Tasviriy san`at va chizmachilik.» kafedrasi Tasviriy san`at o'quitish ...
Tasviriy san`at va chizmachilik.» kafedrasi Tasviriy san`at o'quitish ...
Tasviriy san`at va chizmachilik.» kafedrasi Tasviriy san`at o'quitish ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
kompo`zitsiya, proportsiya, ritm, simmetriya shakl kabi ifodalilik vositalari erdamida<br />
asar mazmunini ochib beradilar. Bu borada shuni alohida qayd qilish lo`zimki, <strong>san`at</strong><br />
asarlari, ayniqsa tarixiy, tu`rmush janridagi asarlar, ayrim xalq <strong>va</strong> mamlakatlar haqida<br />
tula-tukis <strong>va</strong> keng qamrovli ma`lumotlarni uz ichiga oladi. Bularni o’qiy olgan<br />
shaxslargina asarlarda ilgari surilgan g`oyalarni, tasvirlangan mazmunni cho’qur<br />
idrok eta oladilar. Shuningdek, ular asarning badiy qiymatini aniqlay oladilar <strong>va</strong> unga<br />
tegishli bahoni ham bera oladilar. Shu bilan bir qatorda asarlardagi guzallik,<br />
kutarinkilik, qaxramonlik kabi sifatlardan mazmunlik <strong>va</strong> zavqlanish hosil qiladilar.<br />
<strong>Tasviriy</strong> <strong>san`at</strong> o’quv predmeti eshlarning estetik tarbiyasida ahamiyatli<br />
bulibgina qolmay balki, axloqiy tarbiyada ham salmoqli urinni egallaydi. Ayniqsa,<br />
tasviriy <strong>san`at</strong> darslari eshlarda milliy g`urur <strong>va</strong> milliy istiqlol mafkurasini<br />
shakllantirishda, <strong>va</strong>tanpar<strong>va</strong>rlik <strong>va</strong> baynalminal tarbiyada, dustlik <strong>va</strong> uzaro erdam<br />
g`oyalarini tashkil toptirishda katta kuchga ega. Maqtab tasviriy <strong>san`at</strong> dastu`riga<br />
nazar solar ekanbiz unda Vatanimizning buyuk o’tmishi, <strong>va</strong>tandoshlarimizning<br />
mustakillik uchun olib borgan kurashlari, o’zbekstonning nafosiga tula tabiati,<br />
xalklar do’stligi g`oyalarini ifoda etuvchi tasviriy <strong>san`at</strong> asarlari bilan to’lib<br />
toshkanligini shoxidi bo’lamiz. Masalan, ona- tuproq uchun kurash olib borgan<br />
Amir Temur, Jaloliddin Manguberdi, Spitamen, Muqanna kabi buyuk<br />
<strong>va</strong>tandoshlarimiz haeti <strong>va</strong> obrazlarini, o’zbekistonning rangorang go’zal<br />
manzaralarini, o’zbek xalqining Respublikamizda yashaetgan boshqa millat <strong>va</strong>killari<br />
bilan tinch-totuv mehnat qilaetganligini ifodalovchi tasviriy <strong>san`at</strong> asarlari mavjud.<br />
Ularni urganish jaraenida bolalar <strong>san`at</strong>ning qonun <strong>va</strong> qoydalari bilan tanishadilar,<br />
yo’qorida qayd qilingan mazmunda rasmlar ishlaydilar, o’zbekistonning shirinshakar<br />
<strong>va</strong> rangorang me<strong>va</strong>lari, gullaridan tuzilgan natyurmortlar rasmini ishlaydilar,<br />
natijada ularda Vatanga <strong>va</strong> o’z halqiga nisbatan mehr-muxabbat, milliy g`urur kabi<br />
sifatlar shakillantiriladi.<br />
Daladagi ishlar, «Kuchat o’tkazish<strong>»</strong>, «Hosilni yig`ib terib olish<strong>»</strong>, «Fermada<strong>»</strong>,<br />
«Bizning qurilishlarimiz<strong>»</strong> kabi mavzularda rasm ishlash, xalqimizning tu`rli soxadagi<br />
(mediklar, kosmonavtlar, o’qituvchilar, olimlar, madaniyat <strong>va</strong> <strong>san`at</strong> arboblari,<br />
qishloq xujaligi xodimlari v.b) shijoatli mehnatini, mehnat qahramonlarining<br />
obrazlarini ifodalovchi tasviriy <strong>san`at</strong> asarlarini namoyish etish orqali bolalarda<br />
mehnat tarbiyasi amalga oshiriladi.<br />
Ho`zirda umumiy o’rta ta`lim maqtablarining <strong>va</strong>zifalaridan biri bolalarni tu`rli<br />
kasb <strong>va</strong> xunarlarga yo’llash hisoblanadi. <strong>Tasviriy</strong> <strong>san`at</strong> darslarida bolalar tu`rli kasb<br />
<strong>va</strong> xunarlar haqida rasm ishlaydilar. (masalan, «Navvoy<strong>»</strong>, «Fermada<strong>»</strong>, «Olimlar<br />
muno`zarasi<strong>»</strong>, «Tsirkda<strong>»</strong>, «Otchoparda<strong>»</strong>, «Fazoga parvo`z<strong>»</strong>, «Sport uyinlari<strong>»</strong>,<br />
«Cha<strong>va</strong>ndo`z<strong>»</strong>, «Kurash<strong>»</strong>, «Avtopoyga<strong>»</strong>, «Sehrgar<strong>»</strong>,v.b). Bunday mashg`ulotlarda<br />
o’qtio’vchi so’zsiz suvratta aks etgan kasblarning mazmuniga to’xtaladi hamda bu<br />
kasblarga bolalarni qiziqtiradi.<br />
1. Metodika nima;<br />
2 Metodikaning nechta usuli mavjud;<br />
MUSTAKKAMLASH UCHUN SAVOLLAR:<br />
3 Metodikani urgatishning moxiyati nimada<strong>»</strong><br />
4 Amaliy metodika nimani urgatadi;<br />
5 Xsusiy metodika nima;<br />
Tayanch tushunchalar. Metodika-bilish, urganish usuli<br />
Umumiy metodika-fanlarga tegishli usul <strong>va</strong> uslublar<br />
Xususiy menodika-bitta fanning uslubi Amaliy metodika-ijodiy mexnat.