volumen xii. - Archive ouverte UNIGE

5 1545 IANUAR. 6
dolor ingens: ni enim Iesus Christus adsit huic
ecclesiolae praesens imminet dissipatio. Tragoediam
integram scripsissem lubens, sed discessus festinatior
nostri fratris Nicolai impedit. Ego etiam cupio
finem videre, utinam bonum. Accipe autem quid
hoc biduo sit actum. Quum pauci aliquot homines,
partim novi adeoque morum ignari et omnis disciplinae,
partim factiosi et rebelles, totam ecclesiam
turbassent, ac viderem propter illos paueos novos,
sane bonos et pios, si ita licet ex aliquo convictu
et consuetudine iudicare, propter illos, inquam, ubi
animadvertissem D. Sturmium ') et Sevenum 2 ) fovere
causam iniquissime, uti iudicarat iam saepius D.
Bucerus, tandem convocatis nudius tertius symmystis
et Ioanne Garnerio, 8 ) convenu inter nos ut aliquis
ordo servaretur in ecclesia, neque tanta licentia
plebi in totum ministerium concederetur. Itaque
constitutum inter nos fuit ut singuli ordine per totam
hebdomadam quotidie concionaremur. Et quoniam
is Garnerius venerat postremus, ac nos optabamus
purgari apud nos quod non esset isBaptista
ÎJacinetus qui aUquem ministrum a sana doctrina
volui8set avertere (nam antea semel rogatu ecclesiae
quod esset illi nomen, respondit: Baptista Bacinetus,
unde mihi ilia suspicio incessit ut peterem id purgari
omnino, prius quam ad ordinariuni ministerium
cum caeteris admitterem) : deinde etiam ut quod supererat
probationis atque examinationis canonicae
perficeretur, quum mihi prima cessisset, illi quinta
est concessa. Vide, ego quamvis apud nieos oecupatissimus,
tamen non recusavi in gratiam ecclesiae
tantum oneris imponi. Scripta est concordia, D.
Bucero tradita: probat, sed referri ad populum placet.
Heri adsunt, sed vocantur tantum illi factiosi,
non ecclesia uni versa: deinde non caeteri ministri,
sed tantum D. Sturmius, Sevenus et doctor Andernacus,
qui hoc nomine causae favebat, tum quia ex
muliercula audierat hunc Garnerium optime concionari.
4 ) Aderant etiam cum Emmanuele D. doctor
Petrus, 5 ) qui proposuit duo haec mala, vel ordinem
in ecclesia confundi, si concedatur quod petitur, vel
604. 1) lo. Sturmius, eoetui gallico adseriptus, non is erat
qui faetiosis hominibus foveret, ob tarn futiles causas quales
nie proferuntur. Ex criminatione polius ipsius PoMani concitatum
animum et ad invidiam pronum cognosces.
2) De Oerhardo Seveno v. Bucer. ad Calvinum (N. 406).
3) Fuit is AvenionensM, ob religionem profugus, mox
Petri Brulyi successor, diseiplinae ecclesiasticae viridex, a.
1549 occasione constitutions Interim Argentorato pulsus. Gui
splendidum testimonium exhibet Bucerus ap. Boehrich. IL 70.
4) Haec sie interpretamur ut dicamus Sturmium cum
sociis etiam plebis sententiam in negotio eligendi pastoris audire
voluisse.
5) Utergue Italus, Emmanuel Tremellius Ferrariensis,
olim ludaeus nunc hebraicus vel inter paueos eminens et pluribus
doctisque script is dar us. Petrus Martyr Vermilius iam
per biennium Argentorati iheologiam docebat.
turbari istos homines si non illis concedatur quod
petunt. Hoc secundum gravius est visum; Ita
enim responderant rogati homines illi: Quum sibi
esset abeundum Wormaciam, 6 ) postulare lit tranquilla
conscientia possent discedere: id non posse
nisi prius isto audito. Valde hano causam sustinuerunt
D. Sturmius et Sevenus. Tandem maxime
ao gravissime renitentem D. Bucerwm coegerunt
Garnerio seoundum locum concedere. Et quoniam
non ante proximam hebdomadam eram incepturus,
hos quatuor dies passus est, qui de praesenti supererant,
populo dari ad audiendum ilium. Rogati
num placeret, annuunt omnes. Sed ecce unus qui
videbatur optimus ac sanotulus quispiam, cuius gratia
Sevenus quiritabatur (allegant ipsi cum sociis
ultra 3000 fl. amisisse causa evangelii, ergo aliquid
concedenduin), is nescio quid turbare coepit, ita ut
mihi discedendum fuerit. Quid postea sit factum
nescio: ubi cognovero, scribam copiosius. Ego iam
in eo statu sum, ut quamvis peccet populus nullum
tamen habeat locum monitio mea. Et ut ilium
placarem, quamvis minuta graviter ministerii dignitate,
quum haec postularent propter verbum Dei,
quasi vero per nos hactenus illis defuisset, tamen
haec omnia dissimulantes non dubitavimus etiam
supplices illis esse. Sed ita visum Deo, tantuni
Satanae concedere, ut probetur ecclesia sua atque
sanctuli deprehendantur hypocritae. Dominus adsit
nobis suo spiritu. Ego valde vereor quo res haec
evadat: etiam in exemplum esse ecclesiae germanicae.
Ego etiam urbe iubeor excedere propter insalubrem
aerem. Ita scripsit illustris comes meus 7 )
D. Bucero. Attamen ad finem ego usque persistam,
ut si qua possem ecclesiam Dei adiuvem. Oro te
atque obtestor ut quam potes citissime ad nos et
ad ecclesiam scribas. Caetera fere tibi narrabit hie
bonus frater noster qui magna ex parte interfuit.
Christus optimus maximus te sospitet ac diu suae
servet ecclesiae. Argent, postridie Idus Ian. 1545.
T. paternitati devotissimus filius ac
diseipulus in Christo
Valerandus Pollanus.
605.
CALVINUS LUTHERO.
Mittit ei libellos duos nuper editos de vitandis
superstitionibus, petitque ut sententiam suam de quaestione
ibi traetata in commodum Gallorum aliquo modo
patefaciat.
6) ad comitia.
7) Cf. N. 550, not. 2.
1*