Verwende prinsesjes - Pauw & Witteman

More documents

Recommendations

Info

Drayer Verwende prinsesjes 04-10-2010 13:33 Pagina 36 36 Verwende prinsesjes uitgangspunt diende, was: als “het moederschap” in de tegenwoordige betekenis niet zozeer “natuurlijk” is, maar eerder een gevolg van ideologische en maatschappelijke ontwikkelingen, kunnen we dan iets van dit proces terugvinden bij onze overen betovergrootmoeders?’ De expositie – vol schilderijen die moesten aantonen hoezeer de vrouw de moederrol was opgedrongen – kreeg een kribbige ontvangst. ‘Onzedelijke geschiedschrijving,’ schreef een van de critici. Daar zat eerlijk gezegd wat in. Minder ideologisch gedreven bronnenonderzoek toonde aan dat er ook in de eeuwen vóór Jean-Jacques Rousseau wel degelijk moeders waren die hun nageslacht zeer beminden. De dood van een kind bijvoorbeeld kon tot hartverscheurend verdriet leiden, hoewel zuigelingen- en kindersterfte destijds wijdverbreid was. Terecht geldt de stelling dat moederliefde een constructie is nu als achterhaald – een ‘zwarte legende’. Even terecht schrijven de auteurs van Vijf eeuwen opvoeden in Nederland: ‘Dat neemt natuurlijk niet weg dat de houding ten opzichte van kinderen door de tijd heen steeds aan verandering onderhevig is, tot op de dag van vandaag.’ Begin jaren tachtig was de vrouwenbeweging over haar hoogtepunt heen. Maar de emancipatiegedachte zelf had zich stevig weten te wortelen, ook binnen het overheidsbeleid. Vooral na het Internationaal Jaar van de Vrouw (1975) wemelde het van de gesubsidieerde organisaties die vrouwen ‘bewust’ moesten maken van hun achterstand, hun kansen en hun rechten. Wettelijke belemmeringen werden aangepakt, discriminerende maatregelen opgeheven. Achteraf gezien is het tempo waarin de veranderingen zich voltrokken adembenemend. Zelden wist een sociale beweging
Drayer Verwende prinsesjes 04-10-2010 13:33 Pagina 37 Het sprookje van de perfecte moeder 37 zo veel succes te boeken in zo’n korte tijd. Wat voor de ene generatie vrouwen nog ondenkbaar was, lag voor de volgende binnen handbereik. De moeders hadden naar de lagere school gemogen, met een beetje geluk een paar jaar mogen doorleren, en dat was dat. De dochters konden elke opleiding volgen die ze wensten, vrijwel alle beroepsgroepen heetten hen welkom, en zelfs zwangerschap was geen reden meer voor ontslag. Er was niets dat hen tegenhield, de wereld lag bij wijze van spreken aan hun voeten. Ze hoefden alleen nog maar over de drempel te stappen. Maar dat deden ze niet. Bij hun volle verstand kozen ze, net als hun moeders, voor een bestaan dat zich hoofdzakelijk afspeelt achter de voordeur. Van feministische zijde is lange tijd geopperd dat er in dit land patriarchale machten aan het werk waren die vrouwen op sluwe wijze thuis probeerden te houden – al dan niet geholpen door de priester en de dominee. Toen die redenering uit de gratie raakte, kwam een ander verklaringsmodel in zwang. De ‘stagnatie in het emancipatieproces’ zou te wijten zijn aan praktische belemmeringen. Als er nu maar voldoende en betere kinderopvang zou zijn, als de schooltijden nu maar werden aangepast, als ‘flexibeler werken’ werd toegestaan, als het nog altijd bestaande ‘kostwinnersvoordeel’ werd afgeschaft, als mannen minder uren zouden maken – dan zouden Nederlandse vrouwen geheel vanzelf de arbeidsmarkt op stromen. Zo betoogden twee overheidsadviseurs onlangs nog dat deeltijdarbeid zoiets was als ‘een onrustig dribbelen om straks weer te gaan sprinten’. Ofwel: ze willen heus, de Nederlandse vrouwen. Alleen is er nu nog even iets wat hen daarvan weerhoudt. Ook Nicolien Brzesowsky en Irene Geerts, auteurs van
Page 1 and 2: Drayer Verwende prinsesjes 04-10-20
Page 35: Drayer Verwende prinsesjes 04-10-20
Page 45: Drayer Verwende prinsesjes 04-10-20

Verwende prinsesjes - Pauw & Witteman

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?