Cemi fanjrebidan
Cemi fanjrebidan
Cemi fanjrebidan
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
6 Canawerebi<br />
literaturuli gazeTi<br />
* * *<br />
...<strong>Cemi</strong> da Cemze erTi wliT ufrosi<br />
disSvilis, Sorenas saziaro sixaruli<br />
xaSuris pionerTa saxlis mxatvruli<br />
kiTxvis wrea, Tiniko koSkaZesTan, sadac<br />
erTad davdivarT da Tiniko maswavlebeli<br />
aTasnar leqss gvaswavlis<br />
gamoTqmiT. marTali rom vTqva, me<br />
xmamaRla leqsebis kiTxva ar miyvars,<br />
Sorenas ki SeuZlia, mTeli stumarmaspinZeli<br />
situaciurad, rolebSi waikiTxos.<br />
me ki ufro liana maswavlebelTan,<br />
liana tatiSvilTan misvla mixaria<br />
xolme, musikaze. Tavis droze deda<strong>Cemi</strong>s<br />
daJinebuli moTxovniT daviwye xa-<br />
SurSi fortepianoze siaruli da<br />
paralelurad movxvdi liana tatiSvilis<br />
sabavSvo ansamblSi, romelsac<br />
CemTvis ucnauri saxeli `diskanti~<br />
hqvia da romelsac me Cemeburad `niskartad~<br />
`vTargmni~, Tumca vici, rom<br />
`diskanti~ sinamdvileSi biWunas yvelaze<br />
maRal, wkriala xmas niSnavs.<br />
gansakuTrebiT xuTSabaTi miyvars,<br />
radgan am dros liana maswavlebelTan<br />
Sin mivdivar solfejiosa da musliteraturis<br />
gakveTilze. am dros mTeli<br />
samyaro ixsneba CemTvis _ namdvili<br />
musikiT tkboba da sxva aTasgvari codna,<br />
romelsac lianas meti veravin gaswavlis.<br />
TviTon namdvili qariSxalia<br />
liana _ uniWieresi musikosi, romelic<br />
mxolod profesiuli uiRblobis<br />
gamo aRmoCnda xaSurSi da axla Tavs<br />
aq ise grZnobs, rogorc Wiqa wyalSi.<br />
is aris yvelaze araordinaruli<br />
adamiani, vinc aqamde minaxavs. arafrad<br />
agdebs `xaSuris kanonebs~ da mxolod<br />
musikis udides suls emorCileba.<br />
magram jadosnur samyaroSi SesaRwevad<br />
yovelTvis unda gadaixado raRaca<br />
safasuri da lianasTan xuTSaba-<br />
TobiT misuls ori dabrkolebis gadalaxva<br />
miwevs _ erTi misi yovlad saZageli<br />
finiaa, romelic mudmivad fexebSi<br />
metaneba da erTic kidev `aucilebeli~<br />
maTlafa wvniani.<br />
saqme isaa, rom ramdenime wlis win<br />
dedam daiCivla liana maswavlebelTan:<br />
Zalian uWmelia es biWi, ra ar viRone<br />
da pirs arafers akarebso da imis Semdeg<br />
liana wlebis ganmavlobaSi masTan<br />
misuls maiZulebs cremlebTan erTad<br />
vylapo misi gakeTebuli ugemrielesi,<br />
magram CemTvis mainc sazizRari supi.<br />
kidev erTi ram, razedac liana<br />
gamudmebiT miCiCinebs, <strong>Cemi</strong> siarulis<br />
ucnauri maneraa, romlis gamosasworebladac<br />
zogjer metad originaluradac<br />
irjeba: magaliTad, quCaSi<br />
Soridan momkravs Tvals, damiZaxebs,<br />
giorgio da Cemken zustad Cemnairad,<br />
ClaxuniT wamova.<br />
SemTxvevas ras uzam? _ qariSxali<br />
uceb SeiZleba yvelas daatdes Tavs,<br />
magram masTan vcdilob, Tavi vakontrolo...<br />
