studiemateriaal eerste termyn: ou testamentiese oorsig die wet en ...

Waaroor gaan Levitikus, wat is die inhoud?
LEVITIKUS
Ons kry hier verskillende wette wat te doen het met heiligheid voor God en met liefde vir die naaste,
insluitende offers, rituele reinheid en sosiale verpligtinge. Dan is daar ook wette vir die Leviete wat betref
priesterlike verpligtinge.
Waarop lê die boek veral klem?
Dit gaan oor die regte manier om God te aanbid, vir beide die volk en die priesters. Die instelling van die
priesterskap onder Aäron kry klem, sowel as die wette wat rituele reinheid beskerm. Dit sluit in die
versoening vir sondes (die Dag van Versoening); wette met betrekking tot die regulering van seksuele
verhoudings, familie lewe, straf vir groot misdade, feeste en spesiale jare (sabbatsjaar en jubeljaar of
hersteljaar).
Oorsig oor Levitikus
Die titel van die boek wat beteken “dit wat betrekking het op die Leviete” beskryf nie net iets van die inhoud
nie, maar gee ook ‘n aanduiding waarom dit nie so aanloklik is vir hedendaagse lesers nie! Nog ‘n rede
hoekom dit nie so ‘n gemaklike boek is nie, is die min verhalende gedeeltes (hfst 8 – 10; 24:10-23 is die
uitsondering).
Tog kan ‘n mens tot ‘n basiese verstaan van die inhoud en die boek se plek in die Pentateug kom, selfs al
sou die aard en rede van sommige van die wette self nie so duidelik wees nie.
Dit is belangrik om te sien dat Levitikus begin waar Eksodus eindig. Dit begin met die Here wat met Moses
praat vanaf die tent van samekoms en sê: Lev 1:2 Spreek met die kinders van Israel en sê vir hulle.
Van daardie oomblik af word die beweging vanaf een punt na die ander gekenmerk deur die frase: die HERE
het met Moses gespreek en gesê (4:1; 5:14; 6:1,8) en so meer.
Dit is dan ook geen verrassing nie om te ontdek dat die hoofpunt van hoofstuk 1-16, (beter bekend as die
levitiese kode) primêr te doen het met regulasies vir die volk en die priesters wat verband hou met die
tabernakel, wat aan die einde van Eksodus voorkom (hfst 25-31, 35).
Die kode kan as volg uiteen gesit word. Dit begin met offers deur die mense (1:1 – 6:7, gevolg deur
instruksies vir die priesters (6:8 – 7: 3-8). Dit word logies gevolg deur die instelling van die priesterskap van
Aäron (hfst 8-9) en die oordeel oor twee van Aäron se seuns wat gedink het dat hulle dit op hulle eie kon
doen (10:1-7), met verdere instruksies vir die priesters (10:8-20).
Die volgende gedeelte (hfst 11-15), begin met ‘n nuwe frase: En die HERE het met Moses en Aäron
gespreek en aan hulle gesê: (11:1; 13:14,33; 15:1). Hier vind jy wette wat spesifiek handel oor rituele
reinheid – om te verhoed dat dit wat met Aäron se seuns gebeur het, weer sal plaasvind!
Hier vind ons ook vir die eerste keer die uiters belangrike uitspraak: “Wees heilig, want Ek is heilig” (11:44-
45).
Dit word tereg gevolg deur die instelling van die “Dag van versoening” (hf 16).
Wat volg in hoofstuk 17-25 staan bekend as die “Heiligheidskode”, wat oorheers word deur die oproep:
“wees heilig, want Ek is heilig” (19:2 e.v.). ‘n Betekenisvolle deel van “wees heilig” is egter nou om “jou
naaste lief te hê soos jouself.” Hierdie gedeelte is dus ‘n versameling van wette wat handel oor jou
verhouding, beide met God en ander. Aan die einde is daar verpligtinge rondom die sabbat- en jubeljaar
(hfst 25) terwyl die boek eindig met verbondseëninge en vloeke (hfst 26) wat ‘n formele konklusie vorm vir
die verbondstruktuur wat in Eksodus 20 begin. Die boek self eindig met ‘n gedeelte oor tiendes en
eedsweringe.
Ons kan die hele boek ook indeel aan die hand van Levitikus 26:12. Hier kry ons die verbondsformule en
die hele Levitikus kan aan die hand daarvan uiteengesit word (SIEN SKETS).
Ons kan sê die boek is gewy aan die verwerkliking van die verbond deur die kultus (tempeldiens, offers
ens …).