6 proza<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>sinopsisi mxatvruli filmisaTvisvaJa-fSavelas sami xevsurulipoemis – `stumar-maspinZlis~,`gvelismWamelis~ da `aludaqeTelauris~ mixedviTkavkasionis mTagrexilze xurjiniviTgadakiduli – aqeT, samxreTiTfSav-xevsureTi da iqiT, CrdiloeTiTqisteT-lekeTi erTiani da TavisiZvelTaZveli adaT-wesebiT TaviseburadCamoyalibebuli sistemaa, sadacmtrobasac Tavisi kanonebi aqvs,Zmadnaficobasac da stumar-maspin-Zlobasac.swored am sistemis gasaukeTesebladibrZvian vaJa-fSavelas xevsurulipoemebis gmirebi da, miuxedavadimisa, rom dasamarcxeblad arianganwirulni, am gzaze mainc ar uSindebianTavianTi drois sazogadoebiskanonebis darRvevasac.filmic swored amazea – `suliscxeniT~ Sekruli pirovnebebisa dasazogadoebis dapirispirebaze.samive poemis gmirebi erTmaneTisTanamedroveni arian da samive ambavsaerTianebs `sulis cxeni~.ra aris `sulis cxeni?~ karg cxensmorTavdnen, Sekazmavdnen, unagirstaxtaze anTebul sanTels daakravdnenda maTraxs Camokidebdnen. unagirzexurjins gadakidebdnenmkvdris sagzliT – pur-arayiT. `suliscxens~ micvalebulis iaraRs danabads ahkidebdnen. ase mokazmul`sulis cxens~ micvalebuls TokiTgamoabamdnen xelze. `sulis cxeni~aRviriT micvalebulis cols, dedasan das eWira. sulis xucesi am aRvirsxels Cahkidebda, meoreTi aryiT savseWiqas daiWerda da akurTxebda `suliscxens~ (mkvdars mimarTavda): `Senisaxmari aris es Sekazmuli cxeni, Senisaferxe iyos, sadac dagWirdes, gamaiyeneda ajiriTe. ucxenomc nu iqnebi.es unagiri, xurjin-sagzali Sengexmarebis~. amis Semdeg sulis xucesiluds an arays miasxurebda cxenisfafars da unagirs, maTraxs samjerfrTxilad gadahkravda da asevesamjer waRma Semoatarebda micvalebulisgarSemo. sulis cxens sasaflaozear waiyvandnen. ase Sekazmulsvinmes gadaulocavdnen, rommicvalebulis saxelze hyoloda daSemxvedrebisTvis micvalebulis xsovnisadaelevinebina.swored amgvar `sulis cxens~dauyeneben qisteTSi daklul zviadaurs,romelic qistebis micvalebulsar Seewira, xolo imis cxens`sulis cxenad~ aRkazmeven da mindias(gvelismWamels) gadaulocaven.xolo roca damarcxebuli dabunebis enis dakargviT gamwarebulimindia Tavs moiklavs, am sulis cxensaluda qeTelaurs gadascemen.aluda qeTelauric misdauneburaddaupirispirdeba sazogadoebas– manamde gaugonar saqciels Caidens– kurats Seswiravs Tavisgan moklulmucals da amis gamo xevisberi rommoikveTs da Satilidan midis mTeliojaxiT, maSin wamoeweva patara xevsuribiWi da `sulis cxens~ imasutovebs aluda – imisi saqmis gamgr-Zelebeli balRi mainc rCeba Satil-Si...sul eg ari.ZiriTadi moqmedebebi `suliscxenisaTvis~diliT sanadirod wavida idua zviadaurisZma, saxelad kaga, jixvi daTofaWiuxebSi. am daTofil jixvs romzurgze moikidebs kaga, amas xedavsjoyola alxastaiZe meore kldidan daTavad sxva mxares gaswevs sanadirod.Camovida Tavis binaze kaga, jixvigaatyava, aqna... jer kidev dRea da `kalmaxoba~daiwyo, daiWira Tevzi, SevidasaxlSi, cecxli daanTo, miayuda sipi dazed kalmaxi unda Sewvas.am dros Semovidnen qistebi. erTsalberdi hqvia, romlis mama andurayozviadaurs hyavs mokluli.kaga ar SeSinda, miipatiJa qistebi –dasxediTo. ai, RvTis mocemuli jixvisxorci guram da kalmaxio. doCanaSvilialberdi – ZaRlo, me SenTan pursara vWam, Tofi aiRe, diacurad ar damixvde!kaga – me zviadauri var, ar vitirebda ar Segexvewebi, ZaRli mamiSenisadiyos!alberdi – imitom mokla mamaCemiandurayo Senma Zmam, iduam?kaga – ginda, rom Tavi isaxelo, vi-Tom iaraRi momeci, majobe da diaciviTara mklav! me uiaraRo var, an gareTunda mogekali, an momparebodi da Tofsakvamidan dagekra!.. me xom stumradmigiRe, ZaRlo!alberdi – Walaze rom darla magvikaliT,imas sxvas SavwiravT, Sen kimamaCem andurayos Saewirebi!mixo mosuliSviliaven brZolis ambavs da Tan mowonebiTaTvaliereben zviadauris lurja cxens– es aris Cveni filmis `sulis cxeni~.sofelSi eZeben kagas. versad upovniaT.Tavis Zmas daeZebs idua zviadauricda am Zebna-ZebnaSi ise gadadis qisteTisken,verc igebs.RamiT, mdinare meSi-xis (mdinareCanti-arRunis marcxena Senakadi)pirze erTmaneTs Sexvdebian zurgzejixvmokidebuli joyola da gzadabneuliidua zviadauri.gacnobis Semdeg joyola miipatiJebszviadaurs sofel jaregoSi,sadac udgas qav-cixe.mivlen jaregoSi, Sevlen joyolassaxlSi. gamoixedavs aRaza, stumarsCamoarTmevs Tof-iaraRs da SigniTsulis cxenialberdi Tofs dahkravs kagas.kaga isev fexze dgas._ vir da ZaRl iyos mamaSenisada! –amoixrialebs kaga.Tofs dahkravs coteSic, mucalisZma.kaga pirqve Caemxoba.alberdi da mucali gareT gamodian,xanjlebiT wnelebs daWrian, dagrexen,mkvdar kagas Seabamen welze, didkldes miabamen da modidebul mdinare-Si CauSveben. alberdi kagas lurjasgamoabams Tavis cxens da mihyavs – eslurja Zalian lamazi da jiSiani cxenia,jaregoSi misul alberds da cote-Ss gars qistebi Semoertymebian, hkiTx-A film treatmentSeuZRveba.saxlSi cecxlispirs zis moxuciqisti sado, fandurs ukravs da qisturadmReris. stumrad Semosul zviadaursfexze wamoudgeba, magram saxeSeecvleba.sado gadis gareT, miabijebs sofel-Si da gulSi mjiRs icems. iardaze (esaris Cveneburi `safixvnos~ qisturianalogi) ikribebian qistebi: alberdi,musa, mucali, mucalis Zma – coteSi,mola da sxvebi.iardaze gadawyveten, rom zviadauriSeipyron da SatilSi axlad moklulTavianT mkvdars, darlas Seswiron. amitom,coteSi unda wavides joyola19 oqtomberi - 1 noemberi 2012alxastaiZis saxlSi moyuriaded, romgaigos, sad daiZinebs stumari.coteSi midis zviadaurTan, sadacjixvis mwvads swvavs aRaza, iqeifebsimaTTan erTad da gaigebs, rom zviadauriderefanSi wveba im RamiT. coteSibrundeba iardaze da amas yveba.RamiT joyolas saxlis derefanSiqistebi sados meTaurobiT zviadaursTokaven.iaraRmomarjvebuli joyolagamorbis saxlidan da miuxedavad imisa,rom etyvian, Seni Zma umarali amanmokla aryianebSi TofiTao, mainc aranebebs qistebs zviadauris Sepyrobas.musa sayvedurobs: Temis pirs radstex, Tavxedoo! – da joyolasac upirebenSepyrobas.joyola xanjals gauyris musas damoklavs.joyolas gaTokaven da ise daagdebenderefanSi.zviadauri mihyavT.sado – darlasamc Saewirebis!.. saiqioSiwyal uzidos da jRans gaubandavdesmorCilad!gaTokil zviadaurs miiyvanen jaregossasaflaoze.wamoaqceven zviadaurs da yelzeabjenen xanjals.mola locvas ambobs.sado – darlasamc Saewirebi!zviadauri – ZaRl iyos Tqvenismkvdrisada!zviadaurs ise daklaven qistebi,rom imaT mkvdars mainc ar ewireba dasul am sityvebs imeorebs bolomde,sanam mokvdeba.nawyeni qistebi xanjlebiT gaiwevenkidec afarTxalebuli mkvdrisken, magrammucali SeaCerebT.qistebi Tav-Tavis saxlebSi midian,zviadaurs daumarxavad datoveben.aRaza soflis wyaroze zis, elandebazviadauris sikvdilis scena da tiris.aRaza midis sasaflaoze, zviadaurisgvamTan, gvams muxl-moyriT daeyrdnobada qviTinebs. mere danas amoi-Rebs, wveridan sam balans aaWris mkvdarsda Ciqilis totSi inaxavs.aRaza xedavs, rom saflavebidanamodian mkvdrebi:1. joyolas Zma, umarali.2. aRazas Zma, ebari.3. darla.4. andurayomkvdrebi sayveduroben, es rogorSegvarcxvineo!aRaza gaiqceva. Zlivs miaRwevs saxlamdeda zRurblze gadaiqceva.joyola moasulierebs cols.aTqmevinebs, ram SeaSina ase. mere eubneba,rom – kargia, Tu itire zviadaurio.qistebi musas marxaven da yvela imiskubos mihyveba.aRazas Zroxebi gamourekavs, TanviTom qsovs da zviadauris gvams Seseulyornebs da svavebs afrTxobs ken-Webis sroliT.sasaflaoze Semodian musasdamkrZalavi qistebi._ Cemi Zmis sisxls ar SevarCen joyolasa!– ise yviris musas Zma, romaRazam gaigonos...xevsuri balRi abika ZroxebsaZovebs da uceb win daudgeba joyola.SeSinebuli abika gaqcevas daapirebs,magram joyola daiWers da eubneba,idua zviadauri mokles jaregoelebmada daumarxavad agdia sasaflaoze.abika Zroxebs miatovebs da Satiliskengarbis.xorgais mindi kldeze dakidulwnels xedavs, Caayolebs Tvals da xedavs,rom wyals dauklia da wnlebisboloSi dakiduli kacis ConCxi mglebsmoaqvT napirisken. xorgais mindiTofis sroliT daafrTxobs nadirs damdinaris pirze Carbis. gvams xel-fexiaqvs daglejili. xorgais mindi Taviscxens ahkidebs mkvdari kagas narCenebsda soflisken miaqvs. zviadaurebisdeda daitirebs kagas. yvelani iduaselodebian, rom umisod ar damarxonZma.
19 oqtomberi - 1 noemberi 2012SatilSi xatobaa. Rreoben Satilivnebi.zis xorgais mindi da luds sTavazobsaluda qeTelauri.saqaleboSi sxedan Satilioni qalebi:sandua, Svena, mzia (mindias coli)da laparakoben, rom mindi qajebs hyoliaTtyved da iq uswavlia bunebis ena,mkurnaloba.aludas Cua miepareba, aryiT gavsebulyanws pirTan miutans da ZaliTunda Seasvas. aluda naxevar araysdaaqcevs.Cua gabrazdeba, rogor Tu Sen araydamiRvare, Se amanaToo (Se Semokedlebuloo!)da xmalze gaivlebs xels.aludac Seutevs da imarTeba SuRli.xmalaoben da da ise ki, rom mTeliZaliT ar dahkran erTmaneTs._ ariqa, meSveli, meSveli, Toroamahxocen erTucs! – iyvirebs xevisberiberdia.moSuRarebs gaaSveleben.Cua sisxliani ar aris, aludas kinaiarevi aqvs Sublze da sisxli sdis.Cua – uncrosimc xar Cemis mkvdrisa,TorRvaisi! tablazedamc uzixar, wyalTamcuzidnav, jRanTamc ubandav,xel-pirsamc abanieb, uncrosadamc hyevixar!aluda – vir iyves Senis mkvdris uncrosi,ZaRl, cicai, jorakai! ZaRl ariqnebis Senis mkvdris uncrosi, me ki ar!sad wamixol, isi gonava, ra SamarCinsav?karSi gamasavals dagilev, diacisubeSi Cagayofieb mag Tavs, Tav-flasiano,dedis meZleo, wisqvilis mxvetelo,mirgvliv mavalo! ra ggulav, rai?qve ra mekid Seni mkvdarTad Sasawiri?berdia – ariqaT, SavarignaT, ToreerTucs daxocenav!xorgais mindi – (aludas) SaRrigdiv!berdia _ xars davaklevTav, saklaviTmaggvrivTav Sina!aluda – ar SavRigdebiv! raze Samwirav,ra mmarTav? SuRl wesiav, mkvdarTadSawirvas raRas memarTlebodav?bevrs exvewebian aludas. xels CamoarTmeven.berdia – Sen xelze dagvibrZanebavwmindis givargis RTiSvilis Zaliv!rogorc daindob, aisr dagindvasavxTiSvilmav!am dros movardeba is joyolasgangafrTxilebuli balRi da ambobs, romjaregoelebs mouklavT zviadauri.moTqmiT tiris sandua – zviadaurisdeda.safixvnoSi ikribebian Satilivnebi.daadgenen, rom qudze kaci unda wavidessalaSqrod.mindias rCevas ekiTxebian da isicurCevs, rom jaregos sasaflaoze ilaSqronda Sin wamoasvenon zviadaurisZvlebi mainc.Satilivnebis laSqari moemzadebada midis jaregoSi. medroSed xorgaismindi miuZRvis.aRaza eubneba qmars – naxe, ramdenixalxi Semoertya am Cveni mTebis wverebso.joyola gaixedavs da xedavs maTkenmomaval Satilion molaSqreebs.joyola xmals aiRebs, qistebislaSqarSi ar Cadgeba, marto eomeba xevsurebserTi kldis Tavze da Tavs Seaklavsmters.brZola grZeldeba.qistebis laSqari garbis da koSkebsSeafarebs Tavs.xorgais mindi, aluda da sxva xevsurebixurjinSi agroveben zviadaurisZvlebs.xevsurTa laSqari jaregodan gamoirekavsqistebis cxvar-Zroxas dabrundeba SatilSi.aRaza naxavs moklul joyolas, tiris.midis jaregoelebTan, sTxovs,CamomatanineT mkvdari, rom davmarxoo.aravin miyveba – Senma qmarma TemsuRalatao.aRaza marto wava, marto gauTxrisjoyolas saflavs da marto damarxavsim kldis Tavze, romlis ZirSicmdinare meSixi miSxuis.aRazas mTelma jaregom aqcia zurgi.aRaza midis im kldis Tavze, sadacqmari damarxa da iqidan gadavardebamdinareSi.xurjins, romelic zviadauris ZvlebiTaris savse, sanduas Sin miutanen.imarTeba `Wiris wyena~.zviadaurs daitireben, `sulis cxens~Seukazmaven, doRs gamarTaven damere sulis cxens zviadauris dediZmas,xorgais mindis aCuqeben, rom iman iarosam cxeniT.mzias Zmas, Cuas xmliT dauxvdebamindi, colad unda gamatano Seni dao.mucali xedavs sizmars, rom joyolasaflavidan amodis kldis Tavze,dauZaxebs zviadaurs, mere maTTan midisaRazac da lxinoben.am sizmars mucali uyveba Tavis Zmas,coteSs. coteSi eubneba, sizmars raWkua aqvs, wamodi, iardaze, yvela iqvikribebiT, laSqroba unda davgegmoTSatilSi, imaTi javri unda viyaroTo.xorgais mindis yvavilebi da mcenareebielaparakebian.xorgais mindi yanas mkis da TavTavebiexvewebian – ara, me momWeri, _ arameo.xorgais mindi culiT miva xis mosaWrelad,xe exveweba, ar momklao.xorgais mindi yvelas aswavlis, romxe ar mosWraT, isic cocxaliao.Cua eWvobs, ra codna aqvs mindiasamisTanao.mindia eubneba _ ager im Citebsyurs vugdeb, erTi meores uambobsSvilebis sikvdilis ambavso. marTlac,xevsurebi xedaven, rom erTi Citi mkvdarivardeba sipidan.xevsurebi ar ujereben xorgais mindis– balaxsac Tiben, xesac Wrian.mindia da mzia kamaToben. colmamosTxova ojaxis movla. mindias sar-Cos motana ar SeuZlia, radgan icis,rom xis moWriT an jixvis mokvliTdakargavs bunebis enis gagebis niWs.mainc miva da xis mudaris miuxedavad,moWris.berdia safixvnoze Seyris kacebs.didi laSqari modis qistebisao. gaimarTebamzadeba. saqonels koSkebSierekebian da xalxic koSkebSi Sedis.xorgais mindi samsxverplo kuratsmiiyvans xatis karze. berdia dauklavsda dalocavs. Tan ekiTxeba, meaTes ratomhklav welsao? gaigebT, rac mWirso_ miugebs xorgais mindi.koSkSi qalebi sxedan da laparakoben,xevsurni gaimarjveben Tu qistebi.mzia SeSinebulia. qalebs uxsnis, mindiacud sizmrebs sinjavdao. didisaunje davkargeo. Tma-wveri sulgauWaRaravdao.mere mzia hyveba Tavis nanax av sizmars:cixe daungria zvavma, wyalSi Cayarayvelani. amova wylidan da Sav-Savikacebi ukanve Caagdebdnen, wyals gahyevo.wyalma wamiRo Svilebianado. Tanmindia mexveweboda, mapatie, racgagabrazeo.xorgais mindis xevsurebi rCevasekiTxebian, _ vakeze davuxvdeT qistebsTu serze mivegeboTo?xorgais mindi eubneba, rom me rCevismomcemad aRar vivargeb, martosaomrad TuRa gamovdgebio.mainc ZaliT aTqmevineben, rommowamlul xevSi dauxvdnen qistebs.iwyeba omi qistebsa da xevsurebsSoris.xevis wyali wiTlad modis.aluda qeTelaurs da kidev ramdenimexevsurs xelfexSekruli xorgaismindi gamohyavT da vakeze daagdeben –Tavs rad iklav, Zalad rad iwev mtrisjarSio? Cven gvacale, iqneb rame movaxerxoTo,_ da isev saomrad garbian.tyve wvalobs, cdilobs xelebi gaixsnas.daundobeli brZola grZeldeba.xevis wyali ufro wiTlad modis.xorgais mindi, rogorc iqneba saRamoskengaixsnis xelebs, wamodgeba.dainaxavs, rom Satils cecxli ukidia.xorgais mindi xmals amoiRebs,wvers gulze miibjens da orive xeliTdaawveba.qistebi mierekebian cxvar-Zroxas<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>da midian.samalavebidan da koSkebidan gamodianxevsurebi. mdinaridan soflamdegamwkrivdebian, erTmaneTs saTlebiTwyals awvdian da cecxls aqroben.yvela Tavis mkvdars marxavs.xorgais mindis daitireben, `suliscxens~ Seukazmaven, doRSi arboleben,saniSnes daTofaven, micvalebuls damarxavenda `sulis cxens~ aluda qeTelaursarguneben.jaregoeli qistebi xevsureTidanmorekil saqonels abinaveben. coteSidardobs, rom im rjulzaRli zviadaurislurja nadavlSi ar moxvda. mucalieubneba, Satilis WalaSi vnaxe islurja, mwyemsebs mihyavdaTo.hoda, daveceT mwyemsebso.mwyemsebs daecemian coteSi da mucali,daxocaven da cxenebs waasxamen.erTi mwyemsi mivardeba SatilSi.qistebma cxenebi waasxeso.aluda – xorgais mindis sulis cxenic?mwyemsi – isic!aluda daedevneba qistebs – gumaniaqvs, rom arxotis Tavze gadaivlian.gaaWenebs naTxovar cxens da erT kldezeCausafrdeba qistebs.modian mucali da coteSi, cxenebzesxedan.aluda Tofs daumiznebs, gaisvrisda coteSi gadmovardeba xorgais mindissulis cxenidan.mucali Tavisi cxenidan Camoxteba,lods amoefareba da Tofs moimarjvebs.sam-samjer, rigrigobiT esvrianerTmaneTs mucali da aluda. bolosaluda ajobebs da moklavs.aluda midis moklulebTan, jercoteSs mosWris marjvenas, mis xmalxanjalsaiRebs, Tofsac cxenzedaakravs.mere mucalTan miva, xanjals moimarjvebs,magram Cerdeba. dafiqrebulidgas. mere nabads gadaaxuravs, zedTofs daadebs, cxenebs gamoirekavs daukan brundeba.aluda qeTelauri Tavis koSkzeaWedebs coteSis marjvenas.gamovlen mezoblebi, ekiTxebianbrZolis ambavs.aluda _ im cxonebulsa mucalsarkina sdebiyo gulada.ZaRlika _ ras ambob, qistis cxonebaarc rjulad daweril as da arcaandrezad Tqmula xevsureTs.berdia – (moRuSuli) Tu marjvenasar masWridi, ukan raRad misdevdio!Cua ambobs, advilad augs nu ambobT,waval da vnaxav, rogor iyoo.Ramea. aludas saWmels sTavazobendeda da coli. aludas eCveneba, romproza 7kacis wven-xorcia, wver-ulvaSiTSenelebuli da uarobs. ar minda Wama,cudi sizmari vnaxeo.meore dilas Cua brundeba ukan,moaqvs mucalis marjvena.aluda – mklavis moWra rom mdomoda,gana ver mavsWridi Tavada?! waiRe,mounaTlavi gmiris marjvena aris!Cua xevSi moisvris mucalis marjvenas.xatobaa. berdia saklavs amwyalobnebs.modis aluda, mohyavs kurati.berdia – visa swirav?aluda – mucalsa!berdia iuarebs.aluda gabrazdeba, frangulsgaiZrobs da Tavad daklavs mozvers.am dros balRebs moaqvT mklavis Zvlebi.Calxia ambobs, isari vesroleyorans da imas gavagdebine eg mklavio.mklavs miugdeben ZaRls da isic kiar SeWams – ZaRli ZaRlis xorcs armiekarebao, _ amboben xevsurebi.aludas miuvardebian gabrazebulixevsurebi, daungreven saxls da TemidanmoikveTen – ZaRls esvrian,moklaven da ise moikveTen.zamTaria.aluda, berdeda (aludas deda) dalela (aludas coli) midian TovlSi.win `sulis cxeni~ miuZRviT.berdeda swyevlis Tems imitom, rommoikveTes.jvars ar awyinoT, nu swyevliTo, _aluda eubneba.midian Satilidan mokveTilebi dawin xvdebian: joyola, aRaza, zviadauri,mindia, mucali...aluda xvdeba, rom es landebieCveneba.win mindias balRi udgas – abika.aluda – rai moxd, abikav?abika – eg sulis cxen me damitov,Sen saxsovradac varboleb...aluda dafiqrdeba.abika – ha, Ziav, xvar genanebisa?aluda – andrezad ar dawerilamTel xevsureTs, ro sulis cxeni cocxalkacze arbolo, balRo!abika – es sulis cxen, marto Sen xoar arisav? zviadauris sulis cxen iyv,joyolas sulis cxen iyv, aRazaisiciyv, memr xogais mindisi da exl Seniciqnebisa da isr varbolebav!aluda Sefiqrianebulia.aluda – raiRacas mied-maedebiv,balRo!abika – imaTic as es sulis cxeni,aludav, samivesiv as...abika cxenis lagams gamoarTmevs,sulis cxens cota gaatarebs, mere zedSejdeba da Satilisken miaWenebs...