14.01.2015 Views

literaturuli gazeTi

literaturuli gazeTi

literaturuli gazeTi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

#61<br />

#61 28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />

fasi 50 TeTri<br />

tariel Wanturia<br />

Wkviani riTmebis<br />

leqsikonidan<br />

III<br />

mamuka wiklauri<br />

erT cremlSi<br />

gamomwyvdeula<br />

IV-V<br />

guram doCanaSvili<br />

kaci,<br />

saxelad noe<br />

VI-VII<br />

nugzar zazanaSvili<br />

SviliSvils<br />

VIII<br />

HAVE A LOOK AT GEORGIA<br />

Sexede saqarTvelos _ Have a Look at Georgia _ am sloganiT 2011 wlis oqtomberSi frankfurtis wignis<br />

saerTaSoriso bazrobaze saqarTvelo sruliad axali da saintereso programiT warsdga. qarTvelma<br />

mwerlebma da gamomcemlebma festivalis gaxsnis pirvelsave dRes saqarTvelo da qarTuli literatura<br />

yuradRebis centrSi moaqcies da frankfurtis bazrobis or specialur formatSi miiRes monawileoba.<br />

medea metreveli<br />

giorgi leoniZis saxelobis literaturis<br />

muzeumis direqtorma laSa baqraZem da xuTma<br />

qarTvelma mweralma ucxoel gamomcemlebsa da<br />

literaturis agentebTan dialogi gamarTes. IV-V<br />

frankfurtis wignis saerTaSoriso bazrobis<br />

forum dialogis formatSi monawileoba saSualebas<br />

aZlevs nebismier qveyanas, Tavisi mwerlebi<br />

da literatura ukeT gaacnos ucxoel mkiTxvelsa<br />

da gamomcemlebs. laSa baqraZem, qarTuli<br />

literaturis mokle mimoxilvis Semdeg, damswre<br />

sazogadoebas TamTa melaSvili, aka mor-<br />

CilaZe, daTo turaSvili, zaza burWulaZe da ana<br />

korZaia-samadaSvili warudgina. Sexvedra interaqtiulad<br />

warimarTa, diskusiaSi ucxoel stumrebTan<br />

erTad saqarTvelos sagangebo da sruluflebianma<br />

elCma germaniis federaciul respublikaSi<br />

gabriela fon hafsburgmac miiRo monawileoba.<br />

saqarTvelos programis mTavarma nawilma _<br />

prezentaciam `Have a Look at Georgia~ _ mogvianebiT<br />

ukve Cveni qveynis erovnul stendTan gadainacvla.<br />

frankfurtis wignis bazrobis erTerT<br />

mniSvnelovan RonisZiebaSi saqarTvelos<br />

monawileobis survili Tavad frankfurtis wignis<br />

bazrobis xelmZRvanelobam gamoTqva, rac<br />

kidev erTxel miuTiTebs qarTuli kulturisa da<br />

literaturis mimarT germaniisa da, zogadad,<br />

dasavleTis interesze. bazrobis direqtorma<br />

iurgen bosma erTmniSvnelovnad aRniSna, Tu rogor<br />

eamayeba frankfurtis wignis bazrobaze<br />

qarTuli delegaciisa da, maT Soris, rva qarTveli<br />

avtoris stumroba. misi azriT, aRniSnuli bazroba<br />

mwerlebisa da gamomcemlebis Sexvedris<br />

saukeTeso adgilia da nebismieri qveynisTvis unikaluri<br />

Sansia, sakuTari literatura da kultura<br />

popularuli gaxados.<br />

prezentaciam _`Have a Look at Georgia~ _ saqarTvelos<br />

stendis garSemo mravali ucxoeli<br />

gamomcemeli Tu damTvalierebeli gaaerTiana. am<br />

formatisTvis saqarTvelos kulturisa da Zegl-<br />

Ta dacvis saministro da saqarTvelos gamomcemelTa<br />

da gamavrcelebelTa asociacia sagangebod<br />

moemzada. aTamde qarTveli gamomcemlisa da<br />

rva qarTveli avtoris saerTo prezentaciam<br />

ucxouri auditoriis didi interesi da mowoneba<br />

daimsaxura. qarTul sinamdvileSi pirvelad<br />

frankfurtis wignis saerTaSoriso bazrobis-<br />

Tvis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis<br />

saministros iniciativiT daibeWda katalogebi<br />

saqarTveloSi sagamomcemlo saqmianobisa da<br />

qarTveli avtorebisa da maTi nawarmoebebis<br />

wardginebiT, aseve saniSne-suvenirebi da saTvalis<br />

formis USB fleS matareblebi, romlebic<br />

specialurad wignis bazrobiTvis CineTSi damzadda.<br />

II-III<br />

nino sadRobelaSvili<br />

cisferi<br />

perangi<br />

IX<br />

mariam wiklauri<br />

zRapari samyarosa<br />

da erT baWiaze<br />

X-XI<br />

interviu<br />

SoTa iaTaSvilTan<br />

XII<br />

interviu<br />

kaxa jamburiasTan<br />

XIII<br />

jarji fxoveli<br />

xelis-gulis<br />

anabeWdebi<br />

XV


2 festivali<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

kote gabaSvili<br />

HAVE A LOOK<br />

AT GEORGIA<br />

prezentacia _ „Sexede saqarTvelos~<br />

_ `bakur sulakauris gamomcemlobis~<br />

direqtorma Tina mamulaSvilma<br />

gaxsna da, saqarTveloSi sagamomcemlo<br />

sferos mimoxilvis Semdeg, ucxoel<br />

stumrebs rva qarTveli avtori (zura<br />

leJava, nestan kvinikaZe, maka miqelaZe,<br />

TamTa melaSvili, aka morCilaZe, daTo<br />

turaSvili, zaza burWulaZe da ana korZaia-samadaSvili)<br />

da qarTveli gamomcemlebi<br />

gaacno. damswre sazogadoebas<br />

saqarTvelos kulturisa da Zegl-<br />

Ta dacvis ministrma nikoloz ruruamac<br />

mimarTa da Tavis gamosvlaSi saministros<br />

farglebSi moqmedi wignisa da<br />

literaturis xelSewyobis programis<br />

Sesaxeb isaubra. prezentaciis msvlelobisas<br />

mwerlebma sloganiT „me<br />

var qarTveli. me vwer msofliosTvis~<br />

(I am Georgian. I write for the world) erTgvari<br />

performansi warmoadgines.<br />

prezentacias daeswrnen frankfurtis<br />

saerTaSoriso wignis bazrobis vice<br />

prezidenti tobias vosi da laifcigis<br />

wignis bazrobis direqtori oliver<br />

cile.<br />

frankfurtSi qarTuli delegaciis<br />

stumrobam qarTveli mwerlebisTvis<br />

konkretuli Sedegebi ukve gamoiRo.<br />

2011 wlis <strong>literaturuli</strong> premia „sabas~<br />

laureatma (nominacia „wlis debiuti~)<br />

TamTa melaSvilma Sveicariuli<br />

gamomcemloba Unionsverlag-is interesi<br />

daimsaxura. es ukanaskneli TamTas romanis<br />

_ „gaTvla~ _ SveicariaSi<br />

gamocemas gegmavs. TamTa melaSvilma<br />

CvenTan saubarSi aRniSna, rom „kontraqti<br />

gamomcemlobebs („diogenesa~<br />

da „iunionferlags~) Soris ukve gaformda,<br />

raSic gansakuTrebuli wvlili<br />

raqel gratcfeldma Seitana,<br />

romelic qarTuli literaturis agentia<br />

germanulenovan bazarze. wigni<br />

TebervalSi gamova da, savaraudod,<br />

martSi laifcigis bazrobaze iqneba<br />

wardgenili.~<br />

meore qarTveli avtori, romliTac<br />

italiuri gamomcemloba Nikita Editore<br />

dainteresda, aka morCilaZea. momaval<br />

wels gamomcemloba aka morCilaZis<br />

romanis _ „mogzauroba yarabaRSi~ _<br />

gamocemas apirebs.<br />

molaparakebebi sxva qarTvel avtorebsa<br />

da maT gamomcemlebTanac mimdinareobs<br />

da konkretul Sedegebs<br />

uaxloesi momavali gviCvenebs.<br />

qarTuli delegacia saqarTvelos<br />

kulturisa da ZeglTa dacvis ministris<br />

nikoloz ruruas xelmZRvanelobiT<br />

frankfurtidan konkretuli<br />

amocanebiTa da samomavlo gegmiT dabrunda.<br />

„2015 wels saqarTvelos realurad<br />

eZleva saSualeba, gaxdes frankfurtis<br />

saerTaSoriso wignis bazrobis<br />

sapatio stumari qveyana, es ki nebismieri<br />

saxelmwifosTvis unikaluri Sansia,<br />

danarCen msoflios ara mxolod<br />

sakuTari literatura, aramed istoria<br />

da kulturac gaacnos. saqarTvelos<br />

kulturisa da ZeglTa dacvis<br />

saministro, qarTuli literaturis<br />

ucxo enebze Targmnis kuTxiT, Zalisxmevas<br />

ar daiSurebs da sazRvargareT<br />

qarTveli avtorebisa da maTi nawarmoebebis<br />

popularizacias maqsimalurad<br />

Seuwyobs xels~, _ aRniSna<br />

saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />

dacvis ministrma nikoloz ruruam.<br />

ukve ramdenime welia, saministro-<br />

Si funqcionirebs „qarTuli wignisa da<br />

literaturis xelSewyobis~ programa,<br />

romlis erT-erTi prioriteti


28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

tariel Wanturia<br />

Canawerebi 3<br />

Wkviani riTmebis<br />

leqsikonidan<br />

swored qarTuli literaturis Targmnis<br />

xelSewyobaa. ucxoeli gamomcemlobebisTvis<br />

gamocxadebuli mTargmnelobiTi<br />

konkursis farglebSi 2010-<br />

2011 wlebSi ramdenime proeqti ganxorcielda.<br />

saqarTvelos kulturisa da<br />

ZeglTa dacvis saministro imedovnebs,<br />

rom wlevandel frankfurtis wignis<br />

bazrobaze gamarTuli prezentaciebi<br />

da Sexvedrebi Sedegs gamoiRebs da ucxoeli<br />

gamomcemlebis interesi qarTuli<br />

literaturis mimarT ufro metad<br />

gaizrdeba da, Sesabamisad, ufro meti<br />

ucxoeli gamomcemlobis proeqti miiRebs<br />

monawileobas saministros mier<br />

gamocxadebul mTargmnelobiT konkursSi.<br />

saqarTvelos kulturisa da Zegl-<br />

Ta dacvis saministros iniciativiTa<br />

da mxardaWeriT, qarTuli wignisa da<br />

literaturis popularizaciis mimarTulebiT,<br />

mniSvnelovani proeqti<br />

2012 wlis martSi ganxorcildeba. am<br />

wels saqarTvelo erovnuli stendiT<br />

pirvelad warsdgeba laifcigis wignis<br />

bazrobaze. ukve mimdinareobs molaparakebebi<br />

qarTveli avtorebisTvis<br />

germanel mkiTxvelsa da gamomcemlebTan<br />

Sexvedrebis gamarTvis Taobaze.<br />

2011 wlis frankfurtis wignis saer-<br />

TaSoriso bazrobis sapatio stumari<br />

qveyana islandia iyo. qveyana, romlis<br />

mosaxleoba 320 000 Seadgens, 38 mwerliTa<br />

da 300-mde kulturuli RonisZiebiT<br />

warsdga frankfurtSi. momaval<br />

wlebSi frankfurtSi sapatio stumrebad<br />

axal zelandias, brazilias da fineTs<br />

elodebian. 2015 wels es SesaZlebloba<br />

saqarTvelosac miecema, es ki<br />

marTlac didi gamowveva da pasuxismgeblobaa,<br />

romelsac kargad acnobiereben<br />

rogorc qarTveli mwerlebi da<br />

gamomcemlebi, ise _ saxelmwifo. is<br />

faqti, rom mTeli wlis ganmavlobaSi<br />

saqarTvelo evropis erT-erTi mniSvnelovani<br />

qveynis _ germaniis _ yuradRebis<br />

centrSi moeqceva, kidev erTxel<br />

miuTiTebs qarTuli kulturisa da,<br />

zogadad, saqarTvelos mimarT dasavleTis<br />

did interesze.<br />

CixirTma – CuqurTma<br />

es riTma subieqturi xedvis nayofi<br />

ufroa, rogorc Cans. piradad me, CixirTma<br />

qvabSic da TefSzec, ufro<br />

swored, misi zedapiri, namdvilad magonebs<br />

CuqurTmiT moqargul kedels.<br />

Tqven amis Sesamowmeblad saWiro iqneba,<br />

kidev erTxel daxedoT am TvaliT<br />

CixirTmas! manamde ki ubralod mendeT!<br />

tetCeri – tuCebi<br />

araviTari Wkua ar moekiTxeboda am<br />

riTmas, inglisis premier-ministri<br />

rom kaci iyos! magram `tuCebi~ TiTqos<br />

uTuod da mxolod da mxolod<br />

qalurobis atributia! amaSi iqneb<br />

klasikuri, gansakuTrebiT ki aRmosavluri<br />

poeziac iyos `damnaSave!~<br />

ver ZRebi – kvercxebi<br />

Wameo, albaT. ara marto ucolo da<br />

martoxela mamakacebis, studentebis,<br />

moCqare Teatralebisa da sxvaTaTvis,<br />

aramed saerTod aris yvelaze ioli da<br />

xelmisawvdomi kerZi tafamwvari! _<br />

araviTari gansakuTrebuli kulinaruli<br />

xelovneba ar sWirdeba mis momzadebas!<br />

esec igulisxma, rogorc Cans,<br />

riTmam.<br />

kacni – kocna<br />

dasawyisi #60<br />

ver davijereb, TiTqos cxovelfrinvelTa<br />

mialerseba kocna iyos.<br />

kocna mxolod adamianTa Cvevaa! sxva-<br />

Ta Soris, kargi Cveva!<br />

armin hari – armin qari<br />

armin hari sprinteria – msoflios<br />

eqsrekordsmeni as metrze sirbilSi!<br />

man pirvelma gairbina es distancia<br />

marTlac qaris siswrafiT!<br />

sxvaTa Soris, amgvari riTmebis<br />

dasaxasiaTeblad, garda sityva `Wkvianisa~,<br />

albaT sityva `logikuric~<br />

ivargebda!<br />

gelaTi – kelaptriT<br />

aq dumili jobs.<br />

jaziri – vaziri<br />

gaxsovT albaT: jaziri vazirTa uxucesia<br />

`amiran darejanianSi~.<br />

verdi – vardi<br />

gasakviri is iqneboda, verdi nexvs<br />

an WinWars gariTmvoda.<br />

aparati – laparaki<br />

Tumca aparati bevrnairia, aparatio,<br />

rom ityvian, jer telefonis aparati<br />

warmogvidgeba Tvalwin. amis meti<br />

`sabuTi~, am riTmis mamtkicebeli, ara<br />

maqvs.<br />

mkerdi – kerti<br />

vaJkaci – vaSkanski<br />

vaSkanski pirveli pacientia,<br />

romelic saavadmyofo `xrote sxiuri-<br />

Si~ ganTqmul dastaqars qristian bernards<br />

gulis gadanergvis operaciaze<br />

daTanxmda. dameTanxmebiT, vaSkanski –<br />

vaJkacia.<br />

asec kaia, isec kaia<br />

Cveni maia pliseckaia<br />

Tumca mTlad Wkuis kolofi araa es<br />

riTma, yovelSemTxvevaSi, arc sulelia!<br />

dana – dena<br />

albaT – sisxliso.<br />

stalinis – taloni<br />

omis asociacia.<br />

soxumi – boxumi<br />

mdinareebis darad, qalaqebsac<br />

aqvT erTmaneTTan Sexvedris survili,<br />

magram Tu mdinareebs am mxriv mizeruli<br />

Sansi mainc aqvT, qalaqebs Sexvedra<br />

ara da ar uweriaT.<br />

riTma erTaderTi `adgilia~, sadac<br />

zogierTi qalaqi mainc xvdeba `kolegas~.<br />

maikli – maikla<br />

maiklisa da misi sayvareli qalis –<br />

elvira barneis gaxmaurebuli sasamarTlo<br />

saqme inglisSi, 1932 wels.<br />

elviras sayvarlis mkvleloba<br />

braldeboda, is ki irwmuneboda, maiklma...<br />

Tavi maiklao.<br />

rusi eri – usieri<br />

usieri tyeebis patronicaa rusi<br />

eri!<br />

CeTvriani – CaTvrnen<br />

verafers ityvi – logikuri riTmaa!<br />

esaa oRond: etyoba, ver iyvnen mainca<br />

da mainc kargi msmelebi, erTma CeTverma<br />

ori rom daaTro.<br />

sacavi – sicive<br />

ar SeiZleba, sacavSi cxelodes.<br />

franis – frenis<br />

`franis~ riTmad `cocva~ namdvilad<br />

ar gamodgeba.<br />

kuki – koki<br />

jeims kukma msoflio xomaldiT<br />

Semoiara. cxadia, masTan iyo gemis mzareuli<br />

– koki.<br />

ucoloba – uZiloba<br />

riTma, Tavisi mxriv yvelafers<br />

akeTebs, rom Cems zogierT Zmakacs<br />

colis SerTva afiqrebinos. esec Wkviani<br />

riTmaa, yovel SemTxvevaSi, ucoloebze<br />

Wkviani mainc.<br />

dumiliT – damaleT<br />

dumiliT iolia azris, fiqris, ganwyobilebis<br />

damalva.<br />

gagrZeleba iqneba


4 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

poezia 28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

mamuka wikaluri<br />

_ ver eRirsebi, yorano, dasWamo Cemi mklavebi,<br />

amaod miTvli muqaras ufskrulSi dasaflavebiT,<br />

Se Savo, Savi kldis Svilo, TvalSi rad gecotavebi!<br />

gamoTxovebis baraTi<br />

erT dros bednier kacad iTvleboda.<br />

maswavleblebis ojaxi iyo.<br />

oTxi qal-vaJi izrdeboda imis keraze.<br />

bolos ki bedma dauRrina da mis did saxlSi<br />

papa da erTi SviliSvili – orniRa darCnen.<br />

...magram ebevra bedisweras es ori sulic<br />

da yelWirvebiT daiRupa Svidi wlis biWi.<br />

meore dRes ki berikacma Tavi moikla<br />

da es baraTi dautova Tavis axloblebs:<br />

`_ gamigeT da mapatieT;<br />

vici, codvian gzas davadeqi,<br />

magram ver SevZel, eSmakisTvis uari meTqva,<br />

Tumca... eSmaksac sulyvelafers nu daabralebT;<br />

Cems biWs miwaSi martodmartos ver Cavgzavnidi –<br />

im sibneleSi SiSisagan SeiSleboda<br />

da gadavwyvite, Tan gavyolodi...<br />

erTad dagvmarxeT.~<br />

...ase gansajeT, ise gansajeT...<br />

me ki... im moxucs vesarClebi, RmerTs vevedrebi –<br />

Tavzardamcemi siyvaruli Seundos RmerTma!..<br />

erT cremlSi gamomwyvdeula<br />

erT cremlSi gamomwyvdeula bed-ubedobis triali,<br />

mzis amosvlis da mzis Casvlis mudmivi ial-kiali.<br />

...<br />

uecrad moxda Cemi wasvla, Seni darCena –<br />

gulma ar mkiTxa, sad midioda,<br />

frTebma ar mkiTxes, sad mifrinavdnen,<br />

qarma ar mkiTxa, saiT mivyavdi...<br />

da axla, Jamis CaRobvis da Caketvis Semdeg,<br />

miwis rRvevis da zecis msxvrevis Semdeg vkiTxulob:<br />

_ netav, ra Zalam SeaerTa Cveni sulebi,<br />

rom misma rRvevam cis darRveva gamoiwvia!<br />

_ netav, sad gaqra mze, romelmac aRmosavleTi<br />

TavdaviwyebiT amosWra da amoangria!<br />

...<br />

erT cremlSi gamomwyvdeula bed-ubedobis triali,<br />

mzis amosvlis da mzis Casvlis mudmivi ial-kiali.<br />

simRera<br />

arca locvam qmna saqmneli,<br />

arc – Tvalze cremlis denama,<br />

guli dafliTa sikvdilis<br />

uecriv amoCenama,<br />

dumacxos sasaflaodan<br />

nislebis gadmodenama.<br />

kvdebodnen, magram saxeze<br />

mainc sicocxle efinaT,<br />

ver waaqcia sikvdilma,<br />

beWi ver daadebina,<br />

marjvena xelSi naWeri<br />

yanwi ver gaagdebina.<br />

yvelas unda, rom davjde da<br />

imaTTan vaRam-vaTeno –<br />

Tavis ambavi miambon,<br />

Tavis Wriloba maCvenon,<br />

mec uars ver veubnebi,<br />

gzas veRar vigneb saCemos.<br />

bursaWils gigo meZaxis,<br />

xels natyviarze iRirebs;<br />

kitoxSi xeCo-adami<br />

sad midixaro! _ miyvirebs;<br />

maqarTas Sios aCrdili<br />

kldeze Sedgeba jixviviT...<br />

guSin ki xeli avukar<br />

magaT Wriloba-iarebs,<br />

davjeq Zma-biZaSvilebSi,<br />

deviviT vclidi fialebs,<br />

davTver da gudamayari<br />

sul mReriT gamoviare.<br />

naTloba<br />

rogor gviyvarda Cven es TamaSi! _<br />

visxediT me da salome banze,<br />

cas gavyurebdiT da vnaTlavdiT<br />

lamaz varskvlavebs.<br />

erTxel salomem `sasworani~ ase monaTla:<br />

_ Sua varskvlavi Cemi deda, mzevinaria,<br />

iqiT-aqeT ki me da Cveni anano varTo.<br />

lamazi iyo am dros salome –<br />

cidan mosuli, cisferi qali,<br />

varskvlavebiT da mTvaris SuqiT Semoburvili...<br />

_ ai, im varskvlavs ra davarqvaTo –<br />

mkiTxa salomem erT kaSkaSa, lamaz varskvlavze.<br />

_ magas salomes davarqmev-meTqi.<br />

_ ara, egeTi varskvlavebi da yvavilebi,<br />

CiraRdnebiviT rom brialeben, – me ar miyvarso, –<br />

miTxra salomem, –<br />

varskvlavi morcxvad mocimcime unda iyoso.<br />

me Cemze davdeq: – eg saxeli uxdeba-meTqi,<br />

radgan yvelaze lamazi da TeTria-meTqi.<br />

...me, axlac, roca varskvlavian zecas gavyureb,<br />

im varskvlavs veZeb, vpoulob da veRar vexsnebi –<br />

ca CemTvis sulac is varskvlavia,<br />

imas upyria cisieri samyaro xeliT.<br />

...im ayvavebul, mobriale varskvlavis axlos<br />

erTi fermkrTali da sawyali varskvlavicaa –<br />

sxvagan ar midis,<br />

sul did varskvlavs Semostrialebs –<br />

da... ra Tqma unda, is sawyali varskvlavi me var...<br />

mze yvelasia, mTvare ki – Cemi<br />

SuaRamea. didi mTvare dgas Sua caze.<br />

menatreboda da amocurda,<br />

amolivlivda, iis suni amoafrqvia,<br />

salomes sunTqva da siTeTre CamomaTova...<br />

zogjer amboben: – ukve daberda,<br />

mTvare didi xnis mnaTobiao.<br />

me ki mgonia, Cven, samive erT Rames gavCndiT –<br />

me, salome da mTvare erTad davibadeniT<br />

da maRal caze erT sinaTled amovCaxCaxdiT...<br />

...erTxel salome mtacebelma qarma waiRo,<br />

me da mTvareRa SevrCiT erTmaneTs –<br />

erTad vtirodiT gadamqral qalze,<br />

erTad vfiqrobdiT mtacebel qarze;<br />

erTad gvcioda, erTad gvtkioda<br />

da mware qari daundoblad Semogvwioda.<br />

...axla eg mTvare Cemi mTvarea,<br />

roca amodis, CemTvis amodis.<br />

mze yvelasia – mzes fiqrisTvis ara scalia,<br />

siyvarulisTvis, siyvarulis tkivilebisTvis<br />

mzes ar scalia.<br />

mze badiT xelSi gamosuli mebaduria,<br />

mxvnel-mTesvelia, mWedeli da mSenebelia...<br />

mze yvelasia, mTvare ki – Cemi.<br />

eg mTvare Cemi tkivilebis zRvidan amodis –<br />

zogjer mgonia, rom salomes sasaflaoa.<br />

yorani<br />

_ ver eRirsebi, yorano, dasWamo Cemi mklavebi,<br />

amaod miTvli muqaras ufskrulSi dasaflavebiT,<br />

Se Savo, Savi kldis Svilo, TvalSi rad gecotavebi!<br />

...<br />

Soridan momdevs, gzas inaTebs Savi sinaTliT<br />

da Savi frTebiT Sav Rameebs moafrialebs.<br />

modis, mocuravs haeris zRvebze,<br />

Sav leqsebs ambobs, Sav simRerebs moativtivebs;<br />

sul sikvdilze da sul sisxlze mReris –<br />

mReroda, roca airia sisxli da wyali,<br />

roca Rrubeli mzian dReebs asaflavebda;<br />

mReroda, roca Cems qalaqSi omi daZrwoda<br />

da gacofebul ZaRlebiviT miRrendnen mtrebi.<br />

Soridan momdevs. saTaviso wams elodeba,<br />

rom damimiznos Savi mzera – Savi isari;<br />

xolo me, yornis dasafrTxobad, dasaSineblad<br />

Cemive xalxis gaucveTel simReras vmReri:<br />

ise miyvarxar, me Cems TavSi daviRupebi<br />

...zeca aduRda.<br />

mze Tavs iklavs,<br />

mze iRupeba,<br />

mze TavisTavSi, mze mzeSive daiRupeba.<br />

ise miyvarxar,<br />

mec Cems TavSi daviRupebi.<br />

...ise hquxs Tergi<br />

da kldeebze ise ecema,<br />

ver gadarCeba, am kldeebSi daiRupeba,<br />

ver gadarCeba, ver gaaRwevs darialidan.<br />

ise miyvarxar, ver gavaRwev am duRilidan,<br />

mec Cems tkivilSi, mec Cems TavSi daviRupebi...<br />

daisvenos gabrielma, damiwdes<br />

nu gaiRviZeb, ulmobelo mexsierebav,<br />

im aCrdilebs da moCvenebebs nu gaaRviZeb!<br />

daiZinos gabrielma, daisvenos, damiwdes!<br />

eZinos, nuRar dainaxavs – adamianebs<br />

rogor Rebaven eSmakeul samRebroebSi;<br />

eZinos, nuRar Seeswreba simarTlis kvdomas –<br />

jer cas rom arRvevs vulkanuri gamZvinvarebiT<br />

da mere miwas exeTqeba moklul lomiviT.<br />

eZinos, nuRar gaaRviZebT, nu wamouSliT<br />

kbilebalesil fiqrebs da qarebs,<br />

magaT gamoxres gabrielis dRe-Rameebi,<br />

magis Zvlebidan ismis mqise amokvneseba –<br />

axla rom rkinis isariviT amosivilda...<br />

mkvdaric ki kvnesis...<br />

daiZinos gabrielma, daisvenos, damiwdes!<br />

ukan nuRar moixedavs, wavides,<br />

aqedan iqiT mimavali geziT iaros,<br />

iaros aRTqmul SaveTisken – saiqiosken,<br />

am jojoxeTSi nuRar mova, nu mobrundeba,<br />

im jojoxeTSi daasvenos natanji suli...<br />

akrZalulni varT!<br />

geslSi nawrTob maxviliviT moiqnies Wori.<br />

aSmorebul enebidan gadmogvamxes Smori.<br />

Cvens saxelebs daesia yorani da qori.<br />

...<br />

es siyvaruli gazafxuls ar amohyolia,<br />

enZelasaviT, iasaviT ar amosula,<br />

is yornebs mohyva Savi kldidan Camofrenilebs;<br />

es siyvaruli siyvarulis gziT ar mosula,<br />

is ngreviT, msxvreviT, guguniT da borgviT movida<br />

da miwis mkerdi vulkaniviT amoangria.<br />

Cveni qarebi da wvimebi daapatimres<br />

da urdulebiT gadaketes dilegis kari.<br />

da Cveni gzebic gadaketes saketurebiT.<br />

dRes Cvens cxovrebas Tavis saxels Tuki davarqmevT,<br />

`akrZalva~ hqvia.<br />

sadac guls unda wasvla – krZalaven.<br />

sadac Tvals unda wasvla – krZalaven.<br />

sadac fiqrs unda wasvla – krZalaven.<br />

akrZalulni varT erTmaneTisTvis,<br />

Cveni xelebi erTmaneTs ver CaexlarTeba,<br />

Cveni Tvalebi ver Seerwymis erTmaneTs, radgan<br />

Jami ajanyda, gagvriya da agviTvalwuna.<br />

...<br />

geslSi nawrTob maxviliviT moiqnies Wori.


