Download - Center for Social Sciences
Download - Center for Social Sciences
Download - Center for Social Sciences
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
daiqvemdebaros Tavisi swori da Tavisufali xalxi. amiT gansxvavdeba aseTi<br />
xelisufleba batonis Zalauflebisagan monaze (1277 b 5-10).<br />
amrigad, moqalaqe aris is, vinc saxelmwifos politikur morvaweobaSi iRebs<br />
monawileobas. magram ra SeiZleba iTqvas xelosnebi, miwaTmoqmedebis Sesaxeb?<br />
isinic moqalaqeebi arian, Tu maTze ar vrceldeba moqalaqis zemoT Semo-<br />
Tavazebuli daxasiaTeba? am kiTxvaze erTi pasuxi ukve viciT. kerZod, rom zog<br />
SemTxvevaSi (demokratiul reJimebSi) isini moqalaqeebi arian da zogierT<br />
SemTxvevaSi (magaliTad oligarqiebSi) ara. amitom aristoteles saboloo<br />
“verdiqti” dasmul kiTxvaze sakmaod damajereblad JRers: “zemoT Tqmulidan<br />
gamomdinare, gasagebia, rom arsebobs moqalaqis ramdenime nairsaxeoba; aseve<br />
gasagebia isic, rom moqalaqed umTavresad iTvleba is, vinc samoqalaqo<br />
uflebebis mflobelia” (1278 a 35-40).<br />
amrigad, Zneli ar aris SevamCnioT, rom moqalaqis aristotelur daxasiaTebebSi<br />
Zlze daaxloebulia erTi mxriv, saxlmwifos da politikuri reJimis<br />
kategoriebi, xolo meore mxriv moqalaqis da saxelmwifo moxelis cnebebi.<br />
berZnuli, polisuri demokratiis an ufro zustad rom vTqvaT, pirdapiri<br />
demokratiis SemTxvevaSi, es asec unda iyos. sxva SemTxvevebSi (aristokratiis,<br />
oligarqiis, Tu tiraniis) SemTxvevaSi, aristoteles SemoTavazebuli gansaz-<br />
Rvreba ar imuSavebs da rogorc Tavad gvafrTxilebs, saWiro gaxdeba moqalaqis<br />
sxva kategoria, magram yvela SemTxvevaSi isTi, romlis moqalaqeoba uflebrivad<br />
iqneba gansazRvruli. magram, Tu moqalaqe upirveles yovlisa uflebrivad<br />
ganisazRvreba polisSi, da Tavisi moRvaweobisas amodis saerTo sikeTis idealidan,<br />
maSin SesaZlebeli xdeba dadgindes misi iseTi cneba, romelic zogadad<br />
gamoyenebadi iqneba yvela tipis politikuri reJimis dros. “moqalaqe, zogadi<br />
azriT — wers aristotele — aris is, vinc monawileobas iRebs batonobasa da<br />
morCilebaSi; yoveli saxelmwifo mowyobis pirobebSi, moqalaqis arseba ar<br />
icvleba. saxelmwifos saukeTeso mowyobis pirobebSi, moqalaqe aris is, visac<br />
SeuZlia da surs morCileba da batonoba imgvarad, rom am dros igi gamodis<br />
saTnoebis Tanaxmad cxovrebis wesidan” (1284 a). Tavad morCilebis fenomenSi,<br />
romelic principulad gansxvavdeba monuri morCilebisagan, aristotele<br />
moqalaqis Rirsebis veraviTar SemzRudvel faqtors ver xedavs, radgan rogorc<br />
mmarTveli da mbrZanebeli, asve mis gadawyvetilebebis Semsrulebeli<br />
moqalaqeebi, orive emorCileba saerTo sikeTisa da sargeblianobis moTxovnebs.<br />
4. saxelmwifoebis <strong>for</strong>mebi<br />
saxelmwifos <strong>for</strong>mebis ganxilvisas ZiriTadi mamoZravebeli sakvlevi mimar-<br />
Tuleba samarTliani saxelmwifoze gadis. platoni saukeTesod da samarTlianad<br />
miiCnevda mxolod idealur saxelmwifos. aristotelesTan viTareba sruliad<br />
sxvagvaria: “rodesac erTi adamiani, an ramdenime, an gnebavT umravlesoba marTavs<br />
sazogadoebrivi sargeblianobis principis Sesabamisad, bunebrivia saxelmwifo<br />
mowyobis aseTi <strong>for</strong>mebi swori <strong>for</strong>mebia, xolo isini, romlebic erTi adamianis,<br />
ramdenimes, an, Tundac, umravlesobis gamorCenaze arian orientirebulni, aseTi<br />
saxelmwifoebrivi mowyobis <strong>for</strong>mebi sworidan gadaxrebs warmoadgenen” (1279 a<br />
25-35). SeniSvnidan gamomdinare, arsebobs swori marTvelobis Semdegi <strong>for</strong>mebi:<br />
a) monarqia;<br />
b) aristokratia;<br />
g) politia.<br />
am <strong>for</strong>mebidan gadaxvevas warmoadgens:<br />
a) monarqiidan _ tirania;<br />
b) aristokratiidan _ oligarqia;<br />
g) politiadan _ demokratia.<br />
Tu mxedvelobaSi miviRebT, rom vargisianoba ganisazRvreba saerTo<br />
sargeblianobis kriteriumis safuZvelze, Zalze saintereso saxes miiRebs<br />
aristoteles mier demokratiis, rogorc araswori <strong>for</strong>mis Sefaseba. miuxedavad<br />
imisa, rom mas miznad aqvs sargeblianoba moutanos uqonlebs, magram realuri<br />
22