Werke. Kritische Gesamtausgabe. [Hrsg. von J.K.F. ... - Maarten Luther

aJortcjiutg übev SefatQö. 1527—1530. (^ef. 1,3.4.) 5
L]nostrum? Adhiic igitur probe nobis dicit: Tu rudis es asinus et asino
rudior. Hebrei cum loquuntur de modo habendi, frequenter utuntur
diccioue bra, quae significat magistrum, maritum aut dominum, ut Baal
gladii i. e. habens gladium. Ita 'praesepe BaaF i. e. domini sui et eins,
5 qui habet eum.
'Israel autem non cognovit.' Loquitur dominus hie certe simpli-
citer, pocius enim dixisset: Populus mens est stultus, nihil habet scienciae
aut intelligenciae, ignarior est bove et asino, sed quid fiet? 'Conticuif,
inquit alias, "^populus meus^ jc. "^quia tu scienciam repulisti et oblita es
10 legis' 2C. Hie igitur intelligis, quae sit sapiencia et pietas hominum rece-
dencium a deo. Certe nihil sibi nescire videntur. Qui ignaros illos diceret,
pessime audiret. At contra illos ipsos maxime hie prodit propheta et
asino rudiores dicit, qui tarnen omnia se scire arbitrantur, appellatque
sapienciam et scienciam eorum meram insciciam et ignoranciam. Nun-
15 quid vero non temerarium est sie aperire os et insectari sanctum populum
damnata eins sapiencia et luce? Sed quis haec audiit? Nemo nisi qui
fuit ex deo, is confitetur et deprecatur culpam cum terrore. Alia corda
non tanguntur. Quod hie locus ad nativitatem Christi tractus est^ propter
vocabulum 'praesepe', tollerandus est error, quandoquidem cum fide non
^^if. 4,«
20 pugnat, et est error puerilis et pietatis. 'Infirmum', inquit, 'in fide susci- i»öm. 14, 1
pite' 2C. Pertinacibus est resistendum. Christus tulit apostolos eciam in
fide errantes, sed non pertinaciter errantes. Augustinus 'Errare', inquit,
'potero, sed hereticus non ero'.^
'Ve genti peccatrici.' Alii exponunt: O quam est haec gensi,
25 peccatrix. Adverte autem copiam prophetae, qui omnem illis larvam
detrahit. Supra declaravit eos impios esse et stultos, nunc spoliat ipsos
gloria, qua se populum dei iactaverunt, item gentem sanctam, regale
sacerdocium, semen Abrahae, filios dei, quos eduxerit ex Egipto, quib^us
dederit legem. Haec omnia evertit propheta et dicit gentem quidem esse,
30 sed peccatricem, quae sancta esse debebat, et populum electum quidem
a deo, qui supra astra evehi deberet, at nunc depressum peccatis iacere.
Deum igitur et principem illorum esse diabolum. Semen quidem esse
eos, at malignum et malignorum, non pii Abrahae. Filios quidem esse,
at corruptorum, non dei, filios perditorum, non salutis, quorum omnia studia
5 Baal ro r 8 ignarior] ignauior S/9 Ozee 4 r 11J12 Attende populi eciam
sauctissimi ignoranciam ro r 14J16 Nunquid bis luce unl ro tatem Christi tractus ro r unten am Seitenrande steht In
18J19 Locus iste ad nativi-
laudera lib[eri arb^itrii aide
sanctissLimi populi insciciam et ignoranciam, ut belue asinus et bos illi preferatur ro
20 Ro 14 et 15 r 2 ll23 VertinacihviS bis evo unt ro Qui errores ferendi ro r 27 Yide,
quomodo propbeta populo sanctitatis speciem detrabat ro r 30 populum unt ro 32 Semen
unt ro 33 at] ac Filios unt ro Populus electus || Semen |[
Filii ro r
^) Vgl. RietscJiel, Gearff, Weihnachten in Kirclte, Kunst und Volksleben. 1902.
S. 14. '^) Vgl. Unsre Ausg. Bd. 30 ^ 382, 19.