swored lianasTan movismine pirvelad<br />
edit piafis Zalian kargi Canaweri<br />
da mivxvdi, Tavisi ganumeoreblobis<br />
miuxedavad, vis hgavda yvelaze<br />
metad es ucnaurad sayvareli qalbatoni:<br />
is aris namdvili piafi _ xaSur-<br />
Si, beRura _ yinvis saSinel marwuxeb-<br />
Si...<br />
lianas mezoblad murad mTvareliZe<br />
cxovrobs. mas da mis meuRles,<br />
araCveulebriv eqims nana kakiaSvils<br />
ori Svili hyavT: patara TaTia da<br />
masze umcrosi mindia. es bavSvebi gansakuTrebulad<br />
miyvars da, ra Tqma<br />
unda, muradis deda qalbatoni evgenia,<br />
romelic gvarad lobJaniZea, gvenaTesaveba<br />
da amis gamo me `Jenia mamidas~<br />
veZaxi. marTalia, murads amaze ironiulad<br />
eRimeba, magram `Jenia mamida~<br />
namdvil mamidebze metad Tu ara, naklebad<br />
ar miyvars. muradi xom saerTod,<br />
<strong>Cemi</strong> idealia: araCveulebrivi poeti,<br />
mecnieri, xaSuris rkinigzis mesame sa-<br />
Sualo skolis direqtori, romelic<br />
jer kidev <strong>Cemi</strong> mSoblebis sicocxleSi<br />
gavicani, roca <strong>Cemi</strong> ori leqsi pirvelad<br />
daibeWda xaSuris raionul gazeT<br />
`gamarjvebis gzaSi~.<br />
am leqsebis dabeWdva saerTod<br />
Zalian sasacilo ambavi iyo.<br />
muzam Zalze adreul asakSi Semawuxa<br />
gamomcemloba `inteleqti” cota xanSi `Canawerebis~ seriiT gamoscems<br />
poetisa guram da mTargmnelis doCanaSvili giorgi lobJaniZis wigns `<strong>Cemi</strong> <strong>fanjrebidan</strong>~. manamde<br />
mkiTxvels vTavazobT ramdenime Canawers am wignidan.<br />
giorgi lobJaniZe<br />
<strong>Cemi</strong> <strong>fanjrebidan</strong><br />
Tali giTxraT, me araferi maxsovs, magram<br />
rogorc axla TviTon gogi ixsenebs,<br />
rom ukiTxavs, aba axla ras kiTxulobo:<br />
miTqvams, gogebaSvilis mesame<br />
toms-meTqi. imas hgonebia, vityuebodi<br />
da CamZiebia, aba, ra weria mag mesame<br />
tomSio da me TiTqmis zepirad momiyolia<br />
gogebaSvilis pedagogiuri werilebi.<br />
kidev erTi fraza, romelic maSin<br />
sruliad paTetikurad wamomisvria da<br />
razec gogi dRemde damcinis, iyo is,<br />
rom SekiTxvaze, aq es da es saxe ase ratom<br />
giweriao, mimigia: `ici, ra, Cven,<br />
poetebi, sul sxvanairad vxedavT samyaros-meTqi~.<br />
imis Semdeg gogi, ramdeni Semxvdeba,<br />
sul amas gaiZaxis `Cven, poetebio~,<br />
magram marTali giTxraT, me eWvi mepareba,<br />
rom es fraza mekuTvnodes, radgan<br />
imdenad moridebuli bavSvi gaxldiT,<br />
amis Tqmas ucxo adamians verasdros<br />
Sevbedavdi. xolo Tu vTqvi, es<br />
imas adasturebs, rom im wuTas Zalian<br />
stresul mdgomareobaSi viyavi.<br />
ase iyo Tu ise, daitova gogim es<br />
<strong>Cemi</strong> dasta da iqidan ori leqsi aar-<br />
Cies, romelic 1986 wlis 11 ivliss<br />
gazeT `gamarjvebis gzaSi~ daibeWda.<br />
imave saRamos, soflis fostalionma,<br />
