studiemateriaal eerste termyn: ou testamentiese oorsig die wet en ...

So gesien, is die gedeelte van Moses se dood en Josua se opvolging (hfst 34) ‘n soort epiloog – dit is nie
deel van die verbond nie, maar ‘n verhalende deel wat Deuteronomium verbind met Josua wat volg.
Spesifieke raad vir die lees van Deuteronomium
Deuteronomium het waarskynlik meer invloed op die res van die Bybelse verhaal (beide Ou en Nuwe
Testament) as enige ander boek van die Bybel.
Die voortsetting van Israel se geskiedenis (Josua-Konings) word hoofsaaklik geskryf vanuit Deuteronomium
se perspektief, in so ‘n mate dat dit genoem is: die Deuteronomistiese Geskiedenis. Deuteronomium het ook
geweldige invloed gehad op Israel en Juda se profete, spesifiek Jesaja en Jeremia, en deur hulle is die groot
figure van die Nuwe Testament beïnvloed (veral Jesus en Paulus).
As jy die boek lees sal jy vind dat die boek van begin tot einde gedryf word deur ‘n kompromielose
monoteïsme (een God) saam met ‘n ewe diep besorgdheid oor Israel se kompromielose lojaliteit teenoor
Jahwe (die Here) hulle God. Dit kom op verskeie maniere na vore, maar die hoof moment daarvan is in die
Shema (6:4-5), wat die onderskeidende kenmerk van Judaïsme geword het en deur Jesus as die “eerste
gebod” uitgelig word. “Hoor, Israel, die HERE onse God is ‘n enige HERE. Daarom moet jy die HERE jou
God liefhê met jou hele hart en met jou hele siel en met al jou krag.
Die rede waarom hulle die Here so moet liefhê is omrede Hy hulle eerste liefgehad het – toe hulle slawe was
en nie eintlik iets getel het nie: “Die HERE het ‘n welgevalle aan julle gehad en julle uitverkies, nie omdat
julle meer was as al die ander volke nie, want julle was die geringstes van al die volke.
Maar omdat die HERE julle liefgehad en die eed gehou het wat Hy vir julle vaders gesweer het, het die
HERE julle met ‘n sterke hand uitgelei en jou uit die slawehuis, uit die hand van Farao, die koning van
Egipte, verlos.” (Deut 7:7-8 vgl 4:37).
Met ander woorde, alles is gebou op die Here se liefde en getrouheid en sy dade, optrede, vloei voort uit
daardie liefde en getrouheid.
Nou verbonde aan hierdie gerigtheid in die boek, is die volgende:
• Die konstante herinnering daaraan dat Israel op die punt is om die “land” in te neem. Dit is
‘n woord wat meer as ‘n honderd maal in die boek voorkom. God in sy liefde is op die punt om die
eed wat Hy met Abraham gesluit het, te vervul maar die land is tans onder beheer van die
Kanaäniete.
• Die herhalende bevel dat, wanneer hulle die land ingaan, Israel nie net afgodery moet vermy
nie maar die plekke waar die Kanaäniete aanbid moet vernietig sowel as die Kanaäniete self. Indien
hulle dit nie doen nie, sal die Kanaäniete se afgodediens Israel se bestaansrede vernietig. Hierdie
hele motief begin in die historiese proloog (2:34; 3:6) en word voortgesit as ‘n Goddelike bevel
dwarsdeur die boek. Die enigste hoop vir Israel om die nasies te seën (4:6) is daarin geleë dat hulle
alle vorme van afgodery vernietig en wandel in die weë van God, die Een wat hulle verlos het om sy
mense te wees (5:32-33).
• Die vereiste dat daar gereeld aanbid word by een sentrale heiligdom (12:11). Dit is natuurlik
‘n oproep om die teenwoordigheid van God in die tabernakel oor te dra na die beloofde land. Weer
eens is die klem ook op die Here wat anders as die heidense gode is.
Hoekom is al hierdie sake so belangrik? Omrede die hele Bybelse verhaal daarvan afhang. Die saak op die
tafel is nie net ‘n keuse tussen die Here en Baal nie – alhoewel dit deel daarvan is – maar ‘n saak van
sinkretisme, dit wil sê om te dink dat die Here in die vorm van, of saam met Baal en die ander Kanaänietese
afgode, aanbid kan word.
Aangesien die Here één Here is, nie baie, soos die heidense gode nie, kan Hy nie aanbid word op die plekke
waar daardie gode aanbid word nie. Aangesien Hy die mens na sy beeld gemaak het (Gen 1:26-27) en as
sulks nie ‘n “vorm” het nie, moet hulle nie dink dat Hy een of ander vorm gegee kan word deur mense nie
(vgl Deut 4:15-20). Jy sal oplet hoe hierdie saak deur die res van die verhaal na vore kom, tot in 2 Konings,
en ook by die profete dominant is.
Twee laaste sake is belangrik: God se liefde vir sy mense soos gesien in sy verlossing, die feit dat Hy hulle
sy eie maak en die gee van “die goeie land” (9:6), lê ook agter die aard van die wet kode in Deut 12:1 –
26:19. Jy sal sien hoe die kode die patroon vorm van die Tien Gebooie. Dit begin met die vereistes wat te
doen het met die liefhê van God (hfst 12 – 13) en word voortgesit met verskillende wette wat te doen het met
heilige dae en die liefde teenoor die naaste (14 – 26).