28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

poezia<br />

5<br />

lodinis qali<br />

is sul eloda... lodinSi mokvda.<br />

...is sul eloda, rogorc mTebi elodebian<br />

Tovlis dnobas da CanCqerebis gamoRviZebas.<br />

eloda, rogorc weroebi elodebian<br />

aprilis grgvinvas.<br />

eloda, magram ar icoda, vis moeloda<br />

da erTxelac ki ar ukiTxavs:<br />

_ vis velodebi!<br />

_ netav, vin unda mosuliyo da ar movida!.<br />

man arc icoda, rom gazafxulis<br />

pirvel elvas da pirvel quxils elodeboda,<br />

saswaulebis mauwyebel macnes eloda;<br />

JRali arwivis gadmoqrolebas<br />

da iis suniT did daTrobas elodeboda.<br />

lodinis qali da lodinis princesa iyo,<br />

lodinis kaba TrToda mis tanze,<br />

lodiniT iyo gaJRenTili misi mklavebi,<br />

lodiniT iyo gaJRenTili misi Tvalebi<br />

da am lodiniT qaTqaTebda misi mandili.<br />

lamazi iyo is am lodiniT –<br />

erTi SexedeT, ra kargebia,<br />

roca yvavilebs moelian xatis mindvrebi! _<br />

...is sul eloda... lodinSi mokvda.<br />

vesaubrebi gardacvlil xevisbers _<br />

1993 weli<br />

ade, zari dareke,<br />

Zil-quSis dro ar ari!<br />

kelaptrebi aanTe,<br />

gaanaTe wkvarami!<br />

ade, amoiZaxe<br />

qveynis valal-varami.<br />

dro drosgan gairiya,<br />

aRar ebmis Jami Jams,<br />

ciT ganwirul xeobas<br />

Jami xravs da Jami sWams,<br />

ade, naTels bnelisgan<br />

Seni sityva gamijnavs!<br />

wminda adaTs da wminda wess rom ar morCileben<br />

da Tof-xanjlisken miiweven veluri JiniT!<br />

ai, haine cinikurad ambobs amaze:<br />

“_ unda avmaRldeT da mivutevoT,<br />

magram es mxolod imis Semdeg unda gakeTdes,<br />

damnaSaves rom CamovkidebT saxrCobelaze...”<br />

...gviTxar, ufalo, migvaniSne, rogor moviqceT,<br />

xma amoiRe, RvTaebrivi sityva Tqvi Seni,<br />

oRond ar gviTxra – codva unda miutevoTo,<br />

oRond ar gviTxra _ ybebi unda miuSviroTo,<br />

es xom ukve Tqvi, magram aba, vin gaigona!<br />

...<br />

kvlav gaiwivla mowamlulma isarma mTebSi –<br />

berdiaT leos biZis sisxli auRiao.<br />

elegia<br />

aqa var, vwevar Cems mware da damTrgunvel fiqrze<br />

da Cemi soflis nangrevebi gulze mayria.<br />

...<br />

...da drois sabnis gadaxda rom SeiZlebodes!<br />

...da miwis sabnis gadaxda rom SeiZlebodes! _<br />

wamodgeboda bursaWili, Tvals moifSvnetda<br />

da gaxedavda monatrebul mTebsa da qedebs.<br />

wamodgebodnen maRali da mkvrivi biWebi<br />

da saflavebSi Catanebul xmlebsa da xanjlebs<br />

amoitandnen samzeoze, gaafxavebdnen;<br />

amoanCqrevdnen silamazes TeTri qalebi,<br />

garmons gaswevdnen, imRerebdnen da maTi xmebi<br />

gaiSleboda `vard-yoilad~ wnoris WalaSi:<br />

`rad ginda qali lamazi, ra omSi gamogadgeba!<br />

Caicvams wiTel-yviTelsa, gava, banebze Sadgeba!..~<br />

daigrgvinebda biZaCemi buTulas Tofi –<br />

cas gaarRvevda natyviari daTvis Rriali;<br />

movardeboda mayrioni cxenTa xeTqebiT<br />

da xevisberi dalocavda axalyoilebs...<br />

...<br />

aqa var, vwevar Cems mware da damTrgunvel fiqrze<br />

da Cemi soflis nangrevebi gulze mayria.<br />

ade, ras CaZirulxar<br />

mag xaratul kuboSi!<br />

yvavi jdeba cixeze,<br />

gveli Zvreba liboSi,<br />

ade, ras CaTbilulxar<br />

mag xaratul kuboSi!<br />

midis, gvSordeba...<br />

caSi avidnen kosmonavtebi,<br />

mTvarezec Sedgnen da gaiar-gamoiares...<br />

roca dabrundnen, Tqves – ufali ar gvinaxavso,<br />

arc mis nakvalevs wavwydomivarTo...<br />

albaT, RmerTi da angelozTa mTeli krebuli,<br />

es kosmosuri xomaldebi rom dainaxes –<br />

ufro maRal da miuwvdomel caSi asaxldnen,<br />

ufro udabur varskvlavebze daides bina.<br />

adamiani iqac Tu ava,<br />

maSin RmerTi da mTeli misi angelozebi<br />

ufro miuval varskvlavebze amaRldebian.<br />

ra moasvenebs adamians! _<br />

maRla da maRla miiwevs igi<br />

da, rogorc vxedavT, ganuwyvetel TandaTanobiT<br />

gvSordeba RmerTi...<br />

...da iqve Cveni usasoo Rimilic moCans<br />

_ nuTu mxolod tkivilisTvis moxvedi!<br />

_ nuTu mxolod gaelveba iyavi<br />

da maSinve mogefara Rrubeli!<br />

nuTu marTla civi wvimebisgan da<br />

qarebisgan dasakbenad moxvedi!<br />

gzebs xergavdnen daSretil imedebiT,<br />

sul gwyevlidnen, locvas ver imetebdnen...<br />

...magram xom iyo valsebi da serenadebi,<br />

leqsis CanCqrebi da simReris heizerebi;<br />

xom iyo TeTri baRebi da mwvane mindvrebi<br />

da weroebi, gadamaval-gadmomavali...<br />

xom frialebdnen droSebiviT Seni kabebi,<br />

xom vivsebodiT siyvarulis SenakadebiT!<br />

...erT velze yvavis WinWari da vardi, salome;<br />

drom gadaaba dRe da Rame – erTad midian<br />

da iqve Cveni usasoo Rimilic moCans –<br />

is hgavs gatexil cixis karTan dacemul droSas...<br />

iase<br />

...es maSin moxda, Savma Siom rom mokla gigo.<br />

SekrTa xeoba. Seikribnen xatis mindorze.<br />

iasem – Cvenma xevisberma dareka zari<br />

da am sityvebiT daarisxa Sios saxeli:<br />

`_ wyeulimc iyos, vinc RvTis neba ar Seismina,<br />

vinc macilis kuds aedevna, wyeulimc iyos!<br />

yuri damigdeT uxatRmerTod Cven aba, ra varT!<br />

wvimebisagan CaZenZili Calac ara varT,<br />

am wuTisofels mxolod uflis sxivi anaTebs.<br />

Zirs Zvlebia da zeviT sulebi<br />

da uflis nebiT, SuaSi Cven varT –<br />

Zirs Zvlebs vamravlebT da zeviT – sulebs.<br />

miwas ar unda Seezaros es Cveni Zvlebi,<br />

zecas ar unda Seezaros Cveni sulebi.<br />

yvelas gafrTxilebT – macilma ar gadagityuoT,<br />

pirimzis wminda nakvalevi ar dagekargoT!~<br />

...me momeCvena, muxasaviT idga iase<br />

da imis saTqmels, kldis gamkveTel rkinis fesvebiT<br />

iase-muxa isrutavda Rrma qvesknelidan...<br />

simRera<br />

_ male mova gazafxuli, –<br />

Tqva yinulis Subis wverze<br />

gaCenilma wveTma.<br />

_ male mova gazafxuli, –<br />

ambobs Citi da frenaSi<br />

cekvis ileTs urevs.<br />

Rrublebidan Camoisma guguni:<br />

_ mofrinaven mercxali da guguli!<br />

_ aRar mova gazafxuli, aRar, –<br />

ambob Sen da imnairad hkrTebi,<br />

TiTqos caSi gagiCerda frTebi.<br />

didi verxvi waqceula WalaSi,<br />

ieriSi dauwyiaT qarebs,<br />

rom zecidan Camowyviton mTvare...<br />

gviTxar, ufalo!<br />

kvlav gaiwivla mowamlulma isarma mTebSi –<br />

berdiaT leos biZis sisxli auRiao.<br />

...<br />

wminda wignebi gvaswavlian, rom mivutevoT,<br />

magram... ra vuyoT awyvetil guls, awyvetil xelebs –


6 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

proza 28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

dasawyisi #60<br />

magram esac-ki Tan Zaan-cudidaglaxa<br />

da Tanac egeba-araferi:<br />

mdidrebs mdidrulad gamoawyobdnen<br />

da mdidrul samarxebSi _ aliziT<br />

amoSenebul anda qvis gluvi filebiT<br />

gawyobil-iatakianSi Caasvenebdnen da<br />

Wrelad moxatul ubralo-Tixis Wur-<br />

Wleulisa garda ayolebdnen sxvadasxva<br />

feris Zvirfassa Tu naxevradZvirfas<br />

ferad-ferad mZivebs, oqrosa da<br />

eleqtronis ( _ oqrosa da vercxlis<br />

naerTi) nivTebs _ esac agreTve<br />

samxreT-SuamdinareTelTa wamxedurobiT<br />

sadac uxvi mdinareebis mar-<br />

Tlacda wyal-obiT da zedac didad<br />

ganviTarebuli sairigacio sistemebiT<br />

didad mravalmosavaliani Wirnaxuli,<br />

gadasacvleli, moudiodaT,<br />

romel SuamdinareTisac erT-erT<br />

samarxSi iSviaTi fufunebis saganic _<br />

oqrosa da lila-qvisagan damzadebuli<br />

romeliRaca mweris didi sakidi, da<br />

25 aTasi Zvirfasi mZivi (!) iyo Catanebuli<br />

micvalebulTan da imis irgvliv<br />

_ aba is iqneboda da... da rogor mravali,<br />

romeli-erTi amisTanebiT iyo<br />

SemkuldadamZimebuli didad mdidar-<br />

Ta samarxebi xolo atlantidelebi<br />

imaze _ `ukeT~ Tu daerqmeva ise cxovrobdnen,<br />

xolo imdroindeli wesiT<br />

da rigiT ubralo, rogiT-wevrebs ki<br />

ubralove ormoebSi marxavdnen, _<br />

`saTxe marili sad ariso~, _ SeZlebisamebr<br />

iyenebdnen simdidresa Tu siRaribisac<br />

Sesatyvisebs, yovel nivTs<br />

Tavisi adgili da daniSnuleba hqonda<br />

micvalebulisTvis oRondac esa _<br />

imaTi mokle da Tugindac grZelis WkuviT:<br />

da,<br />

sxvac-daskvnebisc daskvnebobanac<br />

sCveodaT, ki, ki, ai magaliTad obsidianis<br />

samarTebeli xom mWreli iyo<br />

xolo liTonis najaxi _ tlanqi, magram,<br />

damkvirvebluri gamWriaxobiT:<br />

`obsidianis samarTebliT xes ver<br />

moWri da najaxiT wvers ver<br />

gaiparsav~o xSirad ambobda ase radgan<br />

uyvarda xolme amisa-Tqma kintrikikos,<br />

xolo naTqvam-gamonaTqvami-ese<br />

iseTura myar andazadac ki gadaiqca<br />

rom dakvirvebulive Cvenamdisinac ki<br />

moaRwia ( anu XXI saukune, Cveni,),<br />

da kodeqsebi da konstitucia da<br />

gansakuTrebiT samarTali hqondaT<br />

iseTi, room, _<br />

`nsaiTac RnZalao, nsamarTalic R-<br />

iqiTkenao~ _ aseve xSirad da sulac<br />

araorazrovnad ambobda ase mTavarsamarTaldamcavi,<br />

aki aniCqa,<br />

`saqmes waaxdens regveni, faTeraks<br />

daabralebso~, _ ambobda ase visime<br />

dasjis Semdega-Semdgom ena-vermouRleli<br />

akic kintrikiko,<br />

xolo Cvenamdisin _ Cve-saTanado<br />

piruTvnelobiT (agreTve _ isemc... _<br />

situaciiT cotani magram auhx<br />

rogorsa samarxebSi Casamarxavi Zaanc<br />

iseTur-mdidrulada gamdidrebulebi,<br />

rooo) unda aRiniSnos rom yvelaferi<br />

ara magram zogi ram-mainc sworad ver<br />

aRwevs; gindac CvenisTanebamdec. ase<br />

magaliTad, mecnierebi xSirad dabneulebi<br />

arian Tu ra uwodon sxvadasxva<br />

kulturas, radgan jer es erTi is<br />

rom<br />

radgan TviT uruq-s maSin uruqi ki<br />

ara aramed jer raRaca sxva saxelwodeba<br />

erqva,<br />

eridusac _ sxva,<br />

da amitomac egeb umjobesi iyos rom<br />

arqeologiuri gaTxrebis wyalobiT<br />

aRmoCenili sxvadasxva kulturebi<br />

maTi dRevandeli saxeldebebiT movixsenioT;<br />

ase magaliTad<br />

eridus kultura _ abu-baxreinis<br />

kultura-Ti,<br />

uruqis kultura _ varkas kultura-Ti<br />

da ase Semdeg, Cven SegviZlia davitovoT<br />

mxareebisa Tu mdinareebis<br />

geografiuli saxelwodebebi _ SuamdinareTi<br />

(da ara `mesopotamia~ _ ra<br />

gveberZnuleba), agreTve babiloni<br />

(didxans SemogvrCa, SegveCvia...),<br />

agreTve mdinareebis dRevandeli saxelwodebebi<br />

_ tigrosi, evfrati, da<br />

ara erT-erTis Zvelimdeli Serqmeva _<br />

mgoni `buranuna~, _ es gadawyvetileba<br />

SedarebiT-dRevandel (XX) saukunis<br />

mecnierTa swori mignebaa, rogorRac<br />

axlos dgas simarTlesTan, da miuxedavad<br />

imisa, rom,<br />

`simarTle vina Tqvao _ balRma da<br />

mTvralmao~ _ rac ar unda iyos araa<br />

es mTlad swori radgan warsulis mecnierulad<br />

mkvlevari xandaxan sulac<br />

araa mTvrali,<br />

xolo simarTlisaTvis, gindac<br />

Zalian bundovanisa da amitom rogor<br />

amaforiaqeblis, ZiebaSi, kargadac-<br />

Zveli adamianebi imTavidanve agebdnen<br />

martiv da sada, ubralo salocavebs,<br />

mere _ taZrebs, ase magaliTad eridusi,<br />

anu rogorc mecnierebma Segvi-<br />

Tanxmes abu-baxreinis kulturisas (IV<br />

aTaswleuli) adam-ianebs augiaT<br />

mozrdili taZari (sigrZe _ 26, 5 m, sigane<br />

16 m), xolo sxvac didi nageboba,<br />

anu miTomac xsworagzazed damdgari<br />

put-vin-`beladi~s (amadimdroindeli<br />

pereziedent-prezervdentis) didad<br />

sqelkedlebiani da `keTil~mowyobili<br />

saxli ( _ ramdenisaTvis daudiaT an<br />

CaufiqrniaT mTlad umaRlesi-sasjeli<br />

guram doCanaSvili<br />

kaci, saxelad noe<br />

iqa, im-sasaxleSi...) beCav-SeZlebul<br />

cildawamebul cru-movaleTa anu `SewerilianTa~<br />

didad mowveliT did-Tanxebisa<br />

ubaidursa dasaxlebaSic augiaT<br />

`beladi~s saxli anu ubralod _<br />

p`rezidencia~ riTac beladi albaT<br />

kmayofili darCebod-darComila<br />

xolo beladis-sityva rogorc wesi, es<br />

_ kanonia, Tund droebiTad raRac vadamde<br />

garkveulad sWris minamdisinac<br />

gadmouyudebiaT,<br />

`nTavs monvWri nme mangas,<br />

ndavbridam Cemi-visime nxeliT genlaparakebi<br />

Sen~, _ asec icoda Tqma da<br />

ambobda amas jer kidev rodis Tavad<br />

aniCqa, mcire beladi, diidi beladi ki<br />

_ viTomc noe iyo magram Tavi gavimxnevoT,<br />

vimxnevoT imiT, rom, miuxedavad<br />

atlantidelebisa _<br />

`saRoreSi dabadebul xbos Rors ar<br />

dauZaxeben~, _<br />

sworia, ras erCi,<br />

xolo im Zveldroindelebs mTlad<br />

abstraqcia egonaT swored is Tu vinme<br />

briyvi ( _ marTlac!) gabedavda da ityoda<br />

rom imqveyniuri cxovreba ar, ar<br />

arsebobda _ da ramdenis swavla gvmarTebs<br />

im urwmunoebisagan, rogor<br />

mraval-saxalxod gaTaTxulebisagan<br />

Cven rom maRlidan `pirvelyofilebs~<br />

veZaxiT, ki, romlebica rom maradiuli<br />

cxovrebis niSnad Zneli xelebiT,<br />

moridebulebi, orsul qalebsac rom<br />

aqandakebdnen da Corknidnen Tav-TavianTeb<br />

qve-yanebSi,<br />

magram, beCavebic, Zalian adre,<br />

ager-CvensaviT crumorwmuneebic<br />

iyvnen:<br />

ase magaliTad, raime sarkisadamagvari<br />

anda msgavsi Tu gatydeboda egonaT<br />

vincki iyo iq rodesme areklili,<br />

yvela mokvdeboda Zalian male da ara<br />

rogorc wesi, es _ Semdgom, Zaanac, gaxevdeboda,<br />

minam rac gindac magramoZravi,<br />

da zog cxovelebs ki imitom xatavdneno<br />

_ ambobs mecniereba, _ rom es<br />

imaTi SeSinaurebis gaadvilebisaTviso<br />

xolo<br />

nadirobis ambebi imitomaa gamoxatulio<br />

ambobs kvlavac mecniereba, jer<br />

kidev `pirvelyofilebis~ mRvimeebSio<br />

rom warmatebiT enadirnaTo isevac ambobs-ase<br />

mecniereba<br />

magram,<br />

mecnierebasTan, romelic amas ambobs<br />

didi bodiSi da,<br />

es,<br />

pirvel rigSi,<br />

Tavi da Tavi xelovnebisa xelovanebisagan<br />

mTlad uuwinares rigSi _<br />

Sedevrebia,<br />

adamianTa, gind pirvelyofili eZaxeT<br />

da egreTwodebul `cxovreba~Siac<br />

`CamorCenilT~, da magram maTi sulis<br />

mTavar kunWulSi jer aRmocenebuli<br />

ylortad da abaromeli baobabi da samumi,<br />

mere, _<br />

