volumen xii. - Archive ouverte UNIGE

9 1545 IANUAR. 10
606.
CALVTNUS MELANOHTHONI.
Plura de eodem negotio cum simui jpetitione.
JEpistolam Luthero tradendam ei commendat. Cuius
novus in Turicenses impetus de pace servanda ipsum
vix sperare sinit. Etiam Osiandri apologia igni fomenta
addit. Regis et Caesaris machinatiories conciliationis
desiderium simulantium et colloquii Melodunensis
comoedia.
(Ex apographo ooaevo Cod. Genev. 196, fol. 68 coll. o. alio
Cod. 106, fol. 124 et tertio Turicensi imperfecta, Bibl. civic.
F. 46, olim Epp. XI. p. 628. Simlerus Vol. 56 ex hoc lacunam
in impressis snpplevit. Edita est enim a Beza Genev.
p. 52, Laus, p. 129, Hanov. p. 145, Ohouet p. 67, Amst. p. 31.
In Corp. Reform, sub h. d. non legitur. — Anglioe ed. Edinb.
I. p. 410 cuius autor textum impressum sequitur.)
Clarissimo viro D. P. Melanchtoni amico suo singulari
et inprimis honorando Io. Calvinus S.
Cur hic nobilis et pius adolescens ') profectionem
hanc meo rogatu ad vos susceperit, paucis exponam.
Libellum 2 ) edideram lingua Yulgari, quo
eorum simulationem reprehendebam, s ) qui quum
evangelii luce donati sint, non tarnen abstinent ab
ullis papistarum sacris, quae sciunt sacrilegii et anathematis
plena esse. Malles forte me aliquid de
tarn praecisa severitate remittere. Verum quam
iustam causam habuerim, re bene perpensa et cognita
iudicabis. Quum audirem multos de meo rigore
conqueri, ac praesertim ex eorum genere qui
tanto sibi plus sapere videntur, quanto diligentius
vitae suae cavent, excusationem composui, quae illis
aures aliquanto durius vellicat 4 ) quam prior libellus.
Multi, quibus religio pro pbilosophia est, hoc totum
secure contemnunt. Quicunque Deum serio timent
eo saltern usque sunt promoti ut sibi displicere incipiant.
Sed quoniam perplexa illis res videtur, adhuc
haerent dubii, donee tua et D. Lutheri autoritate
confirmentur. 5 vos consulant, quod sperent vos sibi fore mitiores.
Quocunque tarnen id faciant animo, quia certo persuasus
sum vos fidèle ipsis pro vestra sinceritate,
et pro vestra etiam singulari prudentia salutare
consilium daturos,
) Et quidem vereor, ne ideo
6 ) libenter me facturum recepi
quod petebant, ut hominem data opera ad vos mitterem.
Quoniam autem magnopere referre arbitrabar,
non modo sententiam meam vobis perspectam
esse, sed rationes etiam quibus adductus ita sentirem
non esse incognitas, libellos in linguam latinam
statim vertendos curavi. Tametsi autem improbe
hoc facere videri possim, tarnen per nostram amicitiam
te rogo, ut legendi taedium subire non recuses.
Tanti iudicium tuum facio, sicuti par est, ut
mihi sit molestissimum quidquam recipere, 7 ) quod
tibi minus probetur. Te quidem pro eximia tua humanitate
multa aliis indulgere scio, quae tibi non
permitteres. Sed videndum quid nobis liceat, ne
relaxemus ubi Dominus adstringit. Neque vero ut
mihi assentiaris rogo, quod nimiae impudentiae foret,
vel ut in meam gratiam ullo modo a libera 8 )
simplicique sententiae tuae expositione denectas,
sed tantum ut legendi molestiam devorare non graveris.
Equidem cupio sic inter nos penitus convenire,
ut ne in verbulo quidem uno dissensionis ulla
species appareat. Sed tuum est potius mihi praeire,
quam spectare quid mihi placeat. Vides quam tecum
agam familiariter: neque tarnen vereor ne modum
excedam : scio enim quantum mihi apud te pro
singulari tua in me benevolentia liceat.
InD. Martino plus aliquanto difficultatis erit: 9 )
quantum enim ex rumore et quorundam literis intelligere
potui, vixdum bene placatus hominis animus
levi de causa excitari 10 ) posset. Proinde quas
ad eum literas scripsi, nuncius tibi ostendet, ut illis
inspectis totum negotium consilio tuo regas. Ne
quid ergo perperam aut inconsulte tentetur quod
infeliciter postea cedat, tuum erit providere: quod
te, pro summa tua dexteritate, facturum probe scio. ' *)
Caeterum quales istie contentiones vos exercuerint,
et qualis fuerit exitus, nondum certo rescire potui:
nisi quod atrocem libellum 12 ) exiisse audio, novo
incendio excitando instar fecis futurum, nisi ab alia
parte Dominus animos retineat, alioqui plus iusto
estoit: Prompte et sincere. Possible quil na pas date ceste
lettre a Geneve, a cause que la peste y estoit pour [lors]
comme il est indique dans la lettre au post [scriptum] a cause
quils estoient on quelque lieu proohe de Geneve. Voyez la
lettre quil a escrite a Melanchthon du mesme iour sur le
mesme suiet qui est imprimée et de mesme date. Apud
Simlerum quoque aliquis de sigilli calviniani épigraphe docte
et curiose disserit. Epistolam ipsam Luthero- traditam non
fuisse en proxima pagina disces.
606. 1) Claudius Senarcleus (de Senarclens) Sabaudus gui
postea de morte Diazii scripsit, vide N. 612, 613.
2) Petit traicté etc. Opp. VI. 537. Gui subiuncta est
Excuse à Messieurs les Nicodemites.
3) reprehenderem 106.
5) Cf. N. 587 et Opp. T. VI. 617 et Prolegg. p. 30,
quae ex hac ep. locupletari possunt.
6) Add. spero 106. » ..,
7) quidquam me suscipere edd.
8) vera 106.
9) Cf. Epp. 555, 559, 586 et quae ad eas annotavimus.
10) Sic 196, ubi tarnen a prima manu excusari legitur.
Ergo ex coniectura natum videtur. Caeteri praebent: exulcerari,
quod magis placet.
11) Hie incipit fragmentum codici Turic. insertum.
12) Kurtzes Bekenntniss etc. mense Octobre editum, de
quo Melanchthon ad Bullingerum d. d. 30. Aug. sic loquitur:
Fortassis priusquam hae meae literae ad te perfereutur aocipies
atrocissimum Lutheri soriptum in quo bellum nsçl SsCnvov
xvQutxov instaurât {Corp. Ref. V. 475).