blok 7 bloed en bloedvormende organen - VETserieus
blok 7 bloed en bloedvormende organen - VETserieus
blok 7 bloed en bloedvormende organen - VETserieus
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Lymfoïde hyperplasie:<br />
Dit betek<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> niet-specifieke reactieve lymfeknoop. de oorzaak kan over het algeme<strong>en</strong> niet uit de<br />
lymfeknoop word<strong>en</strong> afgeleid, dus er is ge<strong>en</strong> sprake van e<strong>en</strong> specifiek aan te ton<strong>en</strong> ontsteking. vooral bij<br />
chronische reacties ontbrek<strong>en</strong> de ontstekingsk<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> over het algeme<strong>en</strong> terwijl de lymfeknoop wel<br />
vergroot is.<br />
1. Bij folliculaire hyperplasie zijn de follikels in aantal toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> de kiemc<strong>en</strong>tra vergroot. de<br />
reticulo-<strong>en</strong>dotheliale cell<strong>en</strong> zijn meestal hyperplastisch.<br />
2. Bij paracorticale hyperplasie is juist de T-cel zone vergroot <strong>en</strong> de reticulo-<strong>en</strong>dotheelcell<strong>en</strong><br />
gehypertrofieerd. Deze hyperplasie is vaka duidelijk na <strong>en</strong>ting<strong>en</strong> <strong>en</strong> chronische dermatid<strong>en</strong>.<br />
3. Sinushistiocytose wordt gek<strong>en</strong>merkt door e<strong>en</strong> verwijding van de sinuss<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> hyperplasie<br />
van het RES. In de sinuss<strong>en</strong> bevind<strong>en</strong> zich heel veel cell<strong>en</strong> van het RES. het induceert e<strong>en</strong><br />
immunologische reactie waarbij de effectorfunctie door de macrofag<strong>en</strong> vervuld wordt. ook bij<br />
hemolytische anemieën zi<strong>en</strong> we dit reactiepatroon vaak.<br />
Bov<strong>en</strong>staande reactiepatron<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> vaak gecombineerd in bepaalde verhouding<strong>en</strong> voor.<br />
Om e<strong>en</strong> onderscheid te mak<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> e<strong>en</strong> chronische <strong>en</strong> acute infectie zijn er e<strong>en</strong> aantal k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>: bij<br />
chronisch zijn de lymfeknop<strong>en</strong>; minder pijnlijk, droger bij doorsnede <strong>en</strong> ookheel belangrijk<br />
verbindweefsel<strong>en</strong>. De lymfeknop<strong>en</strong> zijn vaak vergroeid met de omgeving <strong>en</strong> verton<strong>en</strong> e<strong>en</strong> veel grotere<br />
schors dan merg, wel goed gediffer<strong>en</strong>tieerd.<br />
Lymfad<strong>en</strong>itis<br />
in de acute fase is er sprake van e<strong>en</strong> hyperplasie <strong>en</strong> heel veel RES cell<strong>en</strong> in de sinuss<strong>en</strong>. er is meestal e<strong>en</strong><br />
ontstekingsreactie aanwezig, de lymfeknop<strong>en</strong> zijn vergroot, zacht <strong>en</strong> pijnlijk. De sneevlakte is<br />
hyperemisch <strong>en</strong> vochtig. dit vocht kan aangevoerd word<strong>en</strong> of exsudaat uit de lymfeknoop zelf. vaak<br />
word<strong>en</strong> in dit vocht ook neutrofiel<strong>en</strong> aangetroff<strong>en</strong>. de bedekk<strong>en</strong>de huid kan rood zijn, als de verwekker<br />
pyoge<strong>en</strong> is kan er necrose optred<strong>en</strong> of abces vorming bij chronisch.<br />
Voor de diagnostiek kan e<strong>en</strong> dunn<strong>en</strong>aald aspiratie biopt (DNAB) g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> word<strong>en</strong> <strong>en</strong> microscopisch<br />
bekek<strong>en</strong>. om de situatie repres<strong>en</strong>tatief te mak<strong>en</strong> is meerdere biopt<strong>en</strong> handig, meer per lymfeknoop <strong>en</strong><br />
van alle afwijk<strong>en</strong>de. de precieze locatie <strong>en</strong> de hoeveelheid macrofag<strong>en</strong> <strong>en</strong> pmk's kunn<strong>en</strong> hiermee echter<br />
niet vastgesteld. het onderschied tuss<strong>en</strong> e<strong>en</strong> lymfad<strong>en</strong>itis <strong>en</strong> e<strong>en</strong> niet-specifieke reactieve lymfoïde<br />
hyperplasie zijn dus niet te onderscheid<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> DNAB is handig maar in sommige gevall<strong>en</strong> niet bruikbara. bij heftige ontsteking met veel exsudaat<br />
kan er in het biopt te weinig cell<strong>en</strong> zijn. in sommige gevall<strong>en</strong> zijn de cell<strong>en</strong> door de aando<strong>en</strong>ing te fragiel<br />
<strong>en</strong> gaan ze kapot bij het uitstrijkje. ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s gaat bij e<strong>en</strong> biopt het weefselverband verlor<strong>en</strong>.<br />
de verwekker kan soms in het histologisch of cytologisch preparaat gevond<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. andere manier<br />
zijn immunologische test<strong>en</strong> of bacteriologisch onderzoek.<br />
Casuss<strong>en</strong> ter illustratie:<br />
kastor: rode, gezwoll<strong>en</strong> te<strong>en</strong> <strong>en</strong> koorts. vergrote <strong>en</strong> gevoelige lymfeknoop. celrijk biopt met veel<br />
lymfoblast<strong>en</strong> in diverse stadia. veel PMK's <strong>en</strong> intracellulaire bacteriën: purul<strong>en</strong>te septische lymfad<strong>en</strong>itis.<br />
Kwiebus: dikke te<strong>en</strong> maar verder ge<strong>en</strong> verschijnsel<strong>en</strong>. vergrote, stevige, slecht verplaatsbare<br />
lymfeknoop, niet pijnlijk. celrijk biopt met <strong>en</strong>kele lymfoblast<strong>en</strong> <strong>en</strong> plasmacell<strong>en</strong>, cluster carcinoom<br />
cell<strong>en</strong>. Uitslag: carcinoom metastase.<br />
Kwadraat: dikte bij de keel, sneller moe, vergrote lymfeknop<strong>en</strong> (mandibulair), stevig, niet pijnlijk <strong>en</strong> goed<br />
verplaatsbaar. ook andere lymfeknop<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> dit k<strong>en</strong>merk. celrijke biopt<strong>en</strong> met uniforme populatie<br />
slecht gediffer<strong>en</strong>tieerde lymdoblast<strong>en</strong>. nauwelijks lymfocyt<strong>en</strong>. ge<strong>en</strong> plasmacell<strong>en</strong>. maligne lymfoom.