focus Terre : economie met een menselijk gelaat tekst foto Caroline Chapeaux Groupe Terre & Caroline Chapeaux Meer dan driehonderd langdurig werklozen, laag- of niet-geschoolde mensen heb<strong>be</strong>n dankzij de Groupe Terre een duurzame baan gevonden. Door in eerste instantie de kansarmere mensen aan te werven heeft dit recyclage<strong>be</strong>drijf een voor België uniek model ontwikkeld dat tegelijk concurrentieel en solidair is. 14 <strong>be</strong>.<strong>passive</strong> 15 focus
"Werk blijft de <strong>be</strong>ste manier om zich te integreren in de maatschappij. Vanuit zijn kantoor in het industriepark Les Hauts-Sarts in Herstal leidt William Wauters een onderneming die anders is dan de andere. Terre richt zich in de eerste plaats op het menselijke aspect en verrichtte al mirakels door meer dan 300 banen te creëren ondanks een sterke concurrente. Bovendien werd op geen enkel moment afgeweken van het oorspronkelijke ideaal: mensen die in moeilijke omstandigheden leven weer een gevoel van waardigheid geven. Hier wordt bij het aanwerven niet gediscrimineerd. Wel in tegendeel. "Het is niet de <strong>be</strong>doeling tegen elke prijs geld te verdienen, maar wel werk te geven aan laag- of nietgeschoolde mensen", vertelt deze zakenman, die iedereen hier Minmin noemt. In zijn kantoor wordt hij getutoyeerd. En hoewel de rollen hier verschillend zijn, wordt iedereen als een gelijke <strong>be</strong>handeld. Binnen de Groupe Terre worden de oriënteringen van de groep immers overlegd met de werknemers. Een voor België uniek systeem van participatief management is de grote trots van de onderneming. "Bij ons is elke werknemer die dat wenst goed voor één stem en we stemmen samen over alle strategische <strong>be</strong>slissingen van de groep, <strong>be</strong>nadrukt William Wauters. Dit participatief model is de enige manier om het algemeen <strong>be</strong>lang te respecteren. Anders is er altijd iemand die een <strong>be</strong>slissing neemt ten koste van iemand anders. » Slechts een paar meter verder, op de parking van de onderneming, is het een komen en gaan van vrachtwagens vol papier en gebruikte kleding. Net als alle dagen verzamelen de vrachtwagenchauffeurs de inhoud van de blauwe containers die zowat overal verspreid staan in Brussel en Wallonië: een hoeveelheid "afval" dat nog bruikbaar is en dat klaargemaakt wordt voor een tweede leven. Jaarlijks gaat het om 14.000 ton textiel. Dankzij de werknemers van Terre wordt 90% ervan niet verbrand. "Elk jaar wordt ongeveer tien kilo nieuwe kleding per inwoner op de markt gebracht, zo luidt de uitleg van Geneviève Godard, de woordvoerster van de groep. Dankzij onze kledingcontainers krijgen we jaarlijks ongeveer zes kilo per inwoner van deze voorraad in handen en zo helpen we om de hulpbronnen van onze planeet te <strong>be</strong>schermen.» In sorteercentrum worden de werknemers actief. Met zijn <strong>10</strong>5 werknemers is dit de sector waar de meeste mensen tewerkgesteld zijn. Met een ervaren hand verdeeld Farah Beidokht kleding, lakens en gordijnen in verschillende bakken naargelang de graad van slijtage. Het textiel van goede kwaliteit wordt rechtstreeks als tweedehands verkocht in de vijftien boetieks van de groep of uitgevoerd naar andere, vooral Afrikaanse markten. Het andere, meer <strong>be</strong>schadigde textiel wordt verwerkt tot vodden of vloermatten voor wagens. "Toen ik aankwam in België, kende ik geen Frans, dat moet ik toegeven, legt deze werkneemster tijdens het sorteren uit. Ik woonde hier met mijn kinderen en was de enige kostwinner. Dat was heel moeilijk. En toen vond ik hier een baan. Ik <strong>be</strong>n echt blij, want ik heb een vak geleerd. » Net als zij heb<strong>be</strong>n heel wat nieuwkomers die de taal niet kenden hier bij Terre een baan gevonden. De groep, die zich laat inspireren door de Emmaüsgemeenschappen, is zonder enige twijfel een van de mooiste voor<strong>be</strong>elden van sociale economie in België geworden. Sinds de jaren ‘80 heeft de industriële activiteit van de groep het mogelijk gemaakt <strong>be</strong>taalde banen te creëren voor gehandicapten en niet-geschoolde werklozen binnen een mix van verschillende culturen. Vandaag vertegenwoordigen zij nog altijd ruim een derde van de werknemers van de groep. Met het oog op het blijven genereren van inkomsten heeft Terre moeten innoveren door een reeks nieuwe <strong>be</strong>roepen te creëren. Behalve het hergebruik van kleding, houdt de groep zich in het Zuiden verder ook <strong>be</strong>zig met projecten rond het ophalen en sorteren van papier en karton, activiteiten binnen de metaalconstructie, het verhuur van trapauto’s en afwerking binnen de bouwsector. Een van de afdelingen van de groep, "Acoustix", houdt zich <strong>be</strong>zig met de productie van geluidsisolerende panelen. Deze ecologische panelen worden geproduceerd op basis van gerecupereerd papier en vlaslinnen (1) en zijn in het bijzonder geschikt voor houten huizen. "Zou u dit kunnen vermelden in uw tijdschrift over architectuur? vraagt Geneviève Godard glimlachend. Deze activiteit is <strong>be</strong>langrijk voor ons en is nog weinig gekend in Vlaanderen! » "Zoals u wel <strong>be</strong>grijpt, heb<strong>be</strong>n wij alle verplichtingen en lasten van een klassieke onderneming, gaat financieel directeur José Constant verder. Om onze sociale doelstelling te <strong>be</strong>reiken moeten we dus concurrentieel blijven. Terwijl onze concurrenten hun sorteercentra steeds vaker verhuizen naar lageloonlanden zoals Tunesië, Dubai of Taiwan, moeten wij ons voortdurend aanpassen en onze inspanningen opvoeren om de lokale tewerkstelling te <strong>be</strong>houden. " ■ > www.terre.<strong>be</strong> > www.acoustix.<strong>be</strong> 1 de stengels linnen worden verbrijzeld in kleine fragmenten die «vlaslemen» genoemd worden. Doorgaans worden ze gebruikt voor dierenstrooisel. focus <strong>be</strong>.<strong>passive</strong> 15 15
Change language