Jenia Zalom, sul frial-frialiT<br />
mogvirbenina gazeTi, romelmac moiara<br />
ojaxis yvela wevri da sabolood<br />
samudamod daido bina deda<strong>Cemi</strong>s winsafris<br />
jibeSi.<br />
dedas ufro is uxaroda, rom giJi<br />
ki ara, poeti aRmovCndi... mama<strong>Cemi</strong>sTvis<br />
poetobac didi veraferi SeRavaTi<br />
iyo, magram mainc welSi gaimarTa, radgan<br />
amiT Cems ucnaurobas ase Tu ise<br />
raRac patara gamarTleba mainc moe-<br />
Zebna...<br />
ufro didi sixaruli ki meore dRes<br />
meloda Turme, roca imave Jenia Zalom<br />
axla ukve depeSa mogvitana, maSindeli<br />
sruli wesis dacviT, kirilicaTi<br />
akrefili qarTuli sityvebi: äèäè<br />
ñèõàðóëèò öàâèêèòõå òêâåíè ëåêñåáè,<br />
àóñèëåáëàä ãíàõàâò. Ìóðàä Ìòâàðåëèäçå.<br />
`Cven yovelives vxedavT ara imgvars, rogoric aris,<br />
aramed iseTs, rogorebic Tavad varT...~<br />
Talmudi<br />
nazia anu maSindeli pirveli saSualo<br />
skola yvelafers merCivna. saocrad<br />
miyvarda <strong>Cemi</strong> klaselebi da maTTan da-<br />
Sorebas verafriT avitandi. soflis<br />
skolidan gadmosuli, Tavis droze, am<br />
klasma Zalian kargad mimiRo da axla<br />
<strong>Cemi</strong> gogo-biWebis Tavs araferi merCivna.<br />
Tan morigi Seyvarebulic klasSive<br />
myavda da aba, imas muradSi rogor gadavcvlidi?!<br />
siyvarulebze cota ufro merec<br />
SeiZleba laparaki, magram mTavari<br />
mainc is iyo, rom saukeTeso maswavleblebi<br />
myavda. Cveni klasis damrigebeli<br />
Tamar gagniZe istorias gvaswavlida.<br />
skolis direqtori lia ebanoiZe<br />
germanuls, neli fcqialaZe _ fizikas,<br />
ciala beriZe _ rusuls, lili cxovrebaSvili<br />
_ maTematikas, meri xarabaZe<br />
_ biologias. <strong>Cemi</strong> gamokveTili<br />
interesebis gamo ki yvelaze kargad,<br />
cxadia, qarTulis maswavleblebs vewyobodi:<br />
mexuTe-meeqvse klasSi _ marina<br />
cicqiSvils, romelic meSvide<br />
klasidan meTerTmetes CaTvliT<br />
CemTvis sruliad gansakuTrebulma adamianma<br />
fati kurtaniZem Secvala.<br />
fatis maswavleblobamdec kargad<br />
vicnobdi. jer kidev meoTxeklaselis<br />
leqsebis Casawerad radiodan xaSurSi<br />
Camovida misi kurseli qeTevan (saqine)<br />
onikaSvili _ fereidneli gurji,<br />
romelic fereidnelebis pirveli Camosaxlebuli<br />
talRis Svili iyo, 14 wlidan<br />
saqarTveloSi gazrdili da Cveni<br />
universitetis filologiuri fakultetis<br />
kursdamTavrebuli. maSin Cven-<br />
Tan qeTinos fati kurtaniZec mohyva<br />
Tavisi 4 wlis giorgi kereseliZiT da<br />
mas Semdeg fati kurtaniZe da misi<br />
ojaxi <strong>Cemi</strong> meore ojaxic gaxda.<br />
ufro sworad, es Zia giorgi kurtaniZisa<br />
da maro deidas _ mariam konstantinovis<br />
didi ojaxi iyo: fatiT,<br />
darejaniT, giorgiT, murmaniT, mere ki<br />
tuxoTi da TevdoreTi...<br />
ojaxSi, ra Tqma unda, mTavari giorgi<br />
Zia iyo _ saocrad keTili, magram<br />
sityvaZunwi kaci, romelic mxolod<br />
2 agvisto - 5 seqtemberi 2013<br />
da ufro metad Seawuxa <strong>Cemi</strong> mSoblebi<br />
da debi, romelTac ver gaegoT, ra memarTeboda.<br />
ratom maZlevda sicxes<br />
Zalian xSirad da mere dro da dro<br />
ratom viketebodi da vjRabnidi raRacebs.<br />
mokled, sakmarisad rom vjRabne<br />
da leqsebis karga gvariani dasta damigrovda,<br />
<strong>Cemi</strong> debidan yvelaze moxerxebulma<br />
da yoCaRma gadawyvita, rom am<br />
ganZis mxolod ojaxis sakuTrebad datoveba<br />
aRar SeiZleboda da xaSuris<br />
raionuli gazeTis redaqciaSi gadamiZRva.<br />
raionuli gazeTis redaqtorma<br />
gagvacno Tavisi TanaSromeli gogi<br />
gogolaZe da gviTxra: ai, es kaci dagakvalianebTo.<br />
mec damsva `Zia gogim~<br />
(rogorc maSin da merec karga xans<br />
veZaxdi) da didi moTminebiTa da siyvaruliT<br />
gamomkiTxa yvelaferi. mares<br />
nabaxtevis masStabebisaTvis ukve<br />
msoflio aRiareba iyo.<br />
`aRiarebaze~ mTavari ki is aris, rom<br />
muradi amis Semdeg CemTvis namdvil<br />
maswavleblad iqca. <strong>Cemi</strong> _ pirveli<br />
skolidan_ gamosuli misi _ rkinigzis<br />
mesame_ skolisaken miviCqarodi da<br />
Tan axal-axali leqsebi mimqonda. murads<br />
SeeZlo udidesi sixaruliT<br />
ekiTxa es <strong>Cemi</strong> umwifari nawerebi da saa-<br />
TobiT esaubra CemTan poeziasa da literaturaze.<br />
axla mikvirs, rogor SeeZlo<br />
isedac uamravi movaleobiT gada-<br />
Rlil adamians ase moTminebiT, sixaruliT<br />
edevnebina Tvali <strong>Cemi</strong> nabijebisaTvis,<br />
ase yvelafriT dainteresebuliyo<br />
da CarTuliyo Cems bedisweraSi.<br />
mogvianebiT, erTxel SemomTavaza<br />
kidec, iqneb Cems skolaSi gadmoxvide<br />
saswavleblado, magram me kategoriuli<br />
uari vuTxari, radgan xaSuris gimmzeriT<br />
mogefereboda. aseTi mofereba<br />
marto Zia giorgis SeeZlo. arasodes<br />
dauwyia imisi mtkiceba, rogor vuyvardi.<br />
arada, yovelTvis vgrZnobdi da<br />
sul mindoda meyurebina, ras saqmianobda<br />
ezoSi. es mTeli siamovneba iyo:<br />
saqmeSi Cafluli Zalian keTili adamiani,<br />
romelic garSemo sinaTles asxivebda.<br />
Zia giorgis stalini uyvars da Cveni<br />
anu axalgazrdebis didi protestis<br />
miuxedavad, mainc personalurad svams<br />
xolme mis sadRegrZelos.<br />
qveyanaSi ki erovnuli moZraoba da<br />
zviad gamsaxurdias ideebi mZvinvareben<br />
da Cven Zia giorgis tuCsac ki<br />
vubzuebT: ra dros stalinia, magan<br />
dagvaqcia! `Cven unda vsdioT axla sxva<br />
varskvlavs, Cven unda Cveni vSvaT myoofadio...~<br />
ilia WavWavaZes viSveliebT<br />
da sxvisa ar vici, magram me piradad im<br />
skolis periodSi namdvilad ara maqvs<br />
ilia WavWavaZe kargad wakiTxuli.<br />
giorgi Zias Seupovrobis miuxedavad,<br />
kamaTi ar sCvevia da gviTmobs. Cumdeba,<br />
Tumca ise gviyurebs, am mzeraSi yvelaferi<br />
igulisxmeba...<br />
maro deida ufro aqtiuri sikeTe<br />
gaxlavT. Tu gindaT gaigoT, ras niSnavs,<br />
qarTuli sityva `javari~, amdeni<br />
xnis merec maro deida unda naxoT da<br />
zustad mixvdebiT, ra igulisxmeba ama-<br />
Si.<br />
xmauriani,mSfoTvare da daudgromelia.<br />
<strong>Cemi</strong> stumrobisas, xom aRar<br />
icis, rogor masiamovnos. sul raRacas<br />
akeTebs, misi TaTarberakisnairi Ta-<br />
Tarberaki ki, SeiZleba iTqvas, arsad<br />
miWamia!<br />
fatim pirveli Sexvedrisas rabindranaT<br />
Tagoris wigni maCuqa, SigniT<br />
raWuli yoCivardebiT Caxvavebuli.<br />
raWaSi Turme yoCivardas `kawarkuwuros~<br />
eZaxian da mas Semdeg fatmansac<br />
SerCa Cemgan es saxeli. yvelaze sayvareli<br />
kawarkuwuroa am qveynad! Tagoris<br />
ydaze ki aseTi warweraa:<br />
`sicocxle niWad gveniWeba~ _ es<br />
sityvebi am wignSi Segxvdeba, ai esec:<br />
`Cven SecdomiT wavikiTxavT xolme<br />
cxovrebis wigns, vambobT kia, rom igi<br />
gvatyuebs. me mjera, ise icxovreb, sicocxles<br />
siyvaruliT aavseb da gaamSveniereb...~<br />
raWuli kawarkuwuroebi gaxma, magram<br />
yavli ar gasvlia am rCevas: vcdilobdi<br />
mivyolodi... ar vici ki, ramdenad<br />
movaxerxe...<br />
* * *<br />
kurtaniZeebis garda, xaSurSi<br />
kidev erTi ojaxi da sami Tu oTxi kulturuli<br />
dawesebuleba maqvs, sadac<br />
xSirad vtrialeb. erTi mayvala xaCiZis<br />
saxlia. iq mayvala da misi vaJi giga cxovroben.<br />
giga Cemze oTxi wliT ufrosia<br />
da Turme eWvianobs, dedas eubneba,<br />
giorgi ufro metad giyvars, vidre meo.<br />
mayvala raionuli gazeTis redaqtoris<br />
moadgilea da uamravi saqme aqvs,<br />
magram iSviaTad naxavT masze ufro<br />
xalisian da mudmivi ZiebebiT Sepyrobil<br />
adamians. araCveulebrivad esmis<br />
poezia da TviTonac wers patar-patara<br />
marginaliebs, romelsac TiTqmis<br />
aravis uCvenebs. ise, mSvenieri Canawerebia.<br />
mayvalas uyvars yvela, gansakuTrebiT<br />
ki ori adamiani _ zura<br />
kiknaZe da tariel xarxelauri. zura<br />
misi Zvirfasi leqtori iyo, tarieli<br />
_ misi studentobis droindeli<br />
Zmadnafici. tarielis leqsebi swored<br />
mayvalasgan da gogisgan vici zepirad.<br />
mayvala ki dapirebulia, rom gazafxulze<br />
tarielTan simonianTxevSi wamiyvans<br />
da Cems sayvarel poets piradad<br />
gamacnobs.<br />
mayvalam Zalian artistuli Txoba<br />
icis. Txrobisas misi Cveuli frazaa _<br />
`ar vaWarbeb!~ _ magram Cveulebrivi,<br />
merkantiluri adamianisaTvis, ra Tqma<br />
unda, es monaTxrobi bevri ramiT hgavs<br />
gadaWarbebuls... marto me da mayvalam<br />
viciT, rom rasac axla da am wuTas<br />
miyveba, SeTxzuli ki ara, sruli simarTlea...<br />
is aseTia da samyarosa da, rac mTavaria,<br />
xaSurs aiZulebs, aseTi miiRon.<br />
diax, nu gagikvirdebaT: xSirad sam-