neta, eZaxdnen kia imaTa, `havangardisti~-ebs<br />

_ ara gvgonia, xom... imaTTagan<br />

mTlad naRdebs suaraferSi enaRvlebodaT<br />

daxarisxebeb-wodebebi, xolo<br />

imaTma ki, viTomdac-beCav paleoliTelebma<br />

egeba sul rom araferi<br />

sul ver icodnen WrelaWrulebis<br />

laparaki... magram xatavdnen!<br />

xolo rwmena ki, Cveulebrivebs, rigiTebs<br />

ise hqondaT rom _ Tundac martivi<br />

magram marTali gonebisa da xelis<br />

da TviT sulisa-xelTa cecebiTi, ise<br />

hqondaT da,<br />

ise swamdaT rom TavianTi moridebulad<br />

mouxeSavi SesaZleblobebiT<br />

dasaxleba Tefe-havraSi (Suamdinare-<br />

Ti) jer Tu SedarebiT mcire Senoba _<br />

10, m X 7 m, augiaT, mere da mere mTladac<br />

didi akropoli aRuSenebiaT im<br />

dasaxlebis SuagulSi romlis aTaskvadratulmetrian<br />

farTzec sami ise-<br />

Ti taZari mdebareobda monumentur-s<br />

rom uwodeben, da romel-anagebobiTac<br />

pirvel rigSi e.w. `warCinebulebi~<br />

sargeblobdnen didad saidumloebebi-<br />

Ta da SesawiravebiT mocul-mosili<br />

qurumebis wyalobiTa Tu SemweobiT Tu<br />

raRaca kidev sxva...<br />

xolo esi-es cru-rwmenebi dRevandeluric<br />

_<br />

`saZirkvelSi Cadebuli mrudi qva<br />

mTel kedels gaamrudebso~ _ ambobsaseca<br />

dRes saqveynod didad cnobili<br />

inJiner-specialisti., rac, darCes<br />

CvenSi da, yovelTvis araa swori, _<br />

ase magaliTad viTomdac kulturulobiT<br />

`maRalganviTarebuli~ inkebis<br />

( _ isemc...) romlebmac Turme<br />

icodnen-Tumca raRac-ruRaceb ganvi-<br />

Tarebulad gindac mzis sistemebi magram<br />

rad ginda _ romlebic Turme<br />

adamianebs ( _ mxolodRa tyveebs monebs<br />

_ ara, Tavisianebsac!) mkerd-gapobiTi<br />

gul-mTlad amocliT msxverplad<br />

swiravdnen gaqvavebul Tu gaSeSebul<br />

miTomdac pirquSad maRal (es sigrZiT,<br />

oRond ise-marTla mkvdardausulo)<br />

kerpebs da xoloki mere msxverpls gulis<br />

Semdeg mTlianad SWamdnen mTlad<br />

ukulturod ( _ udanaCanglod), xolo<br />

marTlacda metadacki amazrzenia is,<br />

rom, ukanono Svilebs (Tavad xom didad<br />

kanonierebi, iyvnen _ mzisa sistemis<br />

garda varskvlavebsa da mTvaresa da ase<br />

SemdegT, uWvritinebdnen, Turme) Turme<br />

jer ise uvlidnena rom civ niavs suar<br />

akarebdnen ase 10-dan Tormet wlamde,<br />

mere ki, karga-Zalumad ro gaasuqebdnen,<br />

ukacrauli pasuxi kia da, magram,<br />

SSWamdnen,<br />

mere ki sulac sxva religia dafuZnda<br />

inkebis miwa-wyalze da Tumca isinic<br />

aranaklebi borotmoqmedebi oRond<br />

sxva JanrSi, iyvnen, swored imaTiT didgacilebiTac<br />

ki umjobesi sulac sxva<br />

religia dafuZnda inkebis yofil samflobeloSi,<br />

egeba-marTla winwin mivdivarT<br />

oRond saTuod,<br />

aba sad iyo, sada hqondaT did-masobrivi<br />

ganadgurebis Seqmnis Tavi<br />

pirvelyofilebs da Tugindac mzisam-<br />

Wvret Tundac inkebs, da vin ra icoda<br />

lazerisa (oRond momspobis), da kalaSnikovis<br />

avtomati-xom, kanfetia, ki, sxva<br />

Zaan didZal-iaraRebTan SedarebiT magram<br />

imiTac, `did-Zali saqme~ uamravad<br />

gakeTda da keTdeba-kidec, da sulac<br />

vera-politeqnikosebi xom verasodes<br />

mivxvdebiT rom rogor ubralo,<br />

mrgvalxazobrivi sapatefono firfitebidan<br />

rogor amodis mTeli<br />

orkestri auareba sakraviana da es iqiT<br />

iyos da xolo XX saukunis Sua-wleebis<br />

`paduSka~-marTlackanfetSi radganac<br />

Cve-zogierTisTvis bavSvobisa rogor<br />

mTlad keTilad damatkbobi _ netai<br />

rogor ideboda ima hermetiulsa da<br />

ubzarSi muqi `pavidlo~ anda netairogor<br />

iteneba atomisa da wyalbadis<br />

bomba da uaresi imazec ki, osvencimisa<br />

gamogoneba-gaSeneba anacda<br />

xiltners razomisi sapogebi ecva magramac...<br />

mkmara!<br />

uxamsobaa ameebze uSno Rlicini,<br />

da RlicinebSi ki didadSemCneul<br />

holivudureb-produqtebSi rogor<br />

xSiria maxsovrobisa sruli-warTmevis<br />

nimuSebi _ Caavles Temas, `momgebians~,<br />

radganac amerikelebis rbilad roma<br />

vTqvaT umetesobas ki ara da, saerTodac,<br />

umaxsovroba, ra Zalian, gvWirs,<br />

da, rogor Zalian momenatra `ganmartebani~,<br />

egeba Tqvenc,<br />

es imitom rom, asec sweria, iq,<br />

gvelisadmi, iq, im qvewarmavalisadmi<br />

romelmac unda<br />

`ixoxe da mtveri Wame mTeli sicocxle~...<br />

da,<br />

`mtrobas Camovagdeb Sens Teslsa da<br />

dedakacis Tesls Soris~...<br />

`ganmartebani~T, adamma erTgvarad<br />

Tumca moinania rodesac RmerTs ar<br />

daumala Tavisi codva magram mere ki,<br />

iqve, igulisxma rom misiT Secda radgan<br />

iqve uTxra, Tavad RmerTs, asec: `Sen<br />

rom dedakaci momiyvane~... _ `ueWveli<br />

monaniebis magier adami Tavxedurad<br />

gamarTlebis uflebas aZlevs Tavis<br />

Tavs da Tavad RmerTs erTgvarad esayvedureba<br />

im wyalobisaTvis, romelsac<br />

adre sasurvel sikeTed miiCnevda~,<br />

da, gansxvavebiT Zlier-Semdgomi<br />

erT-erTi uZRebi Svilisagan, romelmac,:<br />

`mamao, vcode cad mimarT da winaSe<br />

Sensa da arRara var me Rirs wodebad<br />

Senda~, _<br />

xolo `adami yalbi mobodiSebiTac<br />

cdilobs Tavis gamarTlebas, riTac<br />

ufro amZimebs Tavis danaSauls: `Seni<br />

xma Semomesma da SemeSinda SiSveli rom<br />

var~... da, mere is aRniSnuli _ `Sen rom<br />

dedakaci momiyvane~..., ase rom, im-Svilisagan<br />

gansxvavebiT, `codviT dacemuli<br />

da misi (codvis) zemoqmedebis qveS<br />

myofi adamiani (adami) uZluri aRmoCnda<br />

amgvari uSualo da wrfeli monaniebiT<br />

(erT-erTic uZRebi Svilisa) rom<br />

eSvela sakuTari TavisaTvis~,<br />

da raRa Zalian didad gasakviria<br />

kaenis mTladac aSkara da Tavxeduri<br />

tyuilebi TviT RvTisadmi, romelmac,<br />

rogorc adamis xorcielma Svilma mamas<br />

karga-blomadac gadaaWarba sicruesa<br />

da avyiaobaSi, xolo rogor zemaRlad<br />

gamomasworebeli ufleba<br />

mogvianebiT eboZaT adamianebs mama-<br />

RmerTisagan da kidev Tu visgan da,<br />

sworedac evaseulTa-erTis-wyalobiT,<br />

gavixsenoT, ki:<br />

miuxedavad imisa rom evac Tumc ar<br />

uaryofs mcnebis darRvevas, magram pasuxismgeblobas<br />

sxvas akisrebs _<br />

`gvelma Semacdina~,


28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

magram mama-RmerTi Tavis umkacres<br />

sityvaSi evasadmi `bibliis<br />

ganmartebani~s mixedviT ambobs rogor<br />

urTuless, diadad, rams, gvelisadmi:<br />

`is (evaTi dabadebulebi) Tavs giWeWyavdes,<br />

Sen ki qusls ugeslavde~, _ evas<br />

naSieri Tavs ugmiravs gvels da, xelovnebaSic,<br />

iqneba es mxatvroba-qandakeba<br />

Tu sxva (musika, sityva), sadac<br />

evas naSieri raxSirad Tavs ugmiravs<br />

anu sikvdiliT sjis gvels xolo evaseulebi<br />

ki SedarebiT naklebad Tumc<br />

rogor didad ziandebian _ qusli egeslebaT,<br />

magram es is mxolod mozedapirulo<br />

saxeebia, romlebsac bibliiT<br />

metad Rrma azris matarebeloba, aqvT:<br />

`iqedneTa naSobTa Soris~ (`iqedne<br />

_ ese gveli rame ars, saSo ara aqus da<br />

piriT makdeba da Svilni mucels gamosWamen<br />

da egre gamovlen~ _ saba, _<br />

geniSnaT imisi (gvelis) pirveli codvis<br />

naTqvami piri, da misi `Svilebi~),<br />

im Tavidani gvelis mier naSobTa Soris<br />

`RvTis mindorze RvarZlad~ amosulia<br />

yvelaze didi mowinaaRmdege, mtarvali<br />

da daqcevis msurveli mTeli kacobriobisa<br />

_ `didi mowinaaRmdege~,<br />

`ukanonobis kaci~ da `sikvdilis Ze anu<br />

antiqriste~.<br />

da `ganmartebani~T rogori maRali,<br />

SvebiTi-rogor, gamxneveba es, Cveni:<br />

`qalis TeslSi pirvel rigSi igulisxmeba<br />

mTeli misi STamomavloba _<br />

adamianTa modgma~, romelTaganac amaRlebulebi,<br />

`keTilgonieri warmomadgenlebi<br />

energiulad ebrZodnen da<br />

ebrZvian dedamiwaze arsebul borotebas.<br />

da bolos, wminda werili iZleva<br />

imis safuZvels, rom maTgan gamovyoT<br />

erTi didi STamomavali, qalis mier<br />

Sobili STamomavali~ Seiqmneba antiqristes<br />

`Zlevamosili mowinaaRmdege~<br />

da `gvelis (macduris, eSmakisa) mTavari<br />

dammarcxebeli~<br />

xolo imisi, mravaltanjulis,jvarcmulis<br />

sisxli da wyali<br />

ferdSi naZgeri SubiT pirvelad<br />

golgoTas mTaze dasaflavebul adamis<br />

neSts daepkureba da SeeJRinTeba<br />

swored imisagan, romelic udiadesi<br />

eva-sagan... _<br />

`RvTismSobelo qalwulo, gixaroden!<br />

mimadlebulo mariam, ufali Sen-<br />

Tana. kurTxeul xar Seni dedaTa Soris<br />

da kurTxeul ars nayofi muclisa<br />

Senisa rameTu macxovari (gadamrCeneli...<br />

didad vai-rom saWiroa xandaxanmainc<br />

am sityvis axsna) gviSev sulTa<br />

CvenTa~,<br />

ase rom, evas nakleb-gakicxvaSi ra<br />

udidesi azria da evas Cvili naSierebi<br />

ki, bavSvebi rogor gansakuTrebiT uyvarda<br />

da merec, rogor uyvars wmida<br />

samebas, bavSvebi, da adamianebi magram<br />

vicvlebiT gza-gzad, balRebi, da TviT<br />

meored mosvlaze metad... _ gadasancvifrebeli!<br />

_ konstituciebi Tu imisi<br />

muxl-muxlebebis gamoyenebani anu maRvalakoba<br />

_ ufro gvaxsovs,<br />

xolo SedarebiT-dRevandeli isi-<br />

`demokratia~ Cven rom gvgonia rom<br />

mTlad Tavidan Zvel-berZnebisas ZvelberZnebiT<br />

mogvarda,oo, da Semdgomaki<br />

ise gadagvarda room _ mtrisadaavisas!,<br />

magram, ZvelberZnebs Tavisa ar<br />

eyofaT, xolo `demokratia~s rac Seexeba,<br />

nu ityviTa da,<br />

Turme<br />

jer kidev<br />

rodis<br />

mougon-gamougonavT-gamougonebiaT,<br />

ki! _<br />

da Tu uruqis (anu varakas _ ver<br />

moviSale es SedarebiTZveli saxelwodebebi...)<br />

qalRmerT inana-s _ Zveli<br />

varkas `mfarveli~s _ didi taZari<br />

(79X29m) aRmarTuliyo, mis cotaTi qvemoT<br />

uaRresad damafiqrebeli da<br />

didad ucxo imdroisaTvis arqiteqturuli<br />

kompleqsi idga _ im taZarze<br />

samjer nakleb farTze _ 600 kv metramdea<br />

_ egreTwodebuli `wiTeli Senoba~,<br />

farTo, sqeli kedlebiT<br />

SemozRuduli, romelsac ratomRac<br />

ori Sesasvleli (Tu, Sesasvlel-gamosasvleli)<br />

hqonda, kedlebi samferovani<br />

mozaikiT moeWedaT, da, am Senoba-<br />

Si iyo aliziT naSeni amaRlebuli<br />

baqani raRac _ `estrada~si msgavsi,<br />

Tavis dros albaT raRa Tqma unda gadaxuruli<br />

rasac qvis didi boZebi, kolonebi<br />

mowmoben,<br />

magram varkas am-adgilisa<br />

gamTxrelma da maT Soris racginda<br />

Tamamma arqeologebma mTlad gadaWrilad<br />

ver daadgines Tu ras emsaxureboda<br />

es SemaRlebulobaiani ansambli,<br />

da mxolod varaudad gamoTqves rom es<br />

unda yofiliyo xalxis saxalxod<br />

Sekrebis farTi romlis xsenebul SemaRlebulobazec<br />

sxvadasxvad Wreli<br />

`damsaxureba~Ti gamorCeuli sabWo,<br />

gnebavT `safixvno~ (gavbedoTa da SeviSinauroT<br />

demokratia unda) dabrZandeboda<br />

xolo mTavari qurum-safixvnoeli<br />

da jer albaT an naRdaT-calke<br />

moeTaTbireboda raime albaT mwvaved<br />

mniSvnelovan sakiTxze sabWos ( _<br />

vaime...) da mere, saboloo daskvna-gadawyvetilebis<br />

Semdgom, qvemore-mdebare<br />

xalxs ( _ vin icis, idgnen iwvnen muxlmoyrilebic<br />

iyvnen, egeb...) mxolod<br />

mereRa daekiTxebodnen ama Tu im sakiTxis<br />

safuZvlianobasa Tu uaryofas<br />

xoloki demokratiuli xalxi, demosi<br />

amaze mZlavrad daiyvirebda an `xeam,<br />

xeeaaam!!!~-s (anu: `de iyos, iyos angre~<br />

_ Sum.) anacda, zognic mTelis guli-<br />

Ta opoziciurad gahyvirodnen `naam,<br />

naaaaaam!!!~ (anu: `dae nu iqneba asee!~),<br />

xolo zognebic Tav-araasatkivarni<br />

frTxilobiTa _ daqvemdebarebulni<br />

SiSs, moridebiT CurCulebdnenRa `naamssusu-naam,<br />

h-suu~,<br />

`ntyuiliaa, nkii, nRndemonkratiis<br />

nRiriqq-rame nRro inyves nRrame nmTel<br />

qveyuanaRyze ame-amnCvenRqi demonkratiis,<br />

fasi~, _ ambobda-ase aniCqa<br />

da kintrikikoc andazuradve umowmebda<br />

_<br />

`ar aafrino alalio rac ar ari...<br />

ee, ara! _ aramed demonkratia ari rac<br />

ario~,<br />

riTac _ aniCqasisi dadebiTsa Sefasebasa,<br />

imsaxurebda:<br />

`nkarg mnTqmels karqi... ee, nkarqRi<br />

ngamgone unndao-Rq~, _<br />

yuri da Tvali da guli ewvoda,<br />

noes,<br />

xolo msgavsi Senebuleba¡Zvel SuamdinareTSi<br />

sxva ar iyo, rac albaT imas<br />

mowmobs rom egreTwodebul beladwinamZRolisa<br />

gaZlierebul-SeZlebisa<br />

ganZlierebiT da amisagan gamomdinare<br />

gavlenis didad gazrdiT saxalxo<br />

krebebi anu droebiTuli demokratia<br />

pirisagan safixvnosi aRmofxvril-iqmna<br />

_ da sulac veRar icavdnen rasac<br />

kanstitucia da imasSia Semavali<br />

laqlaqi erqva da albaT imitomac<br />

egreve-aRikveTa rom sxva Tu araferi,<br />

_ `rac ar eqnas mamaSensa nurc Sen daxev<br />

marmaSebsa~. _<br />

Camoayudes, gadmogviyudes-mokled,<br />

demokratia-isi, da beladisa<br />

aramcTu is rom<br />

`rac ar unda mindisao, yurSi mZimed<br />

misdisao~<br />

aramed mZimed ki ara da arc calyurSiac<br />

ar uSvebda da meoridam ki aba<br />

rogorRa gamouSvebda piridanulsac<br />

demokratias varkas beladi-`mesveuruli~<br />

romelica rom demokratiac suveRar<br />

iyo raRa Tqma unda kantutucia...<br />

ee, konstituciurisaa, garda,<br />

da, gagvigrZelda asec _ `rac mama,<br />

is Svilio~ da, raRaR eqnaT, opoziciac-xo<br />

gansakuTrebiT daifrines da<br />

ZaliTa da Tan teqnikurad radgan<br />

televizatorebSi mgznebar-gamosvlebis<br />

ufleba da TavianTi beladebis<br />

TaTxva ki gulis qavilisadadamaSoSminebel<br />

fxanvad mainc ki ara TavissanebsiTac<br />

dautoves da Telixalxic mxolod<br />

amiTRa inaTlebda da ki ara da,<br />

ifxanda guls da darCnen ase, beCavebi,<br />

gulismofxaniT mTlad gacucurakebulebi,<br />

gindacda crucki-udemokratiodac,<br />

ki; ras gaawyobdnen:<br />

`rac unda qnas Tvalma, warbs zemoT<br />

ver wavao~ _<br />

warbebi kia naRdaT Tvalebze zemoT<br />

iyo (ix. breJnevebi magram sadRanaa...)<br />

da, daa, dadumdneen,<br />

magram oric didad cbieri da gam-<br />

Wriaxi beladis ndomiT _ isev da isev,<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

