studiemateriaal eerste termyn: ou testamentiese oorsig die wet en ...

Kalfsbeelde was algemeen in die ou nabye ooste in daardie tyd. Hierdie goue kalf was bedoel om ‘n totaal
ander God te wees of ‘n beeld van die boodskapper van God; hoe dit ook al sy, dit was ‘n katastrofiese fout,
gelykstaande aan Adam en Eva se opstand in Gen 3.
• Die maak van ‘n kalf is totaal in stryd met God se openbaring van Homself toe Hy Moses instruksies
oor die oprigting van die tabernakel gegee het.
• 1. Die volk het probeer maak wat God alreeds voorsien of sal voorsien.
2. Die idee om hierdie beeld te maak is ‘n menslike inisiatief.
3. Die materiaal daarvoor word van die mense afgeëis, nie vrywillig gegee nie, en dit herinner
aan die ou slawediens in Egipte.
4. Dit is ‘n vinnige menslike werk, sonder die versigtige voorbereidings wat pas by die Heilige
van Israel.
5. Die Here, die onsigbare, heilige God word verander in ‘n voorwerp wat nie kan praat of
optree nie. Ironies – die goddelike teenwoordigheid wat hulle juis by hulleself wou verkry,
het hulle nou verloën.
Die Israeliete verbreek dus die eerste en tweede gebooie van God. Slegs as resultaat van Moses se
intreding by God (ons kry hier aangrypende lesse oor gebed!) word ‘n absolute tragedie vermy.
Die tweede verslag van die bou van die tabernakel (ná die goue kalf episode) wys dat God genadig verbind
bly aan sy verbond met Israel.
Eksodus eindig met God wat na sy tabernakel kom om daar te bly (40:34-38).
God se nou en dan verskynings aan Israel het nou plek gemaak vir sy meer permanente teenwoordigheid in
hulle midde. Die tabernakel het saam met hulle gegaan, waar hulle ook al heengegaan het. God het saam
met sy mense getrek. Maar die tabernakel het natuurlik meer gesuggereer: dit was ‘n teken van die volle
herstel van God se teenwoordigheid binne die hele skepping, soos Hy oorspronklik bedoel het.
Op hierdie klein, alleen plek te midde van die chaos van die woestyn, het ‘n nuwe skepping tot stand gekom.
‘n Plek van orde te midde van die wanorde buite om. Die priesters van die heiligdom wat rondbeweeg en
doen wat hulle moet doen, is soos elke ding in die skepping wat hulle liturgiese diens doen – die son, die
bome, menslike wesens.
Die volk Israel het rondom hierdie tabernakel tent opgeslaan; as jy as’t ware van bo sou kyk sou jy
sien wat God bedoel het vir sy skepping.
Die hele gedeelte waarin voorskrifte vir die bou van die tabernakel gegee word, plaas binne ‘n raamwerk wat
die skepping in Genesis 1 oproep.
• Wanneer Moses op die berg gaan om instruksies vir die tabernakel te ontvang, sê die skrywer dat
die heerlikheid en die wolk die berg vir ses dae bedek het (24:16).
• Op dieselfde wyse, aan die einde van hoofstuk 31, sluit Jahwe die tabernakel-instruksies af met die
bevel tot onderhouding van die Sabbat. Die onderhouding van die Sabbat is ‘n teken van Israel se
heiliging deur Jahwe (vers 13) en van Jahwe se skepping van die wêreld in ses dae en sy rus op die
sewende dag (vers 17).
• Die ooreenstemming is treffend. Ons lees: “So het Moses dan die werk voltooi”, waarna die wolk die
tent van samekoms bedek het, wat kommunikeer het dat die volk uiteindelik gerus het van hulle
omswerwinge (Eks 40:33-38); terwyl Gen 2:1-3 so lees: “So is dan voltooi die hemel en die aarde …
En God het op die sewende dag sy werk voltooi wat Hy gemaak het, en op die sewende dag gerus
van al sy werk wat Hy gemaak het.”
• Die formule “Hy/hulle het gemaak … soos die Here Moses beveel het”, kom sewe keer voor in
Eksodus 39 (39:1,5,7,21,26,29,31).
• Beide die sewevoudige herhaling en die inhoud herinner aan Genesis 1-2 en die formule: “En God
het gesê … en dit was so.”
• Verder in Eksodus 39:43: “En Moses het die hele werk bekyk – en hulle het dit gemaak soos die
HERE beveel het, so het hulle dit gemaak. Toe het Moses hulle geseën”, ‘n duidelike teruggryp na
Genesis 1 se “God het gesien …”, wat dan uiteindelik uitloop op die seën wat uitgespreek word oor
die voltooiing van die skepping (Gen 2:1-3).
Hierdie gedeelte vorm vir die skrywer die kulminasie van ‘n proses wat begin het met die verbond en teken
van Noag (die reënboog) en Abraham (besnydenis). Die hele geskiedenis van die wêreld het beweeg na
hierdie moment wanneer Jahwe ‘n nuwe weg vir die mens gaan open deur ‘n nuwe skeppingshandeling.