02.05.2013 Views

Non Dignum Est Ek wil wegdoen van die sorge, pyne, smart van ...

Non Dignum Est Ek wil wegdoen van die sorge, pyne, smart van ...

Non Dignum Est Ek wil wegdoen van die sorge, pyne, smart van ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Non</strong> <strong>Dignum</strong> <strong>Est</strong><br />

<strong>Ek</strong> <strong>wil</strong> <strong>wegdoen</strong> <strong>van</strong> <strong>die</strong> <strong>sorge</strong>, <strong>pyne</strong>, <strong>smart</strong> <strong>van</strong> verlede wat by<br />

my spook en <strong>die</strong> hede vir my bitter maak. Slaaf <strong>van</strong> ’n parasiet<br />

<strong>wil</strong> ek nie langer wees – ’n parasiet wat deur my vlees vreet en<br />

my pynig met sy galbitter herinneringe, wat my naar maak en<br />

<strong>die</strong> skoonheid oral om my laat vervaag. Die verbale bitterheid<br />

<strong>wil</strong> ek nie langer saai nie, want <strong>die</strong> saad <strong>van</strong> verdriet word<br />

gesaai en <strong>die</strong> wêreld word swart <strong>van</strong> <strong>die</strong> galbitter siekte wat<br />

voortspruit en <strong>die</strong> verstand binnedring <strong>van</strong> vele individue en<br />

sodoende hul drome verpletter en in skerwe breek.<br />

Die <strong>sorge</strong>, <strong>pyne</strong>, <strong>smart</strong> <strong>van</strong> verlede is soos ’n ketting aan my<br />

gebind, maar <strong>die</strong> skakels <strong>wil</strong> ek breek, stukkend breek. <strong>Ek</strong> <strong>wil</strong><br />

<strong>die</strong> soete herinneringe herleef en <strong>die</strong> bitter herinneringe met<br />

wortel en tak uitpluk en op <strong>die</strong> ashoop verbrand. Die haak-ensteek<br />

bos in my gemoed met sy dorings wat deur <strong>die</strong> vlees sny<br />

en ek wat <strong>die</strong> wonde weer oopkrap deur verbittering te saai en<br />

gal te braak.<br />

<strong>Ek</strong> <strong>wil</strong> <strong>die</strong> skoonheid <strong>van</strong> <strong>die</strong> oggend omhels.<br />

Die sang <strong>van</strong> <strong>die</strong> voëls geniet.<br />

Die natuurskoon bewonder.<br />

Berus by wat gebeur en vrede maak daarmee.<br />

<strong>Ek</strong> beleef <strong>die</strong> krag wat God gee, <strong>die</strong> vrede wat Hy gee en <strong>die</strong><br />

vergifnis. Die kettings <strong>van</strong> <strong>sorge</strong>, <strong>pyne</strong>, <strong>smart</strong> wat hy in stukke<br />

breek. Hy maak my los <strong>van</strong> <strong>die</strong> greep <strong>van</strong> <strong>die</strong> bose se korrupte,<br />

morbiede hande en dra my veilig in sy arms.


Die verlede is gedane sake. <strong>Ek</strong> <strong>wil</strong> vorentoe kyk en elke dag<br />

my beste gee.<br />

My sondes, <strong>sorge</strong>, pyn, <strong>smart</strong> en verdriet en al <strong>die</strong> galbitter<br />

herinneringe <strong>van</strong> vroeër – uitgewis, uitgevee, nonexistent…non<br />

dignum est.


Groef<br />

Met <strong>die</strong> gehoorbuis styf teen my oor gedruk…ek het vele<br />

verwagtings. My gedagtes het weer gedwaal en in my<br />

geestesoog het ek weer ’n rooskleurige prent geskilder. Van<br />

lag en glimlag, saam huil, saam treur en saam baklei teen <strong>die</strong><br />

wat ons ’n onreg aandoen.<br />

Die prent in my gedagtes het egter vervaag, <strong>die</strong> verf het<br />

afgedop en verroes het al <strong>die</strong> herinneringe eenkant gelê. Te<br />

veel is verwag, te min is bereik. Eintlik is niks bereik.<br />

Dan kom dwaal <strong>die</strong> aaklige, morbiede gevoel <strong>van</strong> onsekerheid<br />

mos in mens rond. Waar jy peins, kopkrap en sweet.<br />

Verwardheid het my ingehaal en soos ’n groot las in my<br />

gemoed kom rond draai en alles kom omkrap. Rustigheid kon<br />

ek net vind as ek gaan sit, my kop laat sak in my hande.<br />

Miskien ’n traan of twee stort en met God praat.<br />

Die uiting was helend. Want na <strong>die</strong> aanval <strong>van</strong> angs, <strong>die</strong> asem<br />

wat jaag en liggaam rukkend, het alles stadigaan weer sin<br />

gemaak en kon ek weer mettertyd <strong>die</strong> stukkies <strong>van</strong> <strong>die</strong> legkaart<br />

bymekaar voeg om weer ’n volledige skets te kan sien <strong>van</strong> <strong>die</strong><br />

babilon rondom my.<br />

Staar ek vas in <strong>die</strong> wit plafon of <strong>die</strong> gesig <strong>van</strong> <strong>die</strong> on<strong>die</strong>r, sit ek<br />

en rammel woorde af en soek na verf om <strong>die</strong> prent <strong>van</strong> verbale<br />

klanke volledig te skets…<strong>die</strong> emosies sweef maar ewig rond en<br />

bereik <strong>die</strong> slagoffer. Goeie of slegte emosies, alles maar net<br />

daar en <strong>van</strong> <strong>die</strong> slegte probeer ek ’n goeie maak, <strong>die</strong> positiewe<br />

kant uitbring. As <strong>die</strong> positiewe kant te vinde is.


Nagtelike Wandeling<br />

Waaksaam loop ek in <strong>die</strong> donker gang, deur donker vertrekke.<br />

Elkeen vertel ’n verhaal, elkeen vasgekluister in herinneringe<br />

<strong>van</strong> hartseer, blydskap, geweld, geluk. Die drogbeelde, of dalk<br />

egte wesens, wat telkens verdwyn wanneer ek my oë op hul<br />

rig. Vreedsaam en in <strong>die</strong> donker nag is hul <strong>die</strong> bewoners <strong>van</strong><br />

<strong>die</strong> onverklaarbare. Dalk iets uit <strong>die</strong> verlede, wonder ek. <strong>Ek</strong><br />

word bewus <strong>van</strong> <strong>die</strong> oë op my gerig, <strong>die</strong> <strong>die</strong>p kyk, <strong>die</strong> <strong>die</strong>p<br />

staar <strong>van</strong> <strong>die</strong> ewige oë wat tot binne in my siel kyk en ’n<br />

effense gevoel <strong>van</strong> innige angs by my ontwaak.<br />

Die stoel in <strong>die</strong> hoek, wie sal oor baie jare daar vasgekluister<br />

sit? Wie sal na my staar wanneer ek laatnag ligvoets in <strong>die</strong><br />

woning rond dwaal? Of waak hy oor <strong>die</strong> karnivoor wat met<br />

ritmiese asemhaling in sy eie droomwêreld rondsweef in sy<br />

slaap?<br />

<strong>Ek</strong> smag na <strong>die</strong> beskermende hand <strong>van</strong> God in my gedagtes.<br />

Wanneer sy vrede oor my kom en ek sy beskerming geniet,<br />

word alles om my lig. Hoe donker ook al <strong>die</strong> nag, hoe bevrees<br />

ek ook al mag wees vir <strong>die</strong> donker atmosfeer, <strong>die</strong><br />

onverklaarbare verskynsels in <strong>die</strong> laatnag. God hou my altyd<br />

vas.<br />

’n Vredevolle nagrus, ’n ewige Vredevors wat oor my waak, ’n<br />

<strong>die</strong>p kinderlike vreugde wat in my ontwaak wanneer ek smag<br />

na <strong>die</strong> geluk wat later kan kom, <strong>die</strong> blydskap wat more mag<br />

bring. My <strong>sorge</strong> eenkant geskuif en <strong>die</strong> magte <strong>van</strong> duisternis<br />

verban.


Dorings in my Vlees<br />

Aan <strong>die</strong> kriewelrige gevoel in my ruggraat kon ek voel dat iets<br />

nie pluis is nie, dat iets on<strong>van</strong>pas is. Binne my het iets<br />

geskreeu “moenie omkyk nie”, maar teen <strong>die</strong> bevel <strong>van</strong> <strong>die</strong><br />

innerlike het ek omgedraai en in <strong>die</strong> loop <strong>van</strong> <strong>die</strong> rewolwer<br />

vasgekyk.<br />

<strong>Ek</strong> het besef dat dit te veel was vir <strong>die</strong> oog, te veel vir <strong>die</strong><br />

verstand om te verwerk. Diep binne het ek gewens dat ek<br />

eerder kon flou word <strong>van</strong> skok of dat ek net uit hier<strong>die</strong><br />

nagmerrie kon wakker skrik.<br />

<strong>Ek</strong> kon nie <strong>die</strong> koue, harde uitdrukking op sy gesig verdra nie,<br />

nog minder <strong>die</strong> rewolwer met <strong>die</strong> loodpil wat sekerlik binne<br />

sekondes my harsings sou binnedring. Geen woorde is<br />

gewissel nie. <strong>Ek</strong> weet <strong>van</strong>dag dat dit nie nodig was vir enige<br />

woordewisseling nie, want <strong>die</strong> koue, rou haat wat daar was,<br />

kon ek duidelik aanvoel. Iets wat woorde nie kan beskryf nie.<br />

<strong>Ek</strong> kon hom nie meer in <strong>die</strong> oë kyk nie, ek kon nie eers meer na<br />

<strong>die</strong> wapen kyk nie. Alles het net te veel geraak. <strong>Ek</strong> het gewag<br />

vir <strong>die</strong> insinking om weer te kom, maar dit het nie. <strong>Ek</strong> was op<br />

soek na my pille, maar ook nie eintlik nie, want dit sou seker<br />

beter wees om net te vrek en <strong>van</strong> hier<strong>die</strong> wrede realiteit te<br />

ontsnap. Om <strong>die</strong> gewone pille vir ’n loodpil te verruil, het ek<br />

gedink.<br />

Skiet idioot, skiet! – my innerlike smeek.<br />

<strong>Ek</strong> het gesmag na <strong>die</strong> genadedood wat <strong>die</strong> loodpil sou bring,<br />

solank hy my net op <strong>die</strong> regte plek skiet. One shot, one kill.<br />

Verlos sou ek wees <strong>van</strong> hier<strong>die</strong> depressiewe, galbitter gemors<br />

<strong>van</strong> ’n eentonige lewe wat ek hier voer. Dag in, dag uit, oral


<strong>die</strong>selfde gemors oor en oor en oor. Die atmosfeer wat<br />

frustrasie skep wat oorgaan na intense spanning en hier<strong>die</strong><br />

spasmas in my rug so ondraaglik seer maak dat dit later voel<br />

asof iemand met ’n koue lem deur my rug sny.<br />

Vandag lê ek hier en staar na <strong>die</strong> wit plafon. As ek nie lê nie,<br />

sit ek vasgekluister in <strong>die</strong> rolstoel. Met <strong>die</strong> wete dat <strong>die</strong> hele<br />

situasie <strong>van</strong> erg na erger gegaan het, <strong>van</strong> ondraaglik na<br />

ondraagliker. Die loodpil waarin ek uiting gesoek het, wat toe<br />

net ’n hele gemors veroorsaak het. Dan wens ek dat ek eerder<br />

maar weer met <strong>die</strong> spastiese spiere gesukkel het, met <strong>die</strong><br />

atmosfeer wat frustrasie geskep het. Nou is dit net ’n ewige<br />

worsteling en altyd <strong>die</strong> vraag “hoekom?”<br />

“Hoekom het dit gebeur?” vir daar<strong>die</strong> vraag is ek al so gatvol.<br />

<strong>Ek</strong> het vrede gemaak met alles, want dit help tog nie vir my,<br />

<strong>die</strong> invalide, om nou terug te dink aan daar<strong>die</strong> tyd nie. <strong>Ek</strong> moet<br />

net vrede maak en vorentoe kyk.<br />

<strong>Ek</strong> klem <strong>die</strong> swart Boek styf vas.


Geestelike blindheid<br />

Met sweterige hande soek ek verward na <strong>die</strong> regte sleutel wat<br />

<strong>die</strong> deur tot bevryding vir my oop sal sluit. Agter my <strong>die</strong><br />

onaardse, gruwelike chaos wat dreigend nader sluip en poog<br />

om my te verskeur. Is daar enige ander uitkoms? Die koue<br />

staal in <strong>die</strong> bloedige warm son het ek vasgegryp en <strong>die</strong> vyand<br />

reguit in <strong>die</strong> oë gestaar. Oral heen was <strong>die</strong> lyke <strong>van</strong> <strong>die</strong><br />

slagoffers verstrooi en <strong>die</strong> atmosfeer <strong>van</strong> dood was een te veel.<br />

Onskuldige vlees, maar in <strong>die</strong> gees was <strong>die</strong> boosheid<br />

teenwoordig. Diabolies.<br />

Dalk moet ek val in <strong>die</strong> donker put <strong>van</strong> verdoemenis wat soos<br />

’n slagyster lê en wag. Tog veel beter as <strong>die</strong> ewige marteling.<br />

Alle groenigheid verwelk, <strong>die</strong> laaste lewe word geneem en<br />

alles verval tot goddeloosheid in hier<strong>die</strong> verlate paradys. Die<br />

sweet tap my af, <strong>die</strong> ewige vrees neem oor en ek staan<br />

besluitloos. Hulle kom nader en nader. Spring of nie? Die<br />

regte sleutel word nie gevind, alle hoop vervaag.<br />

“Dan het ek nou al weer ’n fokop gemaak?!” berispe ek myself.<br />

Geen bydrae <strong>van</strong> my kan help om <strong>die</strong> pad na bevryding te<br />

bereik nie. Geen poging aangewend wat enigsins ’n verskil<br />

maak nie. Hul sluip nader en nader. Die goddelose lawaai<br />

oorverdowend, ek staan half verlam <strong>van</strong> vrees. Besluitloos,<br />

besluitloos, besluitloos…ewige besluitloosheid, my hele lewe<br />

lank en wanneer <strong>die</strong> nood druk, haal dit my in. Dan dra dit ook<br />

by tot <strong>die</strong> ewige gevaar wat dreigend nader sluip. <strong>Ek</strong> het tog<br />

ook voorheen geleentheid gehad om ’n alternatief te kies, om<br />

<strong>die</strong> ewige bevryding te behou, maar nee…ek het gedink ek is<br />

slim. Daar het ek dit nou.


Kies <strong>die</strong> vinnigste en mees pynlose weg uit <strong>die</strong> gemors.<br />

<strong>Ek</strong> spring…<br />

…en later besef ek dat <strong>die</strong> regte sleutel daar was, maar ek was<br />

te blind om dit raak te sien. ’n Sleutel waarop <strong>die</strong> woorde<br />

GEBED duidelik gegraveer was.


Bloed(lyn)<br />

Vanuit <strong>die</strong> niet is <strong>die</strong> bloedlyn bevlek met kwaad. Bevlek met<br />

iets waaroor ons swyg. Die individu wat oordeel vel, wat<br />

skaamteloos <strong>die</strong> ander onskuldiges met sy destruktiewe woorde<br />

afbreek tot niks en trots daaroor is. Kyk net hoe dit als <strong>die</strong><br />

gemoed bederf, ’n vrolikheid bederf, <strong>die</strong> sonskyn laat<br />

wegkwyn in <strong>die</strong> verte en <strong>die</strong> roof<strong>die</strong>re laat uitkom om te aas en<br />

te verorber.<br />

Daar iewers in <strong>die</strong> nietigheid, kwade, morbiede. Iewers in <strong>die</strong><br />

duister sluip <strong>die</strong> gevaarte rond. Die kindjie beangs en <strong>die</strong><br />

vegter wakend. Want iewers kan <strong>die</strong> ongewenste, vervloekte<br />

verskyn en onmin saai. Bevlek, versondig en deurtrek <strong>van</strong><br />

vrees skuil <strong>die</strong> swygsame volk weg, skuil hul in <strong>die</strong> donkerte<br />

<strong>van</strong> <strong>die</strong> nag. Soveel verskeie dimensies dáár in <strong>die</strong> onbekende,<br />

dor gebied.<br />

Luidkeels loop <strong>die</strong> oordeel vellende idioot nog steeds. Hy<br />

luister nie na <strong>die</strong> vermanings <strong>van</strong> <strong>die</strong> bevlektes. Hy hou hom<br />

doof en trots, opgeskeep met homself, vasge<strong>van</strong>g in eiewaan.<br />

“Klik-klik” simpatiseer ’n ou gryse.<br />

Selfs <strong>die</strong> hond uiter ’n klankie <strong>van</strong> bejammering.<br />

Die <strong>die</strong>r ontdek <strong>die</strong> prooi en naels en slagtande sink <strong>die</strong>p in<br />

vlees. Bloedstollende gille.<br />

Stilte…


Die swygsame atmosfeer dag na dag, ontaard in iets voorheen<br />

onbekend. Dit het gebeur, gedane sake. Die koeël deur <strong>die</strong><br />

kerk.<br />

Sonder vrees vir <strong>die</strong> verdrukker kan hul nou in vreedsaamheid<br />

verkeer.<br />

Die roof<strong>die</strong>r voer eenkant ’n sukkel bestaan met <strong>die</strong> stryd om<br />

taai vleis te verorber.


Uitwerpsel in <strong>die</strong> Vreemde<br />

Dit daal op <strong>die</strong> ashoop neer en verorber ’n vrot vis. En dit vrek<br />

en dwaal swygsaam rond met ’n swaar ketting om <strong>die</strong> nek.<br />

Vervloek, verwese, weggegooi en verban tot iets wat selfs <strong>die</strong><br />

swyne verag en <strong>die</strong> katte toe krap.<br />

Dit dwaal lomp en onversorg voort en word bestook met<br />

afgryse <strong>van</strong>uit <strong>die</strong> donker kamers <strong>van</strong> <strong>die</strong> hart. Harde woorde,<br />

harde oordeel en harde skoppe.<br />

Maar nou oortree <strong>die</strong> verdrukkers.<br />

Skop minagtend <strong>die</strong> kospot om en gooi <strong>die</strong> drinkwater uit.<br />

Stop sy bek vol vullis, laat hy braak en ons vir hom skaterlag,<br />

kekkellag, lekker lag. Breek <strong>die</strong> reeds gebreekte <strong>die</strong>r nog<br />

verder af tot niks.<br />

Hul verbrand <strong>die</strong> karkas en staar met oë stokstyf in hul kop na<br />

<strong>die</strong> rookkolom en kry ’n reuk, eiesoortig en afgryslik wat hul<br />

bedwelm en laat verstik <strong>van</strong> histerie. Snotneus kind verkondig<br />

en versondig.<br />

Die smalende gesigte <strong>van</strong> <strong>die</strong> ander seg dit als, vertel <strong>die</strong> hele<br />

verhaal. Trots om <strong>die</strong> dekonstruksie nog verder af te breek,<br />

totdat net hul troontjie oorbly. Troon en toorn <strong>van</strong> trotse<br />

geweldenaars.<br />

Stadig vrot dit <strong>van</strong> onder. Stadig word dit verorber.


Lem in my Nek<br />

Met ’n lem in my nek sit ek en sidder. Dink aan <strong>die</strong> gevolge, want wat as <strong>die</strong> bekwame hande <strong>van</strong><br />

<strong>die</strong> ge<strong>die</strong>nstige werker gly? Konsentreer op een plek, my asemhaling ritmies en <strong>die</strong> slagaar<br />

kloppend. Konsentrasie, soos wanneer ek <strong>die</strong> objek balanseer op <strong>die</strong> tafel se rand, wanneer ek <strong>die</strong><br />

balans handhaaf <strong>van</strong> iets wat enige tydstip in duie kan stort.<br />

Met staal deur vlees, deur bloed, deur weefsel. Netjies sekuur, <strong>die</strong> antiklimaks <strong>van</strong> <strong>die</strong> sogenaamde<br />

“regte” kant <strong>van</strong> <strong>die</strong> daad. Skreeund <strong>van</strong> pyn en bloed wat vryelik vloei. Dan lê ek op <strong>die</strong> harde,<br />

koue sementvloer en teken in my gedagtegang patroontjies en vormpies teen <strong>die</strong> muur. Dink aan<br />

<strong>die</strong> gevolge <strong>van</strong> vele dade, vele bekommernisse oor <strong>die</strong> toekoms en hede en <strong>die</strong> ewige vraagteken<br />

wat vasbrand in my kop, soos ’n warm yster wat <strong>die</strong> weefsel <strong>van</strong> <strong>die</strong> vlees verbrand. Warm<br />

yster…nog steeds <strong>die</strong> koue staal in my nek. Die vlymskerp rand wat sekuur voortvloei en almal<br />

hou asem op.<br />

“Gly, gly…moenie gly nie…gly, gly, gly”.<br />

Hier staan ek nou voor hulle. Wonde verberg, want ons <strong>wil</strong> nie <strong>die</strong> ge<strong>die</strong>nstige werker in <strong>die</strong><br />

skande steek nie. Hoekom <strong>wil</strong> ons nou pandemonium saai en alles in ’n bloedbad laat ontaard?<br />

Niemand seg niks. Party sidder, ander blyk rustig te wees en een, miskien kruip net een weg en hou<br />

sy slagaar verborge.<br />

Dan kom dit weer…baie dae en nagte later. Weer met <strong>die</strong> lem in my nek en ek sidder.<br />

Dooievlak<br />

Daar heers ’n doodse stilte. Hier waar ek alleen lê onder <strong>die</strong> bodem en stilweg deur stof en grond<br />

verswelg word. Hier waar <strong>die</strong> stilte <strong>die</strong> enigste rumoerige geselskap is en waar ek peinsend, in stilte<br />

en dood kan nadink oor <strong>die</strong> sonde, <strong>die</strong> veragting en bespotting.<br />

Luidkeels rumoer <strong>die</strong> ander daar bo, daar buite. <strong>Ek</strong> hoor iewers ver <strong>die</strong> dowwe klanke, gesmoor<br />

deur <strong>die</strong> skeiding tussen hulle en my. Hulle vier fees, want <strong>die</strong> sondebok is uit <strong>die</strong> pad, <strong>die</strong><br />

sondebok is uitgewis, hy is ontwortel en sal hul nie langer lastig val. Die vier mure <strong>van</strong> my tuiste is<br />

grof en verkrummel tussen my vingers en miskien voel ek hier tog tuis. Die reuk raak stadigaan<br />

onverdraaglik, <strong>die</strong> benoude reuk <strong>van</strong> dood. Maar oor <strong>die</strong> dae en nagte heen leer ek om te verdra, te<br />

aanvaar en in stilte te swyg soos <strong>die</strong> graf.<br />

Laat <strong>die</strong> vlees verrot, laat <strong>die</strong> gebeente na vore kom. Net soos wat ek gestroop is <strong>van</strong> geluk, maar<br />

tog my eie geluk gevind het op my eie beskeie manier. Laat <strong>die</strong> vleis verteer soos wat my vlees<br />

verteer is deur <strong>die</strong> vyand se woorde. Laat ek verswelg word en hulle stilgemaak word sodat <strong>die</strong><br />

leemte duidelik sigbaar is.<br />

Op dooievlak.


Obsessie <strong>van</strong> <strong>die</strong> Swygsame<br />

“Alles is en was maar net altyd ’n mors <strong>van</strong> tyd. Julle almal<br />

donner net in een rigting in en luister altyd na <strong>die</strong> wat <strong>van</strong> julle<br />

niks weet nie!” protesteer <strong>die</strong> ou man woedend en spuug ’n<br />

twakstraaltjie.<br />

<strong>Ek</strong> luister in <strong>die</strong> stilte <strong>van</strong> <strong>die</strong> namiddag na <strong>die</strong> wind wat deur<br />

<strong>die</strong> takke fluister en na <strong>die</strong> geluid <strong>van</strong> boomblare wat ritsel.<br />

Alles klink soos ’n storie wat elke kreatuur op sy eie unieke<br />

wyse vertolk. <strong>Ek</strong> peins oor <strong>die</strong> woorde wat sonder enige insig<br />

voortvloei en wonder of dit uit blote frustrasie voortspruit en of<br />

dit dalk ’n obsessie is. <strong>Ek</strong> weet nie en seg maar liewer niks.<br />

<strong>Ek</strong> hou my maar dom. Dis veilig.<br />

Later <strong>die</strong> nag sal ons weer om <strong>die</strong> tafel vergader, in <strong>die</strong><br />

duisternis woorde wissel en redenasies aanknoop. Die een<br />

probeer <strong>die</strong> ander een oortuig <strong>van</strong> sy of haar vakwetenskap en<br />

by watter opsies jy <strong>die</strong> beste sal baat. Stadig en sekuur streel<br />

my hande oor <strong>die</strong> growwe, ruwe tandjies <strong>van</strong> <strong>die</strong> saag.<br />

Plantasies afsaag, <strong>die</strong> ou legendariese <strong>wil</strong>ger op <strong>die</strong> werf<br />

afsaag…hulle tonge afsaag? <strong>Ek</strong> verlustig my vir ’n oomblik in<br />

daar<strong>die</strong> morbiede gedagte en probeer vir myself <strong>die</strong> prentjie<br />

<strong>van</strong> <strong>die</strong> stommes skep. Stilte, stilte, stilte.<br />

“Silence is golden…” het iemand eenkeer gesing.<br />

Vasgeklem tussen vingers is <strong>die</strong> blikkie met alkoholiese inhoud<br />

waarin hulle hul verlustig. Agter <strong>die</strong> skerms stamel elkeen<br />

maar oor sy eie woorde, soek elkeen maar na iets wat nêrens te<br />

vinde is nie en probeer elkeen maar iets bewys. Die<br />

vergadering vernou later en word ingeperk tot elkeen se eie


drome, begeertes en verpligtinge wat in <strong>die</strong> oggend weer<br />

oudergewoonte staan en wag.<br />

En as <strong>die</strong> landskap dan nou totaal en al omvou is deur <strong>die</strong><br />

kombers en <strong>die</strong> duisternis alles verswelg, dan sit ek en prik<br />

myself met <strong>die</strong> naald en brabbel onverstaanbare tale. Dan gaap<br />

hul mens aan.<br />

“Want watter tale sal <strong>die</strong> mens tog praat?” wonder hulle dan in<br />

<strong>die</strong> stilte en skinder onder mekaar. Want <strong>die</strong> mal mens wat<br />

eenkant sit en swyg mag ons tog nie hoor. Plak maar gerus<br />

weer <strong>die</strong> glimlag aan as julle met my praat. <strong>Ek</strong>, <strong>die</strong> besete<br />

individu oor wie <strong>die</strong> konserwatiewe tannie eenkant sit en swyg.<br />

Die vloeke <strong>van</strong> <strong>die</strong> hele gemeenskap draal soos ’n lastige<br />

fokken brommer rond en ek <strong>van</strong>g hom vinnig. Druk hom pap.<br />

Dink aan <strong>die</strong> rokende loop, <strong>die</strong> trane, <strong>die</strong> bloed, <strong>die</strong> verdriet en<br />

alles wat net sleg is…te veel om te noem. Stront en derms.<br />

Die werklikheid keer eers weer later terug en dan besef ek wat<br />

gebeur het. In <strong>die</strong> blindheid <strong>van</strong> woede is onbesonne dade<br />

gepleeg.<br />

Bely <strong>die</strong> wandaad, <strong>die</strong> sonde.<br />

“Vader, vergewe my…”<br />

Die rokende loop, <strong>die</strong> naald, <strong>die</strong> trane, bloed en plasma.<br />

Alles word kleiner en kleiner, alles word ingeperk.<br />

Dan gaan sit ek maar weer langs <strong>die</strong> ou man. Die ou toppie.<br />

Sy woorde <strong>van</strong> protes, sy pruimpie, sy kruisbande en pap bek.<br />

Hoe verskil ons tog in elk geval. Ons albei ewe geskroef.


Openbaring <strong>van</strong> sy Galgehumor<br />

<strong>Ek</strong> strompel half selfbewus agter <strong>die</strong> ou man aan. Met<br />

bewerige hande tel ek <strong>die</strong> gereedskap op. Verstrooi oor <strong>die</strong><br />

hele grasperk, dit lyk kompleet asof ons ’n uitstalling <strong>van</strong> ’n<br />

werkswinkel hou. Elke keer wanneer iemand kyk, sidder ek en<br />

stoot <strong>die</strong> selfbewustheid in my op.<br />

“Laat hulle dink wat hulle <strong>wil</strong>!” snou <strong>die</strong> ou toppie met ’n skor<br />

stem. <strong>Ek</strong> sweer hy lees my gedagtes.<br />

Die rumoer <strong>van</strong> <strong>die</strong> wêreld daal oral om ons neer. Oral<br />

weerklink dit oorverdowend en ons moet maar luister. Ons<br />

moet dit maar verdra. Daar is geen salf aan te smeer nie. Ons<br />

gil omtrent op mekaar net sodat ons mekaar kan hoor en <strong>die</strong><br />

mensdom lag in sy mou.<br />

Die hele verdomde plantasie is omtrent vernietig. Ons moes<br />

jare se prag en praal nou net so voor <strong>die</strong> voet vernietig. Afsaag<br />

totdat net ’n ou klomp stammetjies op <strong>die</strong> grond rondstaan.<br />

Amper tot op <strong>die</strong> grond afgesaag. <strong>Ek</strong> staar (byna met trane in<br />

my oë) na <strong>die</strong> stamme. En ek dink aan <strong>die</strong> pragtige plantasie<br />

wat eers daar gestaan het. Nou is daar niks. Weer <strong>die</strong><br />

oorverdowende lawaai wat nou weer <strong>die</strong> paar sekondes <strong>van</strong><br />

stilte verbreek. Trillend tot in my kop en <strong>die</strong> kinderlike gegil<br />

<strong>van</strong> mense. <strong>Ek</strong> <strong>wil</strong> openlik protesteer, maar wat gaan ek nou<br />

eintlik bereik. Diep binne in my innerlike vloek ek hulle met<br />

alles wat ek het. Tot in <strong>die</strong> afgrond in. Oor <strong>die</strong> randjie, dat<br />

hulle hul nekke breek. Dan moet hulle maar gil om hulp,<br />

noodkrete uiter totdat hulle blou word in <strong>die</strong> gesig, ek sal nie<br />

help nie. Wat jy kry, dit gee jy.


Dan staan en peins ek vir ’n oomblik. <strong>Ek</strong> dink weer nugter. En<br />

ek wonder of my benadering nou enigsins help. <strong>Ek</strong> weet nie,<br />

maar dit is net so onregverdig wat hulle doen. Hier swoeg en<br />

sweet twee idiote om alles te vernietig wat hulle deur <strong>die</strong> jare<br />

so bewonder het. En <strong>die</strong> wêreld lag.<br />

Stemme wat sny soos lemme deur my kop, deur my vlees en<br />

bloed. <strong>Ek</strong> sidder en hou my kop vas. Die histerie kry my<br />

amper beet. Die ou man sit maar eenkant en vat kort-kort ’n<br />

groot teug <strong>van</strong> sy whiskey. Dit lyk asof <strong>die</strong> hele affêre hom<br />

min skeel, maar ek weet dat <strong>die</strong>p binne in sy hart is hy net so<br />

woedend soos ek, net so hartseer en voel hy net so deurmekaar.<br />

Die volgende proses tree in werking en ons moet toekyk. Met<br />

haat en hartseer in onse harte. Die muur word opgerig rondom<br />

ons, oral…so ver as wat <strong>die</strong> oog kan sien. Oneindig ver. Die<br />

grynslag op hul gesigte is een te veel vir my en dit stoot <strong>die</strong><br />

haat in my op. Dus kyk ek maar eerder ander pad.<br />

<strong>Ek</strong> soek <strong>die</strong> ou man, maar hy is nêrens te vinde nie.<br />

Roep en roep, geen antwoord nie.<br />

<strong>Ek</strong> raak bekommerd.<br />

<strong>Ek</strong> draai terug en gaan aanskou weer <strong>die</strong> handewerk <strong>van</strong> <strong>die</strong><br />

swartgalliges. <strong>Ek</strong> rig weer my oë op <strong>die</strong> muur wat gebou word.<br />

Hulle het opgehou bou. Staan soos soldate op parade. <strong>Ek</strong> kan<br />

nie begryp wat aangaan nie. <strong>Ek</strong> soek nog steeds na <strong>die</strong> ou man.<br />

Tussen <strong>die</strong> “soldate” deur, tussen <strong>die</strong> grynslae en <strong>die</strong> gevoelens<br />

<strong>van</strong> haat en minagting, sien ek hom. Nou is hy een <strong>van</strong> hulle.


Dit tref my soos ’n spies deur <strong>die</strong> hart. <strong>Ek</strong> seg maar eerder niks<br />

en stort ’n enkele traan.<br />

<strong>Ek</strong> besef dat <strong>die</strong> verraad maar altyd daar sal wees, <strong>die</strong> feilbare<br />

mens en <strong>die</strong> verraad.<br />

Wat nog, wonder ek en hardloop ver weg.


Sodom en Gomorra<br />

<strong>Ek</strong> het geweet dat ek ’n fout begaan om saam met haar na<br />

daar<strong>die</strong> partytjie te gaan. Almal kleur mos altyd alles so<br />

onskuldig en rein in en na <strong>die</strong> tyd is jy <strong>die</strong> arme skepsel wat<br />

soos ’n donkie staan en <strong>die</strong> houe vat wat op jou reën. Net<br />

omdat <strong>die</strong> mensdom nou weer opgeskeep is met homself en<br />

elke bled<strong>die</strong> idioot nou weer <strong>wil</strong> bewys dat hy sterker as <strong>die</strong><br />

een langs hom is.<br />

Die voorstellings, groetery en soenery loop maar soos altyd<br />

ongemaklik af. Die wat my <strong>die</strong> meeste haat is oordadig met<br />

hul soene. Net soos <strong>die</strong> Woord sê, dink ek. Die grootste slet<br />

en my grootste vyand kom aangehardloop. Die make-up is<br />

letterlik laag-op-laag-op-laag aangeplak. Sy het seker ’n<br />

trekker met ’n ploeg nodig om al daar<strong>die</strong> gemors af te kry,<br />

wonder ek. <strong>Ek</strong> lag stilletjies in my mou en skep dadelik ’n<br />

ongemaklike atmosfeer. Die snobiste vlug weg, neusies in <strong>die</strong><br />

lug. <strong>Ek</strong> voel lus en pluk ’n middelvinger uit en swaai hom<br />

triomfantlik rond en lag vir hulle in hul gesigte, maar ek<br />

bedwing myself. Sy is kwaad vir my. My liefste metgesel,<br />

<strong>die</strong>rbare meisie, onskuldige wese. Sies tog, arme ding. Hoe<br />

hou sy dit tog met ’n lawwe, mal psigopaat soos ek uit. Dit is<br />

’n vraag wat my ma ook altyd vir haar vra. Sy glimlag dan<br />

maar net en gee my ’n klapsoen.<br />

“Moet asseblief nou nie weer so iets doen nie, ek vra jou<br />

mooi!”<br />

“Jammer, my skat”.


<strong>Ek</strong> is regtig jammer, maar <strong>die</strong>p binne voel ek nog steeds<br />

tevrede en put ek nog steeds genot uit my “arrogante” toneeltjie<br />

<strong>van</strong> vroeër <strong>die</strong> aand.<br />

Stadig, geleidelik smelt almal weg en alles word ’n<br />

geroesemoes. Nou raak dit lekker deurmekaar. Nou ontaard<br />

dit in chaos, of dalk nog nie. Dalk netnou. Die een val,<br />

daar<strong>die</strong> een huil, daar<strong>die</strong> een lag. Lag, huil, trane, kots en dalk<br />

netnou gaan ons bloed ook sien. Wie weet?<br />

<strong>Ek</strong> sit eenkant en bekyk <strong>die</strong> chaos. <strong>Ek</strong> verlang terug na my<br />

glaskas en ek verlang terug na <strong>die</strong> stil aande wat ons gehad het<br />

in <strong>die</strong> donker hoekie <strong>van</strong> <strong>die</strong> aardbol, weg <strong>van</strong> alles en almal.<br />

<strong>Ek</strong> soek na haar, maar sy is nêrens te vinde nie. <strong>Ek</strong> wens <strong>die</strong><br />

aand om.<br />

Die snobiste met hul neusies in <strong>die</strong> lug kom neem stelling in en<br />

bombardeer my onderlangs, maar duidelik hoorbaar met<br />

aanmerkings.<br />

<strong>Ek</strong> luister, ek verdra dit.<br />

<strong>Ek</strong> luister, ek verdra dit.<br />

<strong>Ek</strong> luister, ek verdra dit.<br />

Skielik gryp ek na <strong>die</strong> leë bierbottel op <strong>die</strong> grond en slaan ’n<br />

geweldige hou na <strong>die</strong> snobis naaste aan my. Netjies, op <strong>die</strong><br />

neus. Die neusie in <strong>die</strong> lug is nou ’n neusie wat hang en<br />

waaruit <strong>die</strong> bloed stroom. <strong>Ek</strong> beskou my handewerk terwyl<br />

almal gil en huil en skreeu.<br />

Iemand gryp my <strong>van</strong> agter en sit my arms in ’n greep. <strong>Ek</strong> kan<br />

nie sien wie dit is nie, maar <strong>die</strong> vent is verdomp sterk. Tussen


<strong>die</strong> chaos soek ek weer na haar. My oë dwaal vinnig<br />

rond…dáár is sy! Sy kom aangehardloop. My prinsessie.<br />

Sy kyk verward rond en haar oë <strong>van</strong>g <strong>die</strong> drol wat bewusteloos<br />

op <strong>die</strong> vloer lê en wie se neus inmekaar geslaan is met <strong>die</strong><br />

bierbottel. My trotse geweldenaar handewerk. So noem ek dit.<br />

Trots.<br />

<strong>Ek</strong> word verlos uit <strong>die</strong> greep. <strong>Ek</strong> probeer kyk wie my in <strong>die</strong><br />

greep gehou het, maar ek sien niemand nie.<br />

“Wie het my vasgehou?” vra ek vir haar.<br />

“Jy’s mal man, niemand het jou vasgehou nie. Jy het alleen<br />

daar gestaan. Almal is in elk geval so bang vir jou. Kom ons<br />

loop, ek <strong>wil</strong> net hier wegkom!” sy is weer kwaad. <strong>Ek</strong> kan <strong>die</strong><br />

teleurstelling duidelik hoor.<br />

Die atmosfeer in <strong>die</strong> motor is een <strong>van</strong> doodste stilte. Dit<br />

herinnner my aan <strong>die</strong> binnekant <strong>van</strong> ’n graf.<br />

Ons elkeen sit met ons eie gedagtes. <strong>Ek</strong> weet en ek hoop dat sy<br />

nog ten spyte <strong>van</strong> al hier<strong>die</strong> nonsens nog lief is vir my. Sy is<br />

nog. Sy wys dit vir my met <strong>die</strong> passievolle soen wat sy my gee<br />

toe ek haar aflaai.<br />

<strong>Ek</strong> klim doodmoeg uit <strong>die</strong> motor en gaan sit by <strong>die</strong> ou gryse<br />

wyse. Die meester met wie ek altyd praat. <strong>Ek</strong> praat meestal en<br />

hy praat net wanneer dit uiters noodsaaklik is. Hy suig weer<br />

soos oudergewoonte aan sy pyp en staar ingedagte voor hom<br />

uit. <strong>Ek</strong> vertel vir hom alles.<br />

“Pasop,” waarsku hy “hulle is wreed, hulle is gevoelloos”.<br />

“Wie is hulle?”<br />

Geen reaksie.


***<br />

Vanaand wend ons weer ’n poging aan om na nog ’n<br />

mengelmoes te gaan. Weereens is <strong>die</strong> hele plek besaai met <strong>die</strong><br />

snobiste. (Neusie, neusie in <strong>die</strong> lug…sê vir my wie is <strong>die</strong><br />

grootste klug!)<br />

<strong>Ek</strong> sing terwyl ons aanstryk na <strong>die</strong> kasteel met <strong>die</strong> tien meter<br />

hoë heining en al <strong>die</strong> mure en vertrekke wat <strong>van</strong> buite<br />

aantreklik lyk, maar wat <strong>van</strong> binne skreeu <strong>van</strong> al <strong>die</strong> ellende.<br />

Mag hulle verlos word. Hulle het te veel gesien. <strong>Ek</strong> dink weer<br />

aan <strong>die</strong> ou man se ware woorde. Raar maar waar.<br />

Sy verdwyn weer. Vaderland, vroumens!<br />

<strong>Ek</strong> dwaal rond en probeer om nie <strong>die</strong> naaste snob aan my met<br />

<strong>die</strong> vuis by te dam nie. <strong>Ek</strong> word op-en-af bekyk. Dit raak<br />

regtig irriterend. <strong>Ek</strong> verdra dit maar. <strong>Ek</strong> kan nie <strong>van</strong>aand weer<br />

vir prinsessie teleurstel nie.<br />

Een gang lei tot ’n volgende en in elke kamer is nog vyf<br />

kamers en in elkeen <strong>van</strong> hulle nog vyf. Kamer op kamer en<br />

gang in gang. Waar eindig alles. Die doolhof <strong>van</strong> hier<strong>die</strong> huis,<br />

asook <strong>die</strong> doolhof in my kop. Iewers plak ek myself neer en<br />

<strong>die</strong> eensaamheid kry <strong>die</strong> oorhand. <strong>Ek</strong> sak teen <strong>die</strong> muur neer<br />

en krul in ’n bondeltjie op. Die stilte raas te veel en ek vlug.<br />

Die doolhof duur voort.<br />

Iewers hoor ek stemme, iewers speel musiek en iewers hoor ek<br />

paringskrete. <strong>Ek</strong> strompel half bedwelm voort. <strong>Ek</strong> voel nou<br />

skielik weer anders. So asof ek nou net ’n klomp dagga gerook


het en ’n hippie liedjie komponeer. <strong>Ek</strong> soek <strong>die</strong> prinsessie, ek<br />

kry haar nêrens nie.<br />

<strong>Ek</strong> roep na haar, maar my stem verdeel in ’n duisend eggo’s.<br />

Haar pa gaan my vrek maak, haar ma gaan my afslag. “My<br />

nooi is in ’n nartjie…” hoekom draai dit nou in my kop rond?<br />

Dan ruk iets my terug tot <strong>die</strong> werklikheid.<br />

Voor my is ’n geslote deur en agter daar<strong>die</strong> deur hoor ek iets<br />

waar<strong>van</strong> ek nie hou nie. <strong>Ek</strong> voel <strong>die</strong> woede in my opstoot. <strong>Ek</strong><br />

pluk <strong>die</strong> deur met mening oop. <strong>Ek</strong> staan sprakeloos…<br />

Die toneel waarop ek afkom is een te veel. My<br />

prinsessie…kaal, met ’n vreemde man op haar. <strong>Ek</strong> sien <strong>die</strong><br />

verraad, ek sien <strong>die</strong> gesigte besmeer met uitdrukkings <strong>van</strong><br />

seksuele bevrediging.<br />

Nee, sê asseblief vir my dis ’n nagmerrie!<br />

Hulle is sprakeloos. <strong>Ek</strong> is sprakeloos. My oog <strong>van</strong>g <strong>die</strong><br />

rewolwer wat op <strong>die</strong> tafel naaste aan my lê. ’n Pragtige wapen.<br />

Blink, aanloklik…amper soos my prinsessie, voor sy besmet is<br />

deur ’n ander man. <strong>Ek</strong> strompel na <strong>die</strong> tafel en tel <strong>die</strong><br />

rewolwer op.<br />

<strong>Ek</strong> rig dit op hulle. Sy raak histeries en hy raak net bleek. Sy<br />

spring met haar nakende lyf <strong>van</strong> <strong>die</strong> bed af en kruip op <strong>die</strong><br />

vloer.<br />

’n Skoot klap. Sy hele lyf ruk wanneer <strong>die</strong> koeël hom tref.<br />

Bloed stroom uit sy regter skouer. Hy gryp sy skouer vas en<br />

staan kop onderstebo. Dit lyk asof hy wag vir <strong>die</strong> volgende<br />

skoot. Hy hoef nie lank te wag nie, want <strong>die</strong> volgende skoot<br />

val. Bloed stroom uit sy maag. Nog ’n skoot in sy maag. Nog


loed. Hy lê nou op sy rug op <strong>die</strong> vloeër. <strong>Ek</strong> staan bo-oor<br />

hom. Nog ’n skoot, nog ene, nog ene.<br />

<strong>Ek</strong> laat val <strong>die</strong> rewolwer en kyk na <strong>die</strong> bebloede liggaam op <strong>die</strong><br />

grond. <strong>Ek</strong> het oorwin, maar is nog steeds moerig. <strong>Ek</strong> het rede.<br />

Prinsessie lê op <strong>die</strong> vloer en tjank. Fok haar!<br />

<strong>Ek</strong> sleep <strong>die</strong> bebloede lyk in <strong>die</strong> gang af.<br />

<strong>Ek</strong> sleep <strong>die</strong> bebloede lyk deur <strong>die</strong> huis.<br />

Bloedstrepe op <strong>die</strong> matte, op <strong>die</strong> teëls.<br />

<strong>Ek</strong> hardloop weg.<br />

Weer sit ek by <strong>die</strong> ou gryse wyse. Die meester.<br />

“En toe?” vra hy. Kalm soos altyd.<br />

“Hulle is wreed, hulle is gevoelloos,” prewel ek saggies. My<br />

hande bewe.<br />

“Wie is wreed, wie is gevoelloos?” vra <strong>die</strong> ou man. My<br />

magtig, hy weet tog wat <strong>die</strong> antwoord is!<br />

“Die mensdom,” antwoord ek.<br />

Hy seg niks. Glimlag net en knik stadig sy kop.<br />

“Daar is bloed op my hande,” prewel ek.


“Almal het bloed op hulle hande, almal!” roep <strong>die</strong> ou man uit<br />

en ek skrik.<br />

In my drome roei ek in ’n bootjie op <strong>die</strong> rivier <strong>van</strong> bloed. <strong>Ek</strong><br />

gaan sit in my donker hoekie en kyk hoe Sodom en Gomorra<br />

verspoel.


Stryd<br />

Soos dit presies was. So herleef ek dit, so onthou ek dit, so is<br />

dit vasgekluister in my gedagtegang. Dag na dag, maand na<br />

maand, jaar na jaar. Die emosies wat wissel en ek wat later nie<br />

meer weet hoe ek voel nie. So steek ek maar <strong>die</strong> dag se<br />

gebeure weg agter “dit gaan goed, dankie”, want ek weet nie<br />

wat anders om te seg nie. Moet ek stoom afblaas, alles tot<br />

uiting laat kom, my oopmaak teenoor <strong>die</strong> vreemde wat nie<br />

regtig vertroud is met <strong>die</strong> ware innerlike nie? <strong>Ek</strong> weet nie.<br />

Tog vind ek uiting in <strong>die</strong> woorde wat voortvloei op papier.<br />

Vind ek uiting deur gebed, gesprekke met God, want net Hy<br />

ken my werklik.<br />

Die wrede wêreld met al <strong>die</strong> chaos, vele onverklaarbare<br />

optredes deur onmenslikheid geproduseer en wat voortspruit in<br />

<strong>die</strong> normale daaglikse gang. Die on<strong>die</strong>r wat deur al hier<strong>die</strong><br />

haat en nyd voortgebring word en losgelaat word om chaos te<br />

saai. Die on<strong>die</strong>r wat sy slagtande <strong>die</strong>p in my vlees laat sink,<br />

sodat ek, heeltemal bebloed en verward my siel versondig met<br />

<strong>die</strong> wraak gedagtes en emosies.<br />

Die verlange en skuld kom ook hul plek volstaan om op my,<br />

<strong>die</strong> beskuldigde, te kom skreeu en my te treiter. (Hoekom het<br />

ek nie meer gedoen nie? Hoekom het ek nie daar<strong>die</strong> aand meer<br />

met hom gesels nie? Hoekom het ek dit en dat aange<strong>van</strong>g?)<br />

Selfverwyt knoop my strot toe en <strong>die</strong> beskuldigde wurg aan <strong>die</strong><br />

galg. Die on<strong>die</strong>r se tande sink <strong>die</strong>per en <strong>die</strong> vuil pes word<br />

versprei deur liggaam en gees. Die regter met sy<br />

oorverdowende lawaai en <strong>die</strong> Satan wat in <strong>die</strong> agtergrond genot<br />

put.


Regsdwaling begaan…<br />

God skryf my skuld af, vee <strong>die</strong> verlede uit en ek, sondige wese,<br />

ont<strong>van</strong>g altyd weer genade. Hy maak my vry <strong>van</strong> <strong>die</strong><br />

aantuigings <strong>van</strong> <strong>die</strong> sataniese regter en sy gespuis.<br />

Dankie Here.


Vergadering in Eensame Tuiste<br />

Die houtdeur gaan krakend oop en ek staan daar man alleen in<br />

<strong>die</strong> donker. Darem maar eienaardig hoe ek myself dinge kan<br />

verbeel as ek so alleen in <strong>die</strong> donker staan en rond tas. Die<br />

skakelaar <strong>van</strong> <strong>die</strong> lig is eerste prioriteit en ek is dankbaar<br />

wanneer <strong>die</strong> ligte aangaan. Lig in duister. Net soos God se<br />

Woord lig bring in <strong>die</strong> donker hoeke <strong>van</strong> <strong>die</strong> morbiede wêreld.<br />

Nou staan ek eers en luister aandagtig. Daar is altyd<br />

onaangename geluide wat in my verbeelding spook en wat <strong>die</strong><br />

stilte in my gedagtes verbreek. Geluide, stemme en onaardse<br />

rumoer wat skreeu <strong>van</strong> pyn. <strong>Ek</strong> verwag om iets te hoor, maar<br />

ek <strong>wil</strong> dit nie hoor nie. <strong>Ek</strong> <strong>wil</strong> <strong>die</strong> onaangenaamheid ervaar,<br />

maar ook nie. <strong>Ek</strong> dink net aan <strong>die</strong> letsels wat dit sal laat. Aan<br />

<strong>die</strong> emosionele pyn wat dit altyd veroorsaak. Maar nee, <strong>die</strong><br />

idioot wat ek is; ek <strong>wil</strong> altyd terugkom vir meer.<br />

<strong>Ek</strong> sien in my verbeelding hoe een <strong>van</strong> daar<strong>die</strong> berugte<br />

moordenaars wie se bakkies in <strong>die</strong> koerante verskyn nog een<br />

aand hier opdaag en my bekruip. Maar ek het vertroue in <strong>die</strong><br />

knuppel wat ek as wapen saambring na <strong>die</strong> eensame tuiste. En<br />

ek het vertroue in my God. Daarom bid ek voor ek inkruip en<br />

slaap ek rustig.<br />

<strong>Ek</strong> bestudeer alles haarfyn in <strong>die</strong> woning. Eensame tuiste. <strong>Ek</strong><br />

sien in my verbeelding hoe <strong>die</strong> atmosfeer in <strong>die</strong> huis<br />

opgeflikker word deur <strong>die</strong> glimlagte <strong>van</strong> mense, familie.<br />

Familie wat op Kersdag kom kuier, of oor nuwe jaar. Die<br />

kinders se gesiggies wat straal <strong>van</strong> kinderlike blydskap, <strong>die</strong><br />

grootmense wat gesels oor <strong>die</strong> jaar wat verby gevlieg het, oor<br />

<strong>die</strong> res <strong>van</strong> <strong>die</strong> somervakansie wat voorlê. Hulle gesels oor<br />

alles, behalwe politiek. Net nie politiek nie, asseblief. Die


Zuma en Mbeki ding raak nou een te veel en ’n mens <strong>wil</strong> braak<br />

daar<strong>van</strong>.<br />

<strong>Ek</strong> dek tafel vir <strong>die</strong> gaste wat opdaag, vir <strong>die</strong> kindertjies is daar<br />

geskenkies. Kersvader het gesorg vir karretjies, poppe en wat<br />

nog alles weet ek nie…<br />

Die gaste gesels. Almal voldoen aan my vereistes. My <strong>die</strong>pste<br />

begeertes word bevredig deur <strong>die</strong> geselskap, vriendskap en<br />

blydskap <strong>van</strong> elke <strong>die</strong>rbare individu wat om <strong>die</strong> tafel vergader.<br />

Glimlagte, grappies, sjampanje, nog glimlagte…<br />

Alles is nou volmaak. <strong>Ek</strong> is dankbaar vir hier<strong>die</strong> afleiding, vir<br />

hier<strong>die</strong> wonderlike geleentheid waar ons net <strong>van</strong> al <strong>die</strong> <strong>sorge</strong><br />

vergeet. <strong>Ek</strong> dink aan Koos du Plessis se lied “Hier’s ons almal<br />

tesaam”…<br />

Vir kritiek is daar nie plek nie, o nee – almal het respek vir jou<br />

keuses, vir jou beroep, vir jou stu<strong>die</strong>rigting en almal gee jou<br />

goeie raad. Almal bied vir jou ’n wonderlike geleentheid,<br />

almal is net goed en niemand is afbrekend nie.<br />

<strong>Ek</strong> word teruggebring na <strong>die</strong> werklikheid en daar sit ek stoksiel<br />

alleen by <strong>die</strong> tafel.<br />

My gaste het gekom, my gaste het gegaan en ek is weer alleen<br />

in <strong>die</strong> eensame tuiste. Nie eers ’n voëltjie sing in <strong>die</strong> tuin nie.<br />

<strong>Ek</strong> het darem <strong>die</strong> tydjie geniet saam met my gaste, al was dit ’n<br />

verbeeldingsvlug. <strong>Ek</strong> het vir een oomblik ervaar wat ek altyd<br />

<strong>wil</strong> ervaar, wat ek begeer, wat ek <strong>wil</strong> hê. Die warm,<br />

vriendelike atmosfeer hierso en <strong>die</strong> koue, afbrekende, kritiese,<br />

politiese gemors alles eenkant geskuif.<br />

Eendag sal iemand aan my vereistes voldoen, troos ek myself.


<strong>Ek</strong> staan op en verlaat <strong>die</strong> eensame tuiste.<br />

“Kraak” maak <strong>die</strong> houtdeur.<br />

<strong>Ek</strong> staan weer in <strong>die</strong> werklike wêreld en betrag alles vir ’n<br />

oomblik.<br />

Eendag sal alles duidelik word, troos ek myself.


Verlange na <strong>die</strong> Lang Nag<br />

Soos ’n kranksinnige bleek siel strompel ek in <strong>die</strong> lang gang af.<br />

<strong>Ek</strong> struikel neer en probeer by my positiewe bly. <strong>Ek</strong> rig my oë<br />

op <strong>die</strong> crucifix teen <strong>die</strong> muur. My <strong>die</strong>pste begeerte lê ek neer.<br />

<strong>Ek</strong> droom <strong>van</strong> haar. Die een wat so ver <strong>van</strong> my af is. Eenkant<br />

by <strong>die</strong> bruisende waters <strong>van</strong> <strong>die</strong> see. My oë skiet vol trane en<br />

ek smeek. <strong>Ek</strong> prewel stilletjies <strong>die</strong> woorde wat ek hoop sal<br />

haar na my toe bring. <strong>Ek</strong> wonder of sy dalk in <strong>die</strong> gees by my<br />

is. Voel sy soos ek, maar sy is dalk net te bang om haar<br />

gevoelens te openbaar?<br />

Die houvas <strong>van</strong> een op ’n ander kan ek nie begryp nie. Maar<br />

aan <strong>die</strong> ander kant begryp ek tog iets daar<strong>van</strong>, want oor-en-oor<br />

word ek deur <strong>die</strong> stem in my kop daaraan herinner dat ek ook<br />

dalk op ’n tydstip in so ’n metode vasgeval het. Wie is ek om<br />

dan te oordeel?<br />

<strong>Ek</strong> streel my beminde se hare, ek vat aan haar sagte gesiggie en<br />

soen haar op haar mond. <strong>Ek</strong> fluister “alles sal olraait wees, ek<br />

is hier!”. Dan slaap sy sag en rustig en kan ek ontspan, want ek<br />

weet sy is rustig.<br />

<strong>Ek</strong> waak teen <strong>die</strong> donker figure wat <strong>die</strong> stilte <strong>van</strong> <strong>die</strong> nag<br />

verbreek. Dit is hulle wat my aangluur en my beminde se slaap<br />

versteur.<br />

Die gang se mat is warm. <strong>Ek</strong> streel saggies oor <strong>die</strong> materiaal.<br />

Sy is nie hier nie, maar ek gee haar ’n drukkie. <strong>Ek</strong> kan haar nie<br />

sien nie en sy kan my nie hoor nie, maar ek fluister nogtans in<br />

haar oor en vertel haar <strong>van</strong> my innige liefde vir haar.


<strong>Ek</strong> stamel oor woorde.<br />

My verlange is heelwat vol haakplekke. My oggendlied<br />

heelwat versteur.<br />

<strong>Ek</strong> verskuif my gedagtes en foeter net voort. Goeiemore my<br />

sonskyn!


Requiem en Sosiale Verbod<br />

“Dit is alles leuens”, het ek myself herinner. <strong>Ek</strong> het <strong>die</strong> objek<br />

hard neer gesit. Harder as gewoonlik. In my klein glaskas<br />

kompartement het ek rondgekruip en <strong>die</strong> wêreld daar buite<br />

betrag. Alles ’n mengelmoes, alles is deurmekaar. Miskien<br />

gaan ek nog eendag versuip in hier<strong>die</strong> verraad en traak-my-nie<br />

agtige houding wat almal openbaar. Of miskien, dalk net<br />

miskien, word ek ook een <strong>van</strong> hulle. Hier<strong>die</strong> gedagte maak my<br />

naar en ek hoop <strong>van</strong> harte dat ek nooit so sal wees nie, nooit<br />

nie. Asseblief Here, help my om nederig te bly en te wees nes<br />

ek is. Help my om net myself te wees. <strong>Ek</strong> <strong>wil</strong> nie beïnvloed<br />

word deur dit daar buite nie. <strong>Ek</strong> is gatvol vir <strong>die</strong> gemors daar<br />

buite.<br />

’n Klop aan <strong>die</strong> deur.<br />

“Het jy nou so geskreeu?” vra <strong>die</strong> ou grysaard. Hy lyk<br />

heeltemal ver<strong>wil</strong>derd.<br />

“Nee, ek het nie geskreeu nie”, antwoord ek. <strong>Ek</strong> het regtig nie.<br />

Nie waar<strong>van</strong> ek weet nie. Of ken ek dalk nie meer myself nie?<br />

Is ek dalk nie meer bewus <strong>van</strong> dit wat ek sê en doen nie? Het<br />

<strong>die</strong> wêreld miskien nou maar net eenmaal te veel met my kop<br />

gesmokkel en nou is ek dalk heeltemal kranksinnig?<br />

Hy skud sy kop en versigtig staan hy nader. Hy bind my om<br />

“veiligheidsredes” weer met <strong>die</strong> kettings vas. <strong>Ek</strong> is sprakeloos.<br />

Die deur gaan weer toe.<br />

<strong>Ek</strong> sit alleen. Die kettings waarin ek gebind is, <strong>wil</strong> nie los nie.<br />

<strong>Ek</strong> spook en spartel, maar niks gebeur. Hoe <strong>wil</strong> ek in elk geval<br />

uit hier<strong>die</strong> kettings kom? Partymaal hou ek net nie op dink nie


en is my kop ook net vol stront. <strong>Ek</strong> kry dit tog reg om myself<br />

nog te verbaas. Elke liewe dag.<br />

Miskien kom skiet iemand nog my glaskas stukkend of kom<br />

gooi hulle dalk nog ’n handgranaat of iets deur ’n opening. <strong>Ek</strong><br />

wonder. Miskien, miskien. Dalk net miskien word hulle<br />

eendag gatvol vir hier<strong>die</strong> misgewas wat hier sit en peins oor <strong>die</strong><br />

menslike bestaan en kom verwyder hulle my.<br />

<strong>Ek</strong> roep <strong>die</strong> naam <strong>van</strong> <strong>die</strong> een wat eenkeer my hulp kom vra<br />

het. <strong>Ek</strong> roep <strong>die</strong> naam <strong>van</strong> al <strong>die</strong> ander. <strong>Ek</strong> skreeu en huil en<br />

gaan tekere, maar niemand antwoord nie. <strong>Ek</strong> sien hulle <strong>van</strong><br />

hier af en ek sien hoe lig <strong>die</strong> een haar kop <strong>van</strong> <strong>die</strong> kussing af<br />

op. Staar met bloedbelope oë na <strong>die</strong> versoek, sug en sak dan<br />

maar net weer terug op <strong>die</strong> kussing.<br />

“Nee, nee nou hardloop jou verbeelding heeltemal met jou weg<br />

ou mater. Nou raak jy net te mal, te kranksinnig en te<br />

paniekerig!” troos ek myself. <strong>Ek</strong> kalmeer effens, maar tog<br />

dwaal daar nog <strong>die</strong> onmoontlikste moontlikhede en<br />

bespiegelings in my kop rond. Weer oortref ek al <strong>die</strong> ander en<br />

verbaas ek myself. Jou ou doring, dink ek. Ander mense sal<br />

seker iets anders dink, maar <strong>van</strong> wanneer af gee ek enigsins<br />

om. Nie asof hulle omgee nie. En ek <strong>wil</strong> nie meer omgee nie.<br />

“Miskien is jy verkeerd,” praat ek weer hardop met myself<br />

“miskien oordryf jy nou wéér”. Miskien, dalk net miskien.<br />

Iewers sit hulle dalk en kajuitraad hou en praat oor <strong>die</strong><br />

superster. “Ha, ha!” lag ek vir hier<strong>die</strong> gedagte en dink aan <strong>die</strong><br />

absolute belaglikheid daar<strong>van</strong>. Hoekom sal hulle nou skielik<br />

prys en soene uitdeel. O nee, maar <strong>die</strong> soene kom al lankal.<br />

Soos daar<strong>die</strong> een dag toe <strong>die</strong> een my kom soen het en stilletjies<br />

<strong>die</strong> mes se vlymskerp lem in my sy gedruk het. <strong>Ek</strong> was verlam


<strong>van</strong> <strong>die</strong> pyn en <strong>die</strong> uitdrukking op my gesig het seker <strong>die</strong> hele<br />

verhaal vertel <strong>van</strong> my pynige ondervinding, maar ek kon niks<br />

sê nie…niks doen nie. As ek iets sou sê, iets sou doen, dan sou<br />

hulle seker weer al <strong>die</strong> blaam op my geplaas het en hulle<br />

handjies in onskuld gewas het. Soos ou Pontius Pilatus toe hy<br />

nie geweet het wat om met <strong>die</strong> Verlosser te maak nie en toe hy<br />

bang was vir <strong>die</strong> rebellie <strong>van</strong> <strong>die</strong> Jode. <strong>Ek</strong> dink daaraan en ek<br />

wens so dat ek net so langs Jesus kon staan. Net daar by Hom<br />

wees en net aan sy kleed raak. Net om Hom te sien en al my<br />

sondes te bely. <strong>Ek</strong> weet ek sal huil, o <strong>die</strong> trane sal vloei. Dit<br />

weet ek gewis. <strong>Ek</strong> <strong>wil</strong> oor Jesus praat met <strong>die</strong> onderdrukkers,<br />

regtig ek <strong>wil</strong> oor Hom praat. Maar hulle skop my altyd sodra<br />

ek my bek oopmaak en dan gooi hulle daar<strong>die</strong> vuil brakwater<br />

in my keelgat af.<br />

“Hy’s <strong>die</strong> duiwel, mammie!” gil <strong>die</strong> klein snotneus dan met <strong>die</strong><br />

suigstokkie in sy bek en dan kyk hy my altyd so verskrik aan.<br />

Hy gaan nog eendag verstik aan daai suigstokkie <strong>van</strong> hom. Dit<br />

gaan dan seker ook my skuld wees.<br />

Here, help my. <strong>Ek</strong> <strong>wil</strong> weer opstaan. Al verraai almal my, ek<br />

sal altyd op U vertrou. <strong>Ek</strong> het probeer vlieg, maar my vlerke<br />

het gesmelt, my vlerke is gebreek en my moed lê <strong>die</strong>p in ’n<br />

sloot. Almal spoeg daarop en ek probeer dit red. Help my<br />

Here, tel my op.<br />

Hy verhoor my gebed. Dankie Vader. Laat U naam geheilig<br />

word.


<strong>Ek</strong> sien hom val…<br />

Die blinde volgeling <strong>van</strong> Mammon het sy god met <strong>die</strong> pote <strong>van</strong><br />

klei sien struikel. Daar is net een ware God. Hy wat nie voete<br />

<strong>van</strong> klei het nie, maar sterk staan soos ’n rots. Almagtig is Hy!<br />

<strong>Ek</strong> het <strong>die</strong> dilemma en verleentheid waargeneem <strong>van</strong> <strong>die</strong> blinde<br />

volgeling <strong>van</strong> valsheid. Wat sy verklarings uitreik en<br />

irrele<strong>van</strong>te elemente blameer. Wat staatmaak op <strong>die</strong> tydelike,<br />

<strong>die</strong> aardse. Die aardse rykdom wat later deur mot en roes<br />

verswelg word.<br />

Sy god het hom gelei tot op ’n sekere grens, tot ’n sekere<br />

raamwerk, sover as wat <strong>die</strong> god met pote <strong>van</strong> klei se beperkte<br />

mag hom toegelaat het om <strong>die</strong> blinde volgeling te lei. <strong>Ek</strong> sien<br />

hom struikel, <strong>die</strong> god met <strong>die</strong> pote <strong>van</strong> klei, ek sien hom val en<br />

ploeg in modder.<br />

’n Gebed vir <strong>die</strong> blinde volgeling <strong>van</strong> Mammon, sodat sy oë<br />

mag oopgaan. Mag sy vrye <strong>wil</strong> hom na Christus lei waar hy<br />

vergifnis en vrede ont<strong>van</strong>g.


Onderdrukking en Vertrapping<br />

Soos ’n vuishou in my gesig het dit gevoel. Die gewone,<br />

bekende, afgesaagde gevoel <strong>van</strong> wanneer <strong>die</strong> skok jou tref <strong>van</strong><br />

<strong>die</strong> verraad <strong>van</strong> <strong>die</strong> individu. Wanneer dit voel asof ek net in<br />

’n donker hoekie <strong>wil</strong> gaan wegkruip, weg <strong>van</strong> <strong>die</strong> wêreld,<br />

afgesonder en alle morele verpligtinge versuim.<br />

Wanneer <strong>die</strong> teerpad in jou geestesoog voor jou uitgestrek lê,<br />

tot ver op <strong>die</strong> horison, tot in ewigheid. <strong>Ek</strong> <strong>die</strong> 1976 Datsun<br />

opref en in <strong>die</strong> niet verdwyn. ’n Stofwolk in <strong>die</strong> agtergrond en<br />

<strong>die</strong> ander idiote agterlaat wat met hul oop bekke vlieë lok. Dan<br />

besef hulle <strong>die</strong> fout, <strong>die</strong> smeerboel wat hulle gemaak het met<br />

<strong>die</strong> selfsug, <strong>die</strong> instandhouding <strong>van</strong> hul hoogmoedige rykgat<br />

reputasies. Die deurmatjie het voete gekry.<br />

Dit skeel hul min. ’n Nuwe slagoffer word gesoek. Die<br />

diktator(s) soek nuwe slagoffers vir verdrukking. Nuwe<br />

slagoffers waarop <strong>die</strong> alleen seggenskap afgedwing kan word.<br />

Die soete woordjies is <strong>die</strong> strik waarin <strong>die</strong> volgeling trap…<strong>die</strong><br />

onskuldige buitestaander wat ’n plekkie in <strong>die</strong> son soek.


Die Dood dwaal in Water<br />

(23 Desember)<br />

Toe ek <strong>van</strong>oggend <strong>die</strong> water in <strong>die</strong> wasbak tap om te skeer,<br />

speel daar<strong>die</strong> toneel <strong>van</strong> daar<strong>die</strong> aand weer voor my af. In my<br />

geestesoog “rewind” en “play” ek <strong>die</strong> video in my kop oor-enoor.<br />

(Nag <strong>van</strong> eensaamheid, verdriet)<br />

Die Kerkkamp. Die nag was duister, donkerder as donker en<br />

ek het alleen in <strong>die</strong> huisie op <strong>die</strong> kampterrein gelê. <strong>Ek</strong> was<br />

bang. <strong>Ek</strong> het vir pappa gesoek, maar hy was nie daar nie. Hy<br />

was saam met ander mans onder by <strong>die</strong> rivier gewees.<br />

“Ons gaan net ‘n doppie maak”, was sy woorde. Gaan dit net<br />

by ’n doppie bly, het ek gewonder.<br />

<strong>Ek</strong> <strong>wil</strong> strek om by <strong>die</strong> skakelaar te kom om <strong>die</strong> lig aan te sit,<br />

want <strong>die</strong> duisternis en onaardse lawaai in my kop raak net een<br />

te veel. <strong>Ek</strong> aarsel vir ’n oomblik. <strong>Ek</strong> sit regop in <strong>die</strong> duister.<br />

Buite hoor ek iets. Dit is pappa. Hy kom na <strong>die</strong> deur toe. Hy<br />

loop nie, hy strompel. Die sleutel draai in <strong>die</strong> slot, <strong>die</strong> deur<br />

gaan oop en daar staan hy. Hy’s dronk. Hy mompel, maar ek<br />

begryp nie wat hy probeer sê nie. Kan seker nie belangrik<br />

wees nie. Gesuip soos ’n tor daar onder by <strong>die</strong> rivier. Dis ’n<br />

kerkkamp in hemels naam, pa! Die stem binne in my kop <strong>wil</strong><br />

dit uiter, <strong>die</strong> stem in my gemoed <strong>wil</strong> skreeu ten hemele. Maar<br />

ek swyg, want ek weet wat gebeur as ek vir pappa iets waag sê.<br />

Sy gordel slaan hard en seer en wanneer hy foeter, hou hy nie<br />

op nie. Nie voordat ek histeries in trane op <strong>die</strong> grond lê nie.


Pappa klim en val, alles in een, in sy bed. Woel rond in sy<br />

slaapsak. ’n Paar minute stilte. Toe kom <strong>die</strong> snorke. Hy vrot<br />

<strong>van</strong> <strong>die</strong> wyn.<br />

(Oggend <strong>van</strong> amper-’n-waterdood)<br />

Vrot <strong>van</strong> <strong>die</strong> babbelas staan hy <strong>die</strong> volgende oggend op. Soos<br />

gewoonlik weer kortaf, bedonnerd. Hy klap sy vingers en blaf<br />

bevele soos ’n drilsersant. <strong>Ek</strong> val omtrent oor my voete soos<br />

ek gehoorsaam <strong>die</strong> bevele uitvoer.<br />

Toe ons badkamer toe gaan…<br />

“Was jou gevreet!”<br />

<strong>Ek</strong> tap gedwee water in <strong>die</strong> wasbak. My hande bewe. <strong>Ek</strong> spoel<br />

net vinnig my gesig af.<br />

“<strong>Ek</strong> sal jou wys hoe was mens jou gesig!” gil hy.<br />

<strong>Ek</strong> word hardhandig aan <strong>die</strong> nek vasgevat. Met sy ander hand<br />

gooi hy water in my gesig. Toe kom dit…hy druk my kop in<br />

<strong>die</strong> wasbak vol water in…en hy hou my kop onder water. <strong>Ek</strong><br />

spartel om los te kom. Gaan hy my verdrink? My eie pa gaan<br />

my verdrink!<br />

<strong>Ek</strong> sien in <strong>die</strong> water <strong>die</strong> man met <strong>die</strong> swart kleed. Rustig stap<br />

hy aan. Hy strek om my hand te vat.<br />

Pappa ruk my uit <strong>die</strong> water uit. <strong>Ek</strong> snak na asem. <strong>Ek</strong><br />

verwelkom <strong>die</strong> suurstof met ope arms.<br />

“Kom, ons gaan eet!”


Die slaaf en slagoffer volg.<br />

(23 Desember)<br />

<strong>Ek</strong> staar vir myself in <strong>die</strong> spieël. Jy moet nou skeer, dink ek.<br />

<strong>Ek</strong> sit <strong>die</strong> skeermes neer en kyk weer vir myself. Die swart<br />

hare, blou oë, effense blas vel.<br />

“Die meisies is agter jou gat aan, my vriend”, wie het dit nou<br />

weer gesê?<br />

<strong>Ek</strong> staar na <strong>die</strong> wasbak vol water. Stadig druk ek my kop in<br />

<strong>die</strong> water. Hier<strong>die</strong> keer self, met geen vaderlike psigopaat wat<br />

my kop in <strong>die</strong> water in forseer om my amper te versuip nie.<br />

My oë is gesluit onder water. <strong>Ek</strong> maak hul oop en sien weer<br />

<strong>die</strong> man met <strong>die</strong> swart kleed. Hy kyk my reguit in <strong>die</strong> oë.<br />

“Eendag, eendag sal jy weg wees…eendag kom haal ek jou”.<br />

Die dood. Dis <strong>die</strong> dood. (Ja asseblief, kom haal my).<br />

Dan sien ek ’n swembad vol bebloede water. Siele spartel,<br />

hulle kan nie swem nie. Gaan dit my einde wees? Gaan ek<br />

dalk so ’n dood sterf?<br />

(25 Desember)<br />

’n Doodse stilte in <strong>die</strong> huis. Soos ’n graf. <strong>Ek</strong> hou my skeermes<br />

vas. <strong>Ek</strong> krap rond en soek <strong>die</strong> minora blade. Baard skeer of<br />

polse sny…my-ma-sê-ek-moet-jou-kies…skeer. Dis nog nie<br />

my tyd nie.


“Hier<strong>die</strong> Kersfees is ’n gemors”, prewel ek. Die trane loop oor<br />

my wange. Die eerste keer in jare wat ek weer huil. <strong>Ek</strong> het nie<br />

eers gehuil toe pappa my amper versuip het nie. (Hoekom het<br />

hy nie maar nie?!)<br />

My vriend kom weer langs my sit.<br />

“Kyk by <strong>die</strong> venster uit…wat sien jy?”<br />

<strong>Ek</strong> kyk.<br />

“<strong>Ek</strong> sien duisternis, ek sien grafte, ek sien siele…”<br />

En hy?<br />

“<strong>Ek</strong> sien sonskyn, ek sien glimlagte, ek sien mense wat Jesus<br />

se geboorte vier”.<br />

“<strong>Ek</strong> <strong>wil</strong> dit ook sien”, smeek ek.<br />

“Kyk dan verby <strong>die</strong> duister!”<br />

Hy staan op.<br />

“Wag, waarheen gaan jy nou?”<br />

“<strong>Ek</strong> kan nie langer kuier nie”.<br />

“Wie is jy?”<br />

“Jou ander kant. Jy het my gemaak, geskep in jou<br />

gedagtegang”.


Hy loop saam met <strong>die</strong> man met <strong>die</strong> swart kleed weg. Na <strong>die</strong><br />

poorte <strong>van</strong> <strong>die</strong> dood.


Afsondering in Stilte<br />

Voor my is <strong>die</strong> stel sement trappe waarmee ek sal loop tot by<br />

<strong>die</strong> poorte. Poorte <strong>van</strong> bevryding. Langs my in <strong>die</strong> afgrond en<br />

agter my in <strong>die</strong> verte lê al <strong>die</strong> verdriet en <strong>sorge</strong> <strong>van</strong> verlede.<br />

My gebed tot bevryding is verhoor.<br />

Wanneer ek by <strong>die</strong> poorte kom, kyk ek uit op ’n helder<br />

toekoms en saam met God stap ek <strong>die</strong> pad.<br />

Steeds afgesonder sit ek. Nie dat ek myself hoër ag as <strong>die</strong><br />

ander nie, maar ek het al geleer dat ek versigtig moet wees.<br />

Sommige mense het maar altyd duistere motiewe en <strong>wil</strong> jou net<br />

sien struikel op jou lewenspad, terwyl ander jou regtig <strong>wil</strong> help.<br />

Maar dit is maar min wat suiwer motiewe het.<br />

Daarom geniet ek my afsondering in stilte. Soms is daar tog<br />

<strong>die</strong> eensaamheid wat alles donker maak en my gemoed bederf<br />

en omkrap. Maar ek is ’n individualis. <strong>Ek</strong> kyk vorentoe op <strong>die</strong><br />

pad wat voorlê. Jesus vat my hand en ek stap saam met Hom.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!