blok 7 bloed en bloedvormende organen - VETserieus

- nitraat/nitriet intoxicatie: vorming van MetHb (Fe3+). slijmvliezen zijn bruin, dyspneu, incoördinatie,
moeilijk staan, betreft vaka een hele koppel, behandeling met methyleenblauwen wegnemen oorzaak.
snelle therapie kan levensreddend zijn maar voor hele koppels is er vaak niet geneg methyleenblauw
voorhanden.
- koperstapeling schaap en hond: als gevolg van chronische matige opname. stapeling in lever en
plostelinge afgifte hiervan in bijvoorbeeld stresssituaties. acuut ziektebeeld met intravasale hemolyse,
hemoglobinemie en hemoglobinurie. slechte prognose. bij het schaap voornamelijk door opname uit
voer, bij de hond door aangeboren afwijking. bij de hond verschijnselen na 4 jaar.
anemie door verstoorde aanmaak:
een reticulocyt is te herkennen als een grotere erytrocyt met nog een beetje RNA in de vorm van blauwe
korreltjes. De hoeveelheid reticulocyten wordt als een percentage van ery's uitegdrukt. bij paarden zijn
reticulocyten niet in het perifere bloed te vinden. de verschillende onstaanswijze van verstoorde
aanmaak zijn:
1. gestoorde proliferatie en differentiatie van stamcellen: door panmyelopathie (vervanging
hematopoëtische cellen door vetcellen) kan leiden tot pancytopenie waarbij een gebrek is aan alle
bloedcellen. de oorzaken zijn verscheiden, hormonaal, viraal, fysisch, chemotoxisch en farmacologisch.
pure red celle aplasie (PRCA) wordt gebruikt als alleen de rode bloedcellen zijn aangetast. maligne
neoplasieën kunnen ook een rol spelen. myelofibrose/sclerose ontstaat wanneer de cellen worden
verdrongen door bot --> pancytopenie.
2. verstoring DNA synthese: foliumzuur en B12 deficiënties zorgen voor een macrocytaire anemie, de
DNA synthese is vertraagd en er vinden minder celdelingen plaats. de MCV en MCH zijn verhoogd, MCHC
normaal (Waarom???).
3. abnormale hemoglobine synthese: dit kan komen door te weinig ijzer of koper. vertraging in Hb
synthese leidt tot extra delingen --> microcytose.
-ijzertekort kan door ene tal van oorzaken ontstaan. het belangrijkste is echter chronisch
bloedverlies door tumor of parasieten. andere oorzaken zijn: verminderde transport,
verminderde opname, verhoogd gebruik of slechte voeding. de Hb neemt af en de
erytropoëse verloopt trager. de cellen zijn kleiner en hebben een verlaagde MCH en
MCHC. het aantal reticulocyten is het bloed is nauwelijks verhoogd. serum ijzer is
verlaagd maar transferrine verhoogd (ijzerbindingscapaciteit,TJIBC). Hierdoor
is dus ook de latente ijzerbinding (LIJBC) verhoogd.als nevenbevinding vaak verhoogde
trombocyten concentratie. deze kenmerken kunnen ook onstaan als er geen
daadwerkelijk ijzergebrek is maar deze ophoopt in macrofagen als gevolg van infectie,
ontsteking en maligniteiten. hierbij is het serum ijzer en LIJBC vaak wel normaal. de
beste indicatie geeft een hoge of normale hoeveelheid ijzer in het beenmerg (geen
hemosiderine en ferritine)
- kopegebrek verstoort de opname van ijzer uit het darmkanaal, de afgifte van ijzer door
macrofagen en de inbouw van ijzer in Hb.
4. secundair non-regeneratief: chronische nierontsteking kan leiden tot verstoorde ijzerstofwisseling en
verstoorde erytropoëse door het ophopen van toxische stoffen. erytropoëtine toedienen kan helpen.
ook endocriene stoornissen kunnen leiden tot verstoorde aanmaak, infectieziekte waarbij er depressie
van het beenmerg plaatsvind (parvo), FelV en FIV zorgen voor aplasie van het beemerg en een