ZaliTac ki aalaparak-miTomc-aaskandales,<br />

raTa im uxilavi fxanebiTa<br />

ufrodac mtkiceTT SeenarCunebinaT<br />

Zalaufleba _ `vinc rac ar unda da<br />

racginda Tqvaaso wisqvilma ki _<br />

fqvaaaso~, saopozicio-poziciurad<br />

amaSi adrec SemCneulebi magram aqa-iq<br />

xmagakmendilebi, axla, _ `xalxi<br />

briyvia da da Tqven rom Cvens sawinaaRmdegod<br />

ramdensac gindaT imdens<br />

ityviTdaityviT miT ukeTesi Tvalsa-<br />

Cinour demokratiiTvina da rac<br />

ufrobevr ityviT (ragavaWire am<br />

`ityviTityviT~iT, saqme) miT ukeTesi<br />

radganac amiT (amas ki ukve mxolod<br />

gulSifiqrobdnen) aqavebul guls<br />

ufrodac-ufro kmayofilura TviTdajerebiT<br />

Tavis Tavisa damkvidrebadheh<br />

dasamtkicebel damtkicebulebadhih<br />

moifxans xalxi-fihih Tavis-enebis<br />

qaviliTao (mainc ramdenjer da ramdeni<br />

`qavilia~, fih!..) mTavaria ro is<br />

mkveTri saqme ar akeToT TlaTaraodes<br />

romelic Cvensa CamosagdebaT<br />

erTaderTiao (yovelTvis aris aseTi<br />

saqme-saSualeba, ki) Torem xoiciT<br />

daibridebiT aramed xoloT finzikuraT<br />

ufrodac metad vinemi-moymerobespieri<br />

da gana iqneba esi danaSaul-Cveni<br />

radgan aba raR danaSaulia Cveni es-<br />

Wamaylapa da sasaxleebi da Tqvem-<br />

Sierebma da uWeroebma ki isec giqniaT<br />

gulebic mTladac CamogifxaWndagikodiaT<br />

fxanvebiTao ( _a! _ kido,<br />

kido...) da Tanki imasac igrZnobT meredamere<br />

ro araxsworni xarTa, xaarTo<br />

da, Zaanac miyuC-miCumdebiTa, kii,<br />

darcxvenilebi Tqvenis briyvobiT da<br />

Cvena kia amasobaSi mTlad-ise Zlier<br />

ganvZlierdebiT, rom mere Cveni gadmomyudebeli<br />

aba viRa-Ra iqnebao (ase<br />

rom, ZvelsaberZneTSi ufrore iyo da<br />

mozrdil-xansac demokratia TumcaRa<br />

iqac kaigoTurnebic arcTu cotebi<br />

erivnen, iqa...)...<br />

da, ufroc ufro warsulSiac, asemagaliTad<br />

viTomaca da `me, didad ukvdavi<br />

aanepada, uris pirveli dinastiis<br />

meoTxe mefe da uZleveli da uebro<br />

meomari oRondac grZelniT oTxive<br />

fexiT (romels ara gvaq TiTo-orola<br />

gadaWarbebulad oTxfexa nakli) ase-<br />

Ti karga-sxarti da enasxartula ki<br />

vaar da magram magrakoWlica vaar ( _<br />

tyuili, tyvili...) da meore xarisxis<br />

invalidi da brZolebSia uSualod amitomacaa<br />

aar mivdivaar,o, da amitomac<br />

piradad pirul-xelebiT karga vibrZvioo<br />

(suro araferi, aki oTxfexi, iyo,)<br />

da imtvrieT visacki gindaT amaze Tavcxvir-piri-o~,<br />

da,<br />

Seiqna Tumca erTgvarad didi<br />

oromtriali oRondac meoTx-beladisa<br />

mTavar saqmisa mTladac rvaliviT<br />

ara magram sucota TxlesaviTmainc,<br />

sworedac TxleTi rogor-<br />

Zalian ganmmtkicebuli,<br />

xolo ureli TviTmmarTveli aanepada<br />

ase<br />

fiqrobda isev, da isev:<br />

`vinc ra unda Tqvaso, wisqvilma ki<br />

fqvaaso da Tugindac suararara<br />

fqvaas Cemkbilebisgan, gansxvavebi-<br />

Tao~, da<br />

Sublsa da pirze da gulzed ri-<br />

proza 7<br />

grigobiTe idebda TiTebs da Tavissa<br />

kerps, gindac mciredi moxrilobiT,<br />

Tayvansa, scemda,<br />

xolo yvelaze namdvili gindacdemokratia<br />

rogorc es ukve araerTxel<br />

aRvniSneT imCven damTarsavsa saberZneTSi<br />

aRmocenda, ki, da tyuili da<br />

ciliswameba iqiT iyvos da saTanadod<br />

verSefasebac iqiT iyves-es da gindac<br />

warmarTul im-saberZneTSi ise<br />

dafuZnd-da-gamyarda rom arcTu manamde<br />

da aramed arcac Semdgom dRevandelsac<br />

ki ( _ XX-XXI ss) dResac sulac<br />

veravin movswrebivarT praqtikulada<br />

Teoriulsa demokratias ramdenramisa<br />

mTlad uSedegod maZieblebi,<br />

Cve, xoloki mZanfri aniCqa da misi kudi<br />

kintrikikoi xandaxan sadRac ikargebodnen<br />

did-saidumlod da mereki viTomdac<br />

laRi da udardeli sicil-RimiliT-halaliT-viTomdac<br />

gamoCndebodnen<br />

xalxSi oRond ratomRac saxe-<br />

ZalianTuodnav-mainc Serujulebi,<br />

da,<br />

TumcaR aniCqas Rimili da sicilixo<br />

karga-uWirda da missa garda<br />

demokratia-zed Tumca ki bevrzedac<br />

bevri cotaresoba ilayafeboda atlantidaSi<br />

magram iqana iqourebs saxis<br />

moxatva WrelisferebiT bevradac<br />

ufro epitnavebodaT, _ ra, cudiario<br />

es, ityviT gana<br />

dagcdebaT _ `ara~ _<br />

ara,<br />

da,<br />

davijero rom, dRevandelma fexburTis<br />

`fan~-ebma ise zedmiwevnurad<br />

ician SuamdinareTi, atlantida da<br />

eridu da babiloni da ase Semdeg rom<br />

saxeebis ase-RvarWnil sifaTebad maTgan<br />

iswavles es da gadmoiRes Cven<br />

gvgoni, ara, ise ki didad ucnauri piradobisa<br />

mowmobaebiani _ moxatulobiT,<br />

_ xalxia esi fanebi _ ase erTerTsa,<br />

magaliTad, TviT msoflio Cempionatis<br />

finalur anu dasaswrebad da<br />

sanaxavad ze-kulminaciur matCze, mat-<br />

Cisas iseTi didi rom or-adgiliani<br />

sajdomisaTvis dasajdomze-im Zalian<br />

didi dolisaTvis ( _ barrrabani)<br />

farTi anu imiana (doliana) sami<br />

dasasajdomo daukavebia es maSin roca<br />

erTiRa bileTis safasuri mTeli 5 aTasi<br />

dolari (amerik.-fulis cnobili<br />

erTeuli) Rirda, da, saxec kargamagramimoTxapnuls,<br />

erTxelac ki ar gauxedavs<br />

mwvane (es marTalia) mindvrisaken<br />

radganac irgvliv da zeviT ganlagebuli<br />

Tavisi TiTqmisada titlikana magram<br />

samagierod matyliviTe-sqlad<br />

saxe-dasaRebavebulni Tanamemamuleebi<br />

hyvanda da misiT imisaken ki (sa-safinalo<br />

mwvane moednisaken) zurgiTRa<br />

idga da es, Tu ratom imitoma rom ima<br />

didis ganuwyveteli mTladac mWexari<br />

da didadguguna bragvaniT ise Zalian<br />

roma iq kiara da, mTladac-aqeT ramden<br />

aTassa-kilometrze myofT<br />

televizoriTc orTave yuri ise gamogvWedoda<br />

ai ise rom rogorc ro<br />

lamis l. k.-s _ Salvrebsa, fuli,<br />

da esa ki Turme imisaTvis rom misis<br />

gundisa fanebs umfro efanaT, _<br />

gadasarevi, _<br />

sastauli, hohx!,<br />

gagrZeleba Semdeg nomerSi


8 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

poezia 28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

nugzar zazanaSvili<br />

* * *<br />

kacobrioba rom mxolod<br />

homo quadratus-ebis nakrebi iyos<br />

ra iqneboda<br />

ra iqneboda da<br />

samoTxe<br />

sam-oTx-e<br />

aseTi azrebic mewvevian xolme<br />

seqtembris Tbil saRamos<br />

seirnobisas<br />

vaTvaliereb gamvlelebs<br />

vcdilob amovicno<br />

kvadratuli adamianebi<br />

sxva marTkuTxedebi miSlian xels<br />

TvalSi meCxirebian:<br />

fasadebi<br />

fanjrebi<br />

vitrinebi<br />

firniSnebi<br />

da is TavTuxisferTmiani<br />

balaxisfermaisuriani<br />

nacrisferjinsiani<br />

ymawvili qalic xels miSlis<br />

avtobusis gaCerebaze rom dgas<br />

cali fexi muxlSi odnav rom mouxria<br />

terfi ganze rom gaudgams<br />

baletis mocekvavesaviT<br />

mobiluri rom miudvia yurze<br />

da rom iRimeba<br />

* * *<br />

roca elodebi quCaSi<br />

Soridan Tvals mokrav<br />

Senken momavals<br />

da<br />

guli aRar SegifrTxialdeba<br />

damfrTxali SurTxiviT<br />

maSasadame maSasadame<br />

maSasadame maSasadame<br />

* * *<br />

agvistos RamiT `dakataoben~ qeraTmiani<br />

mama-Svili velosipedebiT vakis parkSi.<br />

qarTvelebs ar gvanan. mama ase 35 wlis<br />

iqneba, Svili _ 6-7-is. mama didi<br />

velosipediT kataobs, Svili _ patariT.<br />

wiTel qviSian gzebs auyvebian da<br />

dauyvebian, Sadrevans wreebs artyamen.<br />

biWi roca iRleba, CamoqveiTdebian xolme<br />

da skamze Camojdebian, wynarad saubroben...<br />

ratomRac enaze madgeba _<br />

`sulisSemZvreli,~<br />

raRa ratomRac _<br />

uTuod Cemi depresiulobis gamo.<br />

SeCerdi, Se...<br />

SeCvenebulo<br />

wamo.<br />

* * *<br />

qalaquri Ramis standartul _ aqa-iq<br />

avtomotoxmaurgaCril _ siCumes arRvevs _<br />

sabWoTadroindeli, standartulad usaxo<br />

saxlis me-9 sarTulze, standartuli<br />

binis standartul aivanze, maincdamainc<br />

Cemi standartuli binis standartul<br />

aivanze, mokalaTebuli _ WriWina:<br />

Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri _<br />

Wris avtomotoxmaurgaCril siCumes<br />

SeCveul yurs.<br />

Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri _<br />

sulis gamawvrileblad Wris!<br />

Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri<br />

Wri-Wri-Wri _<br />

yovlad autanlad Wris!!<br />

Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri<br />

Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri _<br />

ra damaZinebs am RamiT!!!<br />

Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri<br />

Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri _<br />

es ra ubedurebaa!!!!<br />

Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri<br />

Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri<br />

Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri Wri-Wri-Wri _<br />

da CemSi nel-nela iRviZebs erT-erTi<br />

pirvelyofili instinqti...<br />

* * *<br />

mixeil qvliviZis poeziis bolo saRamoze<br />

leqsebs kiTxulobs scenidan<br />

80 wlis poeti<br />

ukve ori saaTia kiTxulobs<br />

daRla etyoba<br />

metismeti daRla<br />

ZlivsRa laparakobs da mainc<br />

`erT leqss kidev wagikiTxavT~<br />

TiTqos exveweba msmenels<br />

`erT leqss kidev~<br />

aRar axsovs daRla<br />

aRar axsovs rom scenazea<br />

rom mikrofonSi unda ilaparakos<br />

rom ukve ori saaTi gavida<br />

rom dRes 80 weli Seusrulda<br />

is xom axla iq aris<br />

iq sadac mxolod droa<br />

anu droc aRar aris<br />

`kidev erT leqss wagikiTxavT~<br />

da kiTxulobs kiTxulobs<br />

leqsebs kiTxulobs<br />

leqsebs<br />

leqsebs<br />

leqsebs<br />

80 wlis poeti<br />

60 wlis poeti<br />

40 wlis poeti<br />

(...)<br />

* * *<br />

SviliSvils<br />

ra Tqma unda<br />

saTamaSoebis<br />

Sokoladis<br />

ferad-feradi buStebis<br />

karuselebis<br />

gamo<br />

nacarqeqias<br />

wiqaras<br />

xuTkunWulas<br />

CxikvTa qorwilis<br />

gamo<br />

Wkviani hansis<br />

wiTelqudas<br />

Cipolinos<br />

pinoqios<br />

gamo<br />

mfrinavi xaliCis<br />

jadosnuri lamparis<br />

Ceqmebiani katis<br />

fifqias da alisas<br />

gamo<br />

gundaobis<br />

cigaobis<br />

naZvisxis<br />

Tovlis papis<br />

gamo<br />

patara talRebTan TamaSis<br />

kenWebis Segrovebis<br />

qviSis sasaxleebis Senebis<br />

gamo<br />

aba<br />

sxva<br />

ris<br />

gamo<br />

* * *<br />

es xuWuWa, qeraTmiani, patara biWi<br />

ori wlis win arsad iyo, axla ki _<br />

mSoblebTan erTad _ stambolidan<br />

JenevaSi TviTmfrinaviT mogzaurobs,<br />

Tan wamdauwum savarZlidan<br />

gadmoxtomas lamobs, Cemken ixedeba<br />

da miRimis... sicilsac damayrida _<br />

ase gaunZrevlad, aseTi seriozuli<br />

gamometyvelebiT rom vzivar safren<br />

aparatSi... ubralod _ sicili<br />

jer ar exerxeba...<br />

* * *<br />

ra sjobia CaqvisTavs,<br />

Cvens patara Rele-Rurdans,<br />

am tyes,<br />

am wyals,<br />

am wylis wisqvils,<br />

am aswlovan odas Tundac<br />

ra sjobia wablis Tafls,<br />

ra sjobia Taflis arays..<br />

mjobns mjobni ar daeleva _<br />

vici, kargad vici, magram<br />

mainc<br />

ra sjobia CaqvisTavs,<br />

Tavis Tavs rom Zalian hgavs..<br />

* * *<br />

WikWikebdiT,<br />

WikWikebT da<br />

iWikWikebT mudam,<br />

imitom rom Tqven rac gindaT _<br />

bunebasac unda,<br />

ase unda,<br />

ase moswons,<br />

ase aris kargi,<br />

gana yovels gaaCnia<br />

naxazi an Targi<br />

WikWiks axsna ar sWirdeba _<br />

WikWikebs da morCa!<br />

vin WikWikebs,<br />

sad WikWikebs _<br />

moCans da arc moCans.<br />

WikWiki ar<br />

mogbezrdeba,<br />

WikWiki ar<br />

dagRlis...<br />

vaglax, WikWiks ver vaxerxeb,<br />

davyef, rogorc<br />

ZaRli...<br />

* * *<br />

...ufro advili warmosadgenia<br />

rom SenTvis ase Zvirfasi adamiani<br />

uxilav frinvelad iqca<br />

da sadRac am cis iqiT binadrobs...<br />

* * *<br />

xom ar mivakiTxo,<br />

davekiTxo mkiTxavs:<br />

rodis momikakunebs,<br />

rodis momakiTxavs<br />

is, romelsac uWiravs<br />

jadosnuri celi _<br />

xan rom miqaelia,<br />

xan rom gabrieli,<br />

iqneb urielia,<br />

iqneb vinme sul sxva...<br />

erTi vici _ sulebis<br />

Segroveba uyvars.<br />

mec vagrove rame-rume _<br />

erTxans mec davavaddi,<br />

anu kargad vici _ raa<br />

Segrovebis azarti:<br />

agroveb da<br />

agroveb da<br />

mainc gecotaveba,<br />

axal-axals exarbebi _<br />

axali ar Tavdeba!<br />

hoda, rogor gavamtyuno<br />

moTamaSe Zveli _<br />

xan rom miqaelia da<br />

xan rom gabrieli..


28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

poezia<br />

9<br />

me ubralod minda _<br />

Sevumzado suli:<br />

daxvdes saRsalamaTi,<br />

morTul-mokazmuli!<br />

* * *<br />

cnobili ambebi cnobili stiliT<br />

nino sadRobelaSvili<br />

cisferi perangi<br />

mzis foTlebi mWvirvaleben gumbaTebis CrdilSi,<br />

iasamans cisken gaaqvs laJvardebis boli,<br />

dgaxar mklavebgaSlili da Sens moRobil sivrces<br />

gazafxulSi uRvivdeba namiani bolo...<br />

Seni caa, Seni saxlia,<br />

marcvali xar _ fardagebSi unda<br />

gaRvivde,<br />

egeb moxdes _ ToTo fesvic<br />

amoiyaro,<br />

da eg fesvi, icode rom _<br />

gazafxulia!<br />

10 wels _ kidev..<br />

ha-ha _ 20-s<br />

ha-ha-ha-ha _ 30-s..<br />

ha-ha-ha-ha-ha-ha-ha _<br />

cotaa...<br />

cotaa Tu bevria,<br />

cxadi mxolod esaa _<br />

xval verasdros viqnebi,<br />

me yovelTvis dResa var...<br />

10 weli dReis dRe,<br />

20 an 30...<br />

bolos gaCerebuli<br />

daiZvreba saaTi...<br />

da asec:<br />

TvalTmaqcobac odiTgan<br />

sibrZnis erTi dargia...<br />

miwis qvemoT _ cudia,<br />

miwis zemoT _ kargia!..<br />

* * *<br />

iZulebiT moZunZuleebs<br />

bevri vsvi da cota vwere...<br />

dro sul ufro swrafad mirbis:<br />

rogor gamiTeTrda wveri,<br />

rogor gamezarda Ripi!<br />

hoda, morCa _ amikrZales:<br />

wneva miwevs, guli mtkiva _<br />

unda moverido qalebs,<br />

unda daviviwyo `piva~,<br />

arayic da TeTri Rvinoc<br />

(mxolod Savi _ isic odnav),<br />

dilaobiT gavirbino<br />

2 km, stadionTan<br />

mivZunZulde, vivarjiSo,<br />

movZunZulde mere unda _<br />

iyos xvati, iyos yinva,<br />

Tavs damatydes setyva Tundac!<br />

arc _ Canaxi da arc _ xaSi!<br />

sigareti _ ap-pa-pa-pa!<br />

abi _ pirSi, oyna _ tanSi<br />

da sufTa haeris ylapva!<br />

virben SuqSi,<br />

bnelSi virben _<br />

ca rom sulac Camoiqces!..<br />

Tumca...<br />

male xom isedac<br />

gaveqcevi dros da sivrces..<br />

bzis bilikze bavSvi morbis, Seni moZme Tua,<br />

muWiT mkvdari Citi moyavs _ kidev gaucocxlo,<br />

am TamaSebs, ucnauri siyvaruliT mRuars,<br />

naRvliani jambazebi xval Tu gauZleben...<br />

Sen ki dgaxar mklavgaSlili, Sens ezoSi mzea,<br />

dedaSeni mag Tbil tanze cisfer perangs giqsovs,<br />

dgaxar ase gaunZrevlad, meramdene dRea,<br />

dilis Rrubels gazomebdnen gasafrenad TiTqos.<br />

dedam mkerdic aaTava, sayelosken miqsovs<br />

da mklavebzec, rogorc sarze pamidoris CiTils,<br />

ise frTxilad moaxvia abreSumis siTbo,<br />

ise kenka TvaldaTvali, viT marcvali Citma.<br />

Semovidnen mezoblebi, Wis qongurTan dasxdnen,<br />

maslaaTiT moidines wuTisoflis ofli,<br />

Tan Tvals Tqvenken aparebdnen,<br />

ver gauZles _ adgnen,<br />

Tqves: amxela morCilebas ra simSvide yofnis!<br />

deda moqsovs sayelosac, vidre gaTendeba,<br />

SemogaWdobs abreSumis unakero perangs,<br />

dedam icis, male Seni cecxli aenTeba,<br />

dro sikvdilTan Camosajdoms<br />

sami dRisTvis zveravs...<br />

dedam icis, am perangze Rvino dageqceva,<br />

icis, cudis niSania, ca Tavisas iTxovs,<br />

deda xedavs: TeTr Rrubelze xelmwifurad wevxar<br />

da urRvevi perangidan siyvaruli giTovs...<br />

dedaa da, Sens perangebs unda mouaros,<br />

jvarnacvami Seinaxos, mkerdis ZirSi Seflas,<br />

mere, Wirisuflis wesiT, sxvebs Camouaros,<br />

daarigos, guliT uTxras, rac sityvebiT ver Tqvas.<br />

. . .<br />

mzis foTlebSi mWvirvaleben ganTiadis xmebi,<br />

bnel sizmridan iSmuSneba saxli: dedamiwa,<br />

dgaxar mklavebgaSlili da Sens naSuqze lRveba,<br />

visac mTelad, gauxdelad Seni sityva ecva.<br />

* * *<br />

mTebze gadmodgeba Cemi nandauri,<br />

mohyveba irmebis jogi,<br />

mklavze gadaifens mTvaris narTaulebs,<br />

Rrubels ar dauCoqebs.<br />

netav ras vamsgavso Cemi nandauri,<br />

es Cemi dardebis aRe,<br />

gavuSli loginad balaxis sasTaulebs,<br />

da Werad _ nekerCxlis TaRebs,<br />

saidan movalis SoriT sadauri,<br />

SeSurdes sikvdilsac gzai,<br />

mTebze gadmodgeba Cemi nandauri,<br />

daxvdeba Tavisi dai,<br />

imaTi Seyrisgan elviT gaavdrdeba<br />

da mere mziT gaidarebs...<br />

* * *<br />

ar gamofino tkivilis fardagebi,<br />

rac unda siyvarulis yvavilebi<br />

exatos gulze,<br />

rac unda mSvenieri iyos<br />

CuqurTma _<br />

sisxlZarRvebis atyorcnili camde<br />

lerwami,<br />

rac unda lamazi iyos _<br />

sinamdvilis lurj balRamSi<br />

Cawobili sulis foTlebi,<br />

sveli foTlebi,<br />

gacvenili Semodgoma,<br />

mzegardasuli...<br />

rac unda mrisxane da<br />

didebuli iyos sinaTle _<br />

fardagebis xaodan rom amoasxivebs,<br />

arSiebis borjRalebs rom<br />

TavbrusxveviT daatrialebs,<br />

rom Caaqrobs sikaSkaSiT<br />

sxva varskvlavebs,<br />

rom Caferflavs,<br />

Caawyvdiadebs...<br />

ar gamofino tkivilis fardagebi,<br />

aramed Caweqi masSi da<br />

oTxive mxriT amoige,<br />

gaexvie, rogorc<br />

Tesli _ miwis sabanSi,<br />

Tavzec misi Wreli foCi gadaifare,<br />

qarispiruli<br />

mzem gagixsna darabebi, dilao da nana,<br />

mogamzadebT, Cven SegmosavT, vardis wyalo nana,<br />

Tavze ias, Sublze _ zambaxs, gulis bWeo nana,<br />

muxlebs Rrublis wvenSi gagbanT, salaJvarde nana...<br />

migacilebT karibWemde, Sen ar SeSindeo,<br />

mindorze kravs gagayolebT, Cven ki Segvindeo _<br />

am napirze ifurCqneba Cveni Sebindeba,<br />

Sen ki, balaxs fexs ro dakrav, meti mogindeba...<br />

varskvlavebs rom Camourben, adriano cao,<br />

ar daxarbde, yovel Cqerze xeli daucale,<br />

mainc SiSvlad ibadebi, siyvarulis calo,<br />

ver gamocvli im Sens varskvlavs,<br />

cac rom gamocvalo,<br />

ukan aRar moixedo lurjTvaleba nana,<br />

migelian Sens napirze, yvavilebiT dganan,<br />

Senze ufro Cvilebia, umweoni, nana,<br />

mSoblis enadaviwyebul ucxo mgzavrebs hgvanan...<br />

ar SeSinde, cicqna ZvlebiT am cis xsovnas gatanT<br />

da rodesac qari mova da frTebs Senze gaSlis,<br />

Seni Zvlebi imRereben mag simReras qarTan<br />

da idgebi samyaroSi frTagaSlili bavSvi.<br />

mzem gagixsna darabebi, dilao da nana,<br />

morCa davidarabebi, male gaCndi, nana...<br />

siyvaruli saydrisa da kravis<br />

l-s<br />

modgebian, mogvigoneben:<br />

mTebis qaTibSi<br />

saydari idgao da,<br />

im saydris win<br />

kravi darboda,<br />

Cvili qusliT balaxs Telavda,<br />

matyliT zecis birka dahqonda,<br />

saydris kari Ria iyo,<br />

zed mTvaris nali eba,<br />

elavdnen RriWoebi<br />

Tavaxdil galiebad,<br />

an kravs iq ra undoda,<br />

vin risTvis datova,<br />

sxva dedas miugdo<br />

sanTlian, gaWvartlul,<br />

Taflisfer ZuZusTan,<br />

TviTon wavida da ufskruli gatopa.<br />

an viRa gaigebs,<br />

ras swiravs Tavs kravi,<br />

an Zveli saydari<br />

vis locvas igubebs,<br />

dganan erTmaneTis narColar<br />

CrdilebSi<br />

da mzes icoxnian,<br />

rodesac iRrublebs,<br />

da ukideganod arian martoni<br />

trialebs maT Tavze<br />

siCumis borjRali,<br />

gadaevlebian varskvlavTa wvimebi<br />

maT fiqrebs, maT dardebs<br />

sikeTiT morwyaven...<br />

mogvigoneben,<br />

mogvdgebian,<br />

gadagvxelaven,<br />

rom gvipovon sadme sazRvari,<br />

romeli vin varT,<br />

me _ kravi Tu an Sen<br />

saydari,<br />

an piriqiT,<br />

an Zalian,<br />

an iqneb sulac...<br />

uvlia cas da, CvenTan erTad<br />

sadRac wasula...


10 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

saymawvilo 28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

*<br />

iyo da ara iyo ra, RvTis ukeTesi ra<br />

iqneboda. iyo iseTi droc, roca RvTis<br />

garda marTla araferi iyo. RmerTma<br />

bevri ifiqra da gaaCina: ca da miwa, wyali<br />

da haeri, naTeli da bneli, cxovelebi,<br />

Tevzebi, frinvelebi, xeebi,<br />

yvavilebi, tyeebi, mTebi da mindvrebi.<br />

nel-nela aivso samyaro da namdvil da<br />

normalur samyaros daemsgavsa.<br />

gaaCina wvima, Tovli, cisartyela,<br />

yinulis loluebi, irmebi, daTvebi,<br />

ciyvebi... aivso nel-nela dedamiwac da<br />

namdvil da normalur dedamiwas<br />

daemsgavsa. tyeSi cxovelebi dabinadrnen,<br />

zRvebSi Tevzebi, adamiani ki<br />

arsad Canda. Zneli warmosadgenia, magram<br />

namdvilad iyo aseTi dro, roca<br />

samyaroSi adamiani ar cxovrobda.<br />

*<br />

` _ arcerTi sul aravin<br />

_ ho, sul, sul aravin!<br />

_ arc bavSvebi<br />

_ arc bavSvebi, arc didebi, arc<br />

moxucebi! aravin!<br />

_ wasulebi arian sadme<br />

_ ara, wasuli da mosuli ki ara,<br />

arc dabadebulan. arc aravin icoda,<br />

rogori iyo adamiani~. _ ai, aseTi<br />

saubari gaimarTeboda am zRaparSi,<br />

zustad Tqvenxela gogona da biWi rom<br />

cxovrobdnen. magram aq aravinaa.<br />

rogorc im dros. dedamiwas arc bavSvebi<br />

hyavs, arc deda da mama, arc bebia<br />

da babua, romlebsac bavSvebi uamrav<br />

kiTxvas dausvamdnen zRaparSic da sinamdvileSic.<br />

magram Cvenc axla im droSi unda<br />

gadavsaxldeT. viTom, viTom... modi<br />

gavZaxoT erTi am mTebsa da mindvrebs,<br />

egeb gamogvepasuxos vinme. aba, erTad:<br />

_ heiiii, he-heiiiii, adamianoooo,<br />

aris aq vinme<br />

ai, xom giTxariT, aravin gvcems xmas.<br />

an rogor gagvcems, adamiani xom jer<br />

arc gaCenila.<br />

*<br />

yvela, sulieri Tu usulo, grZnobda,<br />

rom samyaros raRac Zalian mniSvnelovani<br />

da Zalian saintereso aklda.<br />

Tendeboda, Ramdeboda, magram<br />

raRac mainc ise ar iyo... modioda<br />

gazafxuli, mere zafxuli, mere Semodgoma,<br />

da bolos zamTari. TovliT<br />

ifareboda midamo. magram Tovlsac<br />

bezrdeboda martooba da dneboda.<br />

Tovlsac undoda, adamianis xelSi gundad<br />

qceuliyo da eTamaSa. Tovlsac<br />

undoda, bavSvebis fanjris win daxvavebuliyo<br />

da TvalebSi Tavisi qaTqaTa<br />

sinaTle Seefrqvia axladgaRviZebuli<br />

patarebisaTvis. `Tovli mosula, Tovliiiiiiii!~<br />

-_ ai, amis gagonebaze ocnebobda<br />

sul, magra ocneba ocnebad<br />

rCeboda TovlisTvisac. `brax”! _ xandaxan<br />

ciyvi Tu Camoagdebda totidan<br />

fumfula kudiT Tovls da isev fuRuroSi<br />

Sevidoda kaklis Casaxramuneblad.<br />

daTuniasac bunagSi eZina. Tu Sim-<br />

Sili Seawuxebda, gaiRviZebda, gareT<br />

gamovidoda, arc eg iyo saSiSi! moSiebul<br />

daTvs xom fiCxisaTvis tyeSi wasuli<br />

bavSvi versad Sexvdeboda.<br />

mariam wiklauri<br />

zRapari samyarosa<br />

da erT baWiaze<br />

*<br />

Ram-RamobiT, Zili rom ar ekarebodaT,<br />

erTi usaxelo ZaRli eubneboda<br />

meore usaxelo ZaRls: eho, adamiani rom<br />

iyos... mividodiT masTan saxlSi, vimegobrebdiT,<br />

mis kar-midamos vudarajebdiT<br />

da erTadac viTamaSebdiTo, hamo,<br />

hamo! anu eho, eho! usaxelo ratom iyo,<br />

amas aRar agixsniT. isedac mixvdebiT,<br />

rom ZaRls saxels mxolod adamiani<br />

arqmevs. hoda, maSin saxeli aravis erqva:<br />

arc ZaRlebs, arc katebs, arc zazunebs,<br />

arc TuTiyuSebs da arc zRvis<br />

goWebs. kvicebs, boColebsa da CoCrebs<br />

aba, vinRa daarqmevda saxels lokokinebi<br />

uxmaurod dacocavdnen. mgoni, adamianis<br />

gamoCenas arc elodnen, radgan<br />

pawia saxlebSi cxovrobdnen da iq stumars<br />

ver miiRebdnen. Tumca cdilobdnen,<br />

raRaciT mainc moewonebinaT Tavi<br />

momavali adamianisaTvis da vercxlisfer<br />

kvals tovebdnen gzebze, rom adamians,<br />

roca is movidoda, advilad epova<br />

maTi gza-kvali.<br />

*<br />

diliT, uTenia, erTi Citi eubneboda<br />

meores Citebis enaze: adamiani<br />

rom iyos, SemovsxdebodiT mis ezoSi<br />

yvelaze lamaz xeze da viWikWikebdi-<br />

To. imasac gauxardeboda da Cvenco.<br />

SemogvZaxebdao: Sens pirs Saqario,<br />

kargi ambavio! oqros niskartio! da<br />

Cvenc movuyvebodiT karg ambebso. magram<br />

axla ra gve-Wik-Wikebao! anu eho,<br />

eho! xandaxan imazec laparakobdnen<br />

es Citebi, rogor naxes erTxel, sizmarSi,<br />

ucnauri da lamazi arseba,<br />

romelsac arc frTebi hqonda, arc niskarti,<br />

arc bumbuli, magram mainc<br />

Zalian lamazi iyo. namcecebs uyrida<br />

maT TovlSi. es namcecebi iseTi gemrieli<br />

iyo, iseTi gemrili, cxadSi<br />

araferi msgavsi eWamaT Citunebs. aseT<br />

ucnaur sizmrebs naxulobdnen maSin<br />

Citebi. arwivi ki sul maRlidan zveravda<br />

garemos: egeb, gamoCnda da pirvelma<br />

SevamCnioo!<br />

*<br />

yvelaferi mowyenili iyo irgvliv.<br />

mze, mTvare da varskvlavebi<br />

dahyurebdnen dedamiwas da erTmaneTs<br />

eubnebodnen:<br />

_ aseTi lamazia es dedamiwa, magram<br />

adamiani rom cxovrobdes aq,<br />

ufro lamazi iqnebodao.<br />

dedamiwac daRonebuli iyureboda<br />

garSemo: _ ra lamazia es ca da varskvlavebi,<br />

magram adamiani ro uyurebdes<br />

amas, ufro kargi iqnebodao.<br />

ramden zRapars dawerdao, ramden<br />

leqsso. eho, amoioxrebda da Sezanzardeboda<br />

miwa. WianWvelebi ityodnen,<br />

ra zanzarebso da amoZvrebodnen<br />

TavianTi saxlebidan zeviT. erTi<br />

Worikana WianWvela ityoda, albaT<br />

didi stumari modiso, magram aravin<br />

Canda. da isev nel-nela CaZvrebodnen<br />

miwaSi. amasobaSi Tan sagzals wamoavlebdnen<br />

fexs, Seigdebdnen zurgze<br />

mozrdil lukmas. aba, tyuilad xom ar<br />

movcdebiT, uSromlado. Tan stumris<br />

molodinSic iyvnen da undodaT saxlSi<br />

sanovage uxvad hqonodaT.<br />

*<br />

zRvebi Cum-Cumad icremlebodnen.<br />

zogjer zedmetadac Relavdnen.<br />

nakadulebic da mdinareebic icremlebodnen:<br />

_ ra iqneboda Cvens napirze adamiani<br />

cxovrobdeso. marto TevzebisTvis<br />

xom ar gavCndiTo eseni mSvenivrad<br />

grZnoben Tavs da arasdros<br />

wyuriaTo, arasdros cxelaTo. adamiani<br />

ki dalevda Cvens wyals, miwasac<br />

morwyavda da mosavalsac miiRebdao.<br />

saqonelsac daarwyulebda da sicxeSi<br />

kidevac gagrildeboda Cven CqerebSio.<br />

da kidev metad Caaxvevdnen qvebze TavianT<br />

qoCora talRebs. Cux-Cux! Cux-<br />

Cuxo! anu eho, eho!<br />

bayayi ki siciliT iWaWeboda wylis<br />

napirze, erTi vnaxo, is Tqveni adamiani,<br />

rom mova, mere damafasebT! mixvdebiT,<br />

Cemze lamazi da Cemze Wkviani rom ar<br />

iqnebao! da ise gaibereboda, gegonebodaT,<br />

esaa da mTeli samyaros baton-patronobis<br />

Rirsiao. amouSvebda mere<br />

udardel simReras.<br />

`yi-yi, yua-yua! yi-yi, yua-yua! yi-yi,<br />

yua-yua!~ da aRar daasrulebda. gabrazebuli<br />

wyalic ufro da ufro swrafad<br />

gaecleboda iqaurobas da Tavqve agr-<br />

Zelebda gzas. xolo kenWebi kidev ufro<br />

Rrmad Caeflobodnen tlapoSi Tavis<br />

dediko qvebTan erTad, egeb rogorme<br />

dagveZinos am yiyinSio.<br />

*<br />

tyeebs xom foTlis gamotanac ar<br />

exalisebodaT. simartoves grZnobdnen.<br />

aravin krefda maT siRrmeSi sokos da<br />

kenkras, aravis gahqonda maTi nobaTi:<br />

sxvadasxvanairi xili, kakali, girCebi,<br />

arc fiCxi, arc veluri Tafli, aravin<br />

ugdebda yurs frinvelTa JivJivs.<br />

tkac! Camotydeboda xes toti, rac tyis<br />

enaze niSnavda: eho, eho! xandaxan tyeSi<br />

mgelsac dainaxavdi. dadioda, daeZebda<br />

viRacas. mere Sehymuvlebda mglis<br />

enaze: adamiano, modiiiii, mombezrda<br />

martoobao, mglobac mombezrdao. mgeli<br />

iyo, magram undoda zRapris lamaz<br />

wignSi ecxovra. iseT zRaparze ocnebobda,<br />

romelSic arc wiTelqudas Caylapavda,<br />

arc bekekas, iqneboda keTili<br />

da yvelas eyvareboda. es ki adamianis<br />

gareSe verafriT moxerxdeboda. marto<br />

melakuda dasunsulebda da tyis qaTmebs<br />

uyurebda eSmakurad. fiqrobda Tu<br />

ara isic zRaparSi cxovrebaze, aravin<br />

icoda. mgoni, mainc CiCia erCia zRapars.<br />

*<br />

niavi rom niavia, isic uazrod daexeteboda<br />

udabnoSi. misTvis mTeli<br />

dedamiwa udabno iyo, radgan arsad<br />

eguleboda adamiani, romelic muSaobiT<br />

daRlili, gaoflil gulmkerds<br />

miuSverda da etyoda: dalocvili, niavio!<br />

arc qars, arc nisls, arc Rrubels,<br />

aravis eguleboda Tavis mesaidumled<br />

adamiani. qari zuoda: eho! Rrubeli<br />

wvimda da gruxunebda: eho! nisli sul<br />

gaqreboda da gadaikargeboda, aq didi<br />

mowyenilobaao, eho! gabrazebuli vulkanebi<br />

ki xandaxan cecxlsac amoafrqvevdnen,<br />

iqneb dagvinaxos adamianma<br />

da movideso, rom ase guldaTuTqulebi<br />

aRar viyoT martoobiTo.<br />

ra icodnen vulkanebma, rom cecxliT<br />

TamaSi Zalian saSiSi iyo. es rom<br />

codnodaT, cecxlis magier an batibuts<br />

amoyridnen, an limonaTs amoafrqvevdnen.<br />

ai, ra uyvars adamians cecxlze<br />

ufro.<br />

*<br />

WriWinebi Ram-RamobiT gaiZaxodnen:<br />

adamiano, modi CvenTan! neta visTvis<br />

aris es lamazi mindvrebio. modi, Semoskupdi<br />

Senc am balaxis Rerze da iWri-<br />

Wineo, Wrio-Wrio! kaliebic aqeT-iqiT<br />

daxtodnen: ara, aqeT vipoviT adamians<br />

da ara, aqeTo. xan marjvniv gadaxtebodnen,<br />

xan marcxniv, magram amaod. adamiani<br />

arsad Canda. WianWvelebi miwaSi CaZvrebodnen<br />

da eZebdnen, muxluxoebi xeebze<br />

daxoxavdnen, iqneb aq aZvrao, magram<br />

adamiani arsad Canda. peplebi,<br />

futkrebi, krazanebi, xoWoebi vel-mindvrebSi,<br />

yvavilebis gulebSi daeZebdnen:<br />

bzzzzzzzzz-bzzzzz! es mwerTa<br />

enaze niSnavda: sad xar, adamiano, sado<br />

anu eho! eho! obobebi ki badeebs abamdnen<br />

bardebze, egeb adamiani gavabaT da


28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

CvenTan davtovoT, rom erTad viTama-<br />

SoT obobobanao. arco daWerobanao,<br />

arco damalobanao, marto obobobanao.<br />

*<br />

yvavilebi xSir-xSirad amodiodnen<br />

miwidan, mimoixedavdnen, magram adamians<br />

rom ver dainaxavdnen, dardiT<br />

CaWknebodnen da isev miwaSi Cavidodnen.<br />

balaxic ase iyo, amovidoda, erTxans<br />

gayursuli daelodeboda, egeb<br />

gamoCndeso, magram aravin Canda da<br />

isic miwas ubrundeboda. maT egonaT,<br />

rom adamians kargi surneli unda hqonoda,<br />

Tavze balaxi, da aucileblad<br />

samkurnalodac gamosadegi yofiliyo,<br />

gana mxolod saWmelad da saZovrad<br />

magram aravin Canda, hoda, balaxic da<br />

yvavilebic isev Seiketebodnen miwis<br />

saxlebSi da isev didi mowyeniloba<br />

daisadgurebda mindvrebSi. mxolod<br />

erTi yrantala yvavi Tu daiwyebda SiSvel<br />

mindorSi borials da isic veravis<br />

rom naxavda, Tavisi budisken gafrindeboda:<br />

`yvaaaaaaaaaaaaa, yvaaaaaaaaaa,<br />

neta ratom ar Cans adamianio. yvels xom<br />

mainc maWmevda, Tu Taflakverebs<br />

arao~. Tagunia siciliT kvdeboda<br />

yvavis sityvebze: elode, elode, adamiani<br />

Taflakverebs rom gaWmevso!!! mere<br />

wina TaTs safeTqelTan miitanda, afrenso<br />

da Tavis soroSi SeZvreboda: `am<br />

yvavs me ar vegono Taflakvera da ar<br />

SemWamoso~.<br />

*<br />

ZaRls egona yefa ecodineboda.<br />

Cits egona, ori frTa eqneboda da iWik-<br />

Wikebda, futkars egona _ Tafls Seagrovebda,<br />

zRvebsa da nakadulebs egona<br />

_ isic Tevzs emsgavseboda, magram<br />

ufro lamazi da ufro didi iqneboda.<br />

sidideSi zRvebi veSaps ki ar gulisxmobdnen,<br />

aramed WiWyinas lifsitas! Tan<br />

roca rameze guli daswydeboda da<br />

cremli Camougordeboda Tvalidan, am<br />

cremls aucileblad SeamCnevda sxvac,<br />

gansxvavebiT Tevzebisagan, romelTa<br />

cremli wylis mets aravis enaxa dedamiwaze.<br />

rvafexas undoda, vinme masaviT<br />

bevrxelebianisaTvis CamoerTmia xeli<br />

da fiqrobda, rom aseTi adamiani iqneboda.<br />

xeebs egonaT isic xesaviT datotvili<br />

iqneboda, did fesvs gaidgamda<br />

miwaSi da cas miswvdeboda kenwero-<br />

Ti, xelebze anu totebSi ki uamravi<br />

bude eqnebodaT Citebs. budeSi bartyebi<br />

gaizrdebodnen. Seifarebda ciyvebs,<br />

maTTvis fuRuroebs kakliT amoivsebda<br />

da sul, gamudmebiT iSrialebda.<br />

qars ki egona gamWvirvale iqneboda da<br />

usxeulo, arc saxli eqneboda arc kari,<br />

ivlida da qveynierebis ambebs gaigebda<br />

da veeba mtvris Taigulebs Seagrovebda.<br />

dedamiwas egona adamiani Svilimiwa<br />

iqneboda, erTmaneTze rom ezrunaT<br />

da erTmaneTisaTvis moevloT. mze<br />

fiqrobda, CemsaviT gaaTbobs da gaaxarebs<br />

sxvaso. roca me daviRlebi da<br />

daviZineb, RamiT is gaanaTebs dedamiwaso.<br />

*<br />

raRa bevri gavagrZeloT, yvela<br />

saswauls eloda.. maSin RmerTic<br />

dedamiwaze cxovrobda. aSenebda da<br />

axarebda uamrav mcenares, gaaSena ulamazesi<br />

baRebi, venaxebi, yanebi. am SromaSi<br />

gavida uamravi dro, RmerTic moxucda<br />

da gadawyvita caSi wasvla. ar<br />

surda aqaurobis upatronod datoveba.<br />

mTeli es dro RmerTi fiqrobda,<br />

rogori unda yofiliyo is, visi dabadebac<br />

yvelas erTnairad gaaxarebda.<br />

vinc yvelas da yvelafers mouvlida.<br />

*<br />

erT dResac RmerTma samyaros<br />

uTxra: gakvirdebiT da vxedav, rom yvelani<br />

elodebiT iseTi arsebis mosvlas,<br />

romelic Tqveni msgavsi iqneba, Tqveni<br />

megobari gaxdeba da Tavs marto ar igrZnobT.<br />

minda, iseTi vinme gagiCinoT,<br />

vinc ucxod ar daigulebs Tavs Tqven<br />

Soris, visac Tqven eyvarebiT da mogivliTo.<br />

amisaTvis ki Tqveni daxmarebac<br />

mWirdeba: modiT, yvelam gaiReT is, rac<br />

gagaCniaTo. Sevagroveb da Cemsas davumateb,<br />

Cvenianad rom igrZnos Tavio.<br />

arasdros moundes sxvagan wasvla da<br />

Tqveni mitoveba, Tqveni enac icodes,<br />

Tqveni niri da bunebao. de, hqondes mas<br />

Tavisufali neba, goneba, magram axsovdes,<br />

rom am samyaros nawilia da Cvenianiao.<br />

*<br />

da afusfusda mTeli samyaro! mosafiqreblad<br />

didi dro aravis<br />

dasWirvebia, atyda xmauri, yiJina,<br />

gadaZaxili. dedamiwam Tqva: ai, me Cem<br />

sxeuls gaZlev, yvela minerali, rac<br />

gamaCnia, risganac Sevdgebi, da rasac<br />

`miwa~ hqvia, adamianisTvis damiTmiao.<br />

mdinareebma, wyaroebma, okeaneebma da<br />

zRvebma yvelanairi wyali Seagroves da<br />

RmerTs miarTves adamianisaTvis.<br />

aseve moiqcnen sxvebic: nadir-frinveli,<br />

Tevzebi, mwerebi da qvewarmavlebi,<br />

yvavilebi da balaxebi, qvebic ki<br />

damwkrivdnen RvTis karze da TavianTi<br />

nawili gaiRes adamianisaTvis. qarma,<br />

romelsac sxeuli ar gaaCnda, Tavisi<br />

energia, anu Zala miutana RmerTs... RmerTi<br />

bednieri iyo, mas yvelaferi hqonda<br />

xelT, rom am samyaros saukeTeso<br />

qmnileba gamoeZerwa. da, rac mTavaria,<br />

kidev erTxel darwmunda, rogori<br />

keTili iyo samyaro.<br />

*<br />

imdeni masala hqonda, imdeni masala,<br />

Zerwa da Zerwa RmerTma kacebi,<br />

qalebi, bavSvebi. yvelaferi, riTac samyari<br />

iyo Seqmnili, axla adamianSi iyrida<br />

Tavs. imuSava RmerTma mTeli grZeli<br />

dRe da bolos Tavisi RvTebrivi<br />

sulic Caudga am ucnaur qmnilebebs,<br />

romlebic gacocxldnen da aravis,<br />

sul aravis hgavdnen dedamiwis zurgze.<br />

bolos da bolos xom, arc RmerTs<br />

hyavda aqamde nanaxi adamiani. Zalian<br />

undoda igi yvelaze lamazi da yvelaze<br />

gonieri yofiliyo. Tavis suls udgamda<br />

da, mgoni, swored amitomac adamiani<br />

RmerTs ufro emsgavseboda, vidre<br />

frinvelsa da cxovels, an yvavilsa da<br />

Tovls.<br />

zogi TeTri miwisagan Zerwa, zogi<br />

_ Savi miwisagan, zogic _ yviTeli miwisagan.<br />

amitomac adamianebi sxvadasxva<br />

ferisani gamovidnen: TeTrkanianebi,<br />

yviTelkanianebi da Savkanianebic,<br />

sxvadasxva feris Tvalebi gaukeTa, sxvadasxva<br />

feris Tma. magram erTi razec<br />

Zalian iwvala, da bolos Tavi gaaneba,<br />

is iyo, rom Savkanian bavSvebs verafriT<br />

daamCnia paWua cxvirze da loyebze<br />

Worfli. arada Zalian undoda, rom<br />

yvela bavSvs hqonoda, radgan gansakuTrebiT<br />

uxdebodaT patarebs Worfli.<br />

mere roca maT sicocxlec aCuqa,<br />

gonebac misca, mxedveloba, smenac,<br />

ynosvac, gemoc SeagrZnobina, da<br />

laparakic aswavla, SvebiT amoisunTqa<br />

da Tqva: axla davisveneboooooooo.<br />

magram saTqmelad advilia, `davisvenebo~.<br />

ra daasvenebda RmerTs, amdeni adamiani<br />

gauxda misaxedi. arc ZiZebi arsebobdnen<br />

maSin, arc aRmzrdelebi,<br />

arc maswavleblebi... ra daasvenebda<br />

*<br />

amas RmerTic mixvda, rom misi mosveneba<br />

ar iqneboda kidev Zalian didxans.<br />

yvela daisva da uTxra: Tqven am samyaros<br />

mfarvelad da patronad mogavlineT,<br />

me ukve movxucdi da Cems Zvel<br />

saxlSi, caSi unda wavide. iqaa Cemi samyofeli.<br />

am dedamiwas Tqven unda upatronoTo<br />

da daariga, rogor daeTesaT<br />

puri, vazi, xexili, rogor moeSinaurebinaT<br />

pirutyvi, rogor aeSenebinaT<br />

saxlebi, soflebi da qalaqebi,<br />

skolebi, biblioTekebi, rogor<br />

gamoeWedaT Sromis iaraRi, rogor<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

daemzadebinaT Tixisagan jam-WurWeli,<br />

rogor eweraT da exataT, emReraT.<br />

rogor gamoeTalaT xisagan salamurebi<br />

da sakravebi. rogor elocaT da<br />

rogori samosi etarebinaT. rodis CaecvaT<br />

jinsebi, rodis Tbili qurTukebi<br />

an qudebi moergoT Tavze. rogor gadaeRoT<br />

multfilmebi da, rac mTavaria,<br />

Wamis win xelebi aucileblad daebanaT.<br />

xolo Wamis Semdeg `madlobis~<br />

gadaxda ar daviwyebodaT. ki, usmendnen<br />

viTom gulisyuriT adamianebi, magram<br />

Tan erTi suli hqondaT, rodis<br />

daiwyebdnen damoukidebel cxovrebas<br />

da, Tu simarTle gindaT, bolomde arc<br />

mousmeniaT yuradRebiT.<br />

magram is, vinc bolomde darCa da<br />

mousmina RmerTs, ra Tqma unda, metic<br />

gaigo. isic ki aswavla, rogor CaewnaT<br />

yvavilebi TmebSi lamaz gogonebs,<br />

xolo biWunebs rogor eTamaSaT Soriaxlos<br />

fexburTi im mindorze, sadac<br />

gogonebi yvavilebs dakrefdnen. saRamoTi<br />

ki Camavali mzisaTvis eyurebinaT<br />

erTad.<br />

*<br />

mTeli samyaro gasusuli eloda<br />

adamianis gamoCenas da sanam RmerTi<br />

maT Zerwavda, iseTi dumili iyo<br />

garSemo, iseTi dumili, erTma baWiam<br />

SiSisagan yvirili morTo: dedaaaaa, es<br />

ramxela da ra saSineli siCume gviaxlovdeba,<br />

ar Cagvylaposo! acaxcaxebuli<br />

baWia dedikom gulSi Caikra da<br />

rogorc ki dedis gulis Zgeris xma<br />

gaigona, maSinve damSvidda.<br />

mere saTamaSodac ki gaiqca mindorSi.<br />

garboda da Tan iZaxda: `me arafris<br />

meSinia, me arafris meSinia!~ iqve<br />

balaxSi gayursul patara kus wamohkra<br />

fexi da ise gadakotrialda, gegonebodaT<br />

yurs moitexso, magram<br />

wamoxta da isev gaagrZela: `me arafris<br />

meSinia, me arafris meSiniao~!<br />

patara kus Turme erTi Tavisi baReli<br />

xoWo ambavs uyveboda, axal arsebebze,<br />

romlebic dedamiwaze gamoCenilan.<br />

dedas gaufrTxilebia, ra ici, ra xasiaTisani<br />

da znisani arian, axlos mainc<br />

ar mixvideo. hoda, es baWia rom daetaka,<br />

swored is axali mobinadre egonaT<br />

da SiSisagan lamis gulebi dauskdaT.<br />

kum baqanSi durTa Tavi, xoWo ki miwaSi<br />

saymawvilo<br />

11<br />

CaZvra. baWias ki egona qvas wamovkari<br />

fexio, mardad wamoxta da mindorSi<br />

gavarda. ise, ki hgavda es patara ku<br />

qvas, xoWo ki albaT miwaSi rom ar CamZvraliyo,<br />

isedac kenWs daemsgavseboda,<br />

radgan aseTi gamoTqmac arsebobs: Si-<br />

Sisagan adgilze gaqvavdao. anu ku Tu<br />

gaqvavda, xoWo gakenWdeboda, aba, ra!<br />

*<br />

amasobaSi ukve RmerTma adamianebi<br />

dedamiwaze daasaxla da erTi bavSvi<br />

swored im mindorze gaiqca saTamaSod,<br />

sadac baWia daxtunaobda.<br />

ra Tqma unda, bavSvma da baWiam erTmaneTi<br />

dainaxes da gaocdnen. ra Tqma<br />

unda, bavSvs deda mihyveboda ukan da<br />

baWias ki, Tavisi dedakurdReli. maTac<br />

dainaxes erTmaneTi. dainaxes da gauxardaT.<br />

orTavem erTmaneTze ase ifiqra,<br />

es ra lamazi da sayvareli arsebaao!!!<br />

albaT, Tavis Svilikos<br />

gamoedevnao! qalma ifiqra: dailocos<br />

deda-Svilobis madlio! kurdRelma ki<br />

ifiqra: kidev kargi, RmerTma marto<br />

Svilebi an marto dedebi ar gaaCina am<br />

qveyanazeo. ra icoda kurdRelma, rom<br />

RmerTsac Tavisi dediko hyavda da<br />

Zalian, Zalian uyvarda.<br />

*<br />

moedvnen bavSvebi vel-mindvrebs,<br />

saxlebSi ki cecxli dainTo da pirveli<br />

qvabi Semoidga fafis mosaxarSad.<br />

radgan bavSvebi Zalian gemrielad miirTmeven<br />

fafas, mindorSi TamaSis Semdeg.<br />

suni romelic fafas hqonda da<br />

pirvelad iynoses dedamiwaze, marTla<br />

uCveulo da gemrieli iyo. am suns daerqva<br />

`if-if”! xolo im fafas daerqva `ra<br />

gemrielia~. ra Tqma unda, ufro<br />

mozrdil meore qvabSi mamikosTvisac<br />

daiwyes saWmlis momzadeba. im saWmels<br />

erqva `ra kargi xeli gqoniao, aba kidev<br />

damimateo”.<br />

axlac ise amzadeben fafebs dedebi,<br />

axlac ise daxtian baWiebi da gaiZaxian<br />

`arafris meSiniao~. sinamdvileSi<br />

ki, Zalianac mSiSrebi arian.<br />

ra ici, mindorSi vin Segxvdes, marto<br />

ku da patara bavSvebi xom ar arian<br />

am qveynad RmerTic caSia...


12 interviu<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

mwerali<br />

am adamians, albaT, SeiZleba Tanamedrove qarTuli literaturis mematiane<br />

uwodo. Jurnal `alternativadan~ dawyebuli, mis xelSi `gaiara~ TiTqmis<br />

yvela cnobilma axalgazrda avtorma, vinc dRes qarTul mwerlobaSi<br />

aminds qmnis. rodesac wlebis ganmavlobaSi trialeb literaturul sivrce-<br />

Si, cota rTulia, SeinarCuno aqtualoba, Tumca SoTa iaTaSvili amas axerxebs.<br />

misi Sefaseba bevrisTvisaa mniSvnelovani, azri _ angariSgasawevi, misi<br />

teqstebi yovelTvis iwvevs interess. bolo dros naklebad wers, Tumca Sar-<br />

San misTvisve moulodnelad ori wignis gamocema moaxerxa, romelTagan erTma<br />

_ `dalagebam~ _ <strong>literaturuli</strong> premia `saba~ daimsaxura. Cveni saubaric<br />

am krebuliT daiwyo.<br />

_ `dalageba~ bolo 13 wlis ganmavlobaSi<br />

daweril publicistur<br />

werilebs aerTianebs. upirvelesad,<br />

sainteresoa, amdeni wlis Semdeg ratom<br />

gadawyvite maTi gamocema<br />

_ daaxloebiT sami weli mitrialebda<br />

idea TavSi. ramdenime gamomcemlobas<br />

SevTavaze da uari miviRe.<br />

bolos gamomcemloba `saunje~<br />

damTanxmda. sxvaTa Soris, im periodSi<br />

leqsebic mqonda gamzadebuli, magram<br />

maT werilebi arCies.<br />

_ anu sworad gaTvales, radgan<br />

krebulma `saba~ miiRo. Sinaganad Tu<br />

elodi am premias<br />

_ wina `saba~ 2007-Si aviRe, anu 2006-<br />

Si gamocemul wignSi da mas Semdeg<br />

araferi gamomicia. am periodSi raRacebi<br />

iwereboda da TvalsadaxelsSua<br />

dagrovda masala. rogorc ukve<br />

aRvniSne, `dalagebas~ sami weli velodi<br />

da SarSan gamoica. sruliad moulodnelad<br />

gamomcemloba `pegasma~<br />

dabeWda leqsebis axali krebulic. iyo<br />

kidev piesa `mavedrebelni~, romelic<br />

CemTvis Zalian mniSvnelovani teqstia.<br />

masze didxans vimuSave _ mgoni 2003<br />

wels daviwye wera da SarSan davamTavre.<br />

esqiles erTi piesis `aRdgenaa~,<br />

romlis pirveli nawili gadar-<br />

Ca, danarCeni daikarga. erT ZvelberZnul<br />

miTzea dawerili, amitom siuJeti<br />

CemTvis cnobili iyo, ramac<br />

`aRdgeniTi samuSaoebi~ gamiadvila.<br />

antikuri dramis yvela wesis dacviT<br />

`gavukeTe restavracia~, anu ormociode<br />

gverdze gaSlili poeziaa mTeli<br />

Tavisi qoroebiTa Tu antiqoroebiT.<br />

guli mwydeba, rom jerjerobiT<br />

sakuTari scena ver ipova, Tumca iyo<br />

garkveuli daintereseba erTi-ori<br />

reJisoris mxridan. 2005-Si daTo sayvareliZem<br />

pirveli ori epizodi, anu<br />

rac maSin dawerili mqonda, eqsperimentulad<br />

dadga universitetSi,<br />

elinur dReebze...<br />

arc poetur krebulze da arc kritikaze<br />

aranairi gaTvla ar mqonia.<br />

TavisTavad movida am wignebis gamoSvebis<br />

dro da mec gamovuSvi. bolo<br />

dros Zalian cudi tendencia<br />

mkvidrdeba – TiTqos mwerali wigns<br />

mxolod premiis misaRebad gamoscems.<br />

ar aris ase. `saba~ ar iyo, magram wignebi<br />

gamodioda. piradad me 2006 wlidan<br />

2010-mde taim-auti mqonda. adre krebulebs<br />

ufro patara SualedebiT vaqveynebdi<br />

– 2-3 weliwadSi erTxel.<br />

bolo dros perioduloba gaizarda.<br />

_ es risi bralia, ufro kritikulad<br />

uyureb sakuTar nawerebs<br />

_ albaT da ufro iSviaTadac vwer.<br />

SoTa iaTaSvili<br />

rogorc Cans, gadaWarbebuli produqtiuloba<br />

metwilad axalgazrdobiTaa<br />

ganpirobebuli. garkveuli asakis Semdeg<br />

Tu zustad Tu ver dainaxe saTqmeli<br />

an forma ver moZebne, kalmisken<br />

xeli ar migdis.<br />

_ Seni werilebi literaturaTmcodneebma<br />

literaturul Canaxatebad,<br />

eseistikad monaTles, Tumca gansxvavebuli<br />

Sefasebebic mravladaa.<br />

Tavad rogor gansazRvrav maT Janrs<br />

_ am werilebis garkveuli raodenoba<br />

wminda eseistikaa, zogierTi _<br />

ufro analitikuria. sabolood mainc<br />

eseebi Warbobs da albaT, asec unda<br />

iyos _ rodesac poeti poetze wers,<br />

bunebrivad Cndeba aRniSnuli formis<br />

moTxovnileba. am SemTxvevaSi ufro<br />

mniSvnelovania dakvirveba poetisa Tu<br />

mwerlis Sinagan bunebaze da ara versifikaciebi,<br />

marcvalTa raodenoba da<br />

a.S. viRacam SeiZleba asec daweros, da<br />

amis kvleva ukiduresad saWiro da<br />

aucilebelia, magram CemTvis gacilebiT<br />

saintereso avtoris xasiaTis<br />

daWera da mis SemoqmedebaSi zusti maxvilebis<br />

dasmaa.<br />

_ xSirad aRniSnaven, rom CvenTan<br />

mwerlebs erTmaneTis Semoqmedebaze<br />

wera ar uyvarT, radgan kritikas<br />

eridebian. Seni werilebi kargi magaliTia,<br />

Tu rogor unda wero ise, rom<br />

kolegebis gaRizianeba ar gamoiwvio<br />

da sakiTxavadac saintereso iyos.<br />

_ es sabWouri gadmonaSTia, romelic<br />

dRemde SemorCa. im periodSi mwerali<br />

mweralze Tu werda, an unda gaelan-<br />

ZRa, an caSi aeyvana. dRes viTareba nawilobriv<br />

Seicvala, Tumca viRacam Sei-<br />

Zleba mec `damadanaSaulos~ megobrebze<br />

weraSi. arada, yovelTvis piriqiT<br />

iyo _ rodesac am adamianebze vwerdi,<br />

an maT nawerebs pirvelad vaqveynebdi<br />

rogorc redaqtori, xSirad maT arc<br />

ki vicnobdi. megobroba mere iwyeboda,<br />

bunebrivad. anu, nebismieri avtoris<br />

Sefasebisas megobrobidan ki ar amovdivar,<br />

aramed obieqturobidan. saerTod,<br />

aseTi damokidebuleba maqvs: Tu wer,<br />

unda ecado, mwerals realuri xarvezi<br />

daanaxo. amave dros, daicva elementaruli<br />

eTika.<br />

_ `mTeli am dalagebis Semdeg<br />

Tqvens winaSe iqneba is SoTa iaTaSvili,<br />

romelic aqtiuradaa CarTuli<br />

literaturul procesSi, akvirdeba<br />

mas rogorc mwerali da rogorc redaqtori,<br />

sul mudam icvleba da sulmudam<br />

cdilobs Tavisi odesRac<br />

dalagebuli azrebi Seamowmos da<br />

gadaalagos~ _ wer wignis SesavalSi.<br />

ra dainaxa am procesis Semdeg SoTa<br />

iaTaSvilma, ra viTareba ikveTeba misi<br />

dakvirvebiT Tanamedrove qarTul<br />

literaturaSi (werilebis ZiriTadi<br />

`<br />

nawili xom Tanamedrove avtorebs<br />

eZRvneba)<br />

ufro<br />

iSviaTad<br />

vwer<br />

~<br />

_ sxvaTa Soris, `alternativas~<br />

redaqtoroba, romelic garkveuli<br />

wyvetebiT 1998 wlidan 2005-mde gr-<br />

Zeldeboda, Zalian nayofieri da<br />

datvirTuli periodi iyo CemTvis. axali<br />

Taoba intensiurad modioda da<br />

uSualod vexebodi am yvelafers.<br />

pirvelad dabeWdilTagan yvelas albaT<br />

verc gavixseneb, magram saerTo suraTis<br />

saCveneblad ramdenimes CamoTvlac<br />

sakmarisi iqneba: daviT<br />

qarTveliSvili, zaza burWulaZe, irma<br />

taveliZe, eka qevaniSvili, guram<br />

megreliSvili, daTo gabunia, naTia<br />

nacvliSvili, irakli kakabaZe, Tea Tofuria,<br />

sofiko kvantaliani, diana anfimiadi,<br />

paata Samugia da a.S. am avtorebis<br />

pirvelma teqstebma sul Cems<br />

xelSi gaiara...pirveli gamoxmaureba<br />

davwere laSa buRaZis, ana korZaia-samadaSvilis,<br />

Teona dolenjaSvilis,<br />

daTo robaqiZis, nino TarxniSvilis da<br />

sxvaTa pirvel publikaciebze. erTi<br />

sityviT, sadRac 10-12 wlis win qarTul<br />

literaturaSi axali Zalebis Semodineba<br />

daiwyo da es procesi axlac gr-<br />

Zeldeba. maSindeli damwyebi avtorebi<br />

dRes ukve <strong>literaturuli</strong> procesis<br />

ganmsazRvrel figurebad iqcnen,<br />

Tumca, vfiqrob, `nulovanebis~ Taoba<br />

jer kidev mainc Camoyalibebis procesSia.<br />

maTi realuri Zala aTiode weliwadSi<br />

srulad gamoCndeba.<br />

mTlianobaSi, me momwons is, rac<br />

qarTul literaturaSi xdeba da optimisturad<br />

ganmawyobs.<br />

_ poeziaze visaubroT, konkretulad<br />

ki Sens axal krebulze. `Srami~<br />

arsebiTad gansxvavdeba danarCenebisgan<br />

imiT, rom didi doziT Semodis<br />

religiuri Tematika. Tumca es ar<br />

aris religiuroba am sityvis dogmaturi<br />

gagebiT. Sen iReb yvelasaTvis<br />

cnobil bibliur motivebs da saku-<br />

Tari interpretaciiT sTavazob<br />

mkiTxvels. pirvel rigSi, rogor mixvedi<br />

aqamde<br />

_ sruliad bunebrivad. literaturis<br />

istoria amis gareSe ar arsebobs.<br />

poetebi Tu prozaikosebi<br />

yovelTvis kiTxulobdnen wminda<br />

28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

wignebs da maTTvis misaReb formaSi<br />

aqcevdnen. sawyis etapze, rodesac axalgazrda<br />

xar, yovelTvis Warbobs<br />

`aTeisturi~ damokidebuleba. SeiZleba<br />

es iyos epataJic. ufro xSirad protestisa<br />

da zedapiruli uaryofis momenti<br />

iCens Tavs. garkveuli drois Semdeg<br />

adamiani am yvelafers sxvanairad<br />

ufiqrdeba da azrebic sxvagvarad datrialdeba<br />

xolme.<br />

_ epataJis marcvlebi aqac aris,<br />

Tundac `tansacmlis oda~ aviRoT.<br />

_ viTom CemTvis sulac ar aris<br />

epataJi. SeiZleba es momenti sxvagan<br />

ufro iyos. magaliTad, maqvs aseTi<br />

leqsi _ `aRdgoma~. aq ufro is momentia,<br />

rom adamianur yofaSi metafizikuri<br />

movlenebi mcire formatiT<br />

TamaSdeba da Cven amas an vxedavT, an<br />

ara, an ubralod garegnulad vamsgavsebT.<br />

Tu kargad daakvirdebi, Sens<br />

cxovrebaSic SeiZleba xdebodes patara<br />

`aRdgomebi~, is ki arada, saTamaSo,<br />

saxelad `Ze~, romelic Sens vaJs miutane<br />

da romelic man daamtvria, ori<br />

dRis Semdeg SeiZleba aRmoaCino `kvlav<br />

awyobili, / gamocvlili elementebiT<br />

/ da kargad daqoqili~. rac Seexeba<br />

`tansacmlis odas,~ es leqsi SeiZleba<br />

Zalze konservatiulic ki iyos. aq sul<br />

sxva ramaa Cadebuli. yuradReba gamaxvilebulia<br />

imaze, Tu rogor yalibdeba<br />

adamianis buneba, kultura, eTika,<br />

esTetika. tansacmeli is fenomenia,<br />

romelic xels uwyobs pirovnebis<br />

Camoyalibebas, mis ganviTarebas, adamianur<br />

urTierTobebs. SeiZleba iTqvas,<br />

es ufro `kulturologiuri~ leqsia.<br />

_ krebuls `Srami~ erT-erTi leqsis<br />

saxelwodebis mixedviT daerqva.<br />

ramdenadac vici, es leqsi sul bolos<br />

dawere, Tumca wignSi pirvel nomradaa<br />

Setanili da ase vTqvaT, xsnis<br />

mas.<br />

_ am wignis saxelwodebaze didxans<br />

vfiqrobdi. yda ukve gakeTebuli iyo _<br />

Cemi portreti SevarCie, romelic 8<br />

wlis win daxata sofo CxikvaZem, sa-<br />

Taurs ki ver vurCevdi. ramdenime dRe-<br />

Si stambaSi unda wasuliyo da mainc<br />

guli meTanaRreboda. erT dResac,<br />

vuyureb mis naxats, anu Cems portrets<br />

loyaze Camosmuli wiTeli xaziT, da<br />

uceb momdis azrad – `Srami~ xom ar<br />

davarqva-meTqi etyoba es idea Tan<br />

Camyva da imdenad imuSava, rom meore<br />

Tu mesame dRes am saxelwodebis leqsi<br />

davwere da krebulic Seikra.<br />

_ saintereso da originaluri<br />

leqsia samyaros Seqmnaze, romelic<br />

ufals saxeze daCneul Sramebad<br />

daujda. da kidev erTi mniSvnelovani<br />

nawarmoebi _ `finali,~ romelic<br />

aseve kravs krebuls. aq ori momenti<br />

ikveTeba _ erTi mxriv, TiTqos ajameb<br />

Sens Semoqmedebas, meore mxriv, muzis<br />

uqonlobas uCivi. realurad razea es<br />

leqsi _ marTla poeturi finalia Tu<br />

ubralod wer imaze, rogor aRar gewereba<br />

_ marTla ise iyo yvelaferi,<br />

rogorc leqsSia. aivanze videqi da<br />

vfiqrobdi, raze SeiZleba davweromeTqi<br />

leqsi. faqtobrivad, aRvwere is<br />

garemo da gancdebi, rac im momentSi<br />

mqonda: iq avtobusma gaiara – gamaxsenda,<br />

rom avtobusze dawerili maqvs; sigareti<br />

gavabole –sigaretzec maqvs<br />

leqsi; eleqtroboZi – amazec; aqeT gamovixede<br />

– yvela Cems Svils mivuZRveni<br />

leqsi; miweria tansacmelze, fulze,<br />

faifuris Tvisebebze, Stefselzec ki<br />

da sadRac aq gaviWede... mere mivxvdi,<br />

rom swored es iyo Tema _ is, Tu rogor<br />

aRar gaqvs saweri da rogor veRar wer.<br />

moxda ise, rom am leqsis Semdeg naxevar<br />

welze metxans marTla veRaraferi<br />

davwere da cota SevSindi kidec _ mar-<br />

Tla finaluri leqsi xom ar gamomivida-meTqi,<br />

magram mere isev RmerTma miSvela<br />

da Seiqmna `Srami~.<br />

_ es krebuli rogor Seadgine,<br />

ubralod, 2006-dan dawerili saukeTeso<br />

leqsebi Seitane<br />

_ yovelTvis ase vakeTeb. erTader-<br />

Ti _ `fanqari caSi~ gavakeTe rCeulis<br />

dasasruli me-14 gverdze


28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

kaxa jamburia<br />

_ maxsovs, garkveuli xnis winaT,<br />

internetis saSualebiT gavecani<br />

Tqvens statias, romelic dRemde maxsovs.<br />

guram doCanaSvilis Semoqmedebaze<br />

saubrobdiT, mis teqstebs ganixilavdiT.<br />

statiidan Canda, rom<br />

SesaniSnavad icnobT doCanaSvilis<br />

prozas da, rogorc mkiTxvels, gansakuTrebuli<br />

damokidebuleba gaqvT<br />

mis mimarT. Cveni saubaric am TemiT<br />

daviwyoT _ XX saukunis gamorCeuli<br />

prozaikosiT.<br />

_ Cemi da batoni guramis megobroba<br />

daaxloebiT oci wlis winaT daiwyo.<br />

maSin qarTuli literaturis institutSi<br />

vmuSaobdi. axladdaarsebuli<br />

JurnalisaTvis _ `literatura da xelovneba~<br />

(romelsac Cveni da xelovnebis<br />

istoriis instituti er-<br />

Toblivad gamoscemda) _ damavales,<br />

momemzadebina dialogi guram doCanaSvilTan.<br />

batoni guramis nawarmoebebs<br />

studentobis wlebidan vkiTxulobdi.<br />

Cemma Taobam doCanaSvilis teqstebi<br />

lamis zepirad icoda, misi frazebiT<br />

vsaubrobdiT. mwerlis Semoqmedeba<br />

yovelTvis gansakuTrebuli,<br />

gansxvavebuli movlena iyo CemTvis.<br />

cnobil frang kritikoss, rolan barts<br />

aqvs erT gamokvlevaSi _ axali<br />

<strong>literaturuli</strong> etapis dasawyisad<br />

konkretul TariRs asaxelebs da Semdeg<br />

asabuTebs Tavis mosazrebas. me ki<br />

mgonia, doCanaSvilis sityviT _ `Camomalaborantes~<br />

_ qarTul literaturaSi<br />

axali etapi daiwyo. enis amgvarma<br />

gamomsaxvelobiTma saSualebebma<br />

qarTul prozaSi sruliad axali,<br />

jer kidev ucnobi samyaro dagvanaxa.<br />

Tumca, es doCanaSvilis mier aRmoCenili<br />

meTodi ar yofila. `vefxistyaosanSi~<br />

gasaocari sityvaTqmnadoba<br />

gvxvdeba, magaliTad: `camca gaidarbazesa~,<br />

`mo-ca-kvda, gasisxlmdinarda~<br />

da sxv. am TvalsazrisiT<br />

rusTveli Seudarebelia da `vefxistyaosans~<br />

qarTul literaturaSi<br />

analogi ar moepoveba. Tu poemas zedapirulad<br />

icnob, SesaZloa Sefaruli<br />

kavSiri doCanaSvilis teqstebsa da<br />

`vefxistyaosans~ Soris verc dainaxo.<br />

magaliTad, `drahkani~, romelic romanSi<br />

`samoseli pirveli~ fulis er-<br />

Teulia, swored rusTvelTan gvxvdeba.<br />

igive SeiZleba iTqvas meTodze _<br />

`vefxistyaosani~ amis saukeTeso nimu-<br />

Sia _ roca avtori moqmedebis adgilad<br />

sxva, ucxo mxares irCevs. sxvaTa<br />

Soris, mweralTa mxridan amgvari <strong>literaturuli</strong><br />

formis gamoyenebas sab-<br />

WoTa kritika yovelTis eWvis TvaliT<br />

uyurebda.<br />

maxsovs, maSin sakmaod vrceli di-<br />

mkiTxveli<br />

gamocdebis erovnuli centris qarTuli enis jgufis xelmZRvaneli kaxa<br />

jamburia Zalze sainteresod saubrobda literaturaze. saubrobda codniT,<br />

rogorc profesionali filologi da amavdroulad gatacebiT, grZnobiT,<br />

rogorc ubralod literaturismoyvare adamiani. man gaixsena daviT<br />

guramiSvili da misi poezia, isaubra guram doCanaSvilisa da jemal qarCxaZis<br />

gamorCeul prozaze, saqarTveloSi naklebadcnobili ucxoeli mwerlebis<br />

gansakuTrebul ostatobaze... vfiqrob, winamdebare interviuSi mniSvnelovani<br />

isaa, rom batoni kaxa Seexo avtorebs, romelTac _ sayvarel mwerlebs<br />

Soris _ arc ise xSirad asaxelebs Cveni rubrikis `mkiTxveli~.<br />

guramiSvili<br />

namdvili<br />

novatoria<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

alogi gamovida baton guramTan. daviT<br />

guramiSvilis Semoqmedebazec visaubreT.<br />

Cemi subieqturi STabeWdilebebi<br />

rom gavuziare, dainteresda da<br />

`daviTiani~ kidev erTxel gadaikiTxa.<br />

did pativad mimaCnia, rom Cveni saubris<br />

Semdeg man xelaxla aRmoaCina<br />

guramiSvili.<br />

_ araerTi <strong>literaturuli</strong> novacia,<br />

romlis avtoric guram doCanaSvilia<br />

_ aRizianebda mis Taobas.<br />

_ aRizianebda swored mis Taobas<br />

da ara `_ axalgazrdebs. batoni gurami<br />

axalgazrdobis mwerali iyo. rac Se-<br />

~<br />

exeba ufrosebis damokidebulebas misi<br />

Semoqmedebis mimarT, maxsendeba gazeT<br />

`komunistSi~ gamoqveynebuli Zalze<br />

kritikuli werili. im wlebSi `komunistis~<br />

gverdebze mwerlis augad moxsenieba<br />

Zalian cud rames niSnavda. batoni<br />

gurami oficiozis mxridan dafasebuli<br />

da privilegiebiT ganebivrebuli<br />

arasodes yofila, arc raime premia<br />

miuRia maTgan. vinc mis avtobiografiul<br />

romans _ `rac ufro maxsovs, da<br />

metad magondeba~ _ gaecnoba, darwmundeba,<br />

rom es adamiani orjerve<br />

politikuri motiviT ijda cixeSi. er-<br />

TaderTi, raSic am mwerals gaumarTla,<br />

is aris, rom misi yvela nawarmoebi<br />

daibeWda. ...roca `komunistSi~ gamoqveynebuli<br />

werilis avtori baton<br />

gurams Sexvda, Tavi ase imarTla _ me<br />

rom ara, uaresebs dawerdneno. Semdeg<br />

kidev gamoqveynda statia, romelSic<br />

guram doCanaSvilTan erTad besik<br />

xaranaulic gaakritikes. or yvelaze<br />

gamorCeul pirovnebas _ Cveni Taobis<br />

metrebs _ imisaTvis kicxavdnen,<br />

risTvisac maTi Semoqmedeba ase moswonda<br />

axalgazrdobas _ axali <strong>literaturuli</strong><br />

formebisa da novatoruli<br />

ZiebebisaTvis.<br />

_ socialisturma realizmma garkveuli<br />

standartebi, kliSeebi Camoayaliba<br />

da Semoqmedi adamianebisagan<br />

moiTxovda, rom xelovneba raRac Car-<br />

CoebSi moeqciaT. aman Taviseburad<br />

imoqmeda literaturaze, zogadad<br />

_kulturaze.<br />

_ ar SeiZleba oTar WilaZeze iTqvas,<br />

rom odesme raime kliSesa Tu standarts<br />

emorCileboda. is yovelTvis<br />

Zalze originaluri da TavisTavadi<br />

mwerali iyo _ didi mwerali. qarTveli<br />

avtorebi socialisturi ideologiis<br />

moTxovnebs arasodes iTvaliswinebdnen,<br />

magram standartebi mainc<br />

arsebobda da qvecnobierad es moqmedebda<br />

adamianebze. amitom axlis<br />

Zieba, novatoroba imdroindel qar-<br />

Tul mwerlobaSi Zalian mniSvnelovani<br />

movlena iyo. oTar WilaZeze aRar SevCerdebi,<br />

misi Semoqmedebis Sesaxeb bevri<br />

ram Tqmula. erTi, sruliad gamor-<br />

Ceuli qarTveli mwerali minda gavixseno<br />

_ jemal qarCxaZe. man Zalian saintereso<br />

forma mouZebna saTqmels.<br />

amjerad mxedvelobaSi maqvs misi `antonio<br />

da daviTi~, romelSic sxvadasxva<br />

personaJi erTsa da imave ambavs yveba.<br />

am xerxs folkneri bevrad adre mimarTavda<br />

da qarCxaZemac brwyinvaled<br />

gamoiyena Tavis nawarmoebSi. mis<br />

Sedevrze _ `igi~ _ aRarafers vambob.<br />

sxvaTa Soris, guram doCanaSvils aqvs<br />

CemTvis naTqvami: `siamovnebiT movawerdi<br />

xels `igis~, ase wera rom SemeZlos...~<br />

samwuxaroa, rom jemal qarCxaZe – XX<br />

saukunis qarTuli mwerlobis erTerTi<br />

saukeTeso avtori ise daufaseblad<br />

wavida Cvengan, rom sakadrisi pativi<br />

ver veciT, Cveni aRfrTovaneba da<br />

siyvaruli ver vagrZnobineT.<br />

_ samwuxarod, daufasebloba<br />

araerTi didi mwerlis bediswera<br />

gamxdara. aseT avtorebs Sorisaa daviT<br />

guramiSvili, romlis mimarT<br />

damokidebuleba garkveulwilad<br />

ukve gamoxateT. Tqveni azriT, ra aris<br />

mizezi, rom aseTi didi poeti da<br />

gamorCeuli moazrovne usamarTlodaa<br />

miviwyebuli<br />

_ Zveli qarTuli literaturis<br />

mecnieruli kvleva XX saukunis<br />

interviu<br />

13<br />

dasawyisSi daiwyo, roca ivane javaxiSvilma<br />

Tbilisis saxelmwifo universiteti<br />

daarsa. amas male mohyva<br />

saqarTvelos gasabWoeba da ideologiuri<br />

cenzura. bunebrivia, guramiSvilis<br />

_ qarTul literaturaSi yvelaze<br />

didi mistikosi poetis _ Semoqmedebis<br />

Seswavla sakmaod SeizRuda.<br />

guramiSvili gansxvavebuli wyobisa da<br />

azrovnebis adamiania, igi yvelaferSi<br />

RvTis nebas xedavs. am moazrovnis<br />

mixedviT, `Turqi, leki, sparsi, osi,<br />

Cerqez, RliRvi, dido, qisti~ _ qveynis<br />

ubedurebis mizezi ki ara, Sedegia.<br />

mizezad igi eris sulier daZabunebas<br />

miiCnevs. adamianebi sulierad uZlurdebian<br />

maSin, roca maT Soris siyvaruli<br />

qreba. siyvaruls ki mudam urwmunoeba<br />

upirispirdeba. guramiSvilisaTvis<br />

yvela ubedurebis saTave<br />

swored urwmunoebaa. ioane RvTismetyvelis<br />

mixedviT, `RmerTi siyvaruli<br />

ars~ da saqarTvelos bedukuRmar-<br />

Tobis mizezs poeti urwmunoebaSi, e. i.<br />

usiyvarulod cxovrebaSi xedavs. bunebrivia,<br />

sabWoTa skolaSi guramiSvilis<br />

Semoqmedebas _ sazogadoebrivi cnobierebisa<br />

da saqarTvelos istoriis<br />

miseul analizs, msoflmxedvelobas,<br />

RvTisadmi damokidebulebas _ aravin<br />

aswavlida. bavSvebs yvelaze naklebad<br />

faseul _ e. w. `swavla moswavleTas~<br />

azepirebinebdnen da amiT aZulebdnen<br />

am nawarmoebs. xolo gansakuTrebulad<br />

Rirebuli nawili _ religiuri himnebi<br />

da e. w. `qarTlis Wiris~ providencialuri<br />

nawili _ faqtiurad miCqmaluli<br />

da gayalbebuli iyo.<br />

_ vfiqrob, Sedegad miviReT is, rom<br />

CrdilSi darCa guramiSvilis poeturi<br />

sidiadec.<br />

_ guramiSvili sityvis saocari<br />

ostatia. daakvirdiT, intonaciurad<br />

ramdenad msgavsia galaktionis `jer<br />

arasdros ar Sobila mTvare ase wynari~<br />

da guramiSvilis `zubovkidan momavalman<br />

vnaxe erTi qali~... swored<br />

guramiSvilis moZebnilia is ritmebi,<br />

JReradoba, formebi, romlebic Semdeg<br />

aTasnairad gamoiyenes Cvenma poetebma.<br />

versifikaciis TvalsazrisiT,<br />

guramiSvili namdvili novatoria. is<br />

aSkarad pirvelia, vinc saukuneebis<br />

Semdeg `vefxistyaosnis~ gavlena da-<br />

Zlia da poeziaSi sruliad axali<br />

formebi Seqmna. e.w. `aRorZinebis xanis~<br />

poetebi rusTvelis epigonebi iyvnen,<br />

Teqvsmetmarcvliani SairiT werdnen<br />

da sakmaod mZimed sakiTxavi, naklebad<br />

saintereso teqstebi dagvitoves.<br />

guramiSvilis poezia ki novaciebis<br />

TvalsazrisiT amouwuravia. misi kvleva<br />

sakmaod gvian daiwyo. araerTma<br />

kargma mecnierma imuSava mis teqstebze,<br />

Tumca Sesaswavli da sakvlevi jer<br />

kidev bevria.<br />

_ axalgazrda qarTveli mwerlebis<br />

nawerebs sazogadoeba sxvadasxvagvarad<br />

afasebs. nawils moswons isini,<br />

sxvebisTvis ki es TematikiTa da leqsikiT<br />

Raribi literaturaa. sainteresoa<br />

Tqveni azri axalgazrda avtorebis<br />

Sesaxeb.<br />

_ ra Tqma unda, axalgazrda mwerlebidan<br />

yvela warmatebuli ver iqneba.<br />

CvensaviT patara qveyanas ar Sei-<br />

Zleba erT TaobaSi aTi-oci didi mwerali<br />

hyavdes. is rom, mkiTxveli orsam<br />

avtors kargad icnobs, ukve bevrs<br />

niSnavs. holandias literaturaSi er-<br />

TaderTi nobelianti _ hari muliSi<br />

hyavs da yvela mas Sexaris. Cven, Cemi<br />

azriT, muliSze ukeTesi mwerlebi<br />

gvyavs. roca axalgazrda avtorebis<br />

nawarmoebebs vkiTxulob, yvelaferze<br />

metad leqsikis simwire maRizianebs.<br />

TiTqos qarTuli arc ise kargad ician.<br />

cxadia, es ar exeba aka morCilaZes _<br />

Zalian saintereso mwerals, romelic<br />

enas brwyinvaled flobs. morCilaZis<br />

prozas axalgazrdebi didi interesiT<br />

kiTxuloben, Tumca misi teqstebi _<br />

gansakuTrebiT misi didtaniani romanebi<br />

_ `santa esperansa~, `Maid in Tiflis~<br />

_ advili sakiTxavi sulac ar aris.<br />

dasasruli me-14 gverdze


14 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

interviu 28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

mwerali<br />

dasasruli<br />

SoTa iaTaSvili:<br />

`ufro iSviaTad vwer~<br />

principiT _ masSi sxvadasxva periodis<br />

saukeTeso leqsebi gaerTianda.<br />

`SramSic~ ZiriTadad bolodroindeli<br />

leqsebia, mxolod oriode leqsi<br />

gadmovida Zveli krebulebidan, isic<br />

imitom, rom ramdenime cikli am wignSi<br />

Seikra da dasrulda. axlaxan<br />

eleqtronuli `maRaziisTvis~ ori<br />

eleqtronuli wigni gavakeTe. es forma<br />

aqtiurad mkvidrdeba msoflioSi da<br />

saqarTvelomdec moaRwia. oqtombris<br />

bolodan literaturul sait lit.ge-ze<br />

msurvelebs Tanamedrove qarTuli<br />

literaturis SeZena SeeZlebaT, klasika<br />

ki ufasod iqneba. es Zalian gasaxaria,<br />

gansakuTrebiT sazRvargareT mcxovrebi<br />

qarTvelebisTvis, romelTac<br />

fizikurad ara aqvT nabeWdi produqciis<br />

yidvis saSualeba. rodesac wignis<br />

gakeTeba SemomTavazes, saWiro gaxda<br />

garkveuli formis mofiqrebac _<br />

raRacnairad xom unda damelagebina es<br />

yvelaferi, amitom aseT xerxs mivmarTe:<br />

Cemi leqsebi orad gavyavi: verlibrebad<br />

da riTmianebad. saerTod, saku-<br />

Tari Tavi verlibristad mimaCnia da<br />

vfiqrob, saukeTeso rac damiweria,<br />

ZiriTadad am formaSia, magram gadavwyvite,<br />

riTmiani leqsebic SemerCia. es<br />

ukve koncefcia iyo. gamovida ori wigni<br />

_ `cxovrebis Weri~ verlibrebiT da<br />

`suli amoiwura~ _ riTmianebiT. pirvelSi<br />

Sevida 20 wlis ganmavlobaSi dawerili<br />

verlibrebi, meoreSi – 15 wlis<br />

manZilze Seqmnili riTmiani leqsebi.<br />

ydaze isev sofo CxikvaZis naxatebia,<br />

raRacnairad Cemi mxatvari gaxda.<br />

_ verlibri ufro Cemiao Tqvi,<br />

riTmianSi ubralod mosinje Tavi<br />

_ albaT yvelaferi bezrdeba adamians<br />

da im momentSi mec es damemarTa.<br />

garkveuli mcdelobebi adrec mqonda,<br />

magram iyo periodi, rodesac mTlianad<br />

riTmian leqsze gadaverTe. magaliTad,<br />

krebulSi `sanam droa~ 80 procenti<br />

swored riTmiani leqsebia. ra-<br />

Racas rom aiTviseb da ici, rogor unda<br />

akeTo, mosawyeni xdeba, es damemarTa<br />

verlibrTan mimarTebaSi da gadaverTe<br />

riTmianze, gulma iqiT gamiwia. iqac<br />

raRaceebi gamovida sainteresod.<br />

drodadro isev mivubrundebi xolme<br />

riTmianebs. magram kai xani rom konvenciuri<br />

leqsi vwere, aman kargad imoqmeda,<br />

radgan isev momanatra verlibri da<br />

ganaxleburi energiiT mivubrundi.<br />

_ axla raze muSaob<br />

_ pelevinis `Generation Ï~-s vTargmni.<br />

SekveTili Targmania da wlis bolosTvis<br />

albaT gamoscemen. noembris<br />

bolosTvis `<strong>literaturuli</strong> palitris~<br />

damatebis saxiT Cemi moTxrobebis<br />

krebuli gamova, romelSic sxvadasxva<br />

periodis teqstebi Seva. sul sami<br />

moTxrobebis wigni maqvs: `kontraJuri~<br />

(1998), `yvavilTa yvavili da inJineri~<br />

(2000) da `fotomamebi~ (2005). samivedan<br />

varCev saukeTesoebs, romelTac axali<br />

moTxrobebic daemateba. saerTod,<br />

prozas TiTqos cotas vwer, magram<br />

mainc grovdeba. 2005 wlidan 2011-mde 6<br />

moTxroba mqonda dawerili, magram<br />

wels, zafxulSi, muxaTwyaroSi prozis<br />

muza gamexsna da TvenaxevarSi 5<br />

moTxroba davwere. krebulSi am<br />

moTxrobebsac Sevitan. vfiqrob, urigo<br />

wigni ar gamova. nel-nela miiwevs<br />

win, magram mainc vmuSaob romanze `mamebi,<br />

dedebi da Svilebi~, romlis pirveli<br />

oTxi Tavi saitze kalmasoba.com gamoqveynda.<br />

_ kidev erT Temas SevexoT, es aris<br />

<strong>literaturuli</strong> kontaqtebis Tema,<br />

romelic Tanamedrove mwerlobisTvis<br />

Zalze mniSvnelovania.<br />

_ qarTuli literatura nel-nela<br />

gadis ucxoeTSi, Tumca es sakmarisi ar<br />

aris. rogorc poets, xSirad miwveven<br />

sxvadasxva festivalze. Cems araerT<br />

megobarsac uwevs siaruli, Tumca unda<br />

aRiniSnos, rom prozaSi ufro rTuli<br />

viTarebaa, misi Targmna finansebs ukav-<br />

Sirdeba. poeziis SemTxvevaSi ufro<br />

martivadaa saqme. Cemi leqsebi 15 enazea<br />

naTargmni da es yovelTvis bunebrivad<br />

xdeboda: festivalze rom gepatiJebian,<br />

leqsic aucileblad unda iTargmnos<br />

da amas yovelTvis festivalis organizatorebi<br />

agvareben. minda erT<br />

mniSvnelovan sakiTxze gavamaxvilo<br />

yuradReba _ CvenSi ar tardeba poeziis<br />

saerTaSoriso festivali.<br />

_ es enobriv bariers xom ar ukav-<br />

Sirdeba<br />

_ Tu Targmanzea laparaki, mSvenieri<br />

mTargmnelebi gvyavs sxvadasxva<br />

enebidan, uSualod poetebi, romlebic<br />

am enebs Cinebulad floben da aravi-<br />

Tari problema ar iqneba ingliseli,<br />

frangi, sparsi Tu arabi poetis Targmna.<br />

Tu festivalze poetis srulyofilad<br />

wardgenis enobriv barierebzea<br />

saubari, maT dasaZlevad mSvenieri me-<br />

Todebia SemuSavebuli. me, magaliTad,<br />

yvelaze metad momewona roterdamis<br />

festivali, sadac poeti Tavis enaze<br />

kiTxulobs originals, ekranze ki inglisurad<br />

da holandiurad (organizatori<br />

qveynis oficialur enaze) na-<br />

Targmni teqsti midis paralelur re-<br />

JimSi. anu, msmeneli originalsac ismens<br />

avtoris SesrulebiT da Targmansac<br />

adevnebs Tvals. arsebobs sxva, naklebad<br />

moxerxebuli variantic _ rodesac<br />

naTargmn teqsts msaxiobi an mTargmneli<br />

kiTxulobs, Tumca es yvelaferi<br />

mogvardeba, mTavaria aqamde mivideT.<br />

sul imas gaviZaxiT, rom poeziis qveyana<br />

varT da yoveli meore qarTveli poetia.<br />

Tu simReris, kinosa da Teatris<br />

festivalebi gvaqvs, poeziis festivalzec<br />

unda vizrunoT.<br />

esaubra nana kobaiZe<br />

mkiTxveli<br />

kaxa jamburia:<br />

`guramiSvili namdvili<br />

novatoria~<br />

dasasruli<br />

leqsikis simwireze saubrisas ar<br />

minda romelime avtori konkretulad<br />

davasaxelo. Cemi mizani maTi ganawyeneba<br />

ar aris, piriqiT, minda rac Sei-<br />

Zleba meti ikiTxon, gansakuTrebiT _<br />

Zveli qarTuli teqstebi. zogi avtori<br />

mxolod sasaubro metyvelebas iyenebs.<br />

TiTqos ra aris amaSi cudi SeiZleba<br />

slengi gamoiyeno da Zalian maRali<br />

donis mxatvruli teqsti Seqmna.<br />

amerikeli mwerlis kurt vonegutis<br />

proza amis saukeTeso magaliTia. ise-<br />

Ti slengiT wers, rom Tu mis nawerebs<br />

originalSi ar waikiTxav, Semoqmedebaze<br />

srulyofil warmodgenas ver<br />

Seiqmni. magram Zalian mZime STabeWdileba<br />

iqmneba, roca avtori slengis<br />

miRma verafers gvTavzobs.<br />

isev guram doCanaSvils Tu gavixsenebT,<br />

mas amouwuravi leqsikuri maragi<br />

aqvs. dialeqtizmebsac didi ostatobiT<br />

iyenebs. aman misi bolodroindeli<br />

nawarmoebebi kidev ufro<br />

mravalferovani gaxada.<br />

_ garkveulwilad, aseTi teqstebi<br />

damRlelia. batoni guramis bolodroindeli<br />

nawarmoebebis wakiTxva,<br />

aRqma bevrs gauWirda kidec.<br />

_ avtobiografiul romanSi _<br />

`rac ufro maxsovs, da metad magondeba~<br />

_ Zalian kargadaa daculi balansi.<br />

wigni sakiTxavad sainteresocaa<br />

da saxalisoc. mogexsenebaT, baton<br />

gurams Cinebuli iumori aqvs.<br />

arian mwerlebi _ XX saukunis avtorebs<br />

vgulisxmob _ romlebic enobrivad<br />

rTul qsovils qmnian. aseTia,<br />

pirvel rigSi marsel prusti, uiliam<br />

folkneri, jeims joisi. am avtorebis<br />

nawarmoebTa wasakiTxad (gansakuTrebiT<br />

joisis) sulieri Zalebis sruli<br />

mobilizebaa saWiro, magram amis miuxedavad,<br />

maTi teqstebi didi xelovnebis,<br />

didi literaturis nimuSebs warmoadgens.<br />

guram doCanaSvilis bolo<br />

periodis romanebi swored am tipis<br />

literaturas ganekuTvneba. Tanamedrove<br />

mkiTxvels wignis sakiTxavad mobilizeba,<br />

garja ezareba, ufro met<br />

dros garTobasa da televizors uTmobs.<br />

es marto Cveni problema ar aris.<br />

_ rogorc mivxvdi, prusti,<br />

folkneri, joisi Tqvens sayvarel<br />

mwerlebs Soris arian. saerTodac,<br />

klasikis mimarT mkiTxvelis interesi<br />

arasodes neldeba. Tumca TanamedroveTa<br />

Soris arian Zalian saintereso,<br />

zogjer _ didebuli mwerlebi,<br />

romelTa Semoqmedeba qarTvel<br />

mkiTxvels jer srulad ar auTvisebia.<br />

_ sxvaTa Soris, yovelTvis mwydeboda<br />

guli imis gamo, rom Cvens sazogadoebas,<br />

romelic SedarebiT kargad<br />

icnobs laTinoamerikul literaturas,<br />

Zalze zedapiruli warmodgena<br />

aqvs Statebis mwerlobaze. magaliTad,<br />

ar aris Targmnili jozef heleris<br />

brwyinvale antisaomari romani _<br />

`Catch-22~. romanis saxelwodeba, inglisurenovan<br />

Tanamedrove leqsikonebSi<br />

absurduli, gamouvali situaciis<br />

aRmniSvnel terminadaa Setanili.<br />

mas metyvelebaSic bevri iyenebs,<br />

Tumca (rogorc erTma ingliselma<br />

literatorma miTxra) umetesobam ar<br />

icis, rom es termini romanis saTauridan<br />

warmoiSva. qarTulad albaT ase<br />

iTargmneba _ `xafangi-22~. CvenSi naklebadaa<br />

cnobili kurt vonegutic _<br />

SesaniSnavi amerikeli prozaikosi da<br />

eseisti. orive es avtori movlenaa XX<br />

saukunis msoflio literaturaSi.<br />

guldasawyvetia, rom qarTveli mkiTxveli<br />

kargad ar icnobs gasuli saukunis<br />

evropuli mwerlobis erT-erT yvelaze<br />

gamorCeul figuras _ norvegiel<br />

iuhan borgens. ramdenadac vici, qarTulad<br />

misi trilogiis mxolod pirveli<br />

nawili _ `patara lordi~ iTargmna.<br />

ucxour klasikur literaturaSi<br />

arian mwerlebi, romelTa nawarmoebebic<br />

yovelTvis SemiZlia vikiTxo. aseTebia<br />

_ dostoevski da bulgakovi; aseve<br />

Zalian axlobelia marsel prustis<br />

Svidromaniani cikli `dakarguli<br />

drois ZiebaSi~; gamorCeulad miyvars<br />

folkneris romanebi _ `agvistos naTeli~<br />

da `odes vkvdebodi~ (misi qarTuli<br />

Targmani SesaniSnavadaa Sesrulebuli).<br />

Zalian mawuxebs is garemoeba, rom<br />

momavali Taobis qarTvelma mkiTxvelma<br />

SesaZloa rusuli literaturis<br />

originalSi wakiTxva veRar SeZlos.<br />

XIX_XX saukuneebis rusul klasikas<br />

gansakuTrebuli adgili ekuTvnis msoflio<br />

mwerlobaSi. vfiqrob qarTvelma<br />

mkiTxvelma ar unda `dakargos~ gogoli,<br />

dostoevski, Cexovi, bunini, bulgakovi.<br />

nawarmoebis originalSi wakiTxva<br />

Zalian mniSvnelovania. mxatvrul<br />

testSi enas iseTi didi funqcia akisria,<br />

rom saukeTeso Targmanic ki, naklulovania<br />

dedanTan SedarebiT.<br />

_ qarTul Targmanebze visaubroT.<br />

dRes ucxouri teqstebi intensiurad<br />

iTargmneba, es procesi qarTuli literaturis<br />

ganviTarebisTvis Zalian<br />

mniSvnelovania. Tumca Targmanebis<br />

xarisxi xSirad sadavo aris xolme.<br />

_ siamovnebiT visaubreb araCveulebriv,<br />

kongenialur qarTul Targmanebze.<br />

aseTi brwyinvale movlenaa ba-<br />

Cana bregvaZis Targmnili `don kixoti~.<br />

yvelaferi, rac ki am adamianma Targmna<br />

(dawyebuli platonis `dialogebidan~)<br />

gansakuTrebuli ganZia Cveni literaturisaTvis.<br />

aseTive donis movlenad<br />

mimaCnia fransua viionis qarTuli<br />

Targmani, romelic daviT weredianma<br />

Seasrula. es namdvili Sedevria. masSi<br />

qarTuli enis uzado codna Cans. iSviadad<br />

meguleba mwerali, ase srulyofilad<br />

rom flobdes enas.<br />

saocari gemovnebiTa da originalis<br />

gansacvifreblad Rrma codniT Targmnis<br />

qalbatoni manana gigineiSvili.<br />

teqstis mimarT rogori faqizi damokidebuleba<br />

Cans mis TargmanTa krebul-<br />

Si _ `dideba Senda~, romelSic sxvadasxva<br />

droisa da xalxebis mier Seqmnili<br />

RvTis sadidebeli himnebia Tavmoyrili.<br />

rac Seexeba xuan ramon ximenesis<br />

`plateros~, mimaCnia, rom es qrestomaTiuli<br />

nimuSia imisa, rogor unda<br />

iTargmnos lirikuli proza. qalbaton<br />

mananas imdenad aqvs gaTavisebuli didi<br />

mwerlis poeturi samyaro da ise aqvs<br />

gadmotanili qarTul enaze, rom gegoneba<br />

originalur teqsts kiTxulob.<br />

Zalian momwons qalbatoni dali<br />

fanjikiZis Targmanebi. aqac _ dawyebuli<br />

saTauridan nawarmoebis bolo sityvamde<br />

_ teqsts saocrad qarTuli<br />

JReradoba aqvs. versad ipovi qarTulisTvis<br />

ucxo konstruqciebs, xelovnur<br />

wyobas, kalkebs. samwuxaroa,<br />

rom aseTi Targmanebi cotaa da miT<br />

ufro saWiroa, davafasoT da vikiTxoT<br />

is, rac aseT maRal donezea Sesrulebuli.<br />

esaubra Tamar Juruli


28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

* * *<br />

gulebis siTbo: sityvaSi SeerTebuli...<br />

ai, poezia!<br />

* * *<br />

optimisti baWikuda: `sawyalo, baWikudao,<br />

cxen Cagivarda kutada...~ ai,<br />

pasuxi: `adgeba gazafxulzeda, gana ki<br />

Cavsvi krutada!~<br />

* * *<br />

esTetiuri wvdomis amnezia!<br />

* * *<br />

wmindanis saxe: portreti vaJafSavelasi!..<br />

* * *<br />

mercxalas saxli migriaulTis<br />

xilianaSi. saxlis win dawyebiTi skolis<br />

Senoba idga. saxls zemoT tala maCxoSvili<br />

cxovrobda, xolo qvemoT: mercxalas<br />

xnis moxuci xvTisavari, talas<br />

mama. xvTisavarma didi msxlis xe moWra<br />

axlo gorakze: Cemi megobris saxlsa<br />

faravs da vera vxedavo... exla ukve kargad<br />

xedavda!<br />

* * *<br />

usaxelo poetebi: epitafiebze<br />

gadafenilma xavsma, folklorul sim-<br />

Rerebs ayolili adamianebis gulmaviwyobam,<br />

istoriis muxTalma SemTxvevi-<br />

Tobebma Jamis wyvdiadSi CaZira maTi<br />

saxelebi, daviwyebis libriT gadaibura,<br />

waSala... da, roca imaT ukvdav sityvebze<br />

gabmul simRerebs ismen, roca<br />

maTi striqonebi gulze mogeSxefeba,<br />

grZnob, rom imaTi saxelebi ager aqaa,<br />

sul axlosaa da sacaa ukvdavebis Suqi<br />

gaanaTebs, gaaTbobs, maRla aswevs... ase-<br />

Tia xvedri usaxelo poetebisa!..<br />

* * *<br />

iwame esec: poeziis astraluroba...<br />

* * *<br />

poets aqvs erTgvari TamaSis ufleba.<br />

am ambavs realurad unda SevxedoT.<br />

ras mogvitans Cven nihilisturi qirqili<br />

da yovelives ganqiqebis maniakaluri<br />

wyurvili, saiT wagviyvans es<br />

gza, <strong>literaturuli</strong> Surisgebis zemZime<br />

lodebiT Caxergili! cxadia arsaiT!..<br />

da Tu es gza mainc sadme wagviyvans,<br />

maSin es iqneba daRmarTi fskeri!..<br />

jarji fxoveli<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

xelis-gulis anabeWdebi<br />

vTqvi: poets aqvs erTgvari TamaSis<br />

ufleba. modi, poets vapatioT, Tu am<br />

TamaSma ukiduresobis napirTan miiyvana.<br />

gana ra moxda is ufskrulSi xom ar<br />

gadaSvebula, xolo napiridan dabruneba<br />

yovelTvis SeiZleba: aq mas daexmareba<br />

neba, mizani...<br />

* * *<br />

leqsis ritmuli sisufTave!<br />

* * *<br />

leqsi prozad: dasanania, rom Cvens<br />

droSi mas zogi mweralic ki ver aRiqvams.<br />

leqsi prozad TviT vaJa-fSavelas<br />

mecxramete saukuneSic misaRebi iyo...<br />

xolo exla aq poezias ver amCneven... ra<br />

aris es nuTu leqsi kiTxulobs mavani.<br />

maS, sad aris riTma sad aris wyobili,<br />

Tanabarmarcvlovani striqonebi sad<br />

aris ritmuli varcxniloba swored,<br />

rom es ar aris! es yovelive poezia<br />

araa!.. xolo poezia aris leqsSi damwyvdeuli<br />

sulis Sinagnoba, rac sityva-<br />

Si gamlRvali emociiT gamoisaxeba... da<br />

emociis gadacemis mZlavri unari<br />

prozaul teqstsac gaaCnia... es aris<br />

leqsi prozad... da, rogorc mTlianad<br />

poezia, isic SeiZleba iyos kargi, an<br />

cudi, cocxali, an mkvdari... aq forma<br />

arafer SuaSia. udReuri prozauli<br />

teqsti poeziis magaliTad ar gamodgeba!..<br />

uitmani, bodleri, lotreamoni da<br />

sxva poetebi Zvelad ucxoeTSi amagrebden<br />

am saleqso formas; xolo ucxoeTis<br />

axali poezia leqsis am formis<br />

pirdapiri klasikaa... CvenSi ra xdeba..<br />

vaJa-fSavela, ilia WavWavaZe, akaki<br />

wereTeli, galaktioni, paolo iaSvili,<br />

terenti graneli, SoTa CantlaZe<br />

dganan leqsi prozis saTaveebTan...<br />

aseve, ar daviviwyoT dRevandeli, axali<br />

Taobis qarTveli poetebi...<br />

* * *<br />

mainc ra gadardebs im samyaroSi,<br />

usaTuod rom daiRupeba Seni Tavi, Tu<br />

sxva ram.. ra gadardebs, erTi miTxari!<br />

* * *<br />

viguloT esec: vicxovroT poeziiT<br />

da ara versifikaciiT!<br />

* * *<br />

ai, kidev erTi ZvelisZveli siaxle:<br />

fSaveli mokafiaveebis repi!<br />

* * *<br />

drom gadaafasa rafiel erisTavis<br />

ukvdavi striqonebi: `ar gavcvli salsa<br />

kldeebsa ukvdavebisa xezeda; ar<br />

gavcvli me Cems samSoblos sxva qveynis<br />

samoTxezeda!..~ samwuxarod, ase moxda:<br />

sali kldeebi dastoves ukeTesi cxovrebis<br />

mZebnelma qarTvelebma... cxadia,<br />

es leqsi kvlav dabrundeba qarTvelis<br />

gulSi, kvlav naTels mofensa da<br />

gaamagrebs mis qarTvelobas! da es<br />

moxdeba male, Zalian male!<br />

Canawerebi<br />

15<br />

* * *<br />

RmerTma daswyevlos pirmoTneoba<br />

da maamebloba monuri! es istoriuli<br />

sneuleba sWirs Cvens xalxs da misi<br />

gankurnebis imedic ara sCans, ara!<br />

* * *<br />

mSobliur araxijaSi, casTan siaxloves<br />

Zalian ioli ram iyo varskvlavebis<br />

gacnoba, damezobleba...<br />

* * *<br />

Rrubelma wvima Caifiqra: mere isev<br />

gadaifiqra!<br />

* * *<br />

gulwrfelobadakarguli kaci:<br />

qlesa da mZromeli, umomavlo arseba,<br />

uRirsebo da uTvisebo mavani... is uecrad<br />

gadageRobeba Suagzaze: guls<br />

agirevs misi ruyruyi!<br />

* * *<br />

SesaZloa, es sizifes naxelavic<br />

iyos: amoitana es veberTela lodi da<br />

daagdo... lodi aRar dagorda, radgan<br />

is mwvervals miajaWva dedamiwis<br />

kurTxeulma mizidulobam... magram<br />

TviT sizife sadRaa.. egeb, sulac am<br />

lods Seadna, Seesxeula!.. egeb, yaCaRad<br />

gavarda da vanxev-araxijis uRranebSi<br />

daborialobs... egeb, sulac<br />

caSia: aqedan ca xom sul erT xelis<br />

awvdenazea... exla am qvaze Sen zixar da,<br />

aRmarT-daRmarTiT daqanculi, isveneb!<br />

* * *<br />

poezias uxmoben sikvdilmisjilebi:<br />

isini RmerTTan sasaubrod poeziis enas<br />

irCeven!<br />

* * *<br />

marina cvetaevas uSeRavaTo azri:<br />

poetis sikvdili yovelTvis droulia<br />

da yovelTvis naadrevia!<br />

* * *<br />

ase ambobda: bevri ram mivcad-movcade,<br />

bolos ki am Savbnel azramde mivedi:<br />

Tavisufali qali cisqveSeTSi TiTqmis<br />

ar aris, xolo moRalate qalic Tu<br />

gamoilia, maSin Zalian cudad iqneba me<br />

da Seni saqme, veJo!<br />

dasasruli Semdeg nomerSi<br />

siaxle<br />

<strong>literaturuli</strong> almanaxi<br />

samxreTkavkasielTaTvis<br />

`samxreT kavkasia~ _ ase ewodeba<br />

literaturul-publicistur almanaxs,<br />

romelic axlaxan gamovida da<br />

romelic regionis kulturuli cxovrebis<br />

gaSuqebas isaxavs miznad. bolo<br />

ramdenime aTwleulis ganmavlobaSi<br />

samxreT kavkasiaSi mimdinare politikurma<br />

konfliqteba, omebma da sisxlisRvram<br />

regionis mosaxleoba erTmaneTs<br />

sagrZnoblad daaSora. yofiT<br />

problemebTan erTad gaCnda didi kulturuli<br />

sicariele. adamianebma ar<br />

ician, riTi sunTqaven maTi mezoblebi,<br />

ras weren, rogor kinos iReben, rogori<br />

Teatri aqvT. swored am ufskrulis amovsebas<br />

isaxavs miznad `samxreT kavkasia.~<br />

almanaxis Seqmnis idea qarTvel mweral<br />

guram odiSarias da mis afxaz megobars,<br />

baTal kobaxias ekuTvniT. maTi<br />

TanamSromloba 2003 wels daiwyo,<br />

rodesac erToblivad imuSaves wignze<br />

`Jami sicocxlisa~. krebulma qarTveli<br />

da afxazi avtorebis mier omis<br />

Temaze dawerili teqstebi gaaerTiana.<br />

am gamocemas maSin orivegan mohyva<br />

Tbili da gulisxmieri gamoxmaureba.<br />

literatura omisa da dapirispirebis<br />

Tavidan asacilebel erT-erT yvelaze<br />

efeqtur gzad dasaxelda, Tumca samwuxarod,<br />

yvelaferi amiT dasrulda.<br />

wamowyebas gagrZeleba ar mohyolia da<br />

ai, ramdenime wlis Semdeg isev ikveTeba<br />

<strong>literaturuli</strong> kontaqtebis aRdgenis<br />

survili. amjerad proeqtSi somxuri,<br />

azerbaijanuli da osuri mxareebic<br />

monawileoben da es sulac ar aris<br />

gasakviri. `samxreT kavkasia xuTi literaturis<br />

mSobelia, romlebic erTmaneTTan<br />

uxilavi ZafebiTaa dakav-<br />

Sirebuli. Cveni xalxebi saukunod arian<br />

gadajaWvuli <strong>literaturuli</strong><br />

nawarmoebebiT da am urTierTobebis<br />

ganaxlebas isev literaturam unda<br />

Seuwyos xeli ~ _ miiCnevs guram odiSaria<br />

da Znelia, ar daeTanxmo. dRes,<br />

rodesac Tanamedrove teqnologiebi<br />

Sinidan gausvlelad iZleva nebismieri<br />

Jurnalisa da wignis gamocemis Sesa-<br />

Zleblobas, erTi rigiTi Jurnalis gamosvla,<br />

SesaZloa, didad aRsaniSnavi<br />

faqti ar iyos, magram rodesac laparakia<br />

adamianebs Soris Catexili xidis<br />

aRdgenaze, Citi brdRvnad namdvilad<br />

Rirs. masze muSaobis mTavari xibli is<br />

iyo, rom ideis avtorebma kardakar<br />

Semoiares soxumi, cxinvali, baqo, erevani.<br />

Sedegad, Tqvens winaSea almanaxi,<br />

sadac naCvenebia, bolo 20 wlis ganmavlobaSi,<br />

araerTi konfliqtisa da sisxlisRvris<br />

Semdeg, ra iwereba samxreTkavkasiur<br />

literaturaSi.<br />

qarTuli mxridan ZiriTadad<br />

omisSemdgomi Taobaa warmodgenili.<br />

sul oTxi avtoria – beso xvedeliZe,<br />

Teona dolenjaSvili, SoTa iaTaSvili<br />

da guram odiSaria. rac Seexeba danarCenebs,<br />

aqac SedarebiT axali Taobis<br />

mwerlebi Warboben, Tumca arc klasikosebia<br />

daviwyebuli. magaliTad, afxazi<br />

aleqsi gogua, romlis nawarmoebebic<br />

SesaniSnavi saSualebaa imisaTvis,<br />

rom gavigoT, rogor cxovroben dRes<br />

afxazebi, ra awuxebT, ra uxariaT. krebulSi<br />

Sevida kidec misi erTi moTxroba<br />

_ `nisli.~ aleqsi goguas garda Tanamedrove<br />

afxazur mwerlobas kidev<br />

ramdenime avtoris teqstebiT gavecnobiT.<br />

eseni arian: daur naWyebia, gunda<br />

saqania da nadeJda venediqtova. os<br />

mweralTagan almanaxSi meliton kazi-<br />

Ti, tamerlan tadtaevi, milena Tedeeva<br />

da aza xujeeva Sevidnen. maT garda<br />

somexi da azerbaijaneli avtorebis<br />

nawarmoebebsac gaecnobiT. SesaZloa,<br />

maTi saxelebi dRes qarTvel mkiTxvels<br />

bevrs arafers eubneba, iseve, rogorc<br />

sxva regionebSi naklebad icnoben aq<br />

warmodgenil qarTvel avtorebs, Tumca<br />

davitovoT imedi, rom ramdenime<br />

nomris Semdeg samxreTkavkasiuri <strong>literaturuli</strong><br />

sivrce nawilobriv gaixsneba<br />

da literatura SeZlebs qarTulafxazur-osuri<br />

urTierTobebis aRdgenaSi<br />

erT-erTi mTavari roli Seasrulos.<br />

nino kobaxiZe


16 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

recenzia 28 oqtomberi - 10 noemberi 2011<br />

Tanamedrove qarTul literaturaSi RirebulebaTa<br />

gadafasebis metad mniSvnelovani procesi mimdinareobs,<br />

zogi Semoqmedi srul daviwyebas eZleva,<br />

zogi ufro Rrmad da adekvaturad warmoCindeba, zogi<br />

ki Zvirfasi qvis elvarebiT gamoanaTebs aryofnis burusidan.<br />

am procesis, romelic unda gagrZeldes da gaRrmavdes,<br />

aqtiuri monawileni Tavad Cven varT, radgan<br />

mxolod drosa da mkiTxvels xelewifeba yvelafers<br />

Tavisi saxeli daarqvas da Tavisi adgili miuCinos.<br />

erTi magaliTi aseTi axleburi wakiTxvisa meoce<br />

saukuneSi saTanadod vergagebuli da verdafasebuli<br />

didi sityviTxelovanis, esma onianis Semoqmedeba<br />

gaxlavT. igi mTeli dedofluri (davesesxebi nodar<br />

naTaZes) didebulobiT Semodis ocdameerTe saukune-<br />

Si da aRtacebaSi movyavarT Tavisi mravalgvari da<br />

Rrma poeziiTa Tu proziT. man Tavis droze TiTqos<br />

iwinaswarmetyvela kidec es mobrZaneba:<br />

`axla Tvals mWris gasworeba<br />

sakuTari TvalisTvis Tvalis _<br />

nuTu es me var<br />

isev me var!<br />

isev movsulvar!~<br />

Cven swored axla vuaxlovdebiT mis `namdvilobas~<br />

(es esmas terminia) da yovel CvenganSi misi Semoqmedeba<br />

swored axla badebs Semxvedr impulsebs. masze saqmis<br />

codniT da teqstis srulad amokiTxvis surviliT<br />

weren aramarto asakovani literatorebi, aramed axalgazrdebic,<br />

romelTaTvisac igi axlobeli, gasagebi<br />

da bevrismTqmelia. gamodis misi wignebi, iTargmneba<br />

misi leqsebi da eseebi, sajarod ganixilaven mis Semoqmedebas...<br />

mokled, yvelaferi xdeba ise, rogorc unda<br />

momxdariyo naxevari saukunis winaT.<br />

nu gaikvirvebT am dagvianebas. xelovnebaSi xdeba<br />

ase. sxva qveynebs rom Tavi davaneboT, saqarTveloSi,<br />

ilia WavWavaZis mosvlamde, nikoloz baraTaSvili<br />

verdafasebuli iyo. aseve, dResac adekvaturad araa<br />

Sefasebuli da Seswavlili rusTavelis Semdeg yvelaze<br />

didi qarTveli mwerali, vaJa-fSavela. qarTulma sazogadoebam<br />

Tavis droze ver daafasa Cveni geniosi<br />

niko firosmani, metic, utaqto karikaturiT guli<br />

atkines. ver iyo adekvaturad Sefasebuli Tavis droze<br />

verc terenti granelis poezia da verc SesaniSnavi<br />

kompozitori niko sulxaniSvili. ver gaiges misma Tanamedrove<br />

inteleqtualebma verc niko samadaSvilis<br />

Rrma da Sinagani tragizmiT aRsavse poezia... ucxoeTisken<br />

Tu gavixedavT, iqac sakmaodaa aseTi gaugebrobani.<br />

mxolod erT magaliTs SegaxsenebT _ iohan<br />

sebastian baxs, romlis Svili, saSualo musikosi, sakmaod<br />

didxans ufro popularuli iyo, vidre misi geniosi<br />

mama.<br />

yovelive es mxolod erT rameze metyvelebs _ yvela<br />

mniSvnelovan mxatvrul teqsts (iqneba es sityvieri,<br />

bgeriTi Tu vizualuri) Tavisi Sesabamisi aRmqmeli Tu<br />

ar hyavs, igi adekvatur aRiarebas unda daelodos.<br />

esmasTanac ase moxda.<br />

isic saTqmelia, rom maSin sxva dro iyo, sxva qarTuli<br />

sazogadoeba, mkiTxvelic _ sxva, sxva gemovnebiTa<br />

da mxatvruli teqstis aRqmis sxva unariT, sxva codniT.<br />

maSin esma oniani rTul da elitarul poetad<br />

aRiqmeboda (rac bevrisTvis nakli iyo, cotasTvis _<br />

Rirseba), axla ki igi Tavisi azrovnebiT, poetikiT,<br />

koba imedaSvili<br />

esma onianis<br />

dabruneba<br />

saxeTa araordinalurobiT da `genialuri sijansa-<br />

RiT~ (maka joxaZis Tqmisa ar iyos) gasagebi, misaRebi<br />

da did xelovnebaSi mkiTxvelis CarTvis inspiratoria.<br />

mas Tavisi mkiTxveli hyavs _ maRalgemovnebiani<br />

da maRalinteleqtualuri. es bednierebaa misTvisac<br />

da CvenTvisac da imis damamtkicebelic, rom WeSmarit<br />

poezias asaki ara aqvs, igi im droisaa, rodesac mas<br />

kiTxuloben.<br />

esma onianis Semoqmedeba aTeistur da koleqtiur<br />

faseulobebze aRzrdili upirovno mkiTxvelisaTvis<br />

miuRebeli an, ukeTes SemTxvevaSi, gaugebari iyo,<br />

gaugebari iyo misi RvTismosaobac da samyaros centrSi<br />

pirovnebis dayenebis filosofia, misi poeziis<br />

Tematika _ ojaxi da Tavad misi polifoniuri teqstebis<br />

formac, umetes SemTxvevaSi, verlibriT ganxorcielebuli<br />

feradovan saxeTa ritmuli gadaZaxiliT<br />

(waikiTxeT misi programuli _ `mokle fiqrebi sami<br />

gadaxveviT~ da `isev gadaxveva oTx nawilad~).<br />

1970 wels, roca xruSCovis dros dawyebuli kulturuli<br />

`daTbobis~ periodi damTavrebuli iyo, esma<br />

onianma Targmna rusuli poeziis klasikosis gavriil<br />

derJavinis programuli leqsi `RmerTi~, romelic<br />

misTvisac sakuTari mrwamsis gamoxatuleba gaxldaT<br />

da, ra Tqma unda, igi ar daibeWda. ar gaikvirvoT. ma-<br />

Sin veravin gabedavda RvTis mimarT aRvlenili am da<br />

sxva sityvebis dabeWdvas:<br />

`kvlav mapatie yvelaferi,<br />

rasac rom vcodav,<br />

rom meSinia tkivilebis, mcirisac odnav,<br />

_ Cems qcevas mainc rom asatans vxedav,<br />

rom amden vedrebas da locvas vbedav.~<br />

esma onianma didi warmatebiT gaagrZela didi<br />

qarTveli poetebis _ rusTavelis, guramiSvilis,<br />

ilias, akakis, vaJas, galaktionis tradicia da uRmer-<br />

To sazogadoebaSi locvis intimuri aqti sajaro SemoqmedebiT<br />

aqtad aqcia.<br />

gasuli saukunis samocian wlebSi Cvens sazogadoebasa<br />

da literaturaSi dawyebuli daTbobis epoqa mainc<br />

sabWoTa kavSirSi xdeboda da eklesiaTa damangrevelTaTvis<br />

RmerTis xsenebac ki miuRebeli iyo.<br />

TiTqos paradoqsia, magram mas, ucnob avtors, 1966<br />

wels Jurnal `dilaSi~ iolad daubeWdes sabavSvo<br />

leqsebi, magram missave problemur verlibrsa Tu konvenciur<br />

leqsebs dabeWdva ar eRirsa. mxolod 1968<br />

wels `<strong>literaturuli</strong> saqarTvelos~ mTavarma redaqtorma,<br />

gemovnebianma da gonierma mweralma rezi<br />

TvaraZem dabeWda esmas megobris mier mitanili ramdenime<br />

leqsi. <strong>gazeTi</strong>s es nomeri misi redaqtorobis<br />

ukanaskneli nomeri gaxldaT. gava wlebi da rezi<br />

TvaraZe esma onianis wignis ganxilvaze ityvis: `Tu qveyanas<br />

saukuneebis manZilze hyavs aseTi aRmatebuli<br />

suli, es qveyana gamorCeulia sakacobrio masStabiT!~<br />

ratom iTqva ase<br />

ratom aris, rom meoce saukunidan ocdameerTe<br />

saukuneSi gadmosuli sityviTxelovani aseTi misaRebi<br />

da gasagebi gaxda yvelasTvis<br />

dro Seicvala da Cven TviTon SevicvaleT, Torem<br />

esma onianis Semoqmedeba rac iyo, igive darCa.<br />

2000 wels gamocemul esma onianis krebulis<br />

(romelic misma dam irine onianma Seadgina `leqsebi,<br />

eseebi da werilebi~), winasityvaobaSi sityviTxelovnebis<br />

Cinebuli mcodne da qebaze sakmaod Zunwi<br />

nodar naTaZe aucileblad gasameorebel sityvebs<br />

wers: `esma oniani dabadebuli iyo dedoflad da iqceoda<br />

rogorc dedofali Tavisi Semoqmedebis gariJraJze,<br />

roca TviT mis garda jer aravin uwyoda, ra<br />

iyo da rogori iyo~. aq albaT farTo sazogadoeba<br />

igulisxmeboda, Torem misi megobrebisTvis, Tundac<br />

guram rCeuliSvilisTvis, oTar ioselianis, erlom<br />

axvledianisa da daTo javaxiSvilisTvis esma oniani<br />

maTi fardi iyo, magram maSin, roca yvelaferi saxelmwifos<br />

xelSi iyo, maT Tavad uWirdaT beWdva Tu<br />

filmis gadaReba.<br />

Tu esma onianis leqsebs yuradRebiT waikiTxavT,<br />

xSirad naxavT, rom banaluri frazisa Tu movlenis<br />

iqiT igi SesaSuri sisruliT wvdeba adamianur grZnobaTa<br />

dafarul siRrmeebs (daakvirdiT `danaxul andazebs~),<br />

misTvis ar arsebobs droiTa da sivrciT<br />

SezRudva _ miTologiuri motivebi, eTnografiuli<br />

realoba, istoriuli pirovnebani Tu misi konkretuli<br />

Tanamedroveni misTvis adamianur gancdaTa siRrmiseuli<br />

xedvis gaanalizebis mizezsa da biZgs warmoadgenen<br />

da aq igi erTnairad warmatebulia verlibrsa<br />

Tu tradiciul leqsSi.<br />

esma, brwyinvale portretisti, erTnairi warmatebiT<br />

xatavs feriT da hqmnis sityviT ganumeorebel<br />

portretebs da am procesSi masTan erTad Tavad mkiTxvelic<br />

maRldeba, xdeba misi Tanaavtori, radgan adamianur<br />

grZnobaTa mTeli speqtriT aRiqvams yovelives<br />

_ TvaliT, yuriT, smeniT, ynosviT, SexebiT<br />

(`xafras sfinqsis simRera~, `SumerTa locva abzusadmi~,<br />

`svaneTis ciklidan~, `velaskesi~, `firosmani~,<br />

`terenti graneli~, `lui armstrongi~, van der veideni~,<br />

`guram rCeuliSvils”) mTavaria Sen iyo Tavad mzad<br />

am simdidris danaxvisaTvis.<br />

esma onianis poezia gamorCeul pirovnebaTa apologiaa<br />

da, amdenad, TiTqos moulodnelia masTan<br />

leqsis obieqtad usaxo masis, brbos, faris gamoCena<br />

(da aq aluziac iCens Tavs im cxvris faris da im mwyemsis,<br />

romelic dakargul cxvars eZebs). igi, erTi SexedviT,<br />

imdenad aris gaucxoebuli leqsis obieqtTan, rom<br />

am masas saxiTac ver aRiqvams, radgan esaa `moboriale<br />

da dabneuli zurgebis fara~ (zogjer Cvenc varT<br />

xolme aseTebi!). poeti mxolod `moboriale~, `dabneul~<br />

da `mozimzime zurgebs~ xedavs, romlebic<br />

sadRac gadaadgildebian da arasdros ar gadahkveTen<br />

mis gzas, mis win mimaval `zurgebis tevrs~ Tavisi<br />

gza aqvs, poets _ Tavisi. es `zurgebis fara~ Tavisi<br />

`ucodinrobiT~, `daucvelobiT~ `Seuvalia da gaka-<br />

Jebuli Tavis gulgauxsnelobaSi~ (masis ra zusti daxasiaTebaa!).<br />

`isini~ da `es~ arasdros Sexvdebian erTmaneTs,<br />

magram Semoqmeds rCeba maTze da maT gamo didi<br />

tkivili _ `radgan vinc igrZno gaelvebuli, ayvavebuli<br />

surneli miRma, uaskecdeba codvis simZime, mis-<br />

Tvis simZimed bumbulic kmara~.<br />

es brwyinvale konvenciuri leqsia, RvTiuri TanalmobiT<br />

savse da mxatvruli ubraloebiT gamorCeuli,<br />

romlis saTxovari RmrTisadmi gulisSemZvrelia da<br />

damafiqrebeli:<br />

`cremlebi maRrCobs, guli mewveba, _<br />

ra gadmomeca, ra dardebs faravs,<br />

Cems win mimaval zurgebis tevri, _<br />

daicav RmerTo, mieci Zala!~<br />

es didi locvaa da aucilebeli Strixi esma onianis<br />

portretisaTvis.<br />

P.S.<br />

es werili redaqciisaTvis gamzadebuli mqonda,<br />

rodesac gamovida esma onianis morigi wigni _ `Zveli<br />

rveulebidan~ (madloba gamomcemloba `inteleqts~!),<br />

riTac kidev erTxel da saCinod dadasturda, rom esma<br />

onianis proza _ eseebi, Canawerebi, portretebi, Sefasebani,<br />

polemika, calkeuli frazebi Tu dakvirvebani<br />

misi poeziidan gancalkevebuladac ki dResac<br />

rCeba metad mniSvnelovan literaturul faqtad, sadac<br />

avtori warmogvidgeba Rrmad erudirebul Semoqmedad.<br />

misi sityvebi bevr rameze dagvafiqrebs.<br />

am teqstebis calke wignad dabeWvdam ufro<br />

gamokveTa maTi damoukidebeli Rirsebani, igi<br />

Tvalxmierad gvagrZnobinebs maT `namdvilobas~, maT<br />

xibls da maTi avtoris ganumeorebel auras. darwmunebuli<br />

var ironiiTa da TviTironiiT gajerebuli es<br />

teqstebi sagangebo msjelobis sagnad iqceva da maTze<br />

araerTi werili daibeWdeba, magram es mere, aq da axla<br />

ki wertili unda davsva da sjobs marto dagtovoT am<br />

did SemoqmedTan, radgan mwerlisa da mkiTxvelis<br />

urTierTobaSi mesame piri zedmetia.<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />

dacvis saministros finansuri mxardaWeriT<br />

redaqtori irakli javaxaZe<br />

redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />

Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli<br />

tel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!