Omgevingsanalyse Gezondheid Gent 2012 - Gent Gezonde Stad

4.3.2 Lichaamshygiëne
Uit het Stedelijk Overleg Gezondheidszorg Asielzoekers (SOGA) kwam het gedeelde
signaal dat bij sommige ECM de kennis van het eigen lichaam vaak zeer beperkt is
waardoor het moeilijk is om een ziektebeeld of behandeling te duiden (Gentse
signalenbundel 2011). Tevens wordt er een probleem vastgesteld naar hygiëne en
ongewenste (tiener)zwangerschappen.
4.3.3 Seksueel gedrag
Tienermoeders
Het percentage van de geboortes waarbij de moeder jonger is dan 20 jaar kan via de
registratie van Kind & Gezin worden berekend. In 2009 ging het in Gent over 3% van
alle moeders, een daling ten opzichte van 2008 (4,2%). Tienermoeders onder de 14 jaar
komen niet voor. Wanneer enkel de moeders waarbij het om een eerste kind gaat in
rekening worden gebracht, waren in 2009 6,2% van deze moeders jonger dan 20 jaar
(7,7 % in 2008).
In Vlaanderen waren er in 2009 1,9% borelingen met een tienermoeder (3,6 % indien
we dit berekenen voor de geboortes waarbij het om een eerste kind gaat). In Antwerpen
was dit 2,9%. Daarnaast lag het percentage tienermoeders in het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest volgens cijfers tot 2007 in een constant dalende trend vanaf 2004 onder de 3%,
en dus ook lager dan in Gent (Gezondheidsindicatoren Brussel, 2010).
Volgens het Agentschap Zorg & Gezondheid was het percentage Vlaamse vrouwen jonger
dan 20 bij de bevalling nog nooit zo laag als in 2010, terwijl het percentage vrouwen
ouder dan 40 nog nooit zo hoog was 85 .
Onderzoek uit 2009 van het Centrum voor Sociaal Beleid (UAntwerpen) (De Wilde, 2009)
geeft enkele interessante achtergronden bij de tienermoeders in Vlaanderen 86 :
Slechts tegen de 70% van hen is van Vlaamse/Belgische origine. De grootste overige
groepen zijn meisjes uit het Midden-Oosten (vooral Turkije), uit Oost-Europa (vooral ex-
Joegoslavië) en uit Noord-Afrika (vooral Marokko).
Van de schoolplichtige moeders is 37% niet actief (noch studerend, noch werkend), en
van de niet-schoolplichtigen is dit zelfs bijna drie kwart. Dit is hoger dan voor de hele
groep Vlaamse tienermeisjes. De helft van de tienermoeders heeft een diploma hoger
middelbaar of hoger onderwijs. Van de kinderen van tienermoeders wordt 39% in
kansarmoede geboren.
In sommige etnieën (bv. Roma’s) is het eerder normaal om op jonge leeftijd moeder te
worden. Dit maakt dat het taboe om moeder te worden bij sommige meisjes niet zo
zwaar weegt. Vanuit dit perspectief hebben de problemen waar vele tienerouders mee
geconfronteerd worden niet rechtstreeks met het tienerouderschap zelf te maken, maar
met andere leefomstandigheden (De Wilde, 2009).
Uit analyse van de Gentse cijfers komt duidelijk naar voor dat tienerzwangerschap (hier
beschouwd voor moeders waarbij het gaat om een eerste kind) meer voorkomt in Gent
bij niet-Belgen (11,7% van de moeders is jonger dan 20) dan bij Belgen (3,6%) en
dubbel zo veel bij niet-Belgen in Gent (11,7 %) in vergelijking met deze groep in
Vlaanderen (5,8%), terwijl er voor de groep Belgen geen verschil is tussen Gent en
Vlaanderen (3,6 % tov 3,1%). Dit bevestigt dat de grotere aanwezigheid van
tienermoeders in Gent te maken heeft met de afkomst van deze moeders. De verhouding
worden geschetst in volgende grafieken.
85 http://www.zorg-en-gezondheid.be/Cijfers/Cijfers-over-geboorte-en-bevalling/
86 De Wilde (2009) Socio-demografische kenmerken Tienerouders in Vlaanderen
http://www4.vlaanderen.be/dar/svr/afbeeldingennieuwtjes/welzijn/bijlagen/2009-09-21-tienermoeders.pdf
71