Dat is nou het mooie van lezen, Nicky de Boer downloaden (76 p.)

Wanneer er in deze roman over de historische context wordt verteld is het mogelijk
om de stap naar letterkundig lezen te maken. Er kan betekenis aan de roman worden gegeven
doordat de verwijzingen in de historische context van de zeventiende eeuw te plaatsen.
Ditzelfde geldt voor de titelverklaring en de motto’s. Beide motto’s verwijzen naar een
kunstwerk of persoon uit de geschiedenis, het interpreteren hiervan zal tekstexterne verbanden
met zich meebrengen naar een historische (culturele) context. Daarnaast komt in de
bespreking van de titel en de motto’s ook de opvatting van de auteur ter sprake, dit gaat over
de manier waarop De Moor muziek in haar romans verwerkt. Ook dit past bij de letterkundige
leesstijl.
De beschrijving van het taalgebruik en de stijl heeft een letterkundige insteek, de
opvattingen van de auteur over het taalgebruik binnen worden gebruikt bij een interpretatie
van het taalgebruik. Het onderdeel ‘Situering binnen het werk’ geeft de lezer
achtergrondinformatie om de roman te kunnen plaatsen binnen het oeuvre van De Moor, dit
geldt ook voor de samenvatting die gegeven wordt van de reacties van de pers en de
achtergrondinformatie over de auteur. Deze drie laatste onderdelen passen daarom bij de
letterkundige leesstijl.
Het tweede deel van de leeswijzer bestaat uit 24 (discussie)vragen. Het grootste deel
van de vragen past bij de reflecterende leesstijl en gaat over het boek zelf of over de manier
waarop iets is beschreven. De lezer wordt om zijn mening gevraagd over een bepaalde
situatie, zoals: ‘De openingszin van de roman luidt: ‘Op de dag dat ze het meisje gingen
wurgen, was de schilder al ’s ochtends de stad in gegaan.’ Vindt u dat de spanning uit het
verhaal wordt gehaald door meteen te onthullen dat Elsje ter dood gebracht zal worden?’.
Veel vragen gaan over het handelen van de personages en van de auteur en de lezer zal zijn
mening geven over dat handelen zonder daar een betekenis aan te verbinden.
Naast de vragen die passen bij reflecterende leesstijl is er ook een aantal vragen dat
aansluit bij de interpreterende leesstijl. Een voorbeeld hiervan is: ‘De naam van de schilder
wordt nergens genoemd, hoewel toch alle feiten in de roman richting Rembrandt wijzen. Wat
voor bedoeling kan de auteur hebben gehad met het weglaten van de naam van de schilder?’.
De lezer zal de intentie van de auteur proberen te achterhalen en zal antwoorden willen geven
op de vragen die het weglaten van de naam oproepen: Waarom deed de auteur dat? Wat heeft
dat voor betekenis in het verhaal?
Ten slotte is er ook een aantal vragen dat aansluit bij de letterkundige leesstijl, deze
vragen hebben onder andere betrekking op de opvattingen van de auteur of verwijzen naar de
historische context buiten de roman, zoals bijvoorbeeld de schilderijen waarvan de titels niet
genoemd worden of het leven van Rembrandt.
Er wordt in de leesvragen veel gevraagd naar de mening van de lezers op het moment
dat de onderwerpen van de vragen raken aan morele vraagstukken: Is Elsje een moordenares
of niet? Is de moorddadigheid van Elsje gerechtvaardigd door de poging van de slaapvrouw
om Elsje de prostitutie in te trekken? En zo zijn er nog meer vragen die op deze manier de
lezer aanzetten tot nadenken, niet alleen op het niveau van de handelingen van personages,
maar op het niveau van de auteur. Een ander punt dat opvalt in deze leeswijzer is het
taalgebruik, er is een aantal woorden gebruikt waarvan niet verondersteld kan worden dat
iedereen deze woorden kent en begrijpt, zoals ‘auctoriale verteller’ en ‘archetypen’. Mogelijk
zijn deze literaire termen lastig te begrijpen voor de leesgroepen en dienen deze toegelicht te
worden. Daarnaast zijn de vragen uit deze leeswijzer allemaal vrij lang. De vraag begint met
een zin die het onderwerp van de vraag introduceert en vervolgens wordt de vraag gesteld. Of
de lengte van de vraag problemen op levert tijdens de bespreking van het boek zal moeten
blijken uit de observaties.
De leesstijlen die passen bij de leeswijzer zijn de reflecterende, interpreterende en de
letterkundige leesstijl. De reflecterende leesstijl is overheersend in de leeswijzer. Daarnaast
28