Boterea, pobrezia eta munduko ur-krisia - Unesco Etxea
Boterea, pobrezia eta munduko ur-krisia - Unesco Etxea
Boterea, pobrezia eta munduko ur-krisia - Unesco Etxea
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
guntzak <strong>eta</strong> beste ne<strong>ur</strong>ri batzuk barne—,<br />
<strong>ur</strong>a <strong>eta</strong> saneamendua pobreek erosteko moduko<br />
prezioan jartze aldera. Estrategia nazionalek<br />
erreferentzia-puntuak izan behar<br />
lituzkete berdintasuna areagotzeko; besteak<br />
beste, hauek:<br />
• Mil<strong>ur</strong>tekoko Garapen Helb<strong>ur</strong>uak. Ura <strong>eta</strong><br />
saneamendua esk<strong>ur</strong>a ez dituen jendearen<br />
indizea 2015erako erdira jaistearen helb<strong>ur</strong>ua<br />
osatzeko, aberats <strong>eta</strong> pobreen arteko<br />
estald<strong>ur</strong>a-indizearen aldea erdira m<strong>ur</strong>rizteko<br />
politikak egin beharko lituzkete.<br />
• Pobrezia m<strong>ur</strong>rizteko estrategiari<br />
b<strong>ur</strong>uzko agiriak. Urari <strong>eta</strong> saneamenduari<br />
fun tsezko lehentasuna eman beharko<br />
litzaieke. Helb<strong>ur</strong>u zehatzak adierazteaz<br />
gain, epe ertainera finantzatu<br />
beharko lirateke.<br />
• Ur-hornitzaileak. Zerbitzu publiko<br />
nahiz pribatuek <strong>eta</strong> udal-erakundeek<br />
berdintasun-erreferentzia argia k izan<br />
beharko lituzkete, <strong>eta</strong> ez betetzeagatiko<br />
isunak ere bai.<br />
• Herrialde<strong>eta</strong>ko planak nazioarteko laguntzaz<br />
babestea. Herrialde pobre askorentzat, garapenerako<br />
laguntza funtsezkoa da. Ura <strong>eta</strong><br />
saneamendua hobetzeko, a<strong>ur</strong>retiaz inbertsio<br />
handiak egin behar dira, epe luzera ordaintzekoak.<br />
Errenta publikoen m<strong>ur</strong>riztapenek<br />
hainbat herrialde pobreren finantza-ahalmena<br />
mugatzen dute, <strong>eta</strong> kostua berresk<strong>ur</strong>atzeko<br />
ahalmena, berriz, <strong>pobrezia</strong>-maila handiak<br />
mugatzen du. Herrialde emaile gehienek<br />
onar tzen dute <strong>ur</strong>a <strong>eta</strong> saneamendua garrantzi<br />
handikoak direla. Hala ere, garatzeko laguntza<br />
ben<strong>eta</strong>n <strong>ur</strong>ritu egin da azken hamarkada<br />
hon<strong>eta</strong>n, <strong>eta</strong> herrialde emaile gutxik daukate<br />
sektore hori lehentasuntzat: sektoreak garapenerako<br />
laguntzaren % 5 baino gutxiago du. Laguntzak<br />
ia bikoiztu egin beharko dira —hau<br />
da, <strong>ur</strong>tean 3.600-4.000 milioi dolar gehiago<br />
eman— Mil<strong>ur</strong>tekoko Garapen Helb<strong>ur</strong>ua esk<strong>ur</strong>agarria<br />
izateko. Finan tzak<strong>eta</strong>-estrategia<br />
berritzaileak, International Finance Facilityren<br />
barruan emandakoak kasu, behar-beharrezkoak<br />
dira a<strong>ur</strong>retiazko finantzak<strong>eta</strong> lortzeko<br />
<strong>eta</strong>, horren bidez, Mil<strong>ur</strong>tekoko Garapen<br />
Helb<strong>ur</strong>uan atze ra ez geratzeko (ikus Gordon<br />
Brown <strong>eta</strong> Ngozi Okonjo-Iweala-ren artikulu<br />
7. irudia<br />
Zenbait eskuald<strong>eta</strong>n, atzeratuta<br />
dabiltza <strong>ur</strong> <strong>eta</strong> saneamenduaren<br />
arloko Mil<strong>ur</strong>tekoko Garapen<br />
helb<strong>ur</strong>ua lortzeko.<br />
1990<br />
Oinarri hartutako <strong>ur</strong>tea<br />
Munduan<br />
Hegoaldeko<br />
Asian<br />
Ekialdeko Asian<br />
<strong>eta</strong> Pazifikoan<br />
Latinoamerikan<br />
<strong>eta</strong> Kariben<br />
Estatu<br />
arabiarr<strong>eta</strong>n<br />
Sahara azpiko<br />
Afrikan<br />
1990<br />
Lortuta<br />
Lortuta<br />
Ura<br />
2000<br />
2015<br />
Xede-<strong>ur</strong>tea<br />
2015<br />
2016<br />
2014<br />
2013<br />
It<strong>ur</strong>ria: Kalkul<strong>ur</strong>ako, UNICEF 2006b erabili da oinarritzat<br />
2019<br />
2018<br />
2019<br />
2022<br />
2042<br />
2040<br />
2010 2020 2030 2040<br />
Saneamendua<br />
berezia). Emaileek herrialdeen estrategiak<br />
<strong>eta</strong> herrialde<strong>eta</strong>ra bideratutakoak babestu<br />
beharko lituzkete, <strong>eta</strong> laguntza bermatu, epe<br />
luzerako. Tokiko kapital-merkatu<strong>eta</strong>n dirua<br />
igotze aldera, tokiko gobernuek <strong>eta</strong> udal-zerbitzuek<br />
eginiko ahaleginak babesteko aukera<br />
ere badago.<br />
• Mundu osorako ekintza-plana garatzea. Ur<br />
<strong>eta</strong> saneamenduan hobekuntzak azkarrago<br />
egiteko nazioarteko ahaleginak zatituak <strong>eta</strong><br />
alferrikakoak izan dira, <strong>eta</strong> goi-mailako biltzar<br />
ugari egin dira, baina ben<strong>eta</strong>ko ekintzarik<br />
ez. GIB/HIESari <strong>eta</strong> hezkuntzari nazioartean<br />
emandako erantzun indartsuarekin<br />
alderatuz, <strong>ur</strong>a <strong>eta</strong> saneamendua ez dira nabarmendu<br />
munduaren garapen-agendan. G8<br />
taldeak, duela bi <strong>ur</strong>te mundu osorako ekintzaplana<br />
hitzeman bazuen ere, ez du jarri <strong>ur</strong>a <strong>eta</strong><br />
saneamendua lehentasunen artean. Mundu<br />
osorako ekintza-plana garatzeak laguntzak<br />
finantza tzea bultzatuko luke, garapen-bidean<br />
dauden herrialde<strong>eta</strong>ko gobernuei tokiko ka-<br />
2076<br />
LABURPENA GIZA GARAPENARI BURUZKO TXOSTENA 2006 19