Omgevingsanalyse Gezondheid Gent 2012 - Gent Gezonde Stad

ate/100.000 inwoners
60
50
40
30
20
10
0
Suïcide rates, Groot Gent, 1996-2007, opgesplitst volgens geslacht
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
mannen 42 33 50 46 45 50 39 45 35 39 22 23
vrouwen 19 9 17 19 22 8 21 15 14 10 14 12
totaal 30 21 33 32 33 28 30 30 24 24 18 18
Bron: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap
Suïcide komt in Gent meer voor dan gemiddeld in Vlaanderen (15,9 per 100.000) 45 .
De zelfmoordratio ligt in Gent hoger dan in Antwerpen, Brugge en Leuven, maar lager
dan in Oostende, Ronse en ook Eeklo (Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid 46 ). Recent
onderzoek (Hooghe, Vanhoutte, 2011) wijst aan dat hoge zelfmoordcijfers vooral
voorkomen in gemeentes met een relatief arme en oudere bevolking en/of veel
alleenstaanden. Steden hebben over het algemeen lagere zelfdodingscijfers omdat ze
een relatief jonge bevolking hebben en dit heel sterk het voorkomen van zelfdoding
reduceert, ook bij de ouderen. Zelfdodingscijfers zijn bovendien lager bij allochtone
minderheden, en deze groepen dragen ook bij aan de dynamiek van het sociaal leven
binnen een stad. Dit is echter geen garantie, Gent telt dan wel meer inwoners dan
gemiddeld, meer migranten en veel jongeren, maar ook veel werklozen, alleenstaanden
en senioren, wat de slechte score verklaart. Een andere factor is dat er in Gent door het
hoge aantal psychiatrische bedden een hogere concentratie is van ernstige psychiatrische
problematiek, een belangrijke risicofactor voor suïcide.
Uit een vergelijkend onderzoek tussen Vlaanderen en Nederland, waar de
zelfmoordcijfers veel lager zijn (9 per 100.000 inwoners), blijkt dat de risicofactoren voor
suïcide (vroegere suïcidale gedachten en psychische problemen) in Vlaanderen en
Nederland vergelijkbaar zijn (Reynders ea, 2011). Nederlanders blijken echter voor die
problemen vaker hulp gekregen te hebben dan Vlamingen en er zijn ook meer
Nederlanders die hulp willen zoeken. De betere toegankelijkheid en beschikbaarheid van
de geestelijke gezondheidszorg-hulpverlening in Nederland is een gedeeltelijke
verklaring. Daarnaast hebben Nederlanders een duidelijk positievere houding tegenover
hulp zoeken: ze ervaren minder zelfstigma en schaamte om formele hulp te zoeken.
45 De Vlaamse zelfmoordcijfers zijn relatief hoog in vergelijking met andere Europese landen. Op basis van
wetenschappelijk onderzoek werden reeds verschillende beleidsadviezen geformuleerd zoals de verbetering
van de geestelijke gezondheidszorg met aandacht voor getrapte zorg, een multidisciplinaire aanpak, goede
samenwerking tussen eerste- en tweedelijnszorg, erkenning van psychotherapie, een adequater gebruik
van psychofarmaca, aandacht voor participatie van de patiënt, goede opvolging van suïcidepogers.
Daarnaast is het ook belangrijk dat de overheid stappen onderneemt om stigma en zelfstigma ten gevolge
van psychiatrische stoornissen en hulp zoeken voor deze stoornissen via sensibiliseringscampagnes te
reduceren (Reynders ea, 2009).
46 Team Gegevensverwerking en Resultaatsopvolging http://www.zorg-engezondheid.be/Cijfers/Sterftecijfers/Sterfteatlas-Vlaanderen/Sterfteatlas--zelfdoding/
49