10 years - be.passive

de platformen aan het woord
Brussel
Passief
2015
hoe
is
het
zover
kunnen
komen?tekst
Christophe Marrecau, (PHP)
22 be.passive 15 de platformen aan het woord
Hoezeer ik ook moeite doe, ik kan het niet ontkennen. In onze
stoutste dromen hadden we in 2002, bij de opstart van Passiefhuis-
Platform niet durven denken dat we met onze ideeën enkele jaren
nadien al in wetteksten zouden belanden. Laat staan dat we konden
voorzien dat wetteksten 10 jaar later ons concept ergens in dit land
tot de minimum bouwstandaard zouden verheffen. Moest je zoiets
toen geopperd hebben, je was gek verklaard. Dat is mezelf trouwens
ook al overkomen toen ik mijn vorige baan vaarwel zei om het
passiefhuisconcept op de kaart te gaan zetten …
En het moet gezegd: Een olietanker (hier: de bouwsector)
verander je niet zomaar van koers. Daar is, zeker vanuit kleine
organisaties lang en hard trekken voor nodig. En dan nog…
Daarop hebben we het bekende citaat van Archimedes ‘geef mij
een steunpunt en ik til de wereld op’ tot ons adagio gemaakt. We
brachten grote marktpartijen en politici tot bij de eerste concrete,
succesvolle realisaties: aanvankelijk vooral in het buitenland,
maar later ook in eigen land. De eerste passiefwoningen, het
eerste kantoorgebouw, de eerste school, allemaal netjes in
passiefstandaard, en in België. Steunend op de beste gerealiseerde
praktijkvoorbeelden hebben we politici zo een hefboom aangereikt
om een kentering in gang te zetten.
Kent u ze nog? De burgemeester die als eerste in België een
passiefhuispremie invoerde1 ? De federale minister2 die als eerste
Belgische minister een passiefhuis bezocht en nadien ook sterk
overtuigd nog een prins3 ondleidde op onze eerste beursstand? Of de
staatssecretaris4 die iets in onze certificatieprocedure zag en vond
dat we elk jaar op Batibouw duurzaam bouwen moesten uitdragen?
De parlementariër5 die zijn partij kon overtuigen voor een 10-punten
programma voor passiefhuizen? De Vlaamse minister6 die het
aandurfde de volledige onderwijstop mee te nemen op studiereis en
vervolgens de passiefscholen lanceerde? Of zijn coalitiegenoot7 die
daarna hetzelfde deed in de sociale woningbouw? En uiteraard: de
Brusselse minister8 die een langdurig volgehouden politiek voerde.
Ik volg de situatie in Wallonië natuurlijk van iets verder af, maar ik
denk daar bijvoorbeeld aan de eerste burgemeester van het land
die een gemeentehuis in passiefbouw lanceerde9 . Mocht ik er nog
vergeten zijn, mijn excuses.
Als een moedig politicus zelf de stap zet om een voorbeeld te
stellen dan is er een zekere vraag gecreëerd. Toen verschillende
overheden dat begonnen te doen, werd de vraag over het niveau van
het individuele getild. En was meteen ook credibiliteit verleend aan
het passief bouwen. Dát was het kantelmoment. Op enkele jaren
tijd werd de vraag door de markt opgepikt. Ik wil gerust het etiket
‘Keynesiaan10 ’ opgekleefd krijgen als dat ervoor nodig is, maar de
vraag heeft zo het aanbod gecreëerd.
Vandaag is het passiefhuisconcept doorgebroken. Tegelijk
is het een nieuw startpunt, want het verhaal kan en zal hier niet
stoppen. Gebouwen moeten voor de EU uiterlijk op 1/1/2021 ‘NZEB’
zijn: Nearly Zero Energy Buildings. Ze moeten dan grotendeels
kunnen instaan voor hun eigen energiebehoeften en dat zal meer
een zaak van technische installaties worden dan van bouwkundige
maatregelen. En het laat zich raden dat met de enorme klimaat- en
energie-uitdagingen de inspanningen nog verder zullen gaan, maar
voor de bouwsector, de architecten, aannemers, ondernemers en
arbeiders zal via passiefbouw de grote stap dan al gezet zijn. ■
1 Burgemeester van Turnhout, Marcel Hendrickx, CD&V
2 Federaal minister van milieu, Freya Van den Bossche, SP.A
3 Prins Laurent van België
4 Staatssecretaris voor duurzame ontwikkeling, Els Van Weert, Spirit
5 Vlaams parlementariër en Gemeenschapssenator, Bart Martens, SP.A
6 Vlaams minister voor onderwijs, Frank Vandenbroucke, SP.A
7 Vlaams minister voor Wonen, Marino Keulen, Open VLD
8 Brussels minister voor Energie en Leefmilieu, Evelyne Huytebroeck, Ecolo
9 Burgemeester van Villers-le-Bouillet, Christine Collignon, PS
10 John Maynard Keynes, één van de voornaamste grondleggers van de
economie, zie http://nl.wikipedia.org/wiki/Keynesiaanse_theorie