Lastige verhalen - Bureau Beke

aangeschreven. In totaal hebben achttien regio’s en de Koninklijke Marechaussee informatie
verstrekt. 1
Op basis van de verkregen informatie blijkt het lastig om de omvang van het aantal valse
aangiften te bepalen. Daarvoor ontbreken te veel gegevens. Naast de non-respons van
een aantal regio’s is het voor de meeste regio’s niet mogelijk om aantallen te genereren
vanuit het Bedrijfsprocessensysteem, simpelweg omdat dergelijke zaken niet worden geregistreerd.
2 De gegevens handmatig uitzoeken, zou de regio’s te veel tijd kosten. Het is
daarom slechts mogelijk om een indicatie te geven van de mogelijke omvang van de mate
van voorkomen van valse aangiften van zedenmisdrijven door meisjes van twaalf tot achttien
jaar.
Daarnaast is aan de zedenafdelingen gevraagd wat, naar hun mening, relevante factoren
zijn die kunnen duiden op een valse of een echte aangifte en hoe zij omgaan met de valse
aangiften. De antwoorden geven een eerste indicatie hoe er in de politiepraktijk wordt aangekeken
tegen en omgegaan met valse aangiften.
2.3 Dossieranalyse
Aan drie politieregio’s, Amsterdam-Amstelland, Gelderland-Midden en Hollands Midden,
is gevraagd om processen-verbaal van aangiften van zedenmisdrijven door minderjarige
meisjes (12-18 jaar) voor het onderzoek aan te leveren. Op voorhand zijn daarbij geen restricties
aangebracht wat betreft type zedenmisdrijf (aanranding of verkrachting) en context
(verdachte, locatie delict, pleegjaar). Er is gekozen voor een zo duidelijk mogelijke definitie
van valse en echte aangiften. Onder valse aangiften verstaan wij die aangiften waarvan de
aangeefster in een later stadium heeft toegegeven dat ze verzonnen zijn. Het kan zijn dat er
helemaal geen seksueel contact heeft plaatsgevonden tussen aangeefster en beschuldigde
of dat een aanvankelijk vrijwillig seksueel contact later door de aangeefster als onvrijwillig
wordt bestempeld. Onder echte aangiften verstaan we die aangiften waar de verdachten
zelf het delict hebben toegegeven. Het proces-verbaal is in die gevallen opgestuurd naar
het openbaar ministerie voor verdere afhandeling.
Dit ogenschijnlijk duidelijke onderscheid tussen valse en echte aangiften is ten tijde van de
fase van dataverzameling niet afdoende gebleken. In de politiepraktijk blijken er veel aangiften
te zijn die in het ‘grijze’ gebied zitten. De politie kan in deze gevallen niet met zekerheid
zeggen of een aangifte vals is, bijvoorbeeld omdat de aangeefster bij haar verhaal
blijft, terwijl de politie aan het waarheidsgehalte ervan twijfelt. Deze voor het onderzoek
en de politiepraktijk interessante categorie aangiften is meegenomen in de dossieranalyse
en aangemerkt als ‘twijfelachtige aangiften’. In totaal zijn er 23 aangiften bestudeerd. Zie
figuur 2.1 voor het overzicht van de drie categorieën.
14 Lastige verhalen