AVTOMOBILNING UMUMIY TUZILISHI

yonish kamerasi hosil bo‘ladi (17-rasm). Yonish kamerasining shakli,klapanlarning joylashuvi va soni, sovitish tizimining turi, shuningdeksilindrlar kallagiga yondirish o‘t oldirish shamini yoki forsunkanio‘rnatilishiga bog‘liq bo‘ladi. Shuning uchun yonish jarayoniningeffektivligini oshirish maqsadida yonish kamerasi turli shaklda ishlanadi.Deyarli barcha benzinli dvigatellarning silindrlar kallagi yaxlit holdaquyib tayyorlanadi.Porshenlar. Silindrda sodir bo‘ladiganish siklining barcha jarayonlariporshen vositasida bajariladi. Ishsharoitida, ayniqsa siqish va ish yo‘litaktlarida yuqori bosimga va harorataega bo‘lgan gazlar ta’sirida porshenqiziydi va yediriladi, bundan tashqari,unda massasidan uzluksiz o‘zgaruvchaninersiya kuchlari vujudga keladi(18-rasm).*kompressorhalqao‘rindig’i*moysidirgichhalqao‘rindig’i*porshenbarmog’iningo‘rindig’i18-rasm. Porshen.Porshen xalqalari yuqori harorat va bosimga ega bo‘lgan gazlar,shuningdek o‘zgaruvchan qiymatga ega bo‘lgan inersiya kuchlari ta’siretadigan og‘ir ish sharoitida ishlaydi. Porshen xalqalari ko‘pinchamaxsus cho‘yandan, ayrim xollarda po‘latdan ham tayyorlanadi. Porshenhalqalari vazifasiga ko‘ra kompression va moy sidirgich bo‘ladi.Kompression halqalar silindr va porshen oraliqlarini zichlashtiradihamda silindrda hosil bo‘lgan gaz bosimini karterga o‘tishidan salaydi(18-rasm).Moy sidirgich xalqalar silindr devoridagi ortiqcha moylarni sidiribularni yonish kamerasiga o‘tishini cheklab turadi (18-rasm).Porshen barmog‘i porshenni shatun bilan sharnirli holdatutashtirish vazifasini bajaradi. Ish taktida barmoq gazlarning bosimkuchini porshendan shatunga, yordamchi taktlarda esa (kiritish, siqish vachiqarish) shatunning tirsakli valdan olgan harakatini porshenga uzatadi.Porshen barmog‘i porshen bilan birgalikda tezlanishini va yo‘nalishinio‘zgartirib harakatlanadi. Shuning uchun uning massasi og‘ir bo‘lmasligikerak, aks holda mexanizmga salbiy ta’sir etuvchi inersiya kuchlari ortibketadi (18-rasm).Shatunlar porshenni tirsakli valning shatun bo‘yni bilan biriktirganholda ish taktida porshendan tirsakli valga, yordamchi taktlarda esa(kiritish, siqish va chiqarish) tirsakli valdan porshenga harakat uzatadi.27