Werke. Kritische Gesamtausgabe. [Hrsg. von J.K.F. ... - Maarten Luther

5ßotIefung über 3efato§. 1527-1530. (3ef. 2, 13. 16. 18. 19. 20.22.) 27
L] 'Cedros.' Figura est manifesta. Frequens est prophetis per Libannm,2,i.3
qui altas Cedros habet, describere speciosum deeorem regni. Et per montes
significantur regna et principatus. Cedri sunt proceres regni, Magistratus,
praefecti, alius alio alcior. 'Lybanus' ad Aquilonem est, 'Bas an" ad
5 orientem in tribu Manasse.
'Tharsis" maris mediterrane! 'visu pulchruni\ Id ex-2,i6
ponitur pro picturis navium aut vexillis pulchris. Summa : quicquid altum
apparet, sordet Christo et Christianis. Utuntur autem rebus temporalibus
pro sustentanda vita et commodo aliorum.
10 'Et idola penitus conterentur.' Hebraice: Idola omnino immu-2,i8
tabuntur Fsal. 101. 'Mutabantur celi, tu autem idem ipse permanes' zc. 'I5f.i02,27f.
et idem rex hie est. Non tantum deprimetur, quod sublime est in rebus
politicis, de quibus haetenus tractavit, sed eciam, quod excelsum est in
administracione spirituali, mundus enim in haec duo partitur eciam apud
15 gentes. Nulla enim nacio non habuit deos. Summa: Omnis cultus tam
ludeorum quam gencium stercus est erga cultum Christi, omnes ergo illi
cultus mutabuntiir et evertentur. Porro idolum significat culturam, reUi-
gionem, testimonium extremum, quid senciant et in animo habeant homines 2C.
Et nunc idola mutantur, nempe monachi in laicos jc. per euangelion. Abs-
20 condentur et isti spirituales cum cultu suo in cavernas i. e. confitebuntur
omnia sua nihil esse et iusticiam et relligionem suam prae gloria Christi.
'Percutere terram."" Melius: Terrere terram. Ita praedicabitur 2, i9
Christus, quod solus ipse sit metuendus.
'In die suo" i. e. In die et luce Euangelii interibit omnis alia2.2o
25 relligio et contemnetur in fossas talparum et vespertilionum, quae lucem
fugiunt i. e. volet homo cultum suum priorem in tenebras ire, obscurari,
perire.
'Quiescite ergo ab homine, cuius spiritus in naribus eius' 20.2,22
Epiphonema est. Quando enim ita futurum est adveniente Christo, ut
30 omnia sie subiiciantur, conculcentur, abominabilia fiant, et ille solus sit rex
et sacerdos verus, nolite igitur contra eum moliri quicquam. Mvüti certe
conabuntur ipsum expellere cum suis i. e. mundo et dicere : Nolumus hunc
regnare super nos. At quiescite, inquit, desistite ab illo. Cavete, Spiritus
in naribus eins i. e. potest irasci idque potenter ac statim ardescit ira eins
35 Psal. 2. Sic per comminacionem vult absterrere omnes, qui obnituntur sßf. 2,
illi. Lucas Act. 9. 'Paulus adhuc spirans rainarum" 3C. incedebat ut equussipfl.9,
J/2 Loquucio propbetica ro r 2l3 Libanus ro r 4 Montes |1 Cedri 7-0 ?•
kleine Lücke im Manuskript 8 über Utuntur steht Phil 3 Superborum huruiliatio ro r
Cedrus
Quercus
14 Superborum epitheta \ r^^^^- ro r 2b\26 Talpae et Vespertiliones ro r
Nauis Tharsis
Omne splendens
J