik jihattan<br />
tug`ri emas.<br />
2.<strong>Tasviriy</strong> <strong>san`at</strong> mashgulotlarining <strong>va</strong>zifalari.<br />
Maqtabda tasviriy <strong>san`at</strong> mashg`ulotlarining <strong>va</strong>zifalari haqida tuxtalganda<br />
ularni shartli ravshda ikki qismga bulish mumkin.<br />
1. <strong>Tasviriy</strong> <strong>san`at</strong> darslarining uziga xos maxsus <strong>va</strong>zifalari hisoblanib<br />
ularN` borliqdagi <strong>va</strong> <strong>san`at</strong>dagi guzalliklarni kura bilish, idrok etish, tushinish <strong>va</strong><br />
qadrlashga urgatish, estetik <strong>va</strong> badiy didni ustirish, bolalar badiy fikr doirasini<br />
kengaytirish, badiy ijodiy qobiliyat <strong>va</strong> fantaziyani rivojlantirish, tasviriy <strong>san`at</strong>ning<br />
nazariy asoslari (erug`soya, rangshunoslik, perspekti<strong>va</strong>, kompo`zitsiya) bilan<br />
tanishtirishN` rasm ishlash, haykal yasash, badiy kurish- yasash yuzasidan elementlar<br />
malakalar hosil qilish; kuzatuvchanlik, kurish xotirasi, chamalash qobiliyati, fazoviy<br />
<strong>va</strong> obrazli tasavvurlarni, abstrakt <strong>va</strong> mantiqiy tafakkurni rivojlantirishN` tasviriy,<br />
amaliy me`morchilik <strong>san`at</strong> asarlarini tushungan holda o’qiy olishga urgatishN`<br />
<strong>san`at</strong>gat nisbatan qiziqish uyg`otish, uni qadrlashga, sevishga urgatish.<br />
2.<strong>Tasviriy</strong> <strong>san`at</strong> darslarining qushimcha <strong>va</strong>zifalari, ular borliqni, haetni<br />
bilishga kumaqlashish milliy g`urur <strong>va</strong> milliy istiqlol mafkurasini amalga oshirish<br />
bolalarda ahloqiy (<strong>va</strong>tanpar<strong>va</strong>rlik, baynalminal) mehnat, jismoniy tarbiyani amalga<br />
oshirishN` bolalarni tu`rli kasb <strong>va</strong> xunarlarga yullash